Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2021 yılı Mayıs ayı yağış ve sıcaklık raporlarıyla, Standart Yağış İndeksi (SPI) ve Olağanın Yüzdesi Metoduna (PNI) bakılırsa mayıs ile son 2 yıllık meteorolojik kuraklık haritalarını yayınladı.
DÜŞÜŞ YÜZDE 56
Önemli ölçülerde yağışların azaldığı, sıcaklıkların da arttığını gösteren raporlar ve haritalara göre, 2021 Yılı Mayıs Ayı Alansal Yağış Raporu’nda Türkiye geneli mayıs ayı yağışı 21.6 mm ölçüldü. Normali (1981-2010) 49.3 mm ve 2020 yılı mayıs ayında 63.2 mm olan yağışlarda normaline nazaran yüzde 56, geçen yıla nazaran yüzde 66 azalma olduğu belirtildi.
ALARM VERİLDİ
Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne’nin güney kesitleri, Düzce, Zonguldak, Kocaeli, Sakarya etrafları, İstanbul’un batısı, Sinop, Samsun, Ordu ve Giresun’un kıyı kesitlerinde olağanın üzerindeki yağışlar, öteki bölgelerin tamamında olağanların altında kaldı. Bilhassa Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yağış azlığı yüzde 80’lerin üzerine çıktı.
YÜZDE 98 AZALDI
Mayıs ayı vilayet geneli yağışlarda en çok yağış 97 mm ile Düzce’de, en az yağış 0,5 mm ile Muğla’da, normaline göre de en çok azalma yüzde 98 ile bir daha Muğla’da oldu. Yağışlı gün sayıları Güney Ege, Antalya’nın batısı ve doğusu, Hatay’ın güneyi ve Gaziantep etraflarında 1 güne kadar düştü. Batı ve Orta Karadeniz ile Kars etraflarında ise 10- 15 gün aralığında yağışlı gün görüldü.
30 YILIN EN DÜŞÜĞÜ
Bölgelere nazaran mayıs ayı yağış ölçüleri, normali ve geçen yıl mayıs ayına nazaran şöyleki oluştu:
“Marmara’da 44.5 mm, normaline bakılırsa yüzde 12 arttı, geçen yıla nazaran yüzde 41 düştü. Ege’de 6.9 mm, normaline göre yüzde 81, geçen yıla göre yüzde 89 azaldı. Akdeniz’de 6.9 mm, normaline bakılırsa yüzde 83, geçen yıla göre yüzde 87 azaldı. İç Anadolu’da 14.8 mm, normali ve geçen yıla nazaran yüzde 69 düştü. Karadeniz’de 47.6 mm, normaline bakılırsa yüzde 20, geçen yıla bakılırsa yüzde 40 azaldı. Doğu Anadolu’da 22.4 mm, normaline bakılırsa yüzde 66, geçen yıla göre yüzde 70 düştü. Güneydoğu’da 6.1 mm, normaline nazaran yüzde 83, geçen yıla bakılırsa yüzde 85 azalarak son 30 yılın en düşük düzeyi görüldü.”
‘OLAĞANÜSTÜ KURAK’
Türkiye’nin geçen yıl olduğu üzere bu yılın hem geçen aylarda birebir vakitte mayıs ayına ait kuraklık SPI ve PNI metotlarına bakılırsa hazırlanan haritalarda, ‘fevkalade kurak’, ‘oldukca şiddetli kurak’, ‘şiddetli kurak’ olarak gösterilen bölgelerin yoğunluğu dikkat çekiyor. Olağanın Yüzdesi Metoduna (PNI) haritasına göre Marmara’nın bir kısmı, Batı ve Orta Karadeniz ile Iğdır civarları harici bölgeler ‘şiddetli kurak’ olarak gösterildi. Son üç aylık Standart Yağış İndeksi (SPI) haritasında ise Muğla, Denizli- Burdur, Niğde, Elazığ- Malatya- Tunceli, Diyarbakır- Şanlıurfa-Mardin, Çankırı, Kars, Bayburt ve Van ‘fevkalade, epeyce şiddetli ve şiddetli kurak’ olarak görülüyor.
SON 50 YILIN EN SICAĞI
2021 Yılı Mayıs Ayı Ortalama Sıcaklıkları Raporu’na bakılırsa ise son 50 yılın en sıcak mayıs ayı yaşandı. Kırklareli, Çorlu, Tekirdağ, Yalova, Balıkesir, Antakya, Elmalı, Faziletli, Ordu, Rize, Hopa, Bolu, Karabük, Ünye, Boyabat ve Nallıhan’da mevsim normallerinde, başka tüm bölgelerde ise üzerinde sıcaklık görüldü. Yalnızca Samandağ’da mevsim normalleri altına indi. Uzun yıllar mayıs ayı ortalama sıcaklığı 16.7 derece iken, bu yıl 19.3 derece oldu. En yüksek sıcaklık ise 44.3 derece ile Ceylanpınar’da tespit edildi. 44.3 derece mayıs ayında Türkiye’de ölçülen en yüksek paha olarak kayıtlara geçti.
BÖLGELERE NAZARAN
Bölgelere bakılırsa Mayıs ayı ortalama sıcaklıkları ve uzun yıllar ortalamasına bakılırsa farklar şu biçimde oluştu:
“Marmara, uzun yıllar ortalaması 16.9 derece iken, bu yıl 18.3’e çıktı, en yüksek 34.6 derece Geyve. Ege, uzun yıllar ortalaması 18.6 derece iken, bu yıl 20.9’a çıktı, en yüksek 39.4 derece Aydın. Akdeniz, uzun yıllar ortalaması 19.3 derece iken, bu yıl 21.5’e çıktı, en yüksek 38.4 derece Kozan.
İç Anadolu, uzun yıllar ortalaması 14.6 derece iken, bu yıl 17.7’ye çıktı, en yüksek 35.3 derece Kırıkkale.
Karadeniz, uzun yıllar ortalama 15.2 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 37.9 derece Amasya.
Doğu Anadolu, uzun yıllar ortalama 13.6 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 36.6 derece Elazığ.
Güneydoğu, uzun yıllar ortalaması 20.7 derece iken, bu yıl 24.7’ye çıktı, en yüksek 44.3 derece Ceylanpınar.”
YALNIZCA MART AYI ÂLÂ
Raporda, mayıs ayında 40 merkezde yeni ekstrem sıcaklık (maksimum, minimum) gerçekleştiği açıklandı. Ekstrem sıcaklıklarda en büyük farklar Viranşehir, Şırnak, Ceylanpınar, Hakkari, Sarıkamış, Cizre, Ergani üzere merkezlerde görüldü. Mayıs ayı haricinde bu yılın öbür birinci dört ayındaki uzun yıllar ve geçen yıla göre sıcaklık bedellerine bakıldığında ocak ayı uzun yıllar ortalaması 2.7, geçen yıl 3.3 derece iken, bu yıl 5.4 dereceye yükseldi. Şubat ayı uzun yıllar ortalaması 3.4, geçen yıl 4.9 derece iken, bu yıl 6.2 dereceye çıktı. Mart ayı uzun yıllar ortalaması 7.1, geçen yıl 9.5 derece iken, bu yıl 7 dereceye düştü. Nisan ayı uzun yıllar ortalaması ve geçen yıl 12.1 derece iken, bu yıl 13.4 dereceye çıktı.
DÜŞÜŞ YÜZDE 56
Önemli ölçülerde yağışların azaldığı, sıcaklıkların da arttığını gösteren raporlar ve haritalara göre, 2021 Yılı Mayıs Ayı Alansal Yağış Raporu’nda Türkiye geneli mayıs ayı yağışı 21.6 mm ölçüldü. Normali (1981-2010) 49.3 mm ve 2020 yılı mayıs ayında 63.2 mm olan yağışlarda normaline nazaran yüzde 56, geçen yıla nazaran yüzde 66 azalma olduğu belirtildi.
ALARM VERİLDİ
Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne’nin güney kesitleri, Düzce, Zonguldak, Kocaeli, Sakarya etrafları, İstanbul’un batısı, Sinop, Samsun, Ordu ve Giresun’un kıyı kesitlerinde olağanın üzerindeki yağışlar, öteki bölgelerin tamamında olağanların altında kaldı. Bilhassa Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yağış azlığı yüzde 80’lerin üzerine çıktı.
YÜZDE 98 AZALDI
Mayıs ayı vilayet geneli yağışlarda en çok yağış 97 mm ile Düzce’de, en az yağış 0,5 mm ile Muğla’da, normaline göre de en çok azalma yüzde 98 ile bir daha Muğla’da oldu. Yağışlı gün sayıları Güney Ege, Antalya’nın batısı ve doğusu, Hatay’ın güneyi ve Gaziantep etraflarında 1 güne kadar düştü. Batı ve Orta Karadeniz ile Kars etraflarında ise 10- 15 gün aralığında yağışlı gün görüldü.
30 YILIN EN DÜŞÜĞÜ
Bölgelere nazaran mayıs ayı yağış ölçüleri, normali ve geçen yıl mayıs ayına nazaran şöyleki oluştu:
“Marmara’da 44.5 mm, normaline bakılırsa yüzde 12 arttı, geçen yıla nazaran yüzde 41 düştü. Ege’de 6.9 mm, normaline göre yüzde 81, geçen yıla göre yüzde 89 azaldı. Akdeniz’de 6.9 mm, normaline bakılırsa yüzde 83, geçen yıla göre yüzde 87 azaldı. İç Anadolu’da 14.8 mm, normali ve geçen yıla nazaran yüzde 69 düştü. Karadeniz’de 47.6 mm, normaline bakılırsa yüzde 20, geçen yıla bakılırsa yüzde 40 azaldı. Doğu Anadolu’da 22.4 mm, normaline bakılırsa yüzde 66, geçen yıla göre yüzde 70 düştü. Güneydoğu’da 6.1 mm, normaline nazaran yüzde 83, geçen yıla bakılırsa yüzde 85 azalarak son 30 yılın en düşük düzeyi görüldü.”
‘OLAĞANÜSTÜ KURAK’
Türkiye’nin geçen yıl olduğu üzere bu yılın hem geçen aylarda birebir vakitte mayıs ayına ait kuraklık SPI ve PNI metotlarına bakılırsa hazırlanan haritalarda, ‘fevkalade kurak’, ‘oldukca şiddetli kurak’, ‘şiddetli kurak’ olarak gösterilen bölgelerin yoğunluğu dikkat çekiyor. Olağanın Yüzdesi Metoduna (PNI) haritasına göre Marmara’nın bir kısmı, Batı ve Orta Karadeniz ile Iğdır civarları harici bölgeler ‘şiddetli kurak’ olarak gösterildi. Son üç aylık Standart Yağış İndeksi (SPI) haritasında ise Muğla, Denizli- Burdur, Niğde, Elazığ- Malatya- Tunceli, Diyarbakır- Şanlıurfa-Mardin, Çankırı, Kars, Bayburt ve Van ‘fevkalade, epeyce şiddetli ve şiddetli kurak’ olarak görülüyor.
SON 50 YILIN EN SICAĞI
2021 Yılı Mayıs Ayı Ortalama Sıcaklıkları Raporu’na bakılırsa ise son 50 yılın en sıcak mayıs ayı yaşandı. Kırklareli, Çorlu, Tekirdağ, Yalova, Balıkesir, Antakya, Elmalı, Faziletli, Ordu, Rize, Hopa, Bolu, Karabük, Ünye, Boyabat ve Nallıhan’da mevsim normallerinde, başka tüm bölgelerde ise üzerinde sıcaklık görüldü. Yalnızca Samandağ’da mevsim normalleri altına indi. Uzun yıllar mayıs ayı ortalama sıcaklığı 16.7 derece iken, bu yıl 19.3 derece oldu. En yüksek sıcaklık ise 44.3 derece ile Ceylanpınar’da tespit edildi. 44.3 derece mayıs ayında Türkiye’de ölçülen en yüksek paha olarak kayıtlara geçti.
BÖLGELERE NAZARAN
Bölgelere bakılırsa Mayıs ayı ortalama sıcaklıkları ve uzun yıllar ortalamasına bakılırsa farklar şu biçimde oluştu:
“Marmara, uzun yıllar ortalaması 16.9 derece iken, bu yıl 18.3’e çıktı, en yüksek 34.6 derece Geyve. Ege, uzun yıllar ortalaması 18.6 derece iken, bu yıl 20.9’a çıktı, en yüksek 39.4 derece Aydın. Akdeniz, uzun yıllar ortalaması 19.3 derece iken, bu yıl 21.5’e çıktı, en yüksek 38.4 derece Kozan.
İç Anadolu, uzun yıllar ortalaması 14.6 derece iken, bu yıl 17.7’ye çıktı, en yüksek 35.3 derece Kırıkkale.
Karadeniz, uzun yıllar ortalama 15.2 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 37.9 derece Amasya.
Doğu Anadolu, uzun yıllar ortalama 13.6 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 36.6 derece Elazığ.
Güneydoğu, uzun yıllar ortalaması 20.7 derece iken, bu yıl 24.7’ye çıktı, en yüksek 44.3 derece Ceylanpınar.”
YALNIZCA MART AYI ÂLÂ
Raporda, mayıs ayında 40 merkezde yeni ekstrem sıcaklık (maksimum, minimum) gerçekleştiği açıklandı. Ekstrem sıcaklıklarda en büyük farklar Viranşehir, Şırnak, Ceylanpınar, Hakkari, Sarıkamış, Cizre, Ergani üzere merkezlerde görüldü. Mayıs ayı haricinde bu yılın öbür birinci dört ayındaki uzun yıllar ve geçen yıla göre sıcaklık bedellerine bakıldığında ocak ayı uzun yıllar ortalaması 2.7, geçen yıl 3.3 derece iken, bu yıl 5.4 dereceye yükseldi. Şubat ayı uzun yıllar ortalaması 3.4, geçen yıl 4.9 derece iken, bu yıl 6.2 dereceye çıktı. Mart ayı uzun yıllar ortalaması 7.1, geçen yıl 9.5 derece iken, bu yıl 7 dereceye düştü. Nisan ayı uzun yıllar ortalaması ve geçen yıl 12.1 derece iken, bu yıl 13.4 dereceye çıktı.