Hüseyin GÖKÇE
İktisat idaresi tarafınca fiyat artışlarının temel sebeplerinden birisi olarak gösterilen stokçuluğun önlenmesi gayesiyle, mevzuattaki cezai kararların artırılması tarafında hazırlıklar sürüyor. Son olarak Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, stokçuluğa ait mahpus cezası üst sonunun 3 yıla çıkarılacağını deklare etti. Fakat mevzuatta stokçuluğa yönelik hayli somut bir tarif bulunmaması, mevzuat yoluyla stokçuluğun önlenmesini de zorlaştırıyor. Stokçulukla ilgili hazırlıkları sürdürülen yasal düzenlemeleri DÜNYA’ya kıymetlendiren ceza hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen, Türk Ceza Kanununun 237 ve 240’ıncı hususlarının, stokçuluk ve fahiş fiyatla satış yapılmasını önleyecek yeterlilikte olmadığını söylemiş oldu. Hatada ve cezada yasallık prensibi yeterince, bir fiilin cürüm sayılabilmesi için bunun yürürlükteki ceza kanunlarında hata olarak tanımlanması gerektiğini belirten Şen, polisiye önlemlerle sorunun çözülemeyeceğini kaydetti.
Sorunun temeli kur hareketliliği
Cürümde ve cezada yasallık prensibi yeterince, bir fiilin hata sayılabilmesi için o an yürürlükte olan ceza kanunlarında hata olarak tanımlanması gerektiğinin altını çizen Şen, stokçuluk ve fahiş fiyatın önlenmesi için ceza hukuku haricinde, özgür piyasayı düzenleyen ticari kurallara bakılırsa hareket edilmesi gerektiğini tabir etti. Özgür piyasa sisteminde kişinin ileride satacağı malı bir süre bekletmesine ve çok kârla satmasına karışılamadığına değinen Ersan Şen, “Nitekim Türk Ceza Kanunu’nda yer alan kararlarda de palavra haberle meblağların artırılıp eksiltilmesi ve kamu için gerekli olan malda acil gereksinime niçiniyet verilmesi fiilleri kabahat sayılmıştır” dedi.
Son vakit içinderda iktisadi tertipte yaşanan bozulmalar üzerine kanun koyucunun, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a stokçuluğun ve çok fiyat artışlarının önlenmesi ve cezalandırılması için idari cezalar eklediğini söyleyen Şen, sorunun cezanın yokluğundan yahut azlığından kaynaklanmadığını aktardı.
Sorunun temel kaynağını, 2021 yılı Eylül ayından bu yana kur hareketliliği kaynaklı artan maliyetlerin oluşturduğunu söyleyen Ersan Şen, “Piyasa şartlarını bozan fiiller ve failleri cezalandırılmalıdır. Fakat polisiye formüllerden çok, hayat pahalılığına ve alım gücünde azalmaya yol açan sonuçların sebeplerini ortadan kaldırmak gerekir” diye konuştu.
Stokçuluk hangi maddede hangi cezaya tabi?
TÜRK CEZA KANUNU FİYATLARI ETKİLEME CÜRMÜ
Husus 237- (1) Personel fiyatlarının yahut besin yahut malların bedellerinin artıp eksilmesi kararınu doğurabilecek bir biçimde ve bu gayeyle palavra haber yahut havadis yayan yahut sair hileli yollara başvuran kimseye üç aydan iki yıla kadar mahpus ve isimli para cezası verilir.
MAL YAHUT HİZMET SATIMINDAN KAÇINMA KABAHATİ
TCK Unsur 240-(1) Aşikâr bir mal yahut hizmeti satmaktan kaçınarak kamu için acil bir muhtaçlığın ortaya çıkmasına niye olan kişi, altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
PERAKENDE TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN
EK Madde-1
1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafınca bir mal yahut hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılamaz.(10 bin-100 bin TL ceza)
2) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafınca piyasada darlık yaratıcı, piyasa istikrarını ve hür rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulamaz. (200 bin-2 milyon TL ceza)
Okumaya devam et...
İktisat idaresi tarafınca fiyat artışlarının temel sebeplerinden birisi olarak gösterilen stokçuluğun önlenmesi gayesiyle, mevzuattaki cezai kararların artırılması tarafında hazırlıklar sürüyor. Son olarak Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, stokçuluğa ait mahpus cezası üst sonunun 3 yıla çıkarılacağını deklare etti. Fakat mevzuatta stokçuluğa yönelik hayli somut bir tarif bulunmaması, mevzuat yoluyla stokçuluğun önlenmesini de zorlaştırıyor. Stokçulukla ilgili hazırlıkları sürdürülen yasal düzenlemeleri DÜNYA’ya kıymetlendiren ceza hukukçusu Prof. Dr. Ersan Şen, Türk Ceza Kanununun 237 ve 240’ıncı hususlarının, stokçuluk ve fahiş fiyatla satış yapılmasını önleyecek yeterlilikte olmadığını söylemiş oldu. Hatada ve cezada yasallık prensibi yeterince, bir fiilin cürüm sayılabilmesi için bunun yürürlükteki ceza kanunlarında hata olarak tanımlanması gerektiğini belirten Şen, polisiye önlemlerle sorunun çözülemeyeceğini kaydetti.
Sorunun temeli kur hareketliliği
Cürümde ve cezada yasallık prensibi yeterince, bir fiilin hata sayılabilmesi için o an yürürlükte olan ceza kanunlarında hata olarak tanımlanması gerektiğinin altını çizen Şen, stokçuluk ve fahiş fiyatın önlenmesi için ceza hukuku haricinde, özgür piyasayı düzenleyen ticari kurallara bakılırsa hareket edilmesi gerektiğini tabir etti. Özgür piyasa sisteminde kişinin ileride satacağı malı bir süre bekletmesine ve çok kârla satmasına karışılamadığına değinen Ersan Şen, “Nitekim Türk Ceza Kanunu’nda yer alan kararlarda de palavra haberle meblağların artırılıp eksiltilmesi ve kamu için gerekli olan malda acil gereksinime niçiniyet verilmesi fiilleri kabahat sayılmıştır” dedi.
Son vakit içinderda iktisadi tertipte yaşanan bozulmalar üzerine kanun koyucunun, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a stokçuluğun ve çok fiyat artışlarının önlenmesi ve cezalandırılması için idari cezalar eklediğini söyleyen Şen, sorunun cezanın yokluğundan yahut azlığından kaynaklanmadığını aktardı.
Sorunun temel kaynağını, 2021 yılı Eylül ayından bu yana kur hareketliliği kaynaklı artan maliyetlerin oluşturduğunu söyleyen Ersan Şen, “Piyasa şartlarını bozan fiiller ve failleri cezalandırılmalıdır. Fakat polisiye formüllerden çok, hayat pahalılığına ve alım gücünde azalmaya yol açan sonuçların sebeplerini ortadan kaldırmak gerekir” diye konuştu.
Stokçuluk hangi maddede hangi cezaya tabi?
TÜRK CEZA KANUNU FİYATLARI ETKİLEME CÜRMÜ
Husus 237- (1) Personel fiyatlarının yahut besin yahut malların bedellerinin artıp eksilmesi kararınu doğurabilecek bir biçimde ve bu gayeyle palavra haber yahut havadis yayan yahut sair hileli yollara başvuran kimseye üç aydan iki yıla kadar mahpus ve isimli para cezası verilir.
MAL YAHUT HİZMET SATIMINDAN KAÇINMA KABAHATİ
TCK Unsur 240-(1) Aşikâr bir mal yahut hizmeti satmaktan kaçınarak kamu için acil bir muhtaçlığın ortaya çıkmasına niye olan kişi, altı aydan iki yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.
PERAKENDE TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN
EK Madde-1
1) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafınca bir mal yahut hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapılamaz.(10 bin-100 bin TL ceza)
2) Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler tarafınca piyasada darlık yaratıcı, piyasa istikrarını ve hür rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunulamaz. (200 bin-2 milyon TL ceza)
Okumaya devam et...