Merve YİĞİTCAN
Emtia fiyatları, yüksek navlun üzere ögeler Türkiye’yi global tedarik zincirinde öne çıkarırken, bir epeyce kesimde ihracatçılar yurt dışına mal yetiştirmeye çalışıyor. Fakat stoklarda 5 puanlık azalma ve kapasite kullanım oranlarının yüzde 78 düzebir daha erişmesi niçiniyle endüstrici, hem heyeti kapasitede birebir vakitte stoklarda sonu zorluyor. Yeni yatırım iştahı yüksek olan endüstricinin önündeki en büyük pürüz ise yatırımın finansmanı sorunu. Finansman maliyetleri niçiniyle yatırım adımını atmakta zorlanan endüstriciler, kamudan yatırımlara özel finansman dayanağı bekliyor.
ENDÜSTRİCİ HUDUTLARI ZORLUYOR
● Mevzuyla ilgili DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, dünyada hızlanan ticaret çarklarının Türkiye’ye olan talebi besbelli seviyede artırdığını ve yılın birinci 9 ayında Türkiye ihracatının geçen yıla göre yüzde 36 artışla 161 milyar dolar olduğunu belirterek, kelam konusu ihracatta imalat sanayiinin hissesinin yaklaşık yüzde 95 düzeyinde olduğuna dikkat çekti. Sanayicilerin mevcut durumda yeni talebe yetişebilmek için sonları zorladığını vurgulayan Avdagiç, bununla birlikte Yeşil Mutabakat’a ahenk ve e-ticarette gelinen noktanın da yatırımları zarurî hale getirdiğine işaret etti.
Gerçek bölüm dayanak bekliyor
“Meseleye nereden bakarsanız bakın, sonu yatırıma çıkıyor” diyen Avdagiç, şu biçimde devam etti:
“Reel bölümün evvela yeni siparişlere yetişebilmesi ve tedarikçi konumunu kuvvetlendirebilmesi için bir yatırım atağına girmesi lazım. Öbür yandan yeşil mutabakat sürecinde Avrupa ile ticaretini koruyabilmesi ve e-ticarette yurtarasında ve yurt haricinde büyüyen pastadan hisse alabilmesi için de bir dönüşüm geçirmesi gerekiyor. Aksi takdirde orta-uzun vadede rekabet meşakkati çekeceğimiz gün üzere aşikar. Bu noktada yatırımların önünü açmak için hem finansman birebir vakitte arazi temini noktasında dayanağa gereksinim var.”
Tek seçenek yatırım yapmak…
Finansman maliyetlerinin global enflasyon ve dünyada yaklaşmakta olan mali sıkılaşma süreci niçiniyle kısa müddette tatmin edici boyutta düşüş yaşama ihtimalinin zayıf olduğuna değinen Avdagiç, şu biçimde devam etti:
“halbuki bizim bu yatırımları geç kalmadan yapmamız gerek. İTO olarak teklifimiz yatırımlara özel, kamu dayanaklı bir finansman paketi devreye alınıp, bu ağır finansman yükünün yüzde 50’sinin kamu kaynaklarından karşılanması. Bu kredi, işletme sermayesi için kullanılmasın yalnızca üretim kapasitemizi artıracak ya da modernize edecek yatırımlara yönelik kullanılsın. Elimizdeki imkanları bugün yatırıma kullanmazsak yarın sipariş kaybı ya da karbon vergisi olarak bir daha cebimizden ödeyeceğiz. Yalnızca patronun cebinden de değil, vergi ve istihdam kaybı olarak tüm ekonomimizin cebinden çıkacak bir kayıp. 2020’li yılları yatırıma yatırım yaparak geçirmek tek seçenek.”
MALİYETLER 1 YILDA ÇOK ARTTI
● Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Lideri Seçkin Yorgancılar, organize sanayi bölgelerine olan talep dikkate alındığında, sanayicilerin yatırım iştahının uzun vade için yüksek olduğunu söylerken, buna rağmen bilhassa son 1 yıldır fazlaca önemli biçimde maliyet yükü ile karşı karşıya kalındığını vurguladı. Gerek yurt dışı gerekse içerden kaynaklı maliyet artışının, bugün prestiji ile yatırımların kısa vadede hayata geçirilmesinin önündeki en büyük mahzur olduğuna dikkat çeken Yorgancılar, “aynı vakitte; yüksek faiz-yüksek enfl asyon ve yükselen kur, finansman teminini her geçen gün zorlaştırmaktadır. Bu üçlünün de kısa vadede piyasanın istediği düzeylere gelmesi bu kurallarda kolay görünmüyor” formunda konuştu.
KGF GÜÇLENDİRİLMELİ
● Konya Sanayi Odası (KSO) Lideri Memiş Kütükcü, Türkiye’nin son periyotta değerli bir fırsat devrine girdiğini belirterek, bunu âlâ değerlendirip ıskalamaması gerektiğini savundu. Endüstricinin yüksek talebi karşılamak yatırım iştahının çok yüksek olduğunu, bunu OSB’lerde gözlemlediklerine dikkat çeken Kütükcü, “Yüksek kur ve faiz şu an endüstricinin önündeki en büyük pürüz. Bir öteki pürüz de hammadde meblağları. Bu noktada yatırımın finansmanı için özel bir uygulama geliştirilmeli, uygun finansman tedariki sağlanmalı. Daha evvel Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) devreye girdiği ve kamu bankaları üzerinden sanayicilerin desteklendiği bir düzenek çalıştırılmalı. İhracatçı birlikleri üzerinden bir çalışma var. Türkiye Tanıtım fonu kaynaklarının da buraya aktarılması konuşuluyor. KGF’nin de bu manada bir daha güçlendirilmesi gerekiyor. Şayet talebe vaktinde yetişemezsek bu fırsatı kaçırırız, talep farklı ülkelere kayar” diye konuştu.
KALKINMA BANKASI PROAKTİF OLMALI
● Adana Sanayi Odası (ADASO) Lideri Zeki Kıvanç da bölgedeki endüstricinin yatırım yapmak isteğinin çok yüksek olduğunu, fakat finansman maliyetlerinin yatırımcıları düşündürdüğünü söylemiş oldu. Yatırımın finansmanı konusunda endüstriciler olarak Kalkınma Bankası’nın daha proaktif rol alması gerektiğini belirterek, “senelerdır söylüyoruz. Bu sorun Kalkınma Bankası aracılığıyla çözülebilir” dedi. Kıvanç, Kalkınma Bankası’nın makine yatırımları için yurtharicinden kullanılan kredilerde de garantör olmasını istediklerini kelamlarına ekledi.
Kamu, finansman için tüm enstrümanları kullanmalı
Talip ÖZTÜRK
Gaziantep Sanayi Odası Lideri Adnan Ünverdi, son devirde ağırlaşan şartların ve dövizdeki dalgalanmaların sanayicileri daha da zorlar hale geldiğini söylerken, iç piyasaya üretim yapan sanayicilerin de döviz karşısında kuvvetlikler yaşadığına değindi. “Sürdürülebilir bir iktisat için ülke olarak üretmekten öbür bir bahtımız yok” diyen Ünverdi, pandemi ile bozulan tedarik zincirinin devamında yeni olağanlaşma ile bir arada artan talep karşısında sanayicilerin üretim yapmak istediğini lakin artan maliyetler sebebiyle kuvvetlikler yaşadığına dikkat çekti. Sanayicilerin maliyetler sebebiyle kendisine istikamet tayin etmekte zorlandığını vurgulayan Ünverdi, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Faiz oranlarının düşmesi tabi ki üretim ve yatırım konusunu teşvik edecektir, lakin faiz, kur ve enfl asyonda istikrarın sağlanması büyük değer taşımaktadır. Faizlerdeki indirimin süratle endüstricinin elini kolaylaştıracak biçimde gerçek bölüme yansıması ve finansmana ulaşımın kolaylaştırılması gerekmektedir. Zorlukların aşılmasında kamunun finansman konusunda elindeki tüm enstrümanları kullanımı ve takviye vermesi birinci öncelikli beklentilerimiz içinde yer almaktadır.”
Göstergeler de ‘yatırım’ diyor
Kapasite kullanım oranları ve stoklara ait göstergeler yatırım gereksinimini daha âlâ gözler önüne seriyor. Merkez Bankası’nın son deklare ettiğı sayılara göre, imalat sanayii genelinde kapasite kullanım oranı, eylülde bundan evvelki aya kıyasla 1 puan artarak yüzde 78’e ulaştı. bundan evvelki ay ise 78,1’i ile kapasite kullanım oranı, son 3 yılın en yüksek düzeyini görmüştü. Öte yandan, TÜİK’in deklare ettiğı büyüme bilgilerinde, stoklarda ikinci çeyrekte 5 puanlık bir düşüş kelam konusu.
Okumaya devam et...
Emtia fiyatları, yüksek navlun üzere ögeler Türkiye’yi global tedarik zincirinde öne çıkarırken, bir epeyce kesimde ihracatçılar yurt dışına mal yetiştirmeye çalışıyor. Fakat stoklarda 5 puanlık azalma ve kapasite kullanım oranlarının yüzde 78 düzebir daha erişmesi niçiniyle endüstrici, hem heyeti kapasitede birebir vakitte stoklarda sonu zorluyor. Yeni yatırım iştahı yüksek olan endüstricinin önündeki en büyük pürüz ise yatırımın finansmanı sorunu. Finansman maliyetleri niçiniyle yatırım adımını atmakta zorlanan endüstriciler, kamudan yatırımlara özel finansman dayanağı bekliyor.
ENDÜSTRİCİ HUDUTLARI ZORLUYOR
● Mevzuyla ilgili DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Lideri Şekib Avdagiç, dünyada hızlanan ticaret çarklarının Türkiye’ye olan talebi besbelli seviyede artırdığını ve yılın birinci 9 ayında Türkiye ihracatının geçen yıla göre yüzde 36 artışla 161 milyar dolar olduğunu belirterek, kelam konusu ihracatta imalat sanayiinin hissesinin yaklaşık yüzde 95 düzeyinde olduğuna dikkat çekti. Sanayicilerin mevcut durumda yeni talebe yetişebilmek için sonları zorladığını vurgulayan Avdagiç, bununla birlikte Yeşil Mutabakat’a ahenk ve e-ticarette gelinen noktanın da yatırımları zarurî hale getirdiğine işaret etti.
Gerçek bölüm dayanak bekliyor
“Meseleye nereden bakarsanız bakın, sonu yatırıma çıkıyor” diyen Avdagiç, şu biçimde devam etti:
“Reel bölümün evvela yeni siparişlere yetişebilmesi ve tedarikçi konumunu kuvvetlendirebilmesi için bir yatırım atağına girmesi lazım. Öbür yandan yeşil mutabakat sürecinde Avrupa ile ticaretini koruyabilmesi ve e-ticarette yurtarasında ve yurt haricinde büyüyen pastadan hisse alabilmesi için de bir dönüşüm geçirmesi gerekiyor. Aksi takdirde orta-uzun vadede rekabet meşakkati çekeceğimiz gün üzere aşikar. Bu noktada yatırımların önünü açmak için hem finansman birebir vakitte arazi temini noktasında dayanağa gereksinim var.”
Tek seçenek yatırım yapmak…
Finansman maliyetlerinin global enflasyon ve dünyada yaklaşmakta olan mali sıkılaşma süreci niçiniyle kısa müddette tatmin edici boyutta düşüş yaşama ihtimalinin zayıf olduğuna değinen Avdagiç, şu biçimde devam etti:
“halbuki bizim bu yatırımları geç kalmadan yapmamız gerek. İTO olarak teklifimiz yatırımlara özel, kamu dayanaklı bir finansman paketi devreye alınıp, bu ağır finansman yükünün yüzde 50’sinin kamu kaynaklarından karşılanması. Bu kredi, işletme sermayesi için kullanılmasın yalnızca üretim kapasitemizi artıracak ya da modernize edecek yatırımlara yönelik kullanılsın. Elimizdeki imkanları bugün yatırıma kullanmazsak yarın sipariş kaybı ya da karbon vergisi olarak bir daha cebimizden ödeyeceğiz. Yalnızca patronun cebinden de değil, vergi ve istihdam kaybı olarak tüm ekonomimizin cebinden çıkacak bir kayıp. 2020’li yılları yatırıma yatırım yaparak geçirmek tek seçenek.”
MALİYETLER 1 YILDA ÇOK ARTTI
● Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Lideri Seçkin Yorgancılar, organize sanayi bölgelerine olan talep dikkate alındığında, sanayicilerin yatırım iştahının uzun vade için yüksek olduğunu söylerken, buna rağmen bilhassa son 1 yıldır fazlaca önemli biçimde maliyet yükü ile karşı karşıya kalındığını vurguladı. Gerek yurt dışı gerekse içerden kaynaklı maliyet artışının, bugün prestiji ile yatırımların kısa vadede hayata geçirilmesinin önündeki en büyük mahzur olduğuna dikkat çeken Yorgancılar, “aynı vakitte; yüksek faiz-yüksek enfl asyon ve yükselen kur, finansman teminini her geçen gün zorlaştırmaktadır. Bu üçlünün de kısa vadede piyasanın istediği düzeylere gelmesi bu kurallarda kolay görünmüyor” formunda konuştu.
KGF GÜÇLENDİRİLMELİ
● Konya Sanayi Odası (KSO) Lideri Memiş Kütükcü, Türkiye’nin son periyotta değerli bir fırsat devrine girdiğini belirterek, bunu âlâ değerlendirip ıskalamaması gerektiğini savundu. Endüstricinin yüksek talebi karşılamak yatırım iştahının çok yüksek olduğunu, bunu OSB’lerde gözlemlediklerine dikkat çeken Kütükcü, “Yüksek kur ve faiz şu an endüstricinin önündeki en büyük pürüz. Bir öteki pürüz de hammadde meblağları. Bu noktada yatırımın finansmanı için özel bir uygulama geliştirilmeli, uygun finansman tedariki sağlanmalı. Daha evvel Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) devreye girdiği ve kamu bankaları üzerinden sanayicilerin desteklendiği bir düzenek çalıştırılmalı. İhracatçı birlikleri üzerinden bir çalışma var. Türkiye Tanıtım fonu kaynaklarının da buraya aktarılması konuşuluyor. KGF’nin de bu manada bir daha güçlendirilmesi gerekiyor. Şayet talebe vaktinde yetişemezsek bu fırsatı kaçırırız, talep farklı ülkelere kayar” diye konuştu.
KALKINMA BANKASI PROAKTİF OLMALI
● Adana Sanayi Odası (ADASO) Lideri Zeki Kıvanç da bölgedeki endüstricinin yatırım yapmak isteğinin çok yüksek olduğunu, fakat finansman maliyetlerinin yatırımcıları düşündürdüğünü söylemiş oldu. Yatırımın finansmanı konusunda endüstriciler olarak Kalkınma Bankası’nın daha proaktif rol alması gerektiğini belirterek, “senelerdır söylüyoruz. Bu sorun Kalkınma Bankası aracılığıyla çözülebilir” dedi. Kıvanç, Kalkınma Bankası’nın makine yatırımları için yurtharicinden kullanılan kredilerde de garantör olmasını istediklerini kelamlarına ekledi.
Kamu, finansman için tüm enstrümanları kullanmalı
Talip ÖZTÜRK
Gaziantep Sanayi Odası Lideri Adnan Ünverdi, son devirde ağırlaşan şartların ve dövizdeki dalgalanmaların sanayicileri daha da zorlar hale geldiğini söylerken, iç piyasaya üretim yapan sanayicilerin de döviz karşısında kuvvetlikler yaşadığına değindi. “Sürdürülebilir bir iktisat için ülke olarak üretmekten öbür bir bahtımız yok” diyen Ünverdi, pandemi ile bozulan tedarik zincirinin devamında yeni olağanlaşma ile bir arada artan talep karşısında sanayicilerin üretim yapmak istediğini lakin artan maliyetler sebebiyle kuvvetlikler yaşadığına dikkat çekti. Sanayicilerin maliyetler sebebiyle kendisine istikamet tayin etmekte zorlandığını vurgulayan Ünverdi, kelamlarını şöyleki sürdürdü: “Faiz oranlarının düşmesi tabi ki üretim ve yatırım konusunu teşvik edecektir, lakin faiz, kur ve enfl asyonda istikrarın sağlanması büyük değer taşımaktadır. Faizlerdeki indirimin süratle endüstricinin elini kolaylaştıracak biçimde gerçek bölüme yansıması ve finansmana ulaşımın kolaylaştırılması gerekmektedir. Zorlukların aşılmasında kamunun finansman konusunda elindeki tüm enstrümanları kullanımı ve takviye vermesi birinci öncelikli beklentilerimiz içinde yer almaktadır.”
Göstergeler de ‘yatırım’ diyor
Kapasite kullanım oranları ve stoklara ait göstergeler yatırım gereksinimini daha âlâ gözler önüne seriyor. Merkez Bankası’nın son deklare ettiğı sayılara göre, imalat sanayii genelinde kapasite kullanım oranı, eylülde bundan evvelki aya kıyasla 1 puan artarak yüzde 78’e ulaştı. bundan evvelki ay ise 78,1’i ile kapasite kullanım oranı, son 3 yılın en yüksek düzeyini görmüştü. Öte yandan, TÜİK’in deklare ettiğı büyüme bilgilerinde, stoklarda ikinci çeyrekte 5 puanlık bir düşüş kelam konusu.
Okumaya devam et...