Şebnem TURHAN
Geçen yıldan bu yana Türk Lirası’nda yaşanan bedel kaybı, yüksek enfl asyon ve pandemideki genişleyici para siyaseti daha sonrası en büyük bahis dolarizasyon. Son devirde ise rekor düzeylerdeki enfl asyon karşısında gerileyen mevduat faizleri ile TL’de kalmanın dezavantajı daha da fazla öne çıkıyor. Merkez Bankası bilgilerine göre geçen yılsonundan bu yana gerçek şahısların döviz mevduatı 8.2 milyar dolar azalırken, hukukî şahısların mevduatı 3.5 milyar dolar arttı. Bireylerin döviz mevduatında en büyük azalma ise değerli maden depo hesaplarında gerçekleşti. Değerli maden depo hesaplarında gerçek şahısların yılsonundan bu yana satışı 9.5 milyar doları geçti. Uzmanlar vatandaşların altınlarını bozdurup enfl asyonist ortamda servet müdafaa gayeli mesken aldığına dikkat çekiyor.
Doların Türk Lirası’na karşı bu yıl yüzde 95 bedel kazanması ve yüzde 20’yi aşan enfl asyon vatandaşların TL varlıklara yatırımdan çekinmesine ve kendilerini muhafaza emelli yatırım alternatifl eri bulmaya yöneltti. Dün de dolar/TL 14.5 liranın üzerine çıktı. Pekala bu vakitte bireyler ve hukuksal şahısların döviz mevduat hesabı nasıl bir değişim gösterdi? Döviz mevduatlarının toplam mevduattaki oranını yüzde 63’ü geçerek rekor düzeye yükselmiş olsa da geçen yıl sonuna göre parite tesirinden arındırılmamış olarak 3 Aralık itibariyle 4.7 milyar dolarlık gerileme yaşandı.
Altın mevduatının dolar karşılığı 9.5 milyar dolar azaldı
Geçen yılsonunda yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı 235 milyar 661 milyon dolar düzeyindeydi. 3 Aralık itibariyle 230 milyar 972 milyon dolara indi. Yani 4 milyar 689 milyon dolarlık bir azalma yaşandı. Yurtiçi yerleşik gerçek şahısların döviz mevduatı yılsonunda 150 milyar 198 milyon dolar iken 3 Aralık itibariyle 141 milyar 998 milyon dolara geriledi. 8 milyar 200 milyon dolarlık bir çözülme var. Gerçek şahısların döviz mevduatında yaşanan bu çözülmenin detaylarına bakıldığında ise değerli maden depo hesaplarındaki değişim göze çarpıyor. Bireylerin değerli maden depo hesaplarının dolar karşılığı parite tesirinden arındırılmamış olarak yılsonundaki 35 milyar 955 milyon dolardan 26 milyar 388 milyon dolara indi. Yani 9 milyar 567 milyon dolar karşılığında 4.2 milyon onsluk bir azalma var.
Gerçek bireylerin dolar cinsi döviz mevduatı yılsonundan 3 Aralık haftasına kadar 254 milyon dolar arttı. Yılsonunda gerçek şahısların dolar cinsi döviz mevduatı 76 milyar 587 milyon dolar iken 3 Aralık haftasında 76 milyar 841 milyon dolara çıktı. Yurtiçi yerleşik gerçek bireylerin Euro cinsi döviz mevduatı da parite tesirinden arındırılmamış olarak 866 milyon dolar artış gösterdi. Yılsonunda 34 milyar 639 milyon dolar olan Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı 3 Aralık haftasında 35 milyar 505 milyon dolara yükseldi. Euro cinsinden bakıldığında ise 28.2 milyar Euro’dan 31.2 milyar Euro’ya 3.2 milyar Euro’luk bir artış gerçekleşti.
Analistlerin bireylerin tutumun karşı iki açıklaması bulunuyor. Öncelikle bir periyot 454 liraya kadar inen gram altında son devirde görünen rekorlar ve dün itibariyle 833 liranın da aşılması kar satışlarına yol açtı. Ve bu satışların daha sonrasında ise daima paha kaybeden TL’de durmadan parayı konut alımına aktardıklarını lisana getirdi. Öte yandan altın klâsik olarak bireylerin tercih ettiği bir yatırım aracı. 2020’deki yükseliş ve daha sonraki gerileme biraz onlara kar kaybı yaşatmıştı, yükselişi de bu istikamette değerlendirdiler.
Hukukî şahısların döviz mevduatında euro ve dolar artışı yaşandı
Yurtiçi yerleşik hukuksal hesaplarda ise tam zıddı bir durum gerçekleşti. Merkez Bankası bilgilerine nazaran yurtiçi yerleşik hukuksal hesaplarda yılsonunda 85 milyar 464 milyon dolar olan döviz mevduatı 3 Aralık haftası itibariyle 88 milyar 975 milyon dolara yükseldi. bir daha parite tesirinden arındırılmamış biçimde 3 milyar 511 milyon dolarlık artış yaşandı. Hukuksal hesaplarda dolar cinsi döviz mevduatı 1 milyar 242 milyon dolar yükseldi. Yılsonunda 47 milyar 156 milyon dolar olan hukukî bireylerin dolar cinsi döviz mevduatı 48 milyar 398 milyon dolara çıktı. Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı ise parite tesirinden arındırılmamış olarak 2 milyar 402 milyon dolar arttı. Yılsonunda 34.1 milyar dolar olan Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı 3 Aralık haftasında 35.5 milyar dolara çıktı. Euro cinsi baktığımızda ise 27.9 milyar Euro’dan 33.1 milyar Euro’ya 5.2 milyar Euro artış kaydetti.
Okumaya devam et...
Geçen yıldan bu yana Türk Lirası’nda yaşanan bedel kaybı, yüksek enfl asyon ve pandemideki genişleyici para siyaseti daha sonrası en büyük bahis dolarizasyon. Son devirde ise rekor düzeylerdeki enfl asyon karşısında gerileyen mevduat faizleri ile TL’de kalmanın dezavantajı daha da fazla öne çıkıyor. Merkez Bankası bilgilerine göre geçen yılsonundan bu yana gerçek şahısların döviz mevduatı 8.2 milyar dolar azalırken, hukukî şahısların mevduatı 3.5 milyar dolar arttı. Bireylerin döviz mevduatında en büyük azalma ise değerli maden depo hesaplarında gerçekleşti. Değerli maden depo hesaplarında gerçek şahısların yılsonundan bu yana satışı 9.5 milyar doları geçti. Uzmanlar vatandaşların altınlarını bozdurup enfl asyonist ortamda servet müdafaa gayeli mesken aldığına dikkat çekiyor.
Doların Türk Lirası’na karşı bu yıl yüzde 95 bedel kazanması ve yüzde 20’yi aşan enfl asyon vatandaşların TL varlıklara yatırımdan çekinmesine ve kendilerini muhafaza emelli yatırım alternatifl eri bulmaya yöneltti. Dün de dolar/TL 14.5 liranın üzerine çıktı. Pekala bu vakitte bireyler ve hukuksal şahısların döviz mevduat hesabı nasıl bir değişim gösterdi? Döviz mevduatlarının toplam mevduattaki oranını yüzde 63’ü geçerek rekor düzeye yükselmiş olsa da geçen yıl sonuna göre parite tesirinden arındırılmamış olarak 3 Aralık itibariyle 4.7 milyar dolarlık gerileme yaşandı.
Altın mevduatının dolar karşılığı 9.5 milyar dolar azaldı
Geçen yılsonunda yurtiçi yerleşiklerin toplam döviz mevduatı 235 milyar 661 milyon dolar düzeyindeydi. 3 Aralık itibariyle 230 milyar 972 milyon dolara indi. Yani 4 milyar 689 milyon dolarlık bir azalma yaşandı. Yurtiçi yerleşik gerçek şahısların döviz mevduatı yılsonunda 150 milyar 198 milyon dolar iken 3 Aralık itibariyle 141 milyar 998 milyon dolara geriledi. 8 milyar 200 milyon dolarlık bir çözülme var. Gerçek şahısların döviz mevduatında yaşanan bu çözülmenin detaylarına bakıldığında ise değerli maden depo hesaplarındaki değişim göze çarpıyor. Bireylerin değerli maden depo hesaplarının dolar karşılığı parite tesirinden arındırılmamış olarak yılsonundaki 35 milyar 955 milyon dolardan 26 milyar 388 milyon dolara indi. Yani 9 milyar 567 milyon dolar karşılığında 4.2 milyon onsluk bir azalma var.
Gerçek bireylerin dolar cinsi döviz mevduatı yılsonundan 3 Aralık haftasına kadar 254 milyon dolar arttı. Yılsonunda gerçek şahısların dolar cinsi döviz mevduatı 76 milyar 587 milyon dolar iken 3 Aralık haftasında 76 milyar 841 milyon dolara çıktı. Yurtiçi yerleşik gerçek bireylerin Euro cinsi döviz mevduatı da parite tesirinden arındırılmamış olarak 866 milyon dolar artış gösterdi. Yılsonunda 34 milyar 639 milyon dolar olan Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı 3 Aralık haftasında 35 milyar 505 milyon dolara yükseldi. Euro cinsinden bakıldığında ise 28.2 milyar Euro’dan 31.2 milyar Euro’ya 3.2 milyar Euro’luk bir artış gerçekleşti.
Analistlerin bireylerin tutumun karşı iki açıklaması bulunuyor. Öncelikle bir periyot 454 liraya kadar inen gram altında son devirde görünen rekorlar ve dün itibariyle 833 liranın da aşılması kar satışlarına yol açtı. Ve bu satışların daha sonrasında ise daima paha kaybeden TL’de durmadan parayı konut alımına aktardıklarını lisana getirdi. Öte yandan altın klâsik olarak bireylerin tercih ettiği bir yatırım aracı. 2020’deki yükseliş ve daha sonraki gerileme biraz onlara kar kaybı yaşatmıştı, yükselişi de bu istikamette değerlendirdiler.
Hukukî şahısların döviz mevduatında euro ve dolar artışı yaşandı
Yurtiçi yerleşik hukuksal hesaplarda ise tam zıddı bir durum gerçekleşti. Merkez Bankası bilgilerine nazaran yurtiçi yerleşik hukuksal hesaplarda yılsonunda 85 milyar 464 milyon dolar olan döviz mevduatı 3 Aralık haftası itibariyle 88 milyar 975 milyon dolara yükseldi. bir daha parite tesirinden arındırılmamış biçimde 3 milyar 511 milyon dolarlık artış yaşandı. Hukuksal hesaplarda dolar cinsi döviz mevduatı 1 milyar 242 milyon dolar yükseldi. Yılsonunda 47 milyar 156 milyon dolar olan hukukî bireylerin dolar cinsi döviz mevduatı 48 milyar 398 milyon dolara çıktı. Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı ise parite tesirinden arındırılmamış olarak 2 milyar 402 milyon dolar arttı. Yılsonunda 34.1 milyar dolar olan Euro cinsi döviz mevduatının dolar karşılığı 3 Aralık haftasında 35.5 milyar dolara çıktı. Euro cinsi baktığımızda ise 27.9 milyar Euro’dan 33.1 milyar Euro’ya 5.2 milyar Euro artış kaydetti.
Okumaya devam et...