Burcu GÖKSÜZOĞLU
Borsadaki yükselişi neye bağlıyorsunuz? Rekorlar sürecek mi?
Biz 2022 yılına BİST 100 endeksinde 1800’lü düzeylerde başladık. Dün itibariyle geldiğimiz sayıya baktığınızda yüzde 150’lik bir büyüme var, getiri var. Hatta geçen seneye kıyasla baktığınızda da yüzde 180’nin üzerinde. Burada biz aslında yerli yatırımcı ilgisini görüyoruz. Yüksek enfl asyon ortamında pay senetleri en düzgün getiriyi sunan alternatifl erden biri olduğu için ilgi büyük. Burada şirketlerin bu yükselişe karşın hala karlılıklarının, kar performanslarının yüksek olması da ve daha yüzde 5’ler civarında bir çarpanla, oradaki fiyat kar oranında cazip çarpan oranıyla aslında süreç görmesiyle daha da potansiyelinin olduğunu düşünüyoruz. Yükselişler bu biçimde süratli olduğunda, vakit zaman kar realizasyonu da oluyor. Ancak şayet yatırımcılar şirket tahlillerini, şirketlerin performanslarını o raporlara bağlı olarak daha temel tahlil bazlı bir yatırım yaparlarsa daha uzun vadede çıkarlı olabileceklerini düşünüyoruz. Bilhassa yılın son 1.5 ayında 5 binli düzeylere hakikat gideceğini hatta seçimdilk evvelki periyotta de, önümüzdeki sene 6 binli düzeylere çıkabileceğini öngörüyoruz.
Son iki haftadır yabancılar birinci kere alıma geçti. Bu kuvvetli bir yabancı girişinin sinyali olabilir mi?
Gerçi Fed’in yüksek enfl asyonu denetim altına almak için ABD’de sıkılaştırmaya başlamasıyla birlikte biroldukça gelişmekte olan ülkede yabancı yatırımcılar borsalardan çıktılar, bizde de yüzde 30’un altında bir yabancı yatırımcı oranı var şu anda. Ancak 2023’te seçim belirsizliğinin ortadan kaybolmasıyla Fed’in de bu sıkılaştırmada biraz daha ölçülü hareket etmesiyle yabancı yatırımcıların da dönebileceğini öngörüyoruz. O yüzden bütün bu koşullarda borsanın hala potansiyelinin olduğunu düşünüyoruz. Şu an için kuvvetli bir girişin başlangıcı diyemeyiz. Lakin seçime yanlışsız, biraz daha hususların belirginleşmesiyle bir giriş bakılırsabiliriz. daha sonrasında seçim meçhullüğü ortadan kalktıktan daha sonra bilhassa dünyada da Fed’in sıkılaştırma adımlarını biraz gevşetmesi kararı, buraya yabancı ilgisinin olacağını düşünüyoruz. O yüzden yerli ve yabancı yatırımcıyla birlikte daha sağlıklı bir piyasa oluşacağını öngorebiliriz.
Kriptodan soğuyan borsaya mı geliyor pekala? Türkiye’de yatırımcıların tercihleri ve profilinde nasıl bir değişim var?
Özellikle pandemiyle birlikte gençlerin de finans piyasalarına olan ilgisi hayli arttı. Burada bilhassa 30 yaş altının epey yüklü olarak borsaya geldiğini gördük. esasen en epeyce yatırımcı sayısının arttığı yıl 2020 idi. Yüzde 60 bir artış gördük yatırımcı sayılarında borsada toplamda. daha sonraki senelerda da yüzde 20, yüzde 25 üzere artışlar gördük. Gençlerin de buna paralel borsa yatırımcısı ortasındaki hissesi yükseldi. Dijitalleşme ve teknolojik altyapıların da gençlerin ilgisinin buraya yönelmesine imkan tanıdığını düşünüyorum.
4.çeyrek bilançolarından ne bekleniyor? Hangi kesimler ve şirketler öne çıkacak?
Gıda, içecek, ulaştırma, perakende ve holdinglerde potansiyel görüyoruz. 2022’de turizm dalının fazlaca güzel bir performans sergilemesi kararı havayollarında da uygun bir performans gördük.
Geçen seneye kıyasla havacılık endeksi yüzde 400 bir getiri sağladı. Güç fiyatlarında savaştan kaynaklı yükseklik olduğu için güç dalı de âlâ gidiyor. Orada da geçen seneye kıyasla yüzde 360’lık bir getiri gördük. Perakende biraz regülasyondan dolayı sekteye uğradıysa da potansiyel olarak yeterli getiriler vadettiğini düşünüyoruz. Holdinglerde bilhassa fazlaca kaliteli şirketlere tek elden ulaşabileceğiniz bir yapı olduğu için holdingleri de ön planda tutuyoruz.
Dolar/TL’de istikameti KKM dönüşleri belirleyecek
Dolar/TL için önümüzdeki periyot hangi gelişmeler kritik olacak?
Doların Fed’in faiz artırımlarıyla direkt teması var. En son ekim ayı ABD’de enfl asyon beklentilerden aşağıda geldi, bu da Fed’in daha ölçülü artışlar yapma ihtimalini doğurdu. O yüzden dolara olan faiz takviyesi azalmış oldu. Bu da TL’deki baskıyı azaltıyor. bir daha bizim piyasamız açısından baktığınızda enfl asyonun baz tesiriyle tarafını aşağı çevirmesini bekliyoruz sene sonunda. Merkez Bankası’nın daha evvelce de belirttiği üzere PPK toplantısında siyaset faizini tek haneye indirmesini bekliyoruz. O denli baktığınız vakit dolar/TL’deki hareketi belirleyecek en değerli konulardan biri de Kur Muhafazalı Mevduat’tan dönüşlerin nereye yanlışsız gideceği olacaktır. Önümüzdeki sene onu takip etmek gerekiyor.
Gram altın ve gümüşte beklentileriniz neler?
Altın doğal yüksek enfl asyon ortamında her vakit bir hedge enstrümanı olarak yer alıyor fakat altının faiz getirisi yok. Yüksek faiz getiri olduğu vakit bir ölçü düştü. Ama artık işte bilhassa Fed’in faiz artışlarını daha yavaşlatması kararı altının da bir ölçü daha kıymet kazanabileceğini düşünüyorum. Gümüş de tıpkı biçimde aslında.
Peki TL mevduat faizi ne olacak?
Merkez Bankası bu basamakta büyümeyi evvelandiriyor ve tek haneli faize indiriyor siyaset faizini. Bu bankalardaki aslında kredi ve mevduat faizleriyle belirlenecek. O açıdan oradaki faizleri aslında biraz daha bankaların bu regülatif tedbirlerle bir arada ne tıp adım atacağıyla anlayacağız.
Önümüzdeki devir hangi fonlar öne çıkacak?
Yatırım fonları, pay senetleri haricinde bilhassa yerli yatırımcının ikinci tercih ettiği yatırım aracıydı geçen sene. Artık baktığınız vakit portföy idare şirketlerinin yönettiği toplam yatırım fonu hacmi 1 trilyonu aştı. Yani geçen seniçin beri bu seneye yüzde 116’lık bir büyüme var yatırım fonlarında. Bunun ortasında alışılmış dağınık, pay senetleri, özel kesim tahvilleri, borçlanma yatırım araçları üzere Eurobondlar üzere epeyce çeşitli araçlara yatırım yapan yatırım fonları var. bir daha algoritmik fonlar, onlar bilhassa yerli yatırımcılar tarafınca da hayli ilgi görüyor. Profesyonel bir yatırım olması, yatırım fonlarını bilhassa piyasayı epey yakından takip etmeyenler için epeyce cazip bir eser haline getiriyor.
Dijitalden müşteri kazanımının hissesi yüzde 45’e çıktı
Sektörde ve şirketinizde dijitalleşme çalışmaları ne noktada?
Tüm şirketlerde dijitalleşme çalışmaları pandemidilk evvel de başlamıştı ama pandemiyle birlikte epey hızlandı. ÜNLÜ & Co olarak 2020’nin son çeyreğinde bir dijital dönüşüm inisiyatifi başlattık. Müşteri tecrübesini güzelleştirmek, operasyonel süreçlerimizi optimize etmek için bu sürece başladık. Ve biroldukça sürecimizi optimize ettik. Ödüllü eğitim, dijital eğitim platformumuz, ÜNLÜ dijital akademiyi hayata geçirdik. Onun yanı sıra bilhassa müşterilerimizin ömrünü kolaylaştıran, manzaralı görüşmeyle uzaktan hesap açma uygulaması kolay hesabı uygulamaya aldık. Burada müşterilerimizin yeni müşteri kazanımındaki hissesi yüzde 20’lerden, dijitalden müşteri kazanımımızda yüzde 45’lere kadar ilerledi. Bunlar bizim dijital vizyonumuzun birinci adımlarıyla aslında. Dijitalleşme ve tabana yayılma stratejimizin en değerli adımı ise Piapiri oldu. Piapiri’yi geçen ay lanse ettik. Piapiri için dijital teşebbüsümüz diyebiliriz. Piapiri bizim daha yatırım danışmanlığı sunduğumuz tüm eserlerimizi ve hizmetlerimizi uçtan uca sunabildiğimiz, yatırımcı, kullanıcı tecrübesini en yüksek kalitede verebildiğimiz bir dijital platform oldu. Bu platformla aslında yatırımcılar tüm gereksinimlerine tek elden ulaşabiliyorlar. bir daha kıymetli bir özelliği, yatırım fonu piyasasında TEFAS’ın bütün fonlarına ulaşabildiğiniz üzere karşılaştırmalarını da yapabilmeniz. Online hesap açılışı ve oradaki uygulamanın kolay kullanılabilir olması bizim için yeni bir sanayi standartı oluşturma amacıyla yola çıktığımız bir mevzu oldu. Yatırımcıların finansal okuryazarlığı epey değerli bir husus. Biz burada bu uygulamayla raporlar, tahliller vs derken o finansal okuryazarlığa da katkıda bulunmayı, yatırımcıların bir bütün olarak yatırımla ilgili her şeye ayrıntılı biçimde ulaşılabilmeyi sağlamayı ve daha donanımlı yatırım yapabilmelerini de aracı olmayı hedefliyoruz.
Okumaya devam et...
Borsadaki yükselişi neye bağlıyorsunuz? Rekorlar sürecek mi?
Biz 2022 yılına BİST 100 endeksinde 1800’lü düzeylerde başladık. Dün itibariyle geldiğimiz sayıya baktığınızda yüzde 150’lik bir büyüme var, getiri var. Hatta geçen seneye kıyasla baktığınızda da yüzde 180’nin üzerinde. Burada biz aslında yerli yatırımcı ilgisini görüyoruz. Yüksek enfl asyon ortamında pay senetleri en düzgün getiriyi sunan alternatifl erden biri olduğu için ilgi büyük. Burada şirketlerin bu yükselişe karşın hala karlılıklarının, kar performanslarının yüksek olması da ve daha yüzde 5’ler civarında bir çarpanla, oradaki fiyat kar oranında cazip çarpan oranıyla aslında süreç görmesiyle daha da potansiyelinin olduğunu düşünüyoruz. Yükselişler bu biçimde süratli olduğunda, vakit zaman kar realizasyonu da oluyor. Ancak şayet yatırımcılar şirket tahlillerini, şirketlerin performanslarını o raporlara bağlı olarak daha temel tahlil bazlı bir yatırım yaparlarsa daha uzun vadede çıkarlı olabileceklerini düşünüyoruz. Bilhassa yılın son 1.5 ayında 5 binli düzeylere hakikat gideceğini hatta seçimdilk evvelki periyotta de, önümüzdeki sene 6 binli düzeylere çıkabileceğini öngörüyoruz.
Son iki haftadır yabancılar birinci kere alıma geçti. Bu kuvvetli bir yabancı girişinin sinyali olabilir mi?
Gerçi Fed’in yüksek enfl asyonu denetim altına almak için ABD’de sıkılaştırmaya başlamasıyla birlikte biroldukça gelişmekte olan ülkede yabancı yatırımcılar borsalardan çıktılar, bizde de yüzde 30’un altında bir yabancı yatırımcı oranı var şu anda. Ancak 2023’te seçim belirsizliğinin ortadan kaybolmasıyla Fed’in de bu sıkılaştırmada biraz daha ölçülü hareket etmesiyle yabancı yatırımcıların da dönebileceğini öngörüyoruz. O yüzden bütün bu koşullarda borsanın hala potansiyelinin olduğunu düşünüyoruz. Şu an için kuvvetli bir girişin başlangıcı diyemeyiz. Lakin seçime yanlışsız, biraz daha hususların belirginleşmesiyle bir giriş bakılırsabiliriz. daha sonrasında seçim meçhullüğü ortadan kalktıktan daha sonra bilhassa dünyada da Fed’in sıkılaştırma adımlarını biraz gevşetmesi kararı, buraya yabancı ilgisinin olacağını düşünüyoruz. O yüzden yerli ve yabancı yatırımcıyla birlikte daha sağlıklı bir piyasa oluşacağını öngorebiliriz.
Kriptodan soğuyan borsaya mı geliyor pekala? Türkiye’de yatırımcıların tercihleri ve profilinde nasıl bir değişim var?
Özellikle pandemiyle birlikte gençlerin de finans piyasalarına olan ilgisi hayli arttı. Burada bilhassa 30 yaş altının epey yüklü olarak borsaya geldiğini gördük. esasen en epeyce yatırımcı sayısının arttığı yıl 2020 idi. Yüzde 60 bir artış gördük yatırımcı sayılarında borsada toplamda. daha sonraki senelerda da yüzde 20, yüzde 25 üzere artışlar gördük. Gençlerin de buna paralel borsa yatırımcısı ortasındaki hissesi yükseldi. Dijitalleşme ve teknolojik altyapıların da gençlerin ilgisinin buraya yönelmesine imkan tanıdığını düşünüyorum.
4.çeyrek bilançolarından ne bekleniyor? Hangi kesimler ve şirketler öne çıkacak?
Gıda, içecek, ulaştırma, perakende ve holdinglerde potansiyel görüyoruz. 2022’de turizm dalının fazlaca güzel bir performans sergilemesi kararı havayollarında da uygun bir performans gördük.
Geçen seneye kıyasla havacılık endeksi yüzde 400 bir getiri sağladı. Güç fiyatlarında savaştan kaynaklı yükseklik olduğu için güç dalı de âlâ gidiyor. Orada da geçen seneye kıyasla yüzde 360’lık bir getiri gördük. Perakende biraz regülasyondan dolayı sekteye uğradıysa da potansiyel olarak yeterli getiriler vadettiğini düşünüyoruz. Holdinglerde bilhassa fazlaca kaliteli şirketlere tek elden ulaşabileceğiniz bir yapı olduğu için holdingleri de ön planda tutuyoruz.
Dolar/TL’de istikameti KKM dönüşleri belirleyecek
Dolar/TL için önümüzdeki periyot hangi gelişmeler kritik olacak?
Doların Fed’in faiz artırımlarıyla direkt teması var. En son ekim ayı ABD’de enfl asyon beklentilerden aşağıda geldi, bu da Fed’in daha ölçülü artışlar yapma ihtimalini doğurdu. O yüzden dolara olan faiz takviyesi azalmış oldu. Bu da TL’deki baskıyı azaltıyor. bir daha bizim piyasamız açısından baktığınızda enfl asyonun baz tesiriyle tarafını aşağı çevirmesini bekliyoruz sene sonunda. Merkez Bankası’nın daha evvelce de belirttiği üzere PPK toplantısında siyaset faizini tek haneye indirmesini bekliyoruz. O denli baktığınız vakit dolar/TL’deki hareketi belirleyecek en değerli konulardan biri de Kur Muhafazalı Mevduat’tan dönüşlerin nereye yanlışsız gideceği olacaktır. Önümüzdeki sene onu takip etmek gerekiyor.
Gram altın ve gümüşte beklentileriniz neler?
Altın doğal yüksek enfl asyon ortamında her vakit bir hedge enstrümanı olarak yer alıyor fakat altının faiz getirisi yok. Yüksek faiz getiri olduğu vakit bir ölçü düştü. Ama artık işte bilhassa Fed’in faiz artışlarını daha yavaşlatması kararı altının da bir ölçü daha kıymet kazanabileceğini düşünüyorum. Gümüş de tıpkı biçimde aslında.
Peki TL mevduat faizi ne olacak?
Merkez Bankası bu basamakta büyümeyi evvelandiriyor ve tek haneli faize indiriyor siyaset faizini. Bu bankalardaki aslında kredi ve mevduat faizleriyle belirlenecek. O açıdan oradaki faizleri aslında biraz daha bankaların bu regülatif tedbirlerle bir arada ne tıp adım atacağıyla anlayacağız.
Önümüzdeki devir hangi fonlar öne çıkacak?
Yatırım fonları, pay senetleri haricinde bilhassa yerli yatırımcının ikinci tercih ettiği yatırım aracıydı geçen sene. Artık baktığınız vakit portföy idare şirketlerinin yönettiği toplam yatırım fonu hacmi 1 trilyonu aştı. Yani geçen seniçin beri bu seneye yüzde 116’lık bir büyüme var yatırım fonlarında. Bunun ortasında alışılmış dağınık, pay senetleri, özel kesim tahvilleri, borçlanma yatırım araçları üzere Eurobondlar üzere epeyce çeşitli araçlara yatırım yapan yatırım fonları var. bir daha algoritmik fonlar, onlar bilhassa yerli yatırımcılar tarafınca da hayli ilgi görüyor. Profesyonel bir yatırım olması, yatırım fonlarını bilhassa piyasayı epey yakından takip etmeyenler için epeyce cazip bir eser haline getiriyor.
Dijitalden müşteri kazanımının hissesi yüzde 45’e çıktı
Sektörde ve şirketinizde dijitalleşme çalışmaları ne noktada?
Tüm şirketlerde dijitalleşme çalışmaları pandemidilk evvel de başlamıştı ama pandemiyle birlikte epey hızlandı. ÜNLÜ & Co olarak 2020’nin son çeyreğinde bir dijital dönüşüm inisiyatifi başlattık. Müşteri tecrübesini güzelleştirmek, operasyonel süreçlerimizi optimize etmek için bu sürece başladık. Ve biroldukça sürecimizi optimize ettik. Ödüllü eğitim, dijital eğitim platformumuz, ÜNLÜ dijital akademiyi hayata geçirdik. Onun yanı sıra bilhassa müşterilerimizin ömrünü kolaylaştıran, manzaralı görüşmeyle uzaktan hesap açma uygulaması kolay hesabı uygulamaya aldık. Burada müşterilerimizin yeni müşteri kazanımındaki hissesi yüzde 20’lerden, dijitalden müşteri kazanımımızda yüzde 45’lere kadar ilerledi. Bunlar bizim dijital vizyonumuzun birinci adımlarıyla aslında. Dijitalleşme ve tabana yayılma stratejimizin en değerli adımı ise Piapiri oldu. Piapiri’yi geçen ay lanse ettik. Piapiri için dijital teşebbüsümüz diyebiliriz. Piapiri bizim daha yatırım danışmanlığı sunduğumuz tüm eserlerimizi ve hizmetlerimizi uçtan uca sunabildiğimiz, yatırımcı, kullanıcı tecrübesini en yüksek kalitede verebildiğimiz bir dijital platform oldu. Bu platformla aslında yatırımcılar tüm gereksinimlerine tek elden ulaşabiliyorlar. bir daha kıymetli bir özelliği, yatırım fonu piyasasında TEFAS’ın bütün fonlarına ulaşabildiğiniz üzere karşılaştırmalarını da yapabilmeniz. Online hesap açılışı ve oradaki uygulamanın kolay kullanılabilir olması bizim için yeni bir sanayi standartı oluşturma amacıyla yola çıktığımız bir mevzu oldu. Yatırımcıların finansal okuryazarlığı epey değerli bir husus. Biz burada bu uygulamayla raporlar, tahliller vs derken o finansal okuryazarlığa da katkıda bulunmayı, yatırımcıların bir bütün olarak yatırımla ilgili her şeye ayrıntılı biçimde ulaşılabilmeyi sağlamayı ve daha donanımlı yatırım yapabilmelerini de aracı olmayı hedefliyoruz.
Okumaya devam et...