Hilal SARI
Enerji zengini Ortadoğu ülkeleri Memleketler arası Para Fonu’nun öngörülerine göre, artan petrol meblağları niçiniyle beklenmedik 1,3 trilyon dolarlık bir gelir elde edecek. Suudi Arabistan başta olmak üzere, Körfez ülkelerinde petrol gelirlerinden beslenen varlık fonlarının da büyümesi bekleniyor. IMF’nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) Yöneticisi Jihad Azour, Financial Times’a verdiği demeçte, “Bölgenin petrol ve doğalgaz ihracatçılarının, bilhassa de Körfez ülkelerinin kümülatif petrol gelirlerinde 2026’ya kadar 1,3 trilyon dolarlık artış görülecek” diye konuştu.
“Körfez’in varlık fonları petrolle ihya olacak”
Dünyanın en büyük petrol ve gaz üreticilerinin bulunduğu Körfez bölgesinde bununla birlikte dünyanın en büyük varlık fonları da bulunuyor. Suudi Arabistan’ın Kamu Yatırım Fonu (PIF), Katar Yatırım Otoritesi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Abu Dhabi Yatırım Otoritesi, Mubadala ve ADQ üzere fonları, Kuveyt Yatırım Otoritesi bunlardan kimileri. Suudi Prens Mohammed bin Salman’ın başkanlık ettiği 620 milyar dolarlık PIF, 2. çeyrekte ABD paylarına 7,5 milyar dolardan fazla yatırım yaptı. Düşen pay meblağları sırasında yatırım yaptığı paylar içinde Amazon, PayPal ve BlackRock üzere şirketler var. Bölgenin varlık fonları da misal biçimde teknoloji, sıhhat, hayat bilimleri ve pak güç üzere alanlara yatırımlar yaptı. IMF MENA Yöneticisi Azour, “Körfez ülkelerinin petrolden gelecek ilave gelirleri ‘geleceğe yatırım’ için kullandığını ve bunun bölge ekonomilerinin randımanını artıracak değerli bir trend olduğunu” söylemiş oldu.
Suudi Arabistan 9 yıl daha sonra cari fazla verecek
PIF, petroldeki artışın en büyük kazananlarından biri olacak ve IMF öngörülerine göre bütçe fazlası bu yıl GSYH’nin yüzde 5,5’ine denk gelerek rekor kıracak. Suudi Arabistan iktisadı petrol meblağları yardımıyla 2013’ten bu yana birinci sefer cari fazla verecek. Ayrıyeten IMF öngörülerine bakılırsa Suudi Arabistan bu yıl yüzde 7,6 büyüme kaydedecek ve bu son on yılın en süratli büyümesi olacak. PIF’in yatırımları 2022’de de hükümetin yatırımlarını aşacak. IMF raporuna bakılırsa Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Umman’ın yer aldığı Körfez İşbirliği Kurulu 2021’deki yüzde 2,7’lik büyümenin akabinde bu yıl yüzde 6,4 büyüyecek.
Petrol haziran tepesinden %30 düşse de 100 dolardan uzaklaşmadı
Savaş ve pandemi daha sonrası düzgünleşme petrol fiyatlarını yükseltmişti. Resesyon kaygılarıyla petrol meblağları haziran tepelerinden 30 dolar kadar düşmüş olsa da 100 dolara yakın seyrini koruyor. ABD’nin Körfez ülkelerinden ‘üretimini artır’ talepleri ise şimdilik karşılıksız kalmaya devam ediyor. Suudi Arabistan’ın petrol devi Saudi Aramco geçtiğimiz hafta 2022’nin 2. çeyreği için 48,4 milyar dolarla rekor kâr açıklamıştı. Bloomberg haberine göre bu, şimdiye kadar borsada süreç nazarann bir şirketin elde ettiği en yüksek çeyreklik kâr. Şirketin net gelirleri geçen yıla bakılırsa yüzde 90 arttı. Abu Dhabi’de faaliyet gösteren güç uzmanı Ibrahim Elghitany de petroldeki artışın kraliyet için “altın bir fırsat” olduğunu söylüyor ve Suudi Arabistan’ın petrolden farklılaştırmaya çalıştığı iktisadı için petrol dışı kalkınma planlarını finanse etmek için gereksinim duyacağı büyük cari fazlalar getireceğine dikkat çekiyor.
IMF, Suudi Arabistan’dan güç teşviklerini kaldırmasını istiyor
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve Rusya’nın da ortalarında yer aldığı müttefikleri (OPEC+) ABD Lideri Joe Biden’ın “üretimi artır” davetlerine kulağını tıkamıştı. Artık Memleketler arası Para Fonu, tüm dünyada enflasyonu yükselten petrol meblağlarının geçim krizine yol açması daha sonrası Suudi Arabistan’dan yurtiçi yakıt meblağlarına uyguladığı üst limiti kaldırmasını istiyor. Suudi Arabistan geçen yıl geçim krizinin tesirlerini hafifçeletmek ve vatandaşını korumak için yakıt meblağlarında üst limit uygulamaya başlamıştı. 2060 yılında sıfır karbon bir iktisada dönüşme maksadı olan Suudi Arabistan, IMF’ye nazaran “Yurtiçi tüketimin azaltılması ve emisyon amaçlarına ulaşılması için iç piyasadaki güç fiyatlarının artmasına müsaade vermeli”. IMF’nin Suudi Arabistan misyonu yöneticisi Amine Mati, verdiği bir röportajda “Mevcut teşvikleri sonlandırarak büyük bir randıman kazanılabilir. Suudi Arabistan yeşil dönüşümü ve emisyonları azaltma fikriyle de uyumlu biçimde güç meblağlarının daha da artırılması konusunda düzgün bir konumda” diye konuştu.
Elektrik üretiminde petrolün hissesi 22 yılda 5 katına çıktı
IMF’nin Suudi Arabistan’dan fi yat limitlerini kaldırmasını istemesinin kıymetli bir sebebi de hem yaz aylarında klima kullanması niçiniyle tüketimin artacak olması tıpkı vakitte petrolün elektrik üretiminde hala epeyce büyük bir hisseye sahip olması. Suudi Arabistan’ın elektrik üretiminin yüzde 40’ından fazlası petrolle yapılıyor ve Bloomberg’deki habere nazaran Suudi güç dalında petrol kullanması 2000’den bu yana yüzde 500 artmış durumda. Ortadoğu’nun genelinde de yaz ve bahar aylarında havalandırma kullanması niçiniyle petrol talebi yüzde 10 artıyor. Suudi Arabistan bu dönemlik artışta yüzde 75 ile aslan hissesine sahip.
Avrupa’nın Ortadoğu’dan dizel ithalatı 3 yılın zirvesinde
Avrupa ülkelerinin Ortadoğu’dan dizel tipi yakıt ithalatı tanker datalarını lzleyen Vortexa bilgilerine nazaran ağustosta üç yıldan uzun bir müddetnin en yüksek düzebir daha çıkacak. Ana niye bir daha aylardır devam eden güç darboğazı. Lakin jet yakıtı ithalatının dizelin tersine düşeceği öngörülüyor. Bu ay Avrupa’nın 1,67 milyon ton dizel yakıt ithal etmesi beklenirken, bunun Haziran 2019’dan bu yana en yüksek hacim olduğu aktarıldı. Avrupa’nın jet yakıt ithalatı ise havacılık dalında yaşanan iptaller niçiniyle ağustosta yüzde 79 düşüşle 457 bin tona düşmeye hazırlanıyor. Bu da şubat ayından bu yana görülen en düşük düzey. Ortadoğu’da rafine edilmiş toplam yakıt ihracatının ise Avrupa’ya ihraç edilen 934 bin tona karşın ağustosta 2,12 milyon tona gerilemesi öngörülüyor. Eylül ayında Avrupa’ya varmak üzere toplam 851 ton yakıt taşıyan tanker, Süveyş Kanalı’na gerçek yola çıktı. 15 tanker daha provizyonlu biçimde Avrupa ülkeleri tarafınca 1,1 milyon ton yük taşımak üzere rezerve edildi.
Okumaya devam et...
Enerji zengini Ortadoğu ülkeleri Memleketler arası Para Fonu’nun öngörülerine göre, artan petrol meblağları niçiniyle beklenmedik 1,3 trilyon dolarlık bir gelir elde edecek. Suudi Arabistan başta olmak üzere, Körfez ülkelerinde petrol gelirlerinden beslenen varlık fonlarının da büyümesi bekleniyor. IMF’nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) Yöneticisi Jihad Azour, Financial Times’a verdiği demeçte, “Bölgenin petrol ve doğalgaz ihracatçılarının, bilhassa de Körfez ülkelerinin kümülatif petrol gelirlerinde 2026’ya kadar 1,3 trilyon dolarlık artış görülecek” diye konuştu.
“Körfez’in varlık fonları petrolle ihya olacak”
Dünyanın en büyük petrol ve gaz üreticilerinin bulunduğu Körfez bölgesinde bununla birlikte dünyanın en büyük varlık fonları da bulunuyor. Suudi Arabistan’ın Kamu Yatırım Fonu (PIF), Katar Yatırım Otoritesi, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Abu Dhabi Yatırım Otoritesi, Mubadala ve ADQ üzere fonları, Kuveyt Yatırım Otoritesi bunlardan kimileri. Suudi Prens Mohammed bin Salman’ın başkanlık ettiği 620 milyar dolarlık PIF, 2. çeyrekte ABD paylarına 7,5 milyar dolardan fazla yatırım yaptı. Düşen pay meblağları sırasında yatırım yaptığı paylar içinde Amazon, PayPal ve BlackRock üzere şirketler var. Bölgenin varlık fonları da misal biçimde teknoloji, sıhhat, hayat bilimleri ve pak güç üzere alanlara yatırımlar yaptı. IMF MENA Yöneticisi Azour, “Körfez ülkelerinin petrolden gelecek ilave gelirleri ‘geleceğe yatırım’ için kullandığını ve bunun bölge ekonomilerinin randımanını artıracak değerli bir trend olduğunu” söylemiş oldu.
Suudi Arabistan 9 yıl daha sonra cari fazla verecek
PIF, petroldeki artışın en büyük kazananlarından biri olacak ve IMF öngörülerine göre bütçe fazlası bu yıl GSYH’nin yüzde 5,5’ine denk gelerek rekor kıracak. Suudi Arabistan iktisadı petrol meblağları yardımıyla 2013’ten bu yana birinci sefer cari fazla verecek. Ayrıyeten IMF öngörülerine bakılırsa Suudi Arabistan bu yıl yüzde 7,6 büyüme kaydedecek ve bu son on yılın en süratli büyümesi olacak. PIF’in yatırımları 2022’de de hükümetin yatırımlarını aşacak. IMF raporuna bakılırsa Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Umman’ın yer aldığı Körfez İşbirliği Kurulu 2021’deki yüzde 2,7’lik büyümenin akabinde bu yıl yüzde 6,4 büyüyecek.
Petrol haziran tepesinden %30 düşse de 100 dolardan uzaklaşmadı
Savaş ve pandemi daha sonrası düzgünleşme petrol fiyatlarını yükseltmişti. Resesyon kaygılarıyla petrol meblağları haziran tepelerinden 30 dolar kadar düşmüş olsa da 100 dolara yakın seyrini koruyor. ABD’nin Körfez ülkelerinden ‘üretimini artır’ talepleri ise şimdilik karşılıksız kalmaya devam ediyor. Suudi Arabistan’ın petrol devi Saudi Aramco geçtiğimiz hafta 2022’nin 2. çeyreği için 48,4 milyar dolarla rekor kâr açıklamıştı. Bloomberg haberine göre bu, şimdiye kadar borsada süreç nazarann bir şirketin elde ettiği en yüksek çeyreklik kâr. Şirketin net gelirleri geçen yıla bakılırsa yüzde 90 arttı. Abu Dhabi’de faaliyet gösteren güç uzmanı Ibrahim Elghitany de petroldeki artışın kraliyet için “altın bir fırsat” olduğunu söylüyor ve Suudi Arabistan’ın petrolden farklılaştırmaya çalıştığı iktisadı için petrol dışı kalkınma planlarını finanse etmek için gereksinim duyacağı büyük cari fazlalar getireceğine dikkat çekiyor.
IMF, Suudi Arabistan’dan güç teşviklerini kaldırmasını istiyor
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve Rusya’nın da ortalarında yer aldığı müttefikleri (OPEC+) ABD Lideri Joe Biden’ın “üretimi artır” davetlerine kulağını tıkamıştı. Artık Memleketler arası Para Fonu, tüm dünyada enflasyonu yükselten petrol meblağlarının geçim krizine yol açması daha sonrası Suudi Arabistan’dan yurtiçi yakıt meblağlarına uyguladığı üst limiti kaldırmasını istiyor. Suudi Arabistan geçen yıl geçim krizinin tesirlerini hafifçeletmek ve vatandaşını korumak için yakıt meblağlarında üst limit uygulamaya başlamıştı. 2060 yılında sıfır karbon bir iktisada dönüşme maksadı olan Suudi Arabistan, IMF’ye nazaran “Yurtiçi tüketimin azaltılması ve emisyon amaçlarına ulaşılması için iç piyasadaki güç fiyatlarının artmasına müsaade vermeli”. IMF’nin Suudi Arabistan misyonu yöneticisi Amine Mati, verdiği bir röportajda “Mevcut teşvikleri sonlandırarak büyük bir randıman kazanılabilir. Suudi Arabistan yeşil dönüşümü ve emisyonları azaltma fikriyle de uyumlu biçimde güç meblağlarının daha da artırılması konusunda düzgün bir konumda” diye konuştu.
Elektrik üretiminde petrolün hissesi 22 yılda 5 katına çıktı
IMF’nin Suudi Arabistan’dan fi yat limitlerini kaldırmasını istemesinin kıymetli bir sebebi de hem yaz aylarında klima kullanması niçiniyle tüketimin artacak olması tıpkı vakitte petrolün elektrik üretiminde hala epeyce büyük bir hisseye sahip olması. Suudi Arabistan’ın elektrik üretiminin yüzde 40’ından fazlası petrolle yapılıyor ve Bloomberg’deki habere nazaran Suudi güç dalında petrol kullanması 2000’den bu yana yüzde 500 artmış durumda. Ortadoğu’nun genelinde de yaz ve bahar aylarında havalandırma kullanması niçiniyle petrol talebi yüzde 10 artıyor. Suudi Arabistan bu dönemlik artışta yüzde 75 ile aslan hissesine sahip.
Avrupa’nın Ortadoğu’dan dizel ithalatı 3 yılın zirvesinde
Avrupa ülkelerinin Ortadoğu’dan dizel tipi yakıt ithalatı tanker datalarını lzleyen Vortexa bilgilerine nazaran ağustosta üç yıldan uzun bir müddetnin en yüksek düzebir daha çıkacak. Ana niye bir daha aylardır devam eden güç darboğazı. Lakin jet yakıtı ithalatının dizelin tersine düşeceği öngörülüyor. Bu ay Avrupa’nın 1,67 milyon ton dizel yakıt ithal etmesi beklenirken, bunun Haziran 2019’dan bu yana en yüksek hacim olduğu aktarıldı. Avrupa’nın jet yakıt ithalatı ise havacılık dalında yaşanan iptaller niçiniyle ağustosta yüzde 79 düşüşle 457 bin tona düşmeye hazırlanıyor. Bu da şubat ayından bu yana görülen en düşük düzey. Ortadoğu’da rafine edilmiş toplam yakıt ihracatının ise Avrupa’ya ihraç edilen 934 bin tona karşın ağustosta 2,12 milyon tona gerilemesi öngörülüyor. Eylül ayında Avrupa’ya varmak üzere toplam 851 ton yakıt taşıyan tanker, Süveyş Kanalı’na gerçek yola çıktı. 15 tanker daha provizyonlu biçimde Avrupa ülkeleri tarafınca 1,1 milyon ton yük taşımak üzere rezerve edildi.
Okumaya devam et...