semaver
Active member
Türk-İş Lideri Ergün Atalay, taban fiyata dair teklifini deklare etti
– Minimum fiyat nedir? Nasıl, neye nazaran belirleniyor?
Devlet, özel kesime “Bu sayının altında fiyat vermeyeceksin, bu fiyatın altında personel çalıştıramazsın” diyor. Pazardaki, marketteki enflasyona nazaran fiyat belirleniyor. Bu fiyat, evlenme, boşanma, icrayı ilgilendiriyor. Boşandığında hesap taban fiyattan yapılıyor. İcralık bir durum var ise bir daha taban fiyata göre veriliyor. Yani minimum fiyat, devletin işlemesi için bir belirleme fiyatı. Lakin son senelerda bu geçim fiyatı oldu. 7 milyon minimum fiyatlı çalışan var. Aileleriyle bir arada 35 milyonu buluyor. bu biçimde büyük bir pazarlık yok.
– En yüksek artırım ne vakit olmuş?
En yüksak artırımı Necmettin Erbakan vermiş. Biz 45 yılda beş defa imzaladık, onun haricinde imzalamadık. Hükümet patronla bir arada imzaladı. O yüzden bu taban fiyat 45 seneye bedel bir minimum fiyat. Zira insanların alım gücü düştü. TÜİK yüzde 20 enflasyon açıklıyor lakin 10 gün evvel aldığın bir sıvı yağı 10 gün daha sonra birebir fiyatta alamıyorsun. Yani sokaktaki fiyata TÜİK’in deklare ettiğı örtüşmüyor.
– “İşçi bugün aldığını yarın tıpkı fiyatla alamıyor. Yarın aldığını öbür gün alamıyor” diyorsunuz. Bu çıkmazın önüne nasıl geçilecek?
Bunu zapturapt altına almalı. Enflasyonu muhakkak bir yere getirmek gerek. Bu dolar artışlarına başım yatmıyor. Ekonomist değilim. Savaş yok, harp yok bunun sebebi nedir? Patatesin, şekerin dolarla ne alakası var? Doların oraya girdisi yüzde 1. Şeker 120 TL iken 240 TL oldu. Yüzde 100 nasıl oldu bu? Ancak bakıyorsunuz, çocuk bezi yok, cam yok. Hammadde diyorlar, girdi diyorlar. Ne girdisi, şekerinki yüzde 1’i geçmez. Vatandaş, 400 TL ile beş altı kalem alırken o kalem bugün üçe düşüyor.
– Bu şartlarda personel hayatını nasıl sürdürüyor?
Gece ek iş yapıyor. Mesaiden çıkıyor saat 17.00’de. Gece gidiyor çalışıyor. Minimum ücretlinin yüzde 90’ı bu biçimde. Minimum ücretliyle bir arada öğrenci ve az da olsa memur da var. Beşerler mecburen ikinci üçüncü işi yapıyor. Uyumaya vakit içinderı yok.
MECLİS’İN BİRDEN FAZLA PATRON
– “İşçi ittifakı kurulmalı” dediniz, nedir bu?
Millet İttifakı var, Cumhur İttifakı var. Biz; memur, personel emekli bu ülkenin dörtte üçüyüz. Meclis’e bakın, birden fazla patron, avukat ve tabip. Personel dördü geçmez. Bizden epeyce oldukça az. Madem bu ülkenin dörtte üçüyüz Meclis’te niye azız.
– Milletvekilliği düşünüyor musunuz?
Türkiye’nin tapusunu versen TÜRK- İŞ başkanlığından daha kıymetli bir misyon yok. Benim siyaset yapma niyetim yok. Ne üyeliğim ne delegeliğim ne adaylığım var. Lakin ben her insanın lideriyim. Ben TÜRK-İŞ’in lideriyim. Bir milyon 200 bin üyemiz var. Aileleriyle bir arada ben 5 milyonun lideriyim.
– EYT’liler için ne yapmalı?
EYT’liler benim meselem. Bir yerden başlamak gerek. Hükümet diyor ki, 5 milyonluk bir insan topluluğu var bir seferde halledemem. Kimilerinin güzeline gitmeyecek ancak benim makul olanı söylemem gerek. Bir yerden başlamalı.
– Nereden başlamalı?
Bu yaşı 50 mi 45 mi koyarsın fakat bu biçimde durmaktansa, hiç bir şey yapmamaktansa bir yerden başlamak daha güzel. Kısa bir vakit diliminde 4-5 yılda bunu eritmek gerekir. Patron diyor ki “Bunlar yaşlı işe almam”, hükümet diyor ki “gençsin”. Ortası yok bu işin. Bir orta yol bulmak lazım.
– Örgütlenmede kasvet çekiyor musunuz?
Siyasalın sendikası olmaz. Memurun, personelin sendikası olur. Emekçi kimden mutluysa, oraya geçsin, kimse baskı yapmasın. Personel, özgür iradesiyle karar versin. İşveren, belediye lideri, iktidar yönlendirmesin.
– Nasıl olacak?
Olmalı. Zira bu olmadan bayana şiddeti önleyemezsin. Bu olmadan demokrasiyi geliştiremezsin, özgürlükleri genişletemezsin. Hürmete, sevgiye ulaşamazsın. Adaleti bulmadan merhameti goremezsin.
– AKP iktidarında çalışanlar ne kazandı ne kaybetti?
AK Parti devrinde kazandıklarımız da var kaybettiklerimiz de. 1980’de nüfus 40 milyonken örgütlü 2.5 milyondu. Artık nüfusumuz 80 milyonu geçti. Örgütlü bir daha 2.5 milyon. Örgütlenmeyle ilgili istediğimizi alamadık. Bu yıl âlâ bir kamu kontratı yaptık. Grev yaptığım yerler var, yapmadığım yerler var. Bu en son kullanılacak silah. Bir ay greve çık, sonuç alamazsan personel de patron de ziyanlı çıkıyor. Kıdem tazminatından, vergiden, sigortadan, maaştan kayboluyor. Onun için masada biten mukavele en uygun mukavele. Ancak grev yapman gerekiyorsa da grev yapacaksın. Şu an kıdem tazminatı alıyorsanız, bu bizim çabamızla oldu.
– Personelin alım gücü nasıl bu biçimde düştü?
Kontratın olduğu yerlerde taban fiyat yok. En azından yüzde 99’ı minimum ücretlinin üzerinde.
– Sembolik olarak üstte, büyük sayılar değil…
Yüzde 90’ı semboliğin üstünde. En azından yemek parası var, servis var, ikramiye var. Örgütlü yerlerde tahminen yüzde 1-2’sinde taban fiyat sorunu var. O niçinle birinci koşul örgütlenmek. Örgütlü olursak sıkıntıların büyük kısmını çözeriz.
– Düşük fiyatlar yüzünden Avrupa’nın Çin’i mi oluyoruz?
Turizmde en ucuz ülkelerden biriyiz. Bunu evvel minimum fiyatla bozmak gerek. Enflasyonun baya üzerinde artırım vermek gerek.
– Kelam ettiğiniz enflasyon kaç?
Yüzde 20. Bunun hayli üzerinde artırım vermek lazım. “Avrupa’nın Çini oluruz” demiyorum fakat şu anda bizim alım gücümüz epey düşük.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yakın dostluğunuz var, bunun avantajını yaşıyor musunuz?
AK Parti ’nin küme başkanvekili değilim, delegesi, üyesi değilim. 30 yıldır tanıyorum. Düzgün yaptığı vakit hoşuma masraf, makûs yaptığı vakit berbat yaptığını söylerim. Başına bir problem gelirse yanında olurum. Birebirini Kemal Bey’e de Meral (Akşener) Hanım’a da yaparım. Ben TÜRK- İŞ lideriyim, bunun ayrımını yapmam. Her partiden insan var lakin ben o işlere girmem. Bir sendika lideri olarak söylemem gerekeni söylerim ki bu vakte kadar da bu biçimde geldim. Artvin’de Kemal Bey’e akın olduğunda birinci havaalanına gidenlerden biriyim. İnsani münasebet diğerdir. Tanıdığına, ailesine insan ne yaparsa onu yaparım ki ben köşeli yaparım. Gözümü de budaktan sakınmam.
– Pazarlıkta tesiri oluyor mu dostluğun?
Ben gerçek bildiğimi liderler şurası ile konuşurum. Orada aldığımız sonucu da noksansız uygularım. Kıdem tazminatında onlar benim üzere düşünmüyordu, gittim anlattım. Hem müzakere yaparım hem çaba.
– Göçmen sorunu personelleri nasıl etkiliyor?
Bunlar bizim konuğumuz. Canlarını kurtarmak ve rahat yaşamak için geliyorlar. Bizim yaptığımız insani bağlantıyı dünyada kimse yapmıyor. Antep’te iki ayakkabı fabrikası var, 100’er kişi çalışıyor. Biri Suriyeli, Afgan çalıştırıyor. Oburu taban fiyat, servis ve yemek parası veriyor. Bunun maliyeti bir kişi için 5 bin 700 TL. ötekinin 2 bin TL. Zira kayıt dışı. Kayıt dışını kayıt içine almak gerek. Ben ırkçı değilim, onlara konut sahipliği yapalım lakin onlarda misafirliklerini bilsinler. Kampları dolaştım, bayanları, çocukları gördüm, üzerime düşeni de yaptım. Dünya da verdiği kelamları tutsun. Ben Türkiye’den yanayım.
SAYI SÖYLERSEM PAZARLIK HİSSEM DÜŞÜYOR
– Minimum fiyat ne kadar olmalı?
Kamuoyuna sayı açıklamıyorum, Ben istek ettiğimi söylemiş oldum. Çalışma bakanı, maliye bakanı, cumhurbaşkanı biliyor. Her siyasi parti bir sayı söylüyor lakin partilerin bir sorumluluğu yok, masada değiller. DİSK 5 bin 200 TL diyor. Ben 7 bin, 8 bin, 10 bin de derim. Demek özgür ancak benim söylemiş olduğim ile aldığım içinde ahenk olmasılı.
– Sayısı niye açıklamıyorsunuz?
3 periyot evvel sayı deklare ettim ve o sayıya kendimi bağladım. Patron, “TÜRK- İŞ bu sayının altına inmez” dedi ve istediği üzere hükümetle hareket etti. O devrin parasıyla 70 TL az artırım alabildim. 70 TL bir yılda 840 TL yapıyor. Bu, iki yıllık ekmek parasıdır. Sayısı söylemiş olduğimde pazarlık hissem düşüyor.
– Pekala Bakanlar istediğiniz sayıya ne reaksiyon verdiler?
3 sayı gündeme geldi. Biri müspet, biri tebessüm ettirir fakat biri keyifli eder dedim. Ben bunu 1 ay evvel söylemiş olduğimde dolar 9 TL idi. Bu niçinle artık saydığım 3 sayı içinde en üsttekini istiyorum.
– Sayı önerirken patronu de göz önönde bulunduruyor musunuz?
İş yerlerinin yüzde 90’ı 10 kişinin altında personel çalıştırıyor. Karaman’dan bir terzi bana yazdı, “Yanımda 3 kişi çalışıyor. Yüksek tutarsanız birini çıkarırım” diyor. Bunu söylemiş olduğimde “Sana ne, sana mı kaldı patronun yükü” diyorlar. Bunlar gerçekler, söylemiş olduğimde “Sen patronun destekçisi misin?”diyorlar. Adam benim personelimi çıkarırsa benim aldığım artırımın ne özelliği kalır.
– Devlet dayanağı ne kadar olmalı?
Patronun yükünü üzerinden alacak kadar olması gerekir ki emekçi de işinden olmasın. Talebim bilhassa örgütlü olan işyerlerine dayanak verilmesi. Zira takviyeyle örgütlülüğün de önü açılır.
- “Biz verilen fiyata 45 yılda sadece beş defa imza attık. Hükümet patronla bir arada imzaladı. O yüzden bu taban fiyat 45 seneye bedel. Sokaktaki fiyatla TÜİK’in deklare ettiğı örtüşmüyor.”
- “İşçi, ek iş yapıyor. Minimum ücretlilerin yüzde 90’ı bu biçimde. Az da olsa memur da ek iş yapıyor. Beşerler mecburen ikinci üçüncü işte çalışıyor. Enflasyon yüzde 20. Bunun hayli üzerinde artırım vermek lazım.”
- “İki ayakkabı fabrikası var. Biri Suriyeli, Afgan çalıştırıyor. Başkası minimum fiyat, servis ve yemek parası veriyor. Maliyet birinde 5 bin 700 TL, başkasında 2 bin TL. Irkçı değilim. Ben Türkiye’den yanayım.”
– Minimum fiyat nedir? Nasıl, neye nazaran belirleniyor?
Devlet, özel kesime “Bu sayının altında fiyat vermeyeceksin, bu fiyatın altında personel çalıştıramazsın” diyor. Pazardaki, marketteki enflasyona nazaran fiyat belirleniyor. Bu fiyat, evlenme, boşanma, icrayı ilgilendiriyor. Boşandığında hesap taban fiyattan yapılıyor. İcralık bir durum var ise bir daha taban fiyata göre veriliyor. Yani minimum fiyat, devletin işlemesi için bir belirleme fiyatı. Lakin son senelerda bu geçim fiyatı oldu. 7 milyon minimum fiyatlı çalışan var. Aileleriyle bir arada 35 milyonu buluyor. bu biçimde büyük bir pazarlık yok.
– En yüksek artırım ne vakit olmuş?
En yüksak artırımı Necmettin Erbakan vermiş. Biz 45 yılda beş defa imzaladık, onun haricinde imzalamadık. Hükümet patronla bir arada imzaladı. O yüzden bu taban fiyat 45 seneye bedel bir minimum fiyat. Zira insanların alım gücü düştü. TÜİK yüzde 20 enflasyon açıklıyor lakin 10 gün evvel aldığın bir sıvı yağı 10 gün daha sonra birebir fiyatta alamıyorsun. Yani sokaktaki fiyata TÜİK’in deklare ettiğı örtüşmüyor.
– “İşçi bugün aldığını yarın tıpkı fiyatla alamıyor. Yarın aldığını öbür gün alamıyor” diyorsunuz. Bu çıkmazın önüne nasıl geçilecek?
Bunu zapturapt altına almalı. Enflasyonu muhakkak bir yere getirmek gerek. Bu dolar artışlarına başım yatmıyor. Ekonomist değilim. Savaş yok, harp yok bunun sebebi nedir? Patatesin, şekerin dolarla ne alakası var? Doların oraya girdisi yüzde 1. Şeker 120 TL iken 240 TL oldu. Yüzde 100 nasıl oldu bu? Ancak bakıyorsunuz, çocuk bezi yok, cam yok. Hammadde diyorlar, girdi diyorlar. Ne girdisi, şekerinki yüzde 1’i geçmez. Vatandaş, 400 TL ile beş altı kalem alırken o kalem bugün üçe düşüyor.
– Bu şartlarda personel hayatını nasıl sürdürüyor?
Gece ek iş yapıyor. Mesaiden çıkıyor saat 17.00’de. Gece gidiyor çalışıyor. Minimum ücretlinin yüzde 90’ı bu biçimde. Minimum ücretliyle bir arada öğrenci ve az da olsa memur da var. Beşerler mecburen ikinci üçüncü işi yapıyor. Uyumaya vakit içinderı yok.
MECLİS’İN BİRDEN FAZLA PATRON
– “İşçi ittifakı kurulmalı” dediniz, nedir bu?
Millet İttifakı var, Cumhur İttifakı var. Biz; memur, personel emekli bu ülkenin dörtte üçüyüz. Meclis’e bakın, birden fazla patron, avukat ve tabip. Personel dördü geçmez. Bizden epeyce oldukça az. Madem bu ülkenin dörtte üçüyüz Meclis’te niye azız.
– Milletvekilliği düşünüyor musunuz?
Türkiye’nin tapusunu versen TÜRK- İŞ başkanlığından daha kıymetli bir misyon yok. Benim siyaset yapma niyetim yok. Ne üyeliğim ne delegeliğim ne adaylığım var. Lakin ben her insanın lideriyim. Ben TÜRK-İŞ’in lideriyim. Bir milyon 200 bin üyemiz var. Aileleriyle bir arada ben 5 milyonun lideriyim.
– EYT’liler için ne yapmalı?
EYT’liler benim meselem. Bir yerden başlamak gerek. Hükümet diyor ki, 5 milyonluk bir insan topluluğu var bir seferde halledemem. Kimilerinin güzeline gitmeyecek ancak benim makul olanı söylemem gerek. Bir yerden başlamalı.
– Nereden başlamalı?
Bu yaşı 50 mi 45 mi koyarsın fakat bu biçimde durmaktansa, hiç bir şey yapmamaktansa bir yerden başlamak daha güzel. Kısa bir vakit diliminde 4-5 yılda bunu eritmek gerekir. Patron diyor ki “Bunlar yaşlı işe almam”, hükümet diyor ki “gençsin”. Ortası yok bu işin. Bir orta yol bulmak lazım.
– Örgütlenmede kasvet çekiyor musunuz?
Siyasalın sendikası olmaz. Memurun, personelin sendikası olur. Emekçi kimden mutluysa, oraya geçsin, kimse baskı yapmasın. Personel, özgür iradesiyle karar versin. İşveren, belediye lideri, iktidar yönlendirmesin.
– Nasıl olacak?
Olmalı. Zira bu olmadan bayana şiddeti önleyemezsin. Bu olmadan demokrasiyi geliştiremezsin, özgürlükleri genişletemezsin. Hürmete, sevgiye ulaşamazsın. Adaleti bulmadan merhameti goremezsin.
– AKP iktidarında çalışanlar ne kazandı ne kaybetti?
AK Parti devrinde kazandıklarımız da var kaybettiklerimiz de. 1980’de nüfus 40 milyonken örgütlü 2.5 milyondu. Artık nüfusumuz 80 milyonu geçti. Örgütlü bir daha 2.5 milyon. Örgütlenmeyle ilgili istediğimizi alamadık. Bu yıl âlâ bir kamu kontratı yaptık. Grev yaptığım yerler var, yapmadığım yerler var. Bu en son kullanılacak silah. Bir ay greve çık, sonuç alamazsan personel de patron de ziyanlı çıkıyor. Kıdem tazminatından, vergiden, sigortadan, maaştan kayboluyor. Onun için masada biten mukavele en uygun mukavele. Ancak grev yapman gerekiyorsa da grev yapacaksın. Şu an kıdem tazminatı alıyorsanız, bu bizim çabamızla oldu.
– Personelin alım gücü nasıl bu biçimde düştü?
Kontratın olduğu yerlerde taban fiyat yok. En azından yüzde 99’ı minimum ücretlinin üzerinde.
– Sembolik olarak üstte, büyük sayılar değil…
Yüzde 90’ı semboliğin üstünde. En azından yemek parası var, servis var, ikramiye var. Örgütlü yerlerde tahminen yüzde 1-2’sinde taban fiyat sorunu var. O niçinle birinci koşul örgütlenmek. Örgütlü olursak sıkıntıların büyük kısmını çözeriz.
– Düşük fiyatlar yüzünden Avrupa’nın Çin’i mi oluyoruz?
Turizmde en ucuz ülkelerden biriyiz. Bunu evvel minimum fiyatla bozmak gerek. Enflasyonun baya üzerinde artırım vermek gerek.
– Kelam ettiğiniz enflasyon kaç?
Yüzde 20. Bunun hayli üzerinde artırım vermek lazım. “Avrupa’nın Çini oluruz” demiyorum fakat şu anda bizim alım gücümüz epey düşük.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yakın dostluğunuz var, bunun avantajını yaşıyor musunuz?
AK Parti ’nin küme başkanvekili değilim, delegesi, üyesi değilim. 30 yıldır tanıyorum. Düzgün yaptığı vakit hoşuma masraf, makûs yaptığı vakit berbat yaptığını söylerim. Başına bir problem gelirse yanında olurum. Birebirini Kemal Bey’e de Meral (Akşener) Hanım’a da yaparım. Ben TÜRK- İŞ lideriyim, bunun ayrımını yapmam. Her partiden insan var lakin ben o işlere girmem. Bir sendika lideri olarak söylemem gerekeni söylerim ki bu vakte kadar da bu biçimde geldim. Artvin’de Kemal Bey’e akın olduğunda birinci havaalanına gidenlerden biriyim. İnsani münasebet diğerdir. Tanıdığına, ailesine insan ne yaparsa onu yaparım ki ben köşeli yaparım. Gözümü de budaktan sakınmam.
– Pazarlıkta tesiri oluyor mu dostluğun?
Ben gerçek bildiğimi liderler şurası ile konuşurum. Orada aldığımız sonucu da noksansız uygularım. Kıdem tazminatında onlar benim üzere düşünmüyordu, gittim anlattım. Hem müzakere yaparım hem çaba.
– Göçmen sorunu personelleri nasıl etkiliyor?
Bunlar bizim konuğumuz. Canlarını kurtarmak ve rahat yaşamak için geliyorlar. Bizim yaptığımız insani bağlantıyı dünyada kimse yapmıyor. Antep’te iki ayakkabı fabrikası var, 100’er kişi çalışıyor. Biri Suriyeli, Afgan çalıştırıyor. Oburu taban fiyat, servis ve yemek parası veriyor. Bunun maliyeti bir kişi için 5 bin 700 TL. ötekinin 2 bin TL. Zira kayıt dışı. Kayıt dışını kayıt içine almak gerek. Ben ırkçı değilim, onlara konut sahipliği yapalım lakin onlarda misafirliklerini bilsinler. Kampları dolaştım, bayanları, çocukları gördüm, üzerime düşeni de yaptım. Dünya da verdiği kelamları tutsun. Ben Türkiye’den yanayım.
SAYI SÖYLERSEM PAZARLIK HİSSEM DÜŞÜYOR
– Minimum fiyat ne kadar olmalı?
Kamuoyuna sayı açıklamıyorum, Ben istek ettiğimi söylemiş oldum. Çalışma bakanı, maliye bakanı, cumhurbaşkanı biliyor. Her siyasi parti bir sayı söylüyor lakin partilerin bir sorumluluğu yok, masada değiller. DİSK 5 bin 200 TL diyor. Ben 7 bin, 8 bin, 10 bin de derim. Demek özgür ancak benim söylemiş olduğim ile aldığım içinde ahenk olmasılı.
– Sayısı niye açıklamıyorsunuz?
3 periyot evvel sayı deklare ettim ve o sayıya kendimi bağladım. Patron, “TÜRK- İŞ bu sayının altına inmez” dedi ve istediği üzere hükümetle hareket etti. O devrin parasıyla 70 TL az artırım alabildim. 70 TL bir yılda 840 TL yapıyor. Bu, iki yıllık ekmek parasıdır. Sayısı söylemiş olduğimde pazarlık hissem düşüyor.
– Pekala Bakanlar istediğiniz sayıya ne reaksiyon verdiler?
3 sayı gündeme geldi. Biri müspet, biri tebessüm ettirir fakat biri keyifli eder dedim. Ben bunu 1 ay evvel söylemiş olduğimde dolar 9 TL idi. Bu niçinle artık saydığım 3 sayı içinde en üsttekini istiyorum.
– Sayı önerirken patronu de göz önönde bulunduruyor musunuz?
İş yerlerinin yüzde 90’ı 10 kişinin altında personel çalıştırıyor. Karaman’dan bir terzi bana yazdı, “Yanımda 3 kişi çalışıyor. Yüksek tutarsanız birini çıkarırım” diyor. Bunu söylemiş olduğimde “Sana ne, sana mı kaldı patronun yükü” diyorlar. Bunlar gerçekler, söylemiş olduğimde “Sen patronun destekçisi misin?”diyorlar. Adam benim personelimi çıkarırsa benim aldığım artırımın ne özelliği kalır.
– Devlet dayanağı ne kadar olmalı?
Patronun yükünü üzerinden alacak kadar olması gerekir ki emekçi de işinden olmasın. Talebim bilhassa örgütlü olan işyerlerine dayanak verilmesi. Zira takviyeyle örgütlülüğün de önü açılır.