Son üç haftadır Amerika’da enteresan günler yaşıyorum. 30 Kasım’da buraya geldiğimde bir dolar 13,5 TL idi. daha sonra geçtiğimiz hafta 18,30 TL’ye kadar yükseldi. Şu anda ben bu yazıyı yazarken bir dolar 11 TL’ye geriledi. Bu resmen delilik! Neyi neyle çarpacağımı şaşırdım. Kredi kartı ile geçen hafta aldığım bir eseri yüksek kurdan öderken, buraya gelirken 9 TL’den aldığım doları harcadığımda kendimi karda hissediyorum.
Bu fazlaca değişik bir psikoz. Ben bir birey olarak harcama yaparken bu biçimde hissediyorsam son bir ayda kurdaki bu Meksika dalgasını yaşayan büyük iş erkeklerina, yatırımcılara, ithalat ve ihracatçılara epeyce büyük sabırlar dilerim.
Bence doların bu kadar süratli artması kadar tıpkı süratte düşmesi de bir o kadar korkutucu. Sonumuz hayır olsun.
Gelelim gezdiğim yerlerin bazılarına…
Katz’s Mecnun
Takipçilerimin New York’a gelince en çok ziyaret etmemi istediği yer Katz’s Meczup oldu. (Buradan toplum olarak ne kadar et sever olduğumuzu bir kere daha anlayabilirsiniz. Et mi, balık mı konusunda Türkler her vakit et tercihinde ‘2-0’ önde.)
Katz’s Kosher yemekler yapan, dana döşü marine edip farklı tekniklerle pişirip sunması ile ünlü bir restoran. Bu marine dana döşe “Pastrami” deniyor. İşte Katz’s iki dilim hardallı çavdar ekmeği ortasına dilimleyerek koyduğu 500 grama yakın et ile (Pastrami Sandviç) şöhretini tüm dünyada konuşturan bir restoran.
Hatta buraya bir restoran demek de ne kadar gerçek olur bilmiyorum. Güya “fabrika ayarında restoran” demek daha gerçek. Covid sebebiyle dışarıda uzunca bir kuyruk. İçeride size gözünüzün önünde hazırlanan pastrami sandviçiniz için önünüzdeki bankoda bir kuyruk, içerideki masaların başında bekleyenlerden bir kuyruk. Her yer tıklım tıklım dolu. bir daha de daima bir hareket ve devinim var ve burası sözün tam manasıyla bir et sever cenneti.
Yani New York’a gelip de Katz’s Deli’ye uğramadan olmaz.
Katz’s menüsünde yalnızca “Pastrami” değil ayrıyeten daha yağlı ve bir daha marine bir et olan “Corned Beef”, hatta dana lisan bile var.
Türkiye’de de yıllardır Katz’s ı örnek alıp “Pastrami Sandviç” yapıp satmaya çalışan yerler var lakin maalesef buradakine kıyasla hepsi birer berbat kopya gibiler.
Et mi, balık mı dedik… Gelelim işlenmiş balıkların kabesi Russ&Daughters’a…
Russ&Daughters
Katz’ın çabucak iki sokak aşağısında füme somon çeşitleri ve bagelları ile ünlü bir öbür Kosher yer Russ&Daughters.
Dünyanın dört bir tarafınca gelen başta somon balığı ve öteki balık çeşitleri vitrinlerini süslüyor. Lakin burası balığı çiğden satmayıp beraberinde işleyen de bir yer. özetlemek gerekirsesı füme ve marine balık çeşitleri ile bu defa balık severlerin cennetindeyiz. Ayrıyeten burada seçtiğiniz somon fümeden size özel bagellar da hazılanıyor.
Kapıdan girerken Amerikalı ünlü müellif ve oyuncu Fran Lebowitz ile karşılaşıyoruz. O da Russ&Daughters’dan füme somonlarını kestirip meskeninin yolunu tutmuş.
Ben bu ziyaretimde krem peynir, kapari, kırmız soğan ve az tütsülenmiş füme Norveç somonu ile bir bagel sipariş ettim.
bir daha her zamanki üzere unutulmaz yeterliydi.
Gelelim Türkiye’de bizim somon fümecilere… 2014 ve 2016 New York ziyaretlerimden daha sonra Türkiye’ye döndüğümde Beyoğlu Balık Pazarı’ndaki Tunç Balık’a uğramış ve işlerinin durumu berbat olduğu için çarşıdaki rakiplerden nasıl farklılaşabileceğini soran yeni nesil sahibine “Öncelikle senin rakiplerin onlar değil, Amerika’da bulunan şu Russ&Daughters bu işin en üst düzeyi, kendine kerteriz olarak orayı almalısın” demiş. Akabinde da yalnızca iki tip somon füme ve lakerda kesmenin haricinde eser çeşitlemesine gitmesini, hatta mümkünse karşısında hazır turşucu, fırın, manav var iken buradan alacağı eserler ile kendi mamüllerini birleştirip sandviçler yapmasını salık vermiştim. (Tıpkı Russ&Daughters’daki gibi)
Alıştığı modelin haricinde bir teklifte bulunduğum için söylense de etse de dediğimi yaptı. Kısa mühlet ortasında önünde kuyruklar oluştu.
İşte bugün Türkiye’de hepinizin gördüğü; vitrinlerini ve eser çeşitlerini geliştiren, somon füme kesen, bunlardan ekmek ortası sandviç yapan ve bu biçimdece satışlarını artıran tezgahlar bu biçimde ortaya çıktı.
Bugün hepsi birbirini kopya ederek rekabetlerine bildik biçimde devam ediyorlar.
Lakin bir tanesi çıkıp da şu yurt haricinde bu işi yapan en âlâ örnekleri gezelim, şu Russ&Daughters’ı biz de bir yerinde bakılırsalim, Salih Seçkin Sevinç’in bize anlattığı ile kalmayalım demiyor.
Salih Seçkin Sevinç
Bu fazlaca değişik bir psikoz. Ben bir birey olarak harcama yaparken bu biçimde hissediyorsam son bir ayda kurdaki bu Meksika dalgasını yaşayan büyük iş erkeklerina, yatırımcılara, ithalat ve ihracatçılara epeyce büyük sabırlar dilerim.
Bence doların bu kadar süratli artması kadar tıpkı süratte düşmesi de bir o kadar korkutucu. Sonumuz hayır olsun.
Gelelim gezdiğim yerlerin bazılarına…
Katz’s Mecnun
Takipçilerimin New York’a gelince en çok ziyaret etmemi istediği yer Katz’s Meczup oldu. (Buradan toplum olarak ne kadar et sever olduğumuzu bir kere daha anlayabilirsiniz. Et mi, balık mı konusunda Türkler her vakit et tercihinde ‘2-0’ önde.)
Katz’s Kosher yemekler yapan, dana döşü marine edip farklı tekniklerle pişirip sunması ile ünlü bir restoran. Bu marine dana döşe “Pastrami” deniyor. İşte Katz’s iki dilim hardallı çavdar ekmeği ortasına dilimleyerek koyduğu 500 grama yakın et ile (Pastrami Sandviç) şöhretini tüm dünyada konuşturan bir restoran.
Hatta buraya bir restoran demek de ne kadar gerçek olur bilmiyorum. Güya “fabrika ayarında restoran” demek daha gerçek. Covid sebebiyle dışarıda uzunca bir kuyruk. İçeride size gözünüzün önünde hazırlanan pastrami sandviçiniz için önünüzdeki bankoda bir kuyruk, içerideki masaların başında bekleyenlerden bir kuyruk. Her yer tıklım tıklım dolu. bir daha de daima bir hareket ve devinim var ve burası sözün tam manasıyla bir et sever cenneti.
Yani New York’a gelip de Katz’s Deli’ye uğramadan olmaz.
Katz’s menüsünde yalnızca “Pastrami” değil ayrıyeten daha yağlı ve bir daha marine bir et olan “Corned Beef”, hatta dana lisan bile var.
Türkiye’de de yıllardır Katz’s ı örnek alıp “Pastrami Sandviç” yapıp satmaya çalışan yerler var lakin maalesef buradakine kıyasla hepsi birer berbat kopya gibiler.
Et mi, balık mı dedik… Gelelim işlenmiş balıkların kabesi Russ&Daughters’a…
Russ&Daughters
Katz’ın çabucak iki sokak aşağısında füme somon çeşitleri ve bagelları ile ünlü bir öbür Kosher yer Russ&Daughters.
Dünyanın dört bir tarafınca gelen başta somon balığı ve öteki balık çeşitleri vitrinlerini süslüyor. Lakin burası balığı çiğden satmayıp beraberinde işleyen de bir yer. özetlemek gerekirsesı füme ve marine balık çeşitleri ile bu defa balık severlerin cennetindeyiz. Ayrıyeten burada seçtiğiniz somon fümeden size özel bagellar da hazılanıyor.
Kapıdan girerken Amerikalı ünlü müellif ve oyuncu Fran Lebowitz ile karşılaşıyoruz. O da Russ&Daughters’dan füme somonlarını kestirip meskeninin yolunu tutmuş.
Ben bu ziyaretimde krem peynir, kapari, kırmız soğan ve az tütsülenmiş füme Norveç somonu ile bir bagel sipariş ettim.
bir daha her zamanki üzere unutulmaz yeterliydi.
Gelelim Türkiye’de bizim somon fümecilere… 2014 ve 2016 New York ziyaretlerimden daha sonra Türkiye’ye döndüğümde Beyoğlu Balık Pazarı’ndaki Tunç Balık’a uğramış ve işlerinin durumu berbat olduğu için çarşıdaki rakiplerden nasıl farklılaşabileceğini soran yeni nesil sahibine “Öncelikle senin rakiplerin onlar değil, Amerika’da bulunan şu Russ&Daughters bu işin en üst düzeyi, kendine kerteriz olarak orayı almalısın” demiş. Akabinde da yalnızca iki tip somon füme ve lakerda kesmenin haricinde eser çeşitlemesine gitmesini, hatta mümkünse karşısında hazır turşucu, fırın, manav var iken buradan alacağı eserler ile kendi mamüllerini birleştirip sandviçler yapmasını salık vermiştim. (Tıpkı Russ&Daughters’daki gibi)
Alıştığı modelin haricinde bir teklifte bulunduğum için söylense de etse de dediğimi yaptı. Kısa mühlet ortasında önünde kuyruklar oluştu.
İşte bugün Türkiye’de hepinizin gördüğü; vitrinlerini ve eser çeşitlerini geliştiren, somon füme kesen, bunlardan ekmek ortası sandviç yapan ve bu biçimdece satışlarını artıran tezgahlar bu biçimde ortaya çıktı.
Bugün hepsi birbirini kopya ederek rekabetlerine bildik biçimde devam ediyorlar.
Lakin bir tanesi çıkıp da şu yurt haricinde bu işi yapan en âlâ örnekleri gezelim, şu Russ&Daughters’ı biz de bir yerinde bakılırsalim, Salih Seçkin Sevinç’in bize anlattığı ile kalmayalım demiyor.
Salih Seçkin Sevinç