semaver
Active member
Yargıtay’dan emsal “Cumartesi” sonucu yıllardır tartışılan cumartesi gününün emekçinin yıllık müsaade mühletinden sayılıp sayılmayacağı konusunda Yargıtay’dan emsal bir karar geldi. Bir fabrikada çalışan emekçi, İş Mahkemesine müracaat ederek, sendika üyesi olduğunu ve Toplu İş Sözleşmesi’nden yararlandığını, mukavelede hafta tatilinin pazar günü olarak düzenlendiğini ve cumartesi gününün de akdi tatil olarak düzenlendiğini belirtti.
İş Kanunu’nda ise yıllık müsaade müddetinden sayılamayacak günler ortasında hafta tatili günlerinin de sayıldığını öne süren davacı emekçi, Toplu İş Kontratı kapsamında cumartesi günlerinin de hafta tatili olduğunu ve yıllık müsaade müddetinden düşülmesinin mümkün olmadığını lisana getirdi. Davacının yasal çalışma mühletini haftalık 5 gün çalışarak doldurduğunu, bu niçinlerle toplu iş mukavelesinde ‘dinlendirme günü’ olarak akdedilen cumartesi günlerinin akdi tatil olması sebebiyle yıllık müsaade mühletinden düşülemeyeceğinin tespitine karar verilmesini talep etti.
Davalı patron ise 2429 sayılı Maddede ulusal bayram ve genel tatil günü ile hafta tatili günlerinin neler olduğunun açıkça düzenlendiğini, maddede hafta tatilinin pazar günü olduğunun açıklandığini, İş Kanunu 46 ve 63 unsurda haftalık çalışma günleri ve hafta tatilinin açıkça düzenlendiğini kaydetti.
YARGITAY KARARINI AÇIKLADI
Yasaya nazaran haftanın 6 günü çalışan çalışana haftanın yedinci günü verilen 24 saatlik müsaadenin hafta tatili olduğunu, sendika ile yapılan toplu iş mukavelesinde de haftalık çalışma müddetinin 45 saat olduğu, vardiyalı çalışma yok ise hafta içi 9 ar saat mesai yapılacağı, cumartesi günü emekçilerin dinlendirileceği ve pazar gününün de hafta tatili olduğunun düzenlendiğini öne sürdü. Gerek maddede gerekse toplu iş mukavelesinde cumartesi gününün hafta tatili olduğuna dair düzenleme olmadığını savunarak davanın reddini talep etti. İş Mahkemesi, davanın kabulüne hükmetti. Davalı patron sonucu istinafa götürdü. Bölge Adliye Mahkemesi, mahallî mahkemenin sonucunı yerinde buldu. Davalı patron sonucu temyiz edince bu kere devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
Kural olarak cumartesinin iş günü olduğuna dikkat çekilen Yargıtay sonucunda; akdi tatil günü olarak cumartesi günlerinin yıllık müsaade mühletine eklenemeyeceği vurgulandı. Cumartesi günleri akdi tatil günü olarak personel çalışmadığı takdirde yıllık fiyatlı müsaade müddetine ait hesapta hafta tatili olarak değerlendirilemeyeceği hatırlatıldı.
Kararda şu sözlere yer verildi:
“Cumartesi günü hafta tatili olarak da kararlaştırılabilir. Kişisel yahut toplu iş mukaveleleriyle cumartesi ve pazar günleri hafta tatili günü olarak belirlenmişse, İş Kanunu’nun 56/5. hususu gereği her iki gün yıllık müsaade müddetlerinden sayılmaz. Öteki bir anlatımla yıllık müsaade kullanma devri ortasındaki cumartesi ve pazar günleri kullanılan müsaade mühletinden düşülür. Lakin ferdi yahut toplu iş mukavelesinde hafta tatiline eklenen bu cumartesi gününün yıllık müsaade hesabında iş günü olarak sayılacağı yahut müsaade müddetinden düşülmeyeceği formunda açık bir kural mevcutsa, bu karar geçerli sayılmalı ve İş Kanunu’nun 56/5. hususu gereği yalnızca yıllık müsaadeye rastlayan pazar günleri müsaade müddetinden düşülmelidir.
Davalı iş yerinde uygulanan toplu iş kontratının ‘Haftalık Çalışma Süresi’ başlıklı 12’inci hususunda, ‘Haftalık çalışma mühleti 45 saattir. Öteki konularda ve vardiyalı çalışmalarda yasa kararları uygulanır. Vardiyalı çalışma sistemi haricinde; Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri 9 saat çalışılır.
Cumartesi günü çalışanlar dinlendirilir. Pazar Günü Hafta Tatilidir.’ düzenlemesi, tıpkı toplu iş mukavelesinin ‘Yıllık Fiyatlı İzin’ başlıklı 25 inci hususunda ise ‘yıllık fiyatlı müsaade günlerinin hesabında müsaade mühletine rastlayan Ulusal Bayram, ve Genel Tatil günleri müsaade müddetinden sayılmaz’ düzenlemesi mevcuttur.
Görüldüğü üzer mezkûr toplu iş kontratı düzenlemelerinden, tarafların hafta tatili olarak kabul ettiği pazar günü dışında Cumartesi günü de dinlendirilme günü olarak belirlenmiş ve burada cumartesi günü ‘hafta tatili’ olarak isimlendirilmediği üzere yıllık fiyatlı müsaade hesabında da müsaade mühletine ekleneceğine ait açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Yapılan bu tespit bağlamında Birinci Derece Mahkemesince verilen kabul sonucunın üstte değinilen Dairemiz uygulamasına göre yerinde olmadığı açıktır. Bu durumda, Birinci Derece Mahkemesince Dairemizin halihazırdaki uygulaması gözetilmeksizin yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. Temyiz olunan Birinci Derece Mahkemesi sonucunın ve bu karara karşı istinaf başvurusunu temelden reddeden Bölge Adliye Mahkemesi sonucunın, ortadan kaldırılmasına oy birliği ile hükmedilmiştir.”
İş Kanunu’nda ise yıllık müsaade müddetinden sayılamayacak günler ortasında hafta tatili günlerinin de sayıldığını öne süren davacı emekçi, Toplu İş Kontratı kapsamında cumartesi günlerinin de hafta tatili olduğunu ve yıllık müsaade müddetinden düşülmesinin mümkün olmadığını lisana getirdi. Davacının yasal çalışma mühletini haftalık 5 gün çalışarak doldurduğunu, bu niçinlerle toplu iş mukavelesinde ‘dinlendirme günü’ olarak akdedilen cumartesi günlerinin akdi tatil olması sebebiyle yıllık müsaade mühletinden düşülemeyeceğinin tespitine karar verilmesini talep etti.
Davalı patron ise 2429 sayılı Maddede ulusal bayram ve genel tatil günü ile hafta tatili günlerinin neler olduğunun açıkça düzenlendiğini, maddede hafta tatilinin pazar günü olduğunun açıklandığini, İş Kanunu 46 ve 63 unsurda haftalık çalışma günleri ve hafta tatilinin açıkça düzenlendiğini kaydetti.
YARGITAY KARARINI AÇIKLADI
Yasaya nazaran haftanın 6 günü çalışan çalışana haftanın yedinci günü verilen 24 saatlik müsaadenin hafta tatili olduğunu, sendika ile yapılan toplu iş mukavelesinde de haftalık çalışma müddetinin 45 saat olduğu, vardiyalı çalışma yok ise hafta içi 9 ar saat mesai yapılacağı, cumartesi günü emekçilerin dinlendirileceği ve pazar gününün de hafta tatili olduğunun düzenlendiğini öne sürdü. Gerek maddede gerekse toplu iş mukavelesinde cumartesi gününün hafta tatili olduğuna dair düzenleme olmadığını savunarak davanın reddini talep etti. İş Mahkemesi, davanın kabulüne hükmetti. Davalı patron sonucu istinafa götürdü. Bölge Adliye Mahkemesi, mahallî mahkemenin sonucunı yerinde buldu. Davalı patron sonucu temyiz edince bu kere devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
Kural olarak cumartesinin iş günü olduğuna dikkat çekilen Yargıtay sonucunda; akdi tatil günü olarak cumartesi günlerinin yıllık müsaade mühletine eklenemeyeceği vurgulandı. Cumartesi günleri akdi tatil günü olarak personel çalışmadığı takdirde yıllık fiyatlı müsaade müddetine ait hesapta hafta tatili olarak değerlendirilemeyeceği hatırlatıldı.
Kararda şu sözlere yer verildi:
“Cumartesi günü hafta tatili olarak da kararlaştırılabilir. Kişisel yahut toplu iş mukaveleleriyle cumartesi ve pazar günleri hafta tatili günü olarak belirlenmişse, İş Kanunu’nun 56/5. hususu gereği her iki gün yıllık müsaade müddetlerinden sayılmaz. Öteki bir anlatımla yıllık müsaade kullanma devri ortasındaki cumartesi ve pazar günleri kullanılan müsaade mühletinden düşülür. Lakin ferdi yahut toplu iş mukavelesinde hafta tatiline eklenen bu cumartesi gününün yıllık müsaade hesabında iş günü olarak sayılacağı yahut müsaade müddetinden düşülmeyeceği formunda açık bir kural mevcutsa, bu karar geçerli sayılmalı ve İş Kanunu’nun 56/5. hususu gereği yalnızca yıllık müsaadeye rastlayan pazar günleri müsaade müddetinden düşülmelidir.
Davalı iş yerinde uygulanan toplu iş kontratının ‘Haftalık Çalışma Süresi’ başlıklı 12’inci hususunda, ‘Haftalık çalışma mühleti 45 saattir. Öteki konularda ve vardiyalı çalışmalarda yasa kararları uygulanır. Vardiyalı çalışma sistemi haricinde; Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri 9 saat çalışılır.
Cumartesi günü çalışanlar dinlendirilir. Pazar Günü Hafta Tatilidir.’ düzenlemesi, tıpkı toplu iş mukavelesinin ‘Yıllık Fiyatlı İzin’ başlıklı 25 inci hususunda ise ‘yıllık fiyatlı müsaade günlerinin hesabında müsaade mühletine rastlayan Ulusal Bayram, ve Genel Tatil günleri müsaade müddetinden sayılmaz’ düzenlemesi mevcuttur.
Görüldüğü üzer mezkûr toplu iş kontratı düzenlemelerinden, tarafların hafta tatili olarak kabul ettiği pazar günü dışında Cumartesi günü de dinlendirilme günü olarak belirlenmiş ve burada cumartesi günü ‘hafta tatili’ olarak isimlendirilmediği üzere yıllık fiyatlı müsaade hesabında da müsaade mühletine ekleneceğine ait açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Yapılan bu tespit bağlamında Birinci Derece Mahkemesince verilen kabul sonucunın üstte değinilen Dairemiz uygulamasına göre yerinde olmadığı açıktır. Bu durumda, Birinci Derece Mahkemesince Dairemizin halihazırdaki uygulaması gözetilmeksizin yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. Temyiz olunan Birinci Derece Mahkemesi sonucunın ve bu karara karşı istinaf başvurusunu temelden reddeden Bölge Adliye Mahkemesi sonucunın, ortadan kaldırılmasına oy birliği ile hükmedilmiştir.”