Yıllık yüzde 25’e dayanan besin enflasyonuna karşı 3 tedbir var

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Hüseyin GÖKÇE

Enflasyonla uğraşta yalnız kaldığını belirten Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu’nun, enflasyon sepetinin en kıymetli kısmını oluşturan besin enflasyonuna ait elini rahatlatma mümkünlüğü bulunan düzenlemeler İktisat Islahat Paketinde 3 başlıkta toplanıyor. Lakin bunların pakette öngörülen takvimde yetiştirilebilmesi hayli kolay görünmüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu takvimini ise Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın deklare ettiğı İktisat Islahat Paketi’nin, ziraî üretim ve besin enflasyonu açısından en kıymetli ögesini kontratlı tarım oluşturuyor.

Kontratlı tarımda mutabakatlara uyulmazsa…

Aslında özel dal uzun yıllardır kontratlı tarımı pek başarılı bir biçimde uyguluyor. Lakin burada, kimi vakit çiftçi kimi vakit de çiftçi ile muahede imzalayan kuruluşun, mutabakat yükümlülüklerini yerine getirmemesi, sistemi olan inancı azaltıyor. Örneğin domates için firma ve çiftçi 1 liralık sabit fiyat üzerinden anlaşıyor. Hasat devrinde eserin piyasa fiyatının fazlaca yükselmesi halinde, çiftçi eseri mutabakat yaptığı firma yerine piyasaya satmayı tercih ediyor. Tam karşıtı durumda yani eser fiyatının düşmesi halinde ise bu kere firma, eseri çiftçiden değerli almak yerine, piyasadan daha ucuza alıyor.

Kontratlı tarımı kamu kurumlarından Türkşeker ile kooperatif olan Tarım Kredi son senelerda aktif bir biçimde yürütüyor. Birfazlaca tarıma dayalı sanayi işletmesi de daha küçük çaplı olmak üzere bu alanda faaliyet gösteriyorlar.

Sistemin mevcut handikaplarını gidererek, hem alıcı tıpkı vakitte satıcıya, kontrata uymamaları halinde çeşitli yaptırımlar getirilmesini öngoren yasal düzenlemenin takvim uyarınca 30 Eylül’e kadar çıkarılması gerekiyor. Buna rağmen, kanun gerektiren bu düzenlemeyi hayata geçirecek olan TBMM ise olağanüstü bir gelişme şayet olmazsa 1 Ekim’de açılacak.

Hâl yasası ve erken ikaz sistemi de bekliyor

yıllardır tartışılmasına karşın bir türlü hayata geçirilemeyen, Hâl Yasası’nın yılbaşına kadar çıkarılması öngörülüyor. Bu düzenlemenin bilhassa aracılık maliyetini düşürmesi bekleniyor. Besin fiyatlarındaki dalgalanmanın önlenmesi ve enflasyona etkisinin azaltılmasıyla ilgili kurulacağı belirtilen erken ihtar sisteminin ise 30 Eylül’e kadar tamamlanması gerekiyor.

Okumaya devam et...