Yenilenebilir güçte döviz bazlı takviye sona eriyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Türkiye’de yenilenebilir güç santrallerine 2005’ten beri Yenilenebilir Güç Kaynaklarını Destekleme Sistemi (YEKDEM) kapsamında sağlanan döviz bazlı dayanak ödemeleri 30 Haziran’da son bulacak. 1 Temmuz’dan itibaren devreye girecek yenilenebilir güç tesisleri için YEKDEM ödemeleri Türk lirasıyla gerçekleştirilecek.

Yenilenebilir Güç Kaynağı (YEK) dokümanlı üretim tesislerinde YEKDEM ödemeleri hidroelektrik santralleri için kilovatsaat başına 40 kuruş, rüzgar ve güneş gücü santralleri için 32 kuruş, jeotermal güç santralleri için ise 54 kuruş üzerinden yapılacak.

Türk lirası bazındaki takviyeler 31 Aralık 2025’e kadar işletmeye girecek YEK dokümanlı üretim tesisleri için 10 yıl mühletle uygulanacak. Yerli katkı takviyesi ise 5 yıl mühletle kilovatsaat başına 8 kuruş üzerinden verilecek.

Kelam konusu devirde işletmeye girecek YEK evraklı üretim tesisleri için belirlenen fiyatlar, kaynak bazında olmak üzere üçer aylık devirler için her yıl ocak, nisan, temmuz ve ekim aylarında, belirlenen usule nazaran güncellenecek.

Kapasite 4 kattan fazla arttı

Türkiye’de yenilenebilir güç konseyi gücünün artmasında değerli bir düzenek olarak nitelendirilen YEKDEM kapsamında elektriğin kilovatsaatine rüzgar ve hidroelektrik için 7,3 dolar/cent, jeotermal için 10,5 dolar/cent, biyokütle ve güneş için de 13,3 dolar/cent teşvik sağlanıyordu. Teşvikler, yerli ekipman kullanmasına nazaran değişiklik gösterebiliyordu.

Türkiye’deki yenilenebilir güç yatırımcıları, uygulama müddeti 31 Aralık 2020’de sona eren döviz bazlı YEKDEM’den yaralanmak emeliyle geçen yıl 4 bin 900 megavatı bulan rekor düzeyde yenilenebilir güç yatırımı gerçekleştirdi.

Koronavirüs niçiniyle tedarik zincirindeki aksamalardan dolayı bu müddet 30 Haziran 2021’e uzatıldı. Kelam konusu tarihe kadar projelerini devreye alarak döviz bazlı takviyelerden yaralanmak isteyen yatırımcılar, bu yılın birinci 5 ayında yaklaşık 1800 megavatlık yatırım yaptı.

YEKDEM’in birinci sefer uygulandığı 2005’te Türkiye’nin yenilenebilir güç konseyi gücü 13 bin megavat düzeyinde bulunurken, bu sayı nisan sonu prestijiyle ise 50 bin 990 megavata ulaştı.
Yenilenebilir güç kaynakları içinde en yüksek hissesi 31 bin 280 megavatla hidroelektrik santralleri aldı. Bunu 9 bin 543 megavatla rüzgar, 7 bin 70 megavatla güneş, 1595 megavatla jeotermal ve 945 megavatla biyokütle takip etti.

“YEKDEM bir muvaffakiyet örneği”

Yenilenebilir Güç Yatırımcıları Derneği (GÜYAD) Lideri Cem Özkök, YEKDEM’in Türkiye’nin yenilenebilir güç kapasitesinin artmasında uygun bir muvaffakiyet örneği olduğunu belirterek, “Bugün 7 bin megavatın üzerinde güneş, 10 bin megavata yakın rüzgar gücü kapasitesi var ise bu YEKDEM yardımıyla oldu. Bankalar, alım garantisi olduğu için bu projelerin büyük kısmını finanse etti.” dedi.

Yatırımcıların projelerini YEKDEM’de dolar bazında ödemelerin sona ereceği 30 Haziran tarihine yetiştirmeye çalıştığını söz eden Özkök, şunları kaydetti: “30 Haziran’dan daha sonra devreye girecek yenilenebilir güç santrallerine Türk lirası bazında alım garantisi sağlanacak. Bu tarihten itibaren devreye giren santrallerde birinci Türk lirası bazlı ödeme tahminen ağustos ayı ortalarında gerçekleşir. Türk lirası bazlı YEKDEM devrinde yenilenebilir güç yatırımları bir daha devam eder ama döviz bazlı periyotta olduğu kadar yüksek kapasitelerde olmayabilir.”

Okumaya devam et...