semaver
Active member
Selahattin Demirtaş’tan ‘TÜİK baskını’ yazısı CHP Genel Lideri Kemal kılıçdaroğlu’nun Tükiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) gitmesi ve içeri alınmaması daha sonrası başlayan tartışmalara HDP’nin tutuklu eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş da katıldı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun, Kılıçdaroğlu’nun TÜİK’ten bilgi almak için gitmesini ‘baskın’ olarak nitelemesine değinen Demirtaş, kaleme aldığı yazıda çarpıcı tabirler kullandı.
Demirtaş, Gazete Duvar için kaleme aldığı yazıda, husus hakkında, “Devlet senindir, senin öz malındır. Ne hükümetin ne bürokratlarındır. Şayet senin vekilin senin ismine senin kurumlarını denetlemeye gittiğinde birileri buna baskın diyorsa bil ki sana ilişkin olanı birileri gasp etmiş demektir. Ne yapacaksın bu biçimde? olağan olarak onu geri alacaksın. Sen halksın, yaparsın” tabirlerini kullandı.
Demirtaş’ın TÜİK tartışması hakkında yazdığı yazı şöyleki:
“Ana muhalefet partisi temsilcilerinin Türkiye İstatistik Kurumu’nu (TÜİK) ziyaret etmek istemeleri üzerine iktidarın verdiği reaksiyon buydu, TÜİK baskını! Muhalefet partilerinin ne yapacakları, nasıl davranacakları kendi bilecekleri bir iş.
Bu ziyaretle ilgili dikkatimi çeken bir şey oldu. Bazıları, milletvekillerinin kamu kurumlarından bilgi edinme hakkı kapsamında ve TÜİK’i, kurumun kendi web sitesindeki açıklama çerçevesinde kamu kurumlarını ziyaret edebileceklerini savunurken bazıları bunu bir baskın olarak niteledi. İki anlayış da devlet kavramına bakış açısında önemli bir yetersizlik, bir çarpıklık içeriyor. İki yaklaşım da özünde otoriter kutsal devlet anlayışını onaylıyor, olağanlaştırıyor. Muhalefet bunu bilmeden, farkında olmadan, iktidar ise bile isteye yapıyor.
Ne demek istediğimi açıklayacağım. Fakat evvel, temsili demokrasinin ne olduğuna değinmek gerekiyor. Antik Yunan kent devletlerinde direkt demokrasi uygulanırdı. Yurttaş sayılanlar kentin meydanında toplanır ve tüm kararlar halk meclisinde alınırdı. Bu, direkt demokrasiydi. Halk temsilcileri, milletvekilleri, ayrıca seçilmişler yoktu. Yurttaş olarak kabul edilenler kendi kararlarını direkt kendileri alırlardı.
daha sonra kentler giderek kalabalıklaştı, yurttaş kabul edilenlerin sayısı arttı ve artık kent meydanlarına sığmayacak, sağlıklı tartışıp karar alınamayacak bir kitleselliğe ulaştı. Bunun üzerine tahlil olarak her insanın halk meclisinde toplanması yerine, halk ismine birilerinin seçilmeleri ve seçilen temsilcilerin halk ismine toplanıp karar alması uygun görüldü, bu biçimdece temsili demokrasi doğdu.
vakit içinde temsili demokrasi halkın aleyhine işledi, temsilciler ele geçirdikleri halk iradesi yardımıyla ayrıcalıklı bir sınıfa dönüştüler. Bu temsilciler, halk ismine karar alıp devleti yönetmek yerine, kendilerini devletin sahibi olarak görmeye başladılar ve maalesef halk da vakit ortasında bunu kabullendi, olağanlaştırdı. Yani o denli oldu ki, başlangıçta direkt halka ilişkin olan devleti yönetme iradesi, temsilciler (milletvekilleri) aracılığıyla halkın elinden alınıp gasp edildi. bu biçimdece, devlet halkın üzerinde bir yerde konumlanırken devleti yöneten seçilmişler halkın üzerinde bir statü elde etmiş oldular.
Yani sevgili halk, ne devlet sizin üzerinizdedir ne milletvekilleri. Ne devlet kutsaldır ne de oylarınızla seçilenler. Hele hele TÜİK hiç kutsal değildir. Devlet de onu yönetenler de yalnızca ve yalnızca halkın hizmetkârıdırlar. Bunu unuttuğumuz anda devlet başımıza çöreklenir ve otoriter zulüm devletine dönüşür.
Bu değerlendirmeden daha sonra gelelim mevcut olaya. TBMM içtüzüğü ve Anayasa, milletvekillerine iki temel nazaranv vermiştir. Birincisi yasama yani kanun yapma, ikincisi ise denetleme yani iktidarın icraatlarını teftiş etmedir. Yasama bakılırsavi ve yetkisi yaygınca biliniyor, açıklamaya gerek yok. Lakin denetleme misyonu ve yetkisi ya pek bilinmiyor ya da kutsal devlet zihniyeti niçiniyle hiç kullanılmıyor, kullandırılmıyor. halbuki iktidarın istisnasız tüm faaliyetleri yargı ve yasama kontrolüne tabidir. En azından Anayasa bu biçimde söylüyor. Yani millet, vekilleri aracılığıyla, devleti yönetenlerin her şeyini lakin her şeyini denetleme hakkına hatta sorumluluğuna sahiptir. Devlet ve kurumları kimsenin babasının malı değildir, hükümetlerin hiç değildir. Devletin bir toplu iğnesi bile halka aittir. Devleti yönetenler, o toplu iğneyi nasıl kullandığının hesabını halka vermek zorundadır. Bu hesap verme işi hükümetlerin keyfine bağlı değildir, Anayasal ve ahlaki bir zorunluluktur. Pekala halk devleti nasıl denetleyecek? elbette seçtiği temsilciler, milletvekilleri ve yargı aracılığıyla.
ötürüsıyla TÜİK’e giden milletin vekilleri bilgi edinme hakkı kapsamında değil, TBMM’nin, Anayasa’nın ve milletin onlara verdiği denetleme hakkı, yetkisi, bakılırsavi kapsamında oradadırlar.
Bir iktidar milletvekili rastgele bir kamu kurumuna gittiğinde onu kapıda önünü ilikleyerek karşılayan bürokratlar, bir muhalefet milletvekili gittiğinde kapıyı açmıyorsa ortada önemli bir zihniyet çarpıklığı ve otoriter devlet var demektir. TBMM’de her milletvekili tıpkı hakka sahipken iktidar, devletin sahibi üzere davranıyor ve bu da olağan karşılanıyorsa durum vahim demektir. Gerçek bir demokratik parlamenter sisteme geçilecekse milletvekillerinin devleti denetleme yetkisi bilhassa düzenlenmelidir.
Özetle sevgili ve bedelli halk; devlet senindir, senin öz malındır. Ne hükümetin ne bürokratlarındır. Şayet senin vekilin senin ismine senin kurumlarını denetlemeye gittiğinde birileri buna baskın diyorsa bil ki sana ilişkin olanı birileri gasp etmiş demektir. Ne yapacaksın bu biçimde? şüphesiz onu geri alacaksın. Sen halksın, yaparsın.”
Demirtaş, Gazete Duvar için kaleme aldığı yazıda, husus hakkında, “Devlet senindir, senin öz malındır. Ne hükümetin ne bürokratlarındır. Şayet senin vekilin senin ismine senin kurumlarını denetlemeye gittiğinde birileri buna baskın diyorsa bil ki sana ilişkin olanı birileri gasp etmiş demektir. Ne yapacaksın bu biçimde? olağan olarak onu geri alacaksın. Sen halksın, yaparsın” tabirlerini kullandı.
Demirtaş’ın TÜİK tartışması hakkında yazdığı yazı şöyleki:
“Ana muhalefet partisi temsilcilerinin Türkiye İstatistik Kurumu’nu (TÜİK) ziyaret etmek istemeleri üzerine iktidarın verdiği reaksiyon buydu, TÜİK baskını! Muhalefet partilerinin ne yapacakları, nasıl davranacakları kendi bilecekleri bir iş.
Bu ziyaretle ilgili dikkatimi çeken bir şey oldu. Bazıları, milletvekillerinin kamu kurumlarından bilgi edinme hakkı kapsamında ve TÜİK’i, kurumun kendi web sitesindeki açıklama çerçevesinde kamu kurumlarını ziyaret edebileceklerini savunurken bazıları bunu bir baskın olarak niteledi. İki anlayış da devlet kavramına bakış açısında önemli bir yetersizlik, bir çarpıklık içeriyor. İki yaklaşım da özünde otoriter kutsal devlet anlayışını onaylıyor, olağanlaştırıyor. Muhalefet bunu bilmeden, farkında olmadan, iktidar ise bile isteye yapıyor.
Ne demek istediğimi açıklayacağım. Fakat evvel, temsili demokrasinin ne olduğuna değinmek gerekiyor. Antik Yunan kent devletlerinde direkt demokrasi uygulanırdı. Yurttaş sayılanlar kentin meydanında toplanır ve tüm kararlar halk meclisinde alınırdı. Bu, direkt demokrasiydi. Halk temsilcileri, milletvekilleri, ayrıca seçilmişler yoktu. Yurttaş olarak kabul edilenler kendi kararlarını direkt kendileri alırlardı.
daha sonra kentler giderek kalabalıklaştı, yurttaş kabul edilenlerin sayısı arttı ve artık kent meydanlarına sığmayacak, sağlıklı tartışıp karar alınamayacak bir kitleselliğe ulaştı. Bunun üzerine tahlil olarak her insanın halk meclisinde toplanması yerine, halk ismine birilerinin seçilmeleri ve seçilen temsilcilerin halk ismine toplanıp karar alması uygun görüldü, bu biçimdece temsili demokrasi doğdu.
vakit içinde temsili demokrasi halkın aleyhine işledi, temsilciler ele geçirdikleri halk iradesi yardımıyla ayrıcalıklı bir sınıfa dönüştüler. Bu temsilciler, halk ismine karar alıp devleti yönetmek yerine, kendilerini devletin sahibi olarak görmeye başladılar ve maalesef halk da vakit ortasında bunu kabullendi, olağanlaştırdı. Yani o denli oldu ki, başlangıçta direkt halka ilişkin olan devleti yönetme iradesi, temsilciler (milletvekilleri) aracılığıyla halkın elinden alınıp gasp edildi. bu biçimdece, devlet halkın üzerinde bir yerde konumlanırken devleti yöneten seçilmişler halkın üzerinde bir statü elde etmiş oldular.
Yani sevgili halk, ne devlet sizin üzerinizdedir ne milletvekilleri. Ne devlet kutsaldır ne de oylarınızla seçilenler. Hele hele TÜİK hiç kutsal değildir. Devlet de onu yönetenler de yalnızca ve yalnızca halkın hizmetkârıdırlar. Bunu unuttuğumuz anda devlet başımıza çöreklenir ve otoriter zulüm devletine dönüşür.
Bu değerlendirmeden daha sonra gelelim mevcut olaya. TBMM içtüzüğü ve Anayasa, milletvekillerine iki temel nazaranv vermiştir. Birincisi yasama yani kanun yapma, ikincisi ise denetleme yani iktidarın icraatlarını teftiş etmedir. Yasama bakılırsavi ve yetkisi yaygınca biliniyor, açıklamaya gerek yok. Lakin denetleme misyonu ve yetkisi ya pek bilinmiyor ya da kutsal devlet zihniyeti niçiniyle hiç kullanılmıyor, kullandırılmıyor. halbuki iktidarın istisnasız tüm faaliyetleri yargı ve yasama kontrolüne tabidir. En azından Anayasa bu biçimde söylüyor. Yani millet, vekilleri aracılığıyla, devleti yönetenlerin her şeyini lakin her şeyini denetleme hakkına hatta sorumluluğuna sahiptir. Devlet ve kurumları kimsenin babasının malı değildir, hükümetlerin hiç değildir. Devletin bir toplu iğnesi bile halka aittir. Devleti yönetenler, o toplu iğneyi nasıl kullandığının hesabını halka vermek zorundadır. Bu hesap verme işi hükümetlerin keyfine bağlı değildir, Anayasal ve ahlaki bir zorunluluktur. Pekala halk devleti nasıl denetleyecek? elbette seçtiği temsilciler, milletvekilleri ve yargı aracılığıyla.
ötürüsıyla TÜİK’e giden milletin vekilleri bilgi edinme hakkı kapsamında değil, TBMM’nin, Anayasa’nın ve milletin onlara verdiği denetleme hakkı, yetkisi, bakılırsavi kapsamında oradadırlar.
Bir iktidar milletvekili rastgele bir kamu kurumuna gittiğinde onu kapıda önünü ilikleyerek karşılayan bürokratlar, bir muhalefet milletvekili gittiğinde kapıyı açmıyorsa ortada önemli bir zihniyet çarpıklığı ve otoriter devlet var demektir. TBMM’de her milletvekili tıpkı hakka sahipken iktidar, devletin sahibi üzere davranıyor ve bu da olağan karşılanıyorsa durum vahim demektir. Gerçek bir demokratik parlamenter sisteme geçilecekse milletvekillerinin devleti denetleme yetkisi bilhassa düzenlenmelidir.
Özetle sevgili ve bedelli halk; devlet senindir, senin öz malındır. Ne hükümetin ne bürokratlarındır. Şayet senin vekilin senin ismine senin kurumlarını denetlemeye gittiğinde birileri buna baskın diyorsa bil ki sana ilişkin olanı birileri gasp etmiş demektir. Ne yapacaksın bu biçimde? şüphesiz onu geri alacaksın. Sen halksın, yaparsın.”