Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir, Savunma ve Havacılık Sanayiinde Global Stratejiler Konferansı’21 kapsamında basın mensuplarının gündeme ait sorularını yanıtladı.
Türkiye’nin yüksek irtifa hava savunma sistemi tedarikine yönelik çalışmalarına ait soru üzerine Demir, S-400’de 2 sistem için masaya oturulduğunu, ikinci sistemin belli alanlarda iş birliğini içerdiğini ve bu tarafta somut gelişmeler de olduğunu söylemiş oldu.
Patriot konusunda rastgele bir gelişme olmadığını bildiren Demir, SAMP-T için tanımlama çalışmasının bittiğini, salgının da tesiriyle 3 ülkeli bu planın epeyce süratli ilerlemediğini lisana getirdi. Demir, “Birkaç ayrıntı imzamız var, daha sonrasında oturup daha evvelki konuştuğumuz çerçevede planlayacağız.” diye konuştu.
Birleşik Arap Emirlikleri ile savunma endüstrisinde yeni iş birliklerinin kelam konusu olup olmayacağı sorusuna karşılık Demir, bu alandaki ihracata bakıldığında kriz periyodunda dahi muhakkak işlerin devam ettiğini gösteren sayılar bulunduğunu söz etti. Savunma sanayiinin potansiyel bir alan olduğuna değinen Demir, “Türkiye’nin geldiği pozisyon ve düzeyin onların ilgisini çektiğini biliyoruz. Bağlantıların epeyce sıcak olmadığı devirde bile bir temas vardı, olağana girdiğinde bu temasın daha ileri düzeyde olacağını ve kıymetli ölçüde ihracat imkanları olacağını belirtmek isterim. Daha epey erken aşamalardayız lakin gelişmeler pek bunları bakılırsaceğiz.” dedi.
Ukrayna’ya insansız hava aracı (İHA) satışının bir müddetç olduğunu ve en başından konuşulan projenin üretim ve yatırımı da kapsayacak biçimde partiler halinde devam ettiğini anlatan Demir, gelişmelerin Rusya’nın değerlendirmeleriyle ilişkilendirilmesinin gerçek olmadığını söylemiş oldu. Demir, “Daha evvelki mutabakatların gereği olarak orada belli üretimleri de içeren bir kavram var. Onun devamı, yoksa gerginlik var, Türkiye bu gerginlik üzerine İHA/SİHA gönderiyor üzere bir anlayış olmasın.” tabirlerini kullandı.
Demir, yangın söndürme uçaklarının kiralanması ve kalıcı filo kurulması çalışmalarının Başkanlık üzerinden yürütüldüğünü, tedarik edilmesi planlanan helikopterle ilgi sayıların da gözden geçirildiğini anlattı.
Hürkuş, Azerbaycan yolunda
İsmail Demir, Türkiye’nin katmanlı hava savunması oluşturma çalışmalarının 1-2 kilometreden başlayıp 200 kilometreye kadar gittiğini, fazlaca istikametli teknolojilere yönelik çalışmaların da devam ettiğini belirtti.
Rusya ile görüşmelerde Ulusal Muharip Uçak da dahil biroldukça iş birliği konusunu değerlendirdiklerini lisana getiren Demir, 2023’te hangardan çıkacak uçakla ilgili seçilen sistemlerin vakit içinde değiştirilmesi, geliştirilmesi, yenilenmesi ve yerlileştirilmesi süreci olacağını söz etti. Yerlileştirilecek sistemlerle ilgili Rusya tarafıyla görüşmeler olabileceğini aktaran Demir, “Bu başlıklardan birisi, epeyce fazla ayrıntı yok şu anda.” dedi.
Demir, Siper Hava Savunma Sistemi’nin birinci basamakta Hisar O+ hava savunma sisteminde daha düzgün olacağını, en son Siper’in ise fazlaca daha uygun olacağını, adım adım S-400 yahut daha ileri bir sisteme hakikat gidileceğini bildirdi.
TCG Anadolu gemisinin 2022’nin erken vakit içinderında hizmete girmesi için çalıştıklarının tabir eden Demir, “Geminin kimi ayrıntı donanımlarının hizmet sırasında yapılması mümkün diye düşündük. Onun için biraz daha erken olabilir mi diye bastırıyoruz. Gemiye İHA/SİHA konuşlanmasıyla ilgili proje de bir yandan devam ediyor. Gemimizi yepyeni dizaynında olduğu üzere birinci olarak hizmete verip, Bayraktar TB3’ün çalışmalarını olgunlaştırıp hazır olduğunda yeniden bir fırsatta gemiye entegre etmekle ilgili bir planımız var.” değerlendirmesinde bulundu.
Hürkuş’un Azerbaycan’a ihracatına yönelik soruya İsmail Demir, “Hürkuş Azerbaycan’dan katiyetle ilgi görüyor. Orada da inşallah kıymetli gelişmeleri yakında nazaranceğiz.” cevabını verdi.
Dövizdeki artışın projeler ve ihracata tesiri
Dövizdeki artışın savunma sanayii projelerine tesirine yönelik soru üzerine Demir, şunları kaydetti:
“Döviz endeksli olanlardan oluşacak maliyetlerle birlikte yerlileşme konusunda firmalarımızın daha büyük iştah göstereceğini ve alt yüklenici arayacağını söylüyoruz. Bu manada olumlu bir katkısını vurgulayabiliriz. Döviz endeksli olan kalemlerde mecburî olarak artış muhakkak biçimde olacak fakat bunun yerliyi tetiklemesi konusundaki yararını da ihmal etmemek lazım. Oluşacak etkiyi göğüsleyecek kapasite ve kabiliyete sahibiz. Finansman modellerinde de aslında epeyce çeşitli kavramlar gündeme gelebilir. kimi vakit krizler fırsat oluşturur, bunun da hiç akla gelmeyen fırsatlar oluşturma ihtimali epeyce büyük. Bunu da arkadaşlarımız çalışıyorlar. Alanda nazaranceğiz. Buradan epeyce olumlu sonuçlar bekliyoruz, zira model konusunda çok yepyeni fikirlere sahip olduğumuzu söyleyebilirim, inşallah onlar da ihracatımızı artırma istikametinde tesirler yapacak.”
Altay tankı için güç kümesi çalışmaları
Demir, Altay tankının güç kümesi gereksinimi için yürütülen çalışmalar ve Güney Kore ile imzalanan niyet beyanına ait sorular üzerine şu değerlendirmelerde bulundu: “Güç kümesi konusunda alternatif ülke derken Kore’yi kastediyoruz. Bu bahiste salgının da tesiriyle Kore tarafında oldukça bir yavaşlama olmuştu. Bu hususta Dışişleri Bakanımızın ziyareti sırasında bunu tekrar gündeme getirip bir ihraç müsaadesi sorunu imzalandı. Ardından de bir mutabakat zaptı imzası kelam konusu. Kore’deki muhatabımız ile görüşmelerimiz oldu. Onların da alt düzey bürokraside birkaç süreci var. Onlar tamamlandıktan daha sonra bir imzaya gelecek ve kendileriyle şubat ayında yüz yüze görüşme planımız var. Onların bir ziyareti kelam konusu. Tahminen ondan evvel bizim ziyaretimiz olabilir. Kore makamlarından bu süreksiz periyodundaki sakinliğin aşıldığı ve üst seviyede inisiyatif kullanarak sıkıntının tekrar rayına sokulacağıyla ilgili bir geri bildirim aldık. Orada da birden çok firma işin ortasında olduğu için bunu koordine etmenin biraz vakit aldığını söylemiş olduler. Kendi çalışmalarımızda ise 1000 beygir kümesindeki hem motor hem transmisyon sistemimiz test evresine başladı. Entegre biçimde testler sürüyor. İkinci küme 1500 beygir sınıfındaki motorda ki bu Altay tankının motoru oluyor, testler sürüyor. Transmisyon entegre edilmesi basamağında gelindi. Yani bir transmisyon şu an çalışıyor, ikincisi de motor testinin belirli bir evresinde yüklemeleri gördükten daha sonra onu da entegre edip çalıştırılmasını 1-2 ay daha sonra görmüş olacağız. Güç kümesi konusunda da yerli motor ve transmisyonlarımız test etabında çalışıyorlar. Bu test süreçlerinin kısa vakit içinder olmadığının da bilinmesi gerekiyor.”
Ulusal Muharip Uçak ve Hürjet’in motoru
Ulusal Muharip Uçak çalışmalarının F110 motoru ile başlayacağını ve motor tedarikinde bir sorun bulunmadığını söz eden Demir, teklife davet dokümanının da Türkiye’de yerli motoru içeren bir çalışma olduğunu söylemiş oldu.
Bu dokümanın klasik teklife davet dokümanlarından biraz farklı olacağını vurgulayan Demir, şu biçimde konuştu: “Bu Türkiye’nin ulusal jet motoru seyahatinde mümkün oyunculara yayınlandı ve onların bir ortaya gelip bu teklifi tekrar gözden geçirmeleri ve yerli motor üretimi ile ilgili bir yol haritası oluşturup Türkiye’deki mevcut bütün kabiliyetlerin masada olduğu bir yol haritasında daima birlikte el ele yürüme stratejisini oluşturacak. Zira Türkiye’nin bu hususta epeyce derin bir geçmişi yok, bu hususta deneyimli mühendisimiz, tasarımcımız fazlaca fazla yok. Onun için 3-4 kesime bölmek üzere bir lüksümüz olmadığı için onları birleştirip, bir ortada koordineli biçimde çalıştırmamız gerekiyor. İmalat konusunda değerli kabiliyetlerimiz var. TEI epey değerli imalat kabiliyetleri sergiledi. Daha da ileri gereç araştırmaları ve imalat teknikleri çalışılıyor lakin bahsetmiş olduğumiz teklife davet, ulusal motor geliştirme sürecimizin yeni bir adımı. Hürjet motoruyla ilgi de ıstırap yok. Baştan yola çıkarken badire olamayacağıyla ilgili tabiri caizse garanti alınarak yola çıkıldı. O açıdan bir alternatif plan yapmadık. Bir ıstırap beklemiyoruz.”
Atak helikopterinin burun topunun yerlileştirme çalışmalarının olgunlaştığını bildiren Demir, Pakistan’a yapılacak helikopter ihracatının ise motor konusundaki ihracat müsaadesine bağlı olduğunu söylemiş oldu.
İsmail Demir, Hisar O+ sisteminin teslimatına yönelik soruya karşılık, “Hisar O+’nın teslim süreci devam ediyor. Sistem imalatçı açısından hazır. Kullanıcıyla belli denetimler, adaptasyon eğitimleri vesaire var. Bu yıl sonu istesek olur lakin her insanın içine sinecek biçimde biraz daha yıl sonunu geçebilir.” dedi.
Demir, Atmaca füzesinin teslimatına başlandığını, deniz platformlarındaki mühimmat ve silah sistemlerine yönelik çalışmaların da devam ettiğini bildirdi.
Çip krizinin kesime etkisinin sonlu olduğunu anlatan Demir, yerli çip üretimi ile ilgili birtakım adımlar atıldığını, bunlar olgunlaştıkça kamuoyuyla paylaşacaklarını tabir etti.
Ramjet konusunda TÜBİTAK SAGE ve ROKETSAN’ın uyum halinde çalıştıklarını lisana getiren Demir, “Müjdeyi birinci testi yaptığımız vakit inşallah veririz diyelim.” tabirini kullandı.
Okumaya devam et...
Türkiye’nin yüksek irtifa hava savunma sistemi tedarikine yönelik çalışmalarına ait soru üzerine Demir, S-400’de 2 sistem için masaya oturulduğunu, ikinci sistemin belli alanlarda iş birliğini içerdiğini ve bu tarafta somut gelişmeler de olduğunu söylemiş oldu.
Patriot konusunda rastgele bir gelişme olmadığını bildiren Demir, SAMP-T için tanımlama çalışmasının bittiğini, salgının da tesiriyle 3 ülkeli bu planın epeyce süratli ilerlemediğini lisana getirdi. Demir, “Birkaç ayrıntı imzamız var, daha sonrasında oturup daha evvelki konuştuğumuz çerçevede planlayacağız.” diye konuştu.
Birleşik Arap Emirlikleri ile savunma endüstrisinde yeni iş birliklerinin kelam konusu olup olmayacağı sorusuna karşılık Demir, bu alandaki ihracata bakıldığında kriz periyodunda dahi muhakkak işlerin devam ettiğini gösteren sayılar bulunduğunu söz etti. Savunma sanayiinin potansiyel bir alan olduğuna değinen Demir, “Türkiye’nin geldiği pozisyon ve düzeyin onların ilgisini çektiğini biliyoruz. Bağlantıların epeyce sıcak olmadığı devirde bile bir temas vardı, olağana girdiğinde bu temasın daha ileri düzeyde olacağını ve kıymetli ölçüde ihracat imkanları olacağını belirtmek isterim. Daha epey erken aşamalardayız lakin gelişmeler pek bunları bakılırsaceğiz.” dedi.
Ukrayna’ya insansız hava aracı (İHA) satışının bir müddetç olduğunu ve en başından konuşulan projenin üretim ve yatırımı da kapsayacak biçimde partiler halinde devam ettiğini anlatan Demir, gelişmelerin Rusya’nın değerlendirmeleriyle ilişkilendirilmesinin gerçek olmadığını söylemiş oldu. Demir, “Daha evvelki mutabakatların gereği olarak orada belli üretimleri de içeren bir kavram var. Onun devamı, yoksa gerginlik var, Türkiye bu gerginlik üzerine İHA/SİHA gönderiyor üzere bir anlayış olmasın.” tabirlerini kullandı.
Demir, yangın söndürme uçaklarının kiralanması ve kalıcı filo kurulması çalışmalarının Başkanlık üzerinden yürütüldüğünü, tedarik edilmesi planlanan helikopterle ilgi sayıların da gözden geçirildiğini anlattı.
Hürkuş, Azerbaycan yolunda
İsmail Demir, Türkiye’nin katmanlı hava savunması oluşturma çalışmalarının 1-2 kilometreden başlayıp 200 kilometreye kadar gittiğini, fazlaca istikametli teknolojilere yönelik çalışmaların da devam ettiğini belirtti.
Rusya ile görüşmelerde Ulusal Muharip Uçak da dahil biroldukça iş birliği konusunu değerlendirdiklerini lisana getiren Demir, 2023’te hangardan çıkacak uçakla ilgili seçilen sistemlerin vakit içinde değiştirilmesi, geliştirilmesi, yenilenmesi ve yerlileştirilmesi süreci olacağını söz etti. Yerlileştirilecek sistemlerle ilgili Rusya tarafıyla görüşmeler olabileceğini aktaran Demir, “Bu başlıklardan birisi, epeyce fazla ayrıntı yok şu anda.” dedi.
Demir, Siper Hava Savunma Sistemi’nin birinci basamakta Hisar O+ hava savunma sisteminde daha düzgün olacağını, en son Siper’in ise fazlaca daha uygun olacağını, adım adım S-400 yahut daha ileri bir sisteme hakikat gidileceğini bildirdi.
TCG Anadolu gemisinin 2022’nin erken vakit içinderında hizmete girmesi için çalıştıklarının tabir eden Demir, “Geminin kimi ayrıntı donanımlarının hizmet sırasında yapılması mümkün diye düşündük. Onun için biraz daha erken olabilir mi diye bastırıyoruz. Gemiye İHA/SİHA konuşlanmasıyla ilgili proje de bir yandan devam ediyor. Gemimizi yepyeni dizaynında olduğu üzere birinci olarak hizmete verip, Bayraktar TB3’ün çalışmalarını olgunlaştırıp hazır olduğunda yeniden bir fırsatta gemiye entegre etmekle ilgili bir planımız var.” değerlendirmesinde bulundu.
Hürkuş’un Azerbaycan’a ihracatına yönelik soruya İsmail Demir, “Hürkuş Azerbaycan’dan katiyetle ilgi görüyor. Orada da inşallah kıymetli gelişmeleri yakında nazaranceğiz.” cevabını verdi.
Dövizdeki artışın projeler ve ihracata tesiri
Dövizdeki artışın savunma sanayii projelerine tesirine yönelik soru üzerine Demir, şunları kaydetti:
“Döviz endeksli olanlardan oluşacak maliyetlerle birlikte yerlileşme konusunda firmalarımızın daha büyük iştah göstereceğini ve alt yüklenici arayacağını söylüyoruz. Bu manada olumlu bir katkısını vurgulayabiliriz. Döviz endeksli olan kalemlerde mecburî olarak artış muhakkak biçimde olacak fakat bunun yerliyi tetiklemesi konusundaki yararını da ihmal etmemek lazım. Oluşacak etkiyi göğüsleyecek kapasite ve kabiliyete sahibiz. Finansman modellerinde de aslında epeyce çeşitli kavramlar gündeme gelebilir. kimi vakit krizler fırsat oluşturur, bunun da hiç akla gelmeyen fırsatlar oluşturma ihtimali epeyce büyük. Bunu da arkadaşlarımız çalışıyorlar. Alanda nazaranceğiz. Buradan epeyce olumlu sonuçlar bekliyoruz, zira model konusunda çok yepyeni fikirlere sahip olduğumuzu söyleyebilirim, inşallah onlar da ihracatımızı artırma istikametinde tesirler yapacak.”
Altay tankı için güç kümesi çalışmaları
Demir, Altay tankının güç kümesi gereksinimi için yürütülen çalışmalar ve Güney Kore ile imzalanan niyet beyanına ait sorular üzerine şu değerlendirmelerde bulundu: “Güç kümesi konusunda alternatif ülke derken Kore’yi kastediyoruz. Bu bahiste salgının da tesiriyle Kore tarafında oldukça bir yavaşlama olmuştu. Bu hususta Dışişleri Bakanımızın ziyareti sırasında bunu tekrar gündeme getirip bir ihraç müsaadesi sorunu imzalandı. Ardından de bir mutabakat zaptı imzası kelam konusu. Kore’deki muhatabımız ile görüşmelerimiz oldu. Onların da alt düzey bürokraside birkaç süreci var. Onlar tamamlandıktan daha sonra bir imzaya gelecek ve kendileriyle şubat ayında yüz yüze görüşme planımız var. Onların bir ziyareti kelam konusu. Tahminen ondan evvel bizim ziyaretimiz olabilir. Kore makamlarından bu süreksiz periyodundaki sakinliğin aşıldığı ve üst seviyede inisiyatif kullanarak sıkıntının tekrar rayına sokulacağıyla ilgili bir geri bildirim aldık. Orada da birden çok firma işin ortasında olduğu için bunu koordine etmenin biraz vakit aldığını söylemiş olduler. Kendi çalışmalarımızda ise 1000 beygir kümesindeki hem motor hem transmisyon sistemimiz test evresine başladı. Entegre biçimde testler sürüyor. İkinci küme 1500 beygir sınıfındaki motorda ki bu Altay tankının motoru oluyor, testler sürüyor. Transmisyon entegre edilmesi basamağında gelindi. Yani bir transmisyon şu an çalışıyor, ikincisi de motor testinin belirli bir evresinde yüklemeleri gördükten daha sonra onu da entegre edip çalıştırılmasını 1-2 ay daha sonra görmüş olacağız. Güç kümesi konusunda da yerli motor ve transmisyonlarımız test etabında çalışıyorlar. Bu test süreçlerinin kısa vakit içinder olmadığının da bilinmesi gerekiyor.”
Ulusal Muharip Uçak ve Hürjet’in motoru
Ulusal Muharip Uçak çalışmalarının F110 motoru ile başlayacağını ve motor tedarikinde bir sorun bulunmadığını söz eden Demir, teklife davet dokümanının da Türkiye’de yerli motoru içeren bir çalışma olduğunu söylemiş oldu.
Bu dokümanın klasik teklife davet dokümanlarından biraz farklı olacağını vurgulayan Demir, şu biçimde konuştu: “Bu Türkiye’nin ulusal jet motoru seyahatinde mümkün oyunculara yayınlandı ve onların bir ortaya gelip bu teklifi tekrar gözden geçirmeleri ve yerli motor üretimi ile ilgili bir yol haritası oluşturup Türkiye’deki mevcut bütün kabiliyetlerin masada olduğu bir yol haritasında daima birlikte el ele yürüme stratejisini oluşturacak. Zira Türkiye’nin bu hususta epeyce derin bir geçmişi yok, bu hususta deneyimli mühendisimiz, tasarımcımız fazlaca fazla yok. Onun için 3-4 kesime bölmek üzere bir lüksümüz olmadığı için onları birleştirip, bir ortada koordineli biçimde çalıştırmamız gerekiyor. İmalat konusunda değerli kabiliyetlerimiz var. TEI epey değerli imalat kabiliyetleri sergiledi. Daha da ileri gereç araştırmaları ve imalat teknikleri çalışılıyor lakin bahsetmiş olduğumiz teklife davet, ulusal motor geliştirme sürecimizin yeni bir adımı. Hürjet motoruyla ilgi de ıstırap yok. Baştan yola çıkarken badire olamayacağıyla ilgili tabiri caizse garanti alınarak yola çıkıldı. O açıdan bir alternatif plan yapmadık. Bir ıstırap beklemiyoruz.”
Atak helikopterinin burun topunun yerlileştirme çalışmalarının olgunlaştığını bildiren Demir, Pakistan’a yapılacak helikopter ihracatının ise motor konusundaki ihracat müsaadesine bağlı olduğunu söylemiş oldu.
İsmail Demir, Hisar O+ sisteminin teslimatına yönelik soruya karşılık, “Hisar O+’nın teslim süreci devam ediyor. Sistem imalatçı açısından hazır. Kullanıcıyla belli denetimler, adaptasyon eğitimleri vesaire var. Bu yıl sonu istesek olur lakin her insanın içine sinecek biçimde biraz daha yıl sonunu geçebilir.” dedi.
Demir, Atmaca füzesinin teslimatına başlandığını, deniz platformlarındaki mühimmat ve silah sistemlerine yönelik çalışmaların da devam ettiğini bildirdi.
Çip krizinin kesime etkisinin sonlu olduğunu anlatan Demir, yerli çip üretimi ile ilgili birtakım adımlar atıldığını, bunlar olgunlaştıkça kamuoyuyla paylaşacaklarını tabir etti.
Ramjet konusunda TÜBİTAK SAGE ve ROKETSAN’ın uyum halinde çalıştıklarını lisana getiren Demir, “Müjdeyi birinci testi yaptığımız vakit inşallah veririz diyelim.” tabirini kullandı.
Okumaya devam et...