Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), geçen hafta aylık bazda yüzde 3,53 artışla yıllık yüzde 73,5 düzeyine yükselen enflasyon neticelerina ait ‘Aylık Fiyat Gelişmeleri raporunu yayımladı.
TCMB tarafınca yayınlanan Mayıs ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda şu biçimde denildi:
“Tüketici meblağları Mayıs ayında yüzde 2,98 oranında artmış, yıllık enflasyon 3,53 puan yükselişle yüzde 73,50 olarak gerçekleşmiştir. bu vakitte, tüketici yıllık enflasyonundaki artış alt kümeler geneline yayılırken bu gelişmeye en bariz katkı temel mal ve hizmet kümelerinden gelmiştir. Mayıs ayında, temel mal kümesinde yıllık enflasyon tüm alt kümelerde artış kaydetmiştir. Hizmet kümesinde yıllık fiyat artışı ulaştırma hizmetlerinde nazarance yatay seyrederken, lokanta-otelde daha bariz olmak üzere öteki alt kümelerde yükselmiştir. Besin fiyatlarında yıllık enflasyon işlenmemiş besinde gerilerken işlenmiş besinde yükselmeye devam etmiştir. bundan evvelki ay yüksek oranda artan taze meyve zerzevat meblağlarında bu vakitte zerzevat meblağları kaynaklı olarak kısmi bir düzeltme izlenmiştir. Güç meblağlarında şebeke suyu ve akaryakıt kalemleri öne çıkmıştır. bu vakitte, milletlerarası emtia fiyatları, döviz kuru gelişmeleri ve tedarik zincirinde süregelen aksamalarla üretici fiyatlarındaki artışlar sürmüştür. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonlarındaki yükseliş devam etmiştir.
Değerlendirmeler
Mayıs ayında tüketici meblağları yüzde 2,98 oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 3,53 puan artarak yüzde 73,50 olmuştur. bu vakitte B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 4,43 ve 3,67 puan artarak yüzde 61,63 ve 56,04 olarak gerçekleşmiştir.
Alt kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bundan evvelki aya bakılırsa temel mal, hizmet, besin, güç ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları sırasıyla 1,11; 1,09; 0,48; 0,44 ve 0,41 puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, aylık artış evvelki aya kıyasla B ve C endekslerinde bir ölçü düşüş kaydetmiştir. Aylık fiyat artışları, B endeksini oluşturan işlenmiş besin, hizmet ve temel mal kümelerinde yavaşlamıştır. Hizmet fiyatları Mayıs ayında yüzde 3,73 oranında yükselmiş, küme yıllık enflasyonu 3,60 puan artışla yüzde 45,78 olmuştur. bu vakitte, yıllık enflasyon ulaştırma hizmetlerinde yataya yakın bir seyir izlerken, lokanta-otel kümesinde daha bariz olmak üzere öbür alt kümelerde yükselmiştir. Lokanta-otel alt kümesinde fiyatlar gerek yemek gerekse konaklama hizmetleri kaynaklı olarak yüzde 5,47 oranında artmış, yıllık enflasyon 7,57 puan yükselişle yüzde 76,83 düzeyine ulaşmıştır. Öteki hizmetler alt kümesi fiyatları yüzde 2,97 oranında yükselirken, iki yıl ortadan daha sonra bir daha başlayacak olan hac ziyaretlerinin sürüklediği paket cins kalemi bu gelişmede öne çıkmıştır. Ulaştırma hizmetlerinde fiyat artışları (yüzde 5,14) genele yayılırken, yüksek baz niçiniyle alt küme yıllık enflasyonu yatay seyrederek yüzde 78,16 olmuştur. Mevsimsel tesirlerden arındırılmış bilgiler, kirada aylık artışların bir ölçü hızlandığına işaret etmiştir. Temel mal yıllık enflasyonu Mayıs ayında 3,74 puanlık yükselişle yüzde 65,32 düzeyine ulaşmıştır. bu vakitte yıllık enflasyon tüm alt kümelerde yükselmiştir.
Dayanıklı mal fiyatları (altın hariç) Mayıs ayında yüzde 2,14 oranında artarken, küme yıllık enflasyonu yüzde 76,75 olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmede büyük ölçüde mobilya, araba ve beyaz eşya meblağları belirleyici olmuştur. Başka temel mallarda fiyat artışları küme geneline yayılmakla bir arada konut ile ilgili paklık gereçleri, şahsi bakım eserleri ve konutun bakım tamirine yönelik materyaller öne çıkmış, küme aylık enflasyonu yüzde 3,94 olmuştur. Giysi ve ayakkabı kümesinde aylık fiyat artışı yüzde 4,63 oranında gerçekleşmiş, yıllık enflasyon 3,52 puan artışla yüzde 29,27’ye yükselmiştir. Güç fiyatları Mayıs ayında yüzde 2,90 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu 3,01 puanlık yükselişle yüzde 121,21 olmuştur. Bu gelişmede yönetilen yönlendirilen kalemlerden şebeke suyu (yüzde 6,48) ve TL cinsi petrol meblağları ile akaryakıt (yüzde 3,97) fiyatları belirleyici olmuştur. bu vakitte katı yakıt fiyatlarındaki artışlar devam ederken, tüp gaz meblağlarında bir ölçü düşüş görülmüştür. Besin ve alkolsüz içecek meblağları Mayıs ayında yüzde 1,63 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu 2,53 puan yükselerek yüzde 91,63 olmuştur.
Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 3,06 puan düşüşle yüzde 97,61 düzeyine gerilerken, işlenmiş besinde 7,92 puan artışla yüzde 86,01 düzeyine yükselmiştir.
İşlenmemiş besin kümesinde mevsimsellikten arındırılmış bilgiler zerzevat fiyatları kaynaklı olarak taze meyve ve zerzevat kaleminde meblağların gerilediğine işaret ederken, öteki işlenmemiş besin kaleminde genele yayılan fiyat artışları izlenmiştir. Bu kümede kırmızı et, beyaz et ile sütün yanı sıra pirinç ve kuruyemiş yüksek katkılarıyla dikkat çekmiş, yumurta ise fiyat düşüşüyle öteki alt kalemlerden ayrışmıştır. İşlenmiş besinde, ekmek ve tahıllar kaleminde meblağların yüzde 3,65 oranında artmasıyla yıllık enflasyon yüzde 90,69 düzeyine yükselmiştir. Öbür işlenmiş besinde aylık fiyat artışı daha bariz olurken, bu kümede peynir ve öbür süt eserleri başta olmak üzere katı-sıvı yağlar, çay-kahve, et eserleri, şeker ve ilişkili eserler öne çıkmıştır.
Alkollü içecekler ve tütün eserleri meblağları Mayıs ayında yüzde 6,53 oranında artmış, yıllık enflasyon yüzde 66,62 düzeyine yükselmiştir. Bu gelişmede üretici firmalar kaynaklı yapılan fiyat artışları belirleyici olurken, bu kümenin aylık tüketici enflasyonuna katkısı 0,28 puan olmuştur. Yurt içi üretici meblağları Mayıs ayında yüzde 8,76 oranında artmış, yıllık enflasyon 10,34 puan yükselişle yüzde 132,16 olmuştur.
Son devir döviz kuru gelişmeleri, emtia fiyatlarında ulaşılan yüksek düzeyler ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar üretici meblağlarını olumsuz etkilemiştir. Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde, yıllık enflasyon orta mallarında yataya yakın seyrederken öbür alt kümelerde yükselmiş, özellikte güç enflasyonundaki artış dikkat çekmiştir.
Fiyat artışları alt kalemler geneline yayılırken, elektrik-gaz üretimi ile dağıtımı, başka madencilik ve taş ocağı eserleri, besin eserleri, içecekler, inşaat bölümü ile temaslı olan metalik olamayan mineral eserler ve ağaç mamüllerindeki artışlar öne çıkmıştır. Elektrik-gaz üretim ve dağıtımı meblağları aylık bazda yüzde 38,49 yükselirken, bu gelişmede büyük ölçüde gaz imalatı fiyatlarındaki artış tesirli olmuştur.”
Okumaya devam et...
TCMB tarafınca yayınlanan Mayıs ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu’nda şu biçimde denildi:
“Tüketici meblağları Mayıs ayında yüzde 2,98 oranında artmış, yıllık enflasyon 3,53 puan yükselişle yüzde 73,50 olarak gerçekleşmiştir. bu vakitte, tüketici yıllık enflasyonundaki artış alt kümeler geneline yayılırken bu gelişmeye en bariz katkı temel mal ve hizmet kümelerinden gelmiştir. Mayıs ayında, temel mal kümesinde yıllık enflasyon tüm alt kümelerde artış kaydetmiştir. Hizmet kümesinde yıllık fiyat artışı ulaştırma hizmetlerinde nazarance yatay seyrederken, lokanta-otelde daha bariz olmak üzere öteki alt kümelerde yükselmiştir. Besin fiyatlarında yıllık enflasyon işlenmemiş besinde gerilerken işlenmiş besinde yükselmeye devam etmiştir. bundan evvelki ay yüksek oranda artan taze meyve zerzevat meblağlarında bu vakitte zerzevat meblağları kaynaklı olarak kısmi bir düzeltme izlenmiştir. Güç meblağlarında şebeke suyu ve akaryakıt kalemleri öne çıkmıştır. bu vakitte, milletlerarası emtia fiyatları, döviz kuru gelişmeleri ve tedarik zincirinde süregelen aksamalarla üretici fiyatlarındaki artışlar sürmüştür. Bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonlarındaki yükseliş devam etmiştir.
Değerlendirmeler
Mayıs ayında tüketici meblağları yüzde 2,98 oranında yükselmiş ve yıllık enflasyon 3,53 puan artarak yüzde 73,50 olmuştur. bu vakitte B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 4,43 ve 3,67 puan artarak yüzde 61,63 ve 56,04 olarak gerçekleşmiştir.
Alt kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bundan evvelki aya bakılırsa temel mal, hizmet, besin, güç ve alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları sırasıyla 1,11; 1,09; 0,48; 0,44 ve 0,41 puan artmıştır.
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, aylık artış evvelki aya kıyasla B ve C endekslerinde bir ölçü düşüş kaydetmiştir. Aylık fiyat artışları, B endeksini oluşturan işlenmiş besin, hizmet ve temel mal kümelerinde yavaşlamıştır. Hizmet fiyatları Mayıs ayında yüzde 3,73 oranında yükselmiş, küme yıllık enflasyonu 3,60 puan artışla yüzde 45,78 olmuştur. bu vakitte, yıllık enflasyon ulaştırma hizmetlerinde yataya yakın bir seyir izlerken, lokanta-otel kümesinde daha bariz olmak üzere öbür alt kümelerde yükselmiştir. Lokanta-otel alt kümesinde fiyatlar gerek yemek gerekse konaklama hizmetleri kaynaklı olarak yüzde 5,47 oranında artmış, yıllık enflasyon 7,57 puan yükselişle yüzde 76,83 düzeyine ulaşmıştır. Öteki hizmetler alt kümesi fiyatları yüzde 2,97 oranında yükselirken, iki yıl ortadan daha sonra bir daha başlayacak olan hac ziyaretlerinin sürüklediği paket cins kalemi bu gelişmede öne çıkmıştır. Ulaştırma hizmetlerinde fiyat artışları (yüzde 5,14) genele yayılırken, yüksek baz niçiniyle alt küme yıllık enflasyonu yatay seyrederek yüzde 78,16 olmuştur. Mevsimsel tesirlerden arındırılmış bilgiler, kirada aylık artışların bir ölçü hızlandığına işaret etmiştir. Temel mal yıllık enflasyonu Mayıs ayında 3,74 puanlık yükselişle yüzde 65,32 düzeyine ulaşmıştır. bu vakitte yıllık enflasyon tüm alt kümelerde yükselmiştir.
Dayanıklı mal fiyatları (altın hariç) Mayıs ayında yüzde 2,14 oranında artarken, küme yıllık enflasyonu yüzde 76,75 olarak gerçekleşmiştir. Bu gelişmede büyük ölçüde mobilya, araba ve beyaz eşya meblağları belirleyici olmuştur. Başka temel mallarda fiyat artışları küme geneline yayılmakla bir arada konut ile ilgili paklık gereçleri, şahsi bakım eserleri ve konutun bakım tamirine yönelik materyaller öne çıkmış, küme aylık enflasyonu yüzde 3,94 olmuştur. Giysi ve ayakkabı kümesinde aylık fiyat artışı yüzde 4,63 oranında gerçekleşmiş, yıllık enflasyon 3,52 puan artışla yüzde 29,27’ye yükselmiştir. Güç fiyatları Mayıs ayında yüzde 2,90 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu 3,01 puanlık yükselişle yüzde 121,21 olmuştur. Bu gelişmede yönetilen yönlendirilen kalemlerden şebeke suyu (yüzde 6,48) ve TL cinsi petrol meblağları ile akaryakıt (yüzde 3,97) fiyatları belirleyici olmuştur. bu vakitte katı yakıt fiyatlarındaki artışlar devam ederken, tüp gaz meblağlarında bir ölçü düşüş görülmüştür. Besin ve alkolsüz içecek meblağları Mayıs ayında yüzde 1,63 oranında artmış, küme yıllık enflasyonu 2,53 puan yükselerek yüzde 91,63 olmuştur.
Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 3,06 puan düşüşle yüzde 97,61 düzeyine gerilerken, işlenmiş besinde 7,92 puan artışla yüzde 86,01 düzeyine yükselmiştir.
İşlenmemiş besin kümesinde mevsimsellikten arındırılmış bilgiler zerzevat fiyatları kaynaklı olarak taze meyve ve zerzevat kaleminde meblağların gerilediğine işaret ederken, öteki işlenmemiş besin kaleminde genele yayılan fiyat artışları izlenmiştir. Bu kümede kırmızı et, beyaz et ile sütün yanı sıra pirinç ve kuruyemiş yüksek katkılarıyla dikkat çekmiş, yumurta ise fiyat düşüşüyle öteki alt kalemlerden ayrışmıştır. İşlenmiş besinde, ekmek ve tahıllar kaleminde meblağların yüzde 3,65 oranında artmasıyla yıllık enflasyon yüzde 90,69 düzeyine yükselmiştir. Öbür işlenmiş besinde aylık fiyat artışı daha bariz olurken, bu kümede peynir ve öbür süt eserleri başta olmak üzere katı-sıvı yağlar, çay-kahve, et eserleri, şeker ve ilişkili eserler öne çıkmıştır.
Alkollü içecekler ve tütün eserleri meblağları Mayıs ayında yüzde 6,53 oranında artmış, yıllık enflasyon yüzde 66,62 düzeyine yükselmiştir. Bu gelişmede üretici firmalar kaynaklı yapılan fiyat artışları belirleyici olurken, bu kümenin aylık tüketici enflasyonuna katkısı 0,28 puan olmuştur. Yurt içi üretici meblağları Mayıs ayında yüzde 8,76 oranında artmış, yıllık enflasyon 10,34 puan yükselişle yüzde 132,16 olmuştur.
Son devir döviz kuru gelişmeleri, emtia fiyatlarında ulaşılan yüksek düzeyler ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar üretici meblağlarını olumsuz etkilemiştir. Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde, yıllık enflasyon orta mallarında yataya yakın seyrederken öbür alt kümelerde yükselmiş, özellikte güç enflasyonundaki artış dikkat çekmiştir.
Fiyat artışları alt kalemler geneline yayılırken, elektrik-gaz üretimi ile dağıtımı, başka madencilik ve taş ocağı eserleri, besin eserleri, içecekler, inşaat bölümü ile temaslı olan metalik olamayan mineral eserler ve ağaç mamüllerindeki artışlar öne çıkmıştır. Elektrik-gaz üretim ve dağıtımı meblağları aylık bazda yüzde 38,49 yükselirken, bu gelişmede büyük ölçüde gaz imalatı fiyatlarındaki artış tesirli olmuştur.”
Okumaya devam et...