Taliban birinci defa Avrupa’da

Serkankutlu

Global Mod
Global Mod
Taliban, Afganistan’da denetimi ele geçirmesinden bu yana Avrupa’daki birinci görüşmelerini gerçekleştirmek üzere Norveç’in başşehri Oslo’da Batılı yetkililer ile buluşuyor.

Üç gün sürmesi planlanan görüşmelerde insan hakları ve ülkedeki insani kriz ele alınacak.

Birleşmiş Milletler’e (BM) nazaran Afgan nüfusunun yüzde 95’inin besin mamüllerine yeteri kadar erişimi yok.

Avrupa’da Taliban’ın toplantılarla ödüllendirilmemesi tarafındaki tenkitlerle kimi protesto şovları de yapıldı.

Taliban üyeleri Pazar günü insan hakları aktivistleri ile bir ortaya geldi lakin bu görüşmenin bilgileri açıklanmadı.

BBC Türkçe’nin aktardığına bakılırsa, feminist bir aktivist olan Jamila Afghani, AFP haber ajansına yaptığı açıklamada müzakerecilerin “iyi niyet gösterdiğini” söylemiş oldu ve “Sözlerinden hareketle ne yapacaklarını goreceğiz” diye konuştu.

CEZA DEĞİL TAKVİYE

Taliban üyeleri için görüşmelerde Pazartesi gününün değerli bir gün olacağı belirtiliyor. Hakikaten Taliban, ABD bankalarında dondurulan milyarlarca dolara erişim talep etmeye hazırlanıyor.

Afganistan’da işsizlik ve besin fiyatları daima yükselirken, para ünitesinin pahası ise düşüyor. Bankalar nakit çekme limitleri koyuyor.

BM, nüfusun yüzde 55’i için açlığın büyük bir tehdit olduğu konusunda ihtarlarda bulunuyor.

Taliban delegesi Seyfullah Azam, Associated Press haber ajansına yaptığı açıklamada, “Afgan varlıklarının dondurulmamasını ve siyasi telaffuzlar niçiniyle bayağı Afganları cezalandırılmamasını istiyoruz” dedi.

Yaşanan açlık ve ölümcül kış koşulların olduğunu hatırlatan Azam, “Afgan halkının, memleketler arası toplumun siyasi uyuşmazlıkları niçiniyle cezalandırılmak yerine desteklenmesinin vakti geldi” diye konuştu.

Batılı delegelerin ise daha kapsayıcı bir hükümetin ve insan haklarının ehemmiyetini vurgulaması bekleniyor.

Taliban, iktidarı ele geçirmesinin akabinde birçok bayan çalışana konutta kalmalarını söylemiş oldu. Ortaokullar ise yalnızca erkek çocuklara ve erkek öğretmenlere açık. Taliban tersi telaffuzları niçiniyle fazlaca sayıda bayan gaye alınırken, kimilerinin kayıp olduğu söyleniyor. Taliban olayda dahlinin olmadığını söylüyor.

Taliban iktidarıyla bir arada insan hakları aktivistleri ve gazeteciler de gaye alındı.

Şu anda rastgele bir ülke yeni Afgan hükümetini tanımadı.

Norveç Dışişleri Bakanı Anniken Huitfeldt, toplantıların “Taliban’ın yasallaştırılmasını yahut tanınması manasına gelmediğini” söylemiş oldu.

Huitfeldt, “Ancak ülkedeki fiili yetkililerle de konuşmak zorundayız” dedi.

Görüşmeler Afganlar içinde da fikir ayrılığına niye oldu. BBC’den Lyse Doucet’in haberine nazaran kimi Afganlar görüşmelerin ehemmiyetini vurgularken, kimileri ise Taliban’ın ülkelerinde sistematik olarak insan haklarını ihlal ederken Avrupa başkentlerine davet edilmemesi gerektiğini söylemiş oldu.

Hafta sonu Avrupa’da epey sayıda protesto da düzenlendi.

Oslo’da AFP haber ajansına konuşan bir protestocu, görüşmelerin ailelerini kaybeden Afganların “yüzlerine gülmekle” muadil olduğunu söylemiş oldu ve “Teröristlerle konuşmayın” dedi.