semaver
Active member
Türkiye için kritik tsunami uyarısı: 3 metrenin üzerinde görülebilir! Dünya, daha evvelinde bilinse de tsunaminin yıkıcı tesiriyle 2004’te yüzbinlerce insanın ömrünü kaybettiği Endonezya’nın Sumatra adası açıkları ve 2011’deki Japonya Tohoku’daki sarsıntılarının akabinde tanıştı.
Tsunamiler daha fazlaca okyanuslar üzere açık denizlerde tesirli gözükse de geçtiğimiz yıl İzmir Seferihisar açıklarında meydana gelen sarsıntı daha sonrası kıyıda yaşanan ani su yükselmesi, bunun Türkiye’de de muhakkak bir ölçeğe kadar tehlikeli olabildiğini gösterdi.
Boğaziçi Üniversitesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Kalafat, “1-7 Mart Zelzele Haftası” kapsamında merkezin çalışmaları ve Türkiye’deki tsunami riski üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Yüklü olarak Doğu Akdeniz’de tsunami müşahede ve ihtar merkezi olarak çalışmalarını sürdürdüklerini tabir eden Kalafat, merkezdeki en değerli özelliğin sismik istasyonların yanı sıra su düzeyi istasyonlarının da bulunması olduğunu lisana getirdi.
“MARMARA’DA 2 METRE CİVARINDA BİR SU YÜKSELMESİ BEKLENİYOR”
Kalafat, üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’deki tsunami açısından riskli bölgelerle ilgili şunları aktardı:
“Ağırlıklı olarak Ege ve Akdeniz bizim için daha riskli. Güney batı kıyılarımızda, Girit, Muğla, Gökova, Fethiye, Antalya civarında 3 metrenin üzerinde tsunami olma mümkünlüğü var. Akdeniz’de Girit yayı diye tabir ettiğimiz alan aslında Afrika plakasının Ege-Anadolu plakasının altına daldığı bir levha sonu. Büyük zelzeleler de levha sonlarında oluyor. Tarihi kayıtlara da baktığımızda Girit ve 12 Adalar civarında kıymetli tsunamiler olmuş. Marmara’da ise yüklü olarak beklediğimiz tsunami, mesela 7 şiddetinde büyük bir sarsıntı daha sonrası olabilir. Marmara’da 2 metre civarında bir su yükselmesi bekleniyor. 2 metrelik su düzeyinin yükselmesi bile makul bölgelerde sorun ve hasar yaratabilir.”
Kalafat, kıyıya yakın bölgelerde bilhassa Akdeniz bölgesi için tsunamiye yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini vurgulayarak, Marmara Denizinin ortasında de bin metrenin üzerinde, çeperleri kalın, genç alüvyonlarla ve sedimanlarla çevrili üç derin çukur olduğunu anlattı.
Büyük bir zelzele daha sonrasında etkilenen sediman katmanlarının hareketine bağlı olarak tsunami mümkünlüğünün görüldüğünü belirten Kalafat, Marmara’da beklenilen tsunamilerin heyelan kaynaklı olduğunu vurguladı.
“DEPREM daha sonraKİ TEHLİKEYİ ÖNLEMEK İÇİN ÖNEMLİ”
Doç. Dr. Doğan Kalafat, sarsıntı olmasa bile tsunamiyle ilgili erken ihtar verebilecek kapasitelerinin bulunduğunu söz ederek, zelzele daha sonrası ikinci bir tehlikeyi bertaraf etme ismine bunun kıymetli olduğunu kaydetti.
Kalafat, “Yaklaşık 4 ila 7 dakika içinde tsunamiyle ilgili erken uyarıyı verebiliyoruz. Bu mühlet de değerli. Zira toplum bu bilgiyi aldıktan daha sonra tsunami tahliye noktalarından inançlı bölgelere ulaşabilir. Türkiye çapında su düzeyi istasyonlarını daha sık konumlandırarak, buradan gelecek birebir zamandaprem birebir vakitte su düzeyi bilgisiyle tsunaminin boyutu, gelişmesi ve erken ikaz verme kapasitemiz var” sözlerini kullandı.
Bilhassa Ege Denizi ve Akdeniz’de yaşanacak sarsıntılar kararı oluşabilecek tsunamilere karşı önlemli olunması gerektiğini belirten Kalafat, Türkiye’deki tsunaminin açık denizlerde olduğu üzere büyük felaketlere yol açmayacağını anlattı.
“6’NIN ÜZERİNDEKİ SARSINTIDA TSUNAMİ RİSKİ VAR”
Kalafat, kıyı bölgelerindeki yapıların ziyan nazaranbileceğini lisana getirerek, şöyleki devam etti:
“Deniz tabanında olacak sarsıntı daha sonrasında toplumun şunu bilmesi gerekir, mesela zelzelenin büyüklüğü 6’nın üzerine çıktıysa tsunami olabilir. Uyarlılara dikkat edip, kıyıdan uzaklaşarak, mümkün olduğu kadar yüksek bölümlere tahliye olunmalı. Toplum bunu bir refleks olarak düşünmeli. Tsunami tabelaları da bir şuur oluşturması açısından da kıymetli.”
Geçmişte Fethiye açıklarında meydana gelen 6’nın üstündeki bir sarsıntı daha sonrası insanların günlerce tsunami olacağı tasasıyla panik halinde hareket ettiğini hatırlatan Kalafat, mümkün bir tsunaminin zelzeleden 20-30 dakika daha sonra yaşanabileceğini ve günler daha sonra gelmesinin mümkün olmadığını kaydetti.
TSUNAMİ MÜŞAHEDE İSTASYONLARI
Türkiye’deki tsunami müşahede istasyonları hakkında bilgiler veren Kalafat, enstitülerinin haritalı bildiri gönderimi gerçekleştiren tek hizmet sağlayıcı olduğunu söz etti.
Türkiye’de 25 su düzeyi istasyonu bulunduğunu bildiren Kalafat, istasyonların yüklü olarak Marmara’da ve tüm Türkiye kıyıları boyunca yer aldığını kaydetti.
Bu istasyonların sayısının artmasının kıymetli olduğunu anlatan Kalafat, “Ülkemiz doğal afetler açısından riskli bir bölgede. ötürüsıyla sarsıntılar ve daha sonrasında oluşacak tsunamilerle ilgili toplumumuzun şuurlu olması gerekiyor. hem de zelzeleye güçlü binalarda oturmanın yanı sıra deniz kıyısına sıfır, dere yataklarına hiç bir biçimde konut yapmamamız gerekir. Buralar zelzelede ve sarsıntı daha sonrası oluşabilecek tsunamilerde hasar nazarancektir” diye konuştu.
Tsunamiler daha fazlaca okyanuslar üzere açık denizlerde tesirli gözükse de geçtiğimiz yıl İzmir Seferihisar açıklarında meydana gelen sarsıntı daha sonrası kıyıda yaşanan ani su yükselmesi, bunun Türkiye’de de muhakkak bir ölçeğe kadar tehlikeli olabildiğini gösterdi.
Boğaziçi Üniversitesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Kalafat, “1-7 Mart Zelzele Haftası” kapsamında merkezin çalışmaları ve Türkiye’deki tsunami riski üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Yüklü olarak Doğu Akdeniz’de tsunami müşahede ve ihtar merkezi olarak çalışmalarını sürdürdüklerini tabir eden Kalafat, merkezdeki en değerli özelliğin sismik istasyonların yanı sıra su düzeyi istasyonlarının da bulunması olduğunu lisana getirdi.
“MARMARA’DA 2 METRE CİVARINDA BİR SU YÜKSELMESİ BEKLENİYOR”
Kalafat, üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’deki tsunami açısından riskli bölgelerle ilgili şunları aktardı:
“Ağırlıklı olarak Ege ve Akdeniz bizim için daha riskli. Güney batı kıyılarımızda, Girit, Muğla, Gökova, Fethiye, Antalya civarında 3 metrenin üzerinde tsunami olma mümkünlüğü var. Akdeniz’de Girit yayı diye tabir ettiğimiz alan aslında Afrika plakasının Ege-Anadolu plakasının altına daldığı bir levha sonu. Büyük zelzeleler de levha sonlarında oluyor. Tarihi kayıtlara da baktığımızda Girit ve 12 Adalar civarında kıymetli tsunamiler olmuş. Marmara’da ise yüklü olarak beklediğimiz tsunami, mesela 7 şiddetinde büyük bir sarsıntı daha sonrası olabilir. Marmara’da 2 metre civarında bir su yükselmesi bekleniyor. 2 metrelik su düzeyinin yükselmesi bile makul bölgelerde sorun ve hasar yaratabilir.”
Kalafat, kıyıya yakın bölgelerde bilhassa Akdeniz bölgesi için tsunamiye yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini vurgulayarak, Marmara Denizinin ortasında de bin metrenin üzerinde, çeperleri kalın, genç alüvyonlarla ve sedimanlarla çevrili üç derin çukur olduğunu anlattı.
Büyük bir zelzele daha sonrasında etkilenen sediman katmanlarının hareketine bağlı olarak tsunami mümkünlüğünün görüldüğünü belirten Kalafat, Marmara’da beklenilen tsunamilerin heyelan kaynaklı olduğunu vurguladı.
“DEPREM daha sonraKİ TEHLİKEYİ ÖNLEMEK İÇİN ÖNEMLİ”
Doç. Dr. Doğan Kalafat, sarsıntı olmasa bile tsunamiyle ilgili erken ihtar verebilecek kapasitelerinin bulunduğunu söz ederek, zelzele daha sonrası ikinci bir tehlikeyi bertaraf etme ismine bunun kıymetli olduğunu kaydetti.
Kalafat, “Yaklaşık 4 ila 7 dakika içinde tsunamiyle ilgili erken uyarıyı verebiliyoruz. Bu mühlet de değerli. Zira toplum bu bilgiyi aldıktan daha sonra tsunami tahliye noktalarından inançlı bölgelere ulaşabilir. Türkiye çapında su düzeyi istasyonlarını daha sık konumlandırarak, buradan gelecek birebir zamandaprem birebir vakitte su düzeyi bilgisiyle tsunaminin boyutu, gelişmesi ve erken ikaz verme kapasitemiz var” sözlerini kullandı.
Bilhassa Ege Denizi ve Akdeniz’de yaşanacak sarsıntılar kararı oluşabilecek tsunamilere karşı önlemli olunması gerektiğini belirten Kalafat, Türkiye’deki tsunaminin açık denizlerde olduğu üzere büyük felaketlere yol açmayacağını anlattı.
“6’NIN ÜZERİNDEKİ SARSINTIDA TSUNAMİ RİSKİ VAR”
Kalafat, kıyı bölgelerindeki yapıların ziyan nazaranbileceğini lisana getirerek, şöyleki devam etti:
“Deniz tabanında olacak sarsıntı daha sonrasında toplumun şunu bilmesi gerekir, mesela zelzelenin büyüklüğü 6’nın üzerine çıktıysa tsunami olabilir. Uyarlılara dikkat edip, kıyıdan uzaklaşarak, mümkün olduğu kadar yüksek bölümlere tahliye olunmalı. Toplum bunu bir refleks olarak düşünmeli. Tsunami tabelaları da bir şuur oluşturması açısından da kıymetli.”
Geçmişte Fethiye açıklarında meydana gelen 6’nın üstündeki bir sarsıntı daha sonrası insanların günlerce tsunami olacağı tasasıyla panik halinde hareket ettiğini hatırlatan Kalafat, mümkün bir tsunaminin zelzeleden 20-30 dakika daha sonra yaşanabileceğini ve günler daha sonra gelmesinin mümkün olmadığını kaydetti.
TSUNAMİ MÜŞAHEDE İSTASYONLARI
Türkiye’deki tsunami müşahede istasyonları hakkında bilgiler veren Kalafat, enstitülerinin haritalı bildiri gönderimi gerçekleştiren tek hizmet sağlayıcı olduğunu söz etti.
Türkiye’de 25 su düzeyi istasyonu bulunduğunu bildiren Kalafat, istasyonların yüklü olarak Marmara’da ve tüm Türkiye kıyıları boyunca yer aldığını kaydetti.
Bu istasyonların sayısının artmasının kıymetli olduğunu anlatan Kalafat, “Ülkemiz doğal afetler açısından riskli bir bölgede. ötürüsıyla sarsıntılar ve daha sonrasında oluşacak tsunamilerle ilgili toplumumuzun şuurlu olması gerekiyor. hem de zelzeleye güçlü binalarda oturmanın yanı sıra deniz kıyısına sıfır, dere yataklarına hiç bir biçimde konut yapmamamız gerekir. Buralar zelzelede ve sarsıntı daha sonrası oluşabilecek tsunamilerde hasar nazarancektir” diye konuştu.