Mehmet KAYA
Akaryakıt, motorin ve otogaz LPG’de tüketiciye yansıyan meblağları denetim etmek gayesiyle, fiyat yükseliş ve düşüşlerinde otomatik olarak değiştirilen ÖTV, petrol fiyatlarındaki artış niçiniyle sıfıra kadar çekildi. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ekim ayı başında yaptığı bir açıklamada, alınmayan ÖTV’nin fiyatının 52 milyar TL’ye ulaştığını açıklamıştı.
EPDK tarafınca açıklanan fiili iç pazar satışlarının iddia için kullanıldığı ve 2022’de de tüketimin birebir kaldığı var iseyımı altında, alınmayan ÖTV’nin en az 69 milyar TL’lik bir meblağa ulaşacağı hesaplandı. İktisadın olağan seyrini sürdürmesi halinde dahi bu meblağın aşılacağı kesin olmakla birlikte, olabilecek en az düzeyin dahi önemli ölçüde bir vergi kaybına yol açacağı ortaya çıktı.
EPDK datalarına bakılırsa Türkiye’de Ocak-Ağustos devrinde 1 milyon 827,7 milyon ton akaryakıt, 16 milyon 856,3 milyon ton motorin, 2 milyon 064,7 milyon ton da otogaz iç piyasada satıldı. Petrol fiyatlarındaki yükselişten dolayı da hükümet, son tüketiciye ulaşan akaryakıt fiyatlarındaki artışı önlemek için eşel-mobil sisteminde kullanılan akaryakıttan alınan ÖTV’yi sıfıra kadar çekti. Akaryakıt tüketiminde son açıklanan bilgi Ağustos olduğu için, 2020’deki salgın tesiri de dikkate alındığında, olağan artış ölçüsüne yönelik kestirimler zorlaşıyor. Bu niçinle, 2021 aylık ortalama tüketimin devam edeceği ve 2022’de de tıpkı tüketimin olacağı; yani muhtemel en düşük ihtimale nazaran hesap yapıldığında, 8,8 milyar TL’si akaryakıt, 59 milyar TL’si motorin ve 1.6 milyar TL’si otogaz kaynaklı olmak üzere 2022’de vazgeçilen ÖTV’nin 69.5 milyar TL’den az olamayacağı hesaplandı.
“Bütçe tasarrufuyla kısır döngü kırılmalı”
DÜNYA’ya değerlendirmede bulunan Gelir Yönetimi Strateji Geliştirme Daire eski Lideri, Yeni İktisat Danışmanlık AŞ. kurucu ortağı Nazmi Karyağdı, bu tıp açıkların borçlanmayla ya da kamu hizmeti-diğer vergilerdeki artışla karşılandığını hatırlatarak, bütçe tasarrufuyla kısır döngünün kırılması gerektiğini savundu. Karyağdı, bütçe iddialarına nazaran 2022’de de ÖTV alınmayacağı izlenimi edindiğini vurguladı. ÖTV alınmayarak akaryakıttan kaynaklı maliyet enflasyonunun düşük gerçekleşmesi gayesinin taşındığını belirten Karyağdı, ham petrol fiyat artışı, TL’nin çok bedel kaybından kaynaklı kur farkına bağlı akaryakıt fiyat artışının enflasyona artış istikamette tesir ettiğine işaret etti. Karyağdı, “Tahsilinden vazgeçilen yaklaşık 69 milyar TL’lik ÖTV için 2022 bütçesinde tasarrufa gidilmesi yerinde olacak. Şayet harcamalarda bir kısıntı şayet olmazsa, vatandaştan alınmayan ÖTV, borçlanma ile karşılanacak. Borç için bütçeden ödenecek ekstra faiz de bir daha sonuçta vatandaştan alınacak. Ya da alınmayan ÖTV, başka vergilerde yapılacak artışlarla yahut kamunun sunduğu mal ve hizmetlere yapılacak artırımlarla karşılanacak. İki berbat içinde (enflasyon yahut bütçe açığı) bir seçim yapmak yerine; bütçede tasarruf alanları yaratarak bu kısırdöngüyü kırmanın en uygun seçenek olduğunu düşünüyorum” görüşünü vurguladı.
Okumaya devam et...
Akaryakıt, motorin ve otogaz LPG’de tüketiciye yansıyan meblağları denetim etmek gayesiyle, fiyat yükseliş ve düşüşlerinde otomatik olarak değiştirilen ÖTV, petrol fiyatlarındaki artış niçiniyle sıfıra kadar çekildi. Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ekim ayı başında yaptığı bir açıklamada, alınmayan ÖTV’nin fiyatının 52 milyar TL’ye ulaştığını açıklamıştı.
EPDK tarafınca açıklanan fiili iç pazar satışlarının iddia için kullanıldığı ve 2022’de de tüketimin birebir kaldığı var iseyımı altında, alınmayan ÖTV’nin en az 69 milyar TL’lik bir meblağa ulaşacağı hesaplandı. İktisadın olağan seyrini sürdürmesi halinde dahi bu meblağın aşılacağı kesin olmakla birlikte, olabilecek en az düzeyin dahi önemli ölçüde bir vergi kaybına yol açacağı ortaya çıktı.
EPDK datalarına bakılırsa Türkiye’de Ocak-Ağustos devrinde 1 milyon 827,7 milyon ton akaryakıt, 16 milyon 856,3 milyon ton motorin, 2 milyon 064,7 milyon ton da otogaz iç piyasada satıldı. Petrol fiyatlarındaki yükselişten dolayı da hükümet, son tüketiciye ulaşan akaryakıt fiyatlarındaki artışı önlemek için eşel-mobil sisteminde kullanılan akaryakıttan alınan ÖTV’yi sıfıra kadar çekti. Akaryakıt tüketiminde son açıklanan bilgi Ağustos olduğu için, 2020’deki salgın tesiri de dikkate alındığında, olağan artış ölçüsüne yönelik kestirimler zorlaşıyor. Bu niçinle, 2021 aylık ortalama tüketimin devam edeceği ve 2022’de de tıpkı tüketimin olacağı; yani muhtemel en düşük ihtimale nazaran hesap yapıldığında, 8,8 milyar TL’si akaryakıt, 59 milyar TL’si motorin ve 1.6 milyar TL’si otogaz kaynaklı olmak üzere 2022’de vazgeçilen ÖTV’nin 69.5 milyar TL’den az olamayacağı hesaplandı.
“Bütçe tasarrufuyla kısır döngü kırılmalı”
DÜNYA’ya değerlendirmede bulunan Gelir Yönetimi Strateji Geliştirme Daire eski Lideri, Yeni İktisat Danışmanlık AŞ. kurucu ortağı Nazmi Karyağdı, bu tıp açıkların borçlanmayla ya da kamu hizmeti-diğer vergilerdeki artışla karşılandığını hatırlatarak, bütçe tasarrufuyla kısır döngünün kırılması gerektiğini savundu. Karyağdı, bütçe iddialarına nazaran 2022’de de ÖTV alınmayacağı izlenimi edindiğini vurguladı. ÖTV alınmayarak akaryakıttan kaynaklı maliyet enflasyonunun düşük gerçekleşmesi gayesinin taşındığını belirten Karyağdı, ham petrol fiyat artışı, TL’nin çok bedel kaybından kaynaklı kur farkına bağlı akaryakıt fiyat artışının enflasyona artış istikamette tesir ettiğine işaret etti. Karyağdı, “Tahsilinden vazgeçilen yaklaşık 69 milyar TL’lik ÖTV için 2022 bütçesinde tasarrufa gidilmesi yerinde olacak. Şayet harcamalarda bir kısıntı şayet olmazsa, vatandaştan alınmayan ÖTV, borçlanma ile karşılanacak. Borç için bütçeden ödenecek ekstra faiz de bir daha sonuçta vatandaştan alınacak. Ya da alınmayan ÖTV, başka vergilerde yapılacak artışlarla yahut kamunun sunduğu mal ve hizmetlere yapılacak artırımlarla karşılanacak. İki berbat içinde (enflasyon yahut bütçe açığı) bir seçim yapmak yerine; bütçede tasarruf alanları yaratarak bu kısırdöngüyü kırmanın en uygun seçenek olduğunu düşünüyorum” görüşünü vurguladı.
Okumaya devam et...