‘Paralel ithalat’ fırsatçılarına bakanlıktan kırmızı kart

Zeytin

Global Mod
Global Mod
AYSEL YÜCEL

İSTANBUL
– Global çip krizi niçiniyle bayilerde araç bulunamaması ‘paralel ithalat’ olarak da isimlendirilen ‘grey marketi’ canlandırdı. Lakin paralel ithalat yoluyla getirilen bu araçların kimileri az aksesuarlı ve düşük faturalı gösterilince, bakanlık harekete geçti. Yayımlanan genelge ile paralel ithalat yapan firmalara çeşitli yeni yaptırımlar getirildi. Alınacak tedbirlerle aracın aksesuar, donanım ve özelliklerine nazaran gümrük değerinin gerçek belirlenmesi, bu biçimdece vergi kaybının önüne geçilmesi hedefleniyor.

“Amacımız; devletin vergi kaybını önlemek”

Genelgede imzası bulunan Ticaret Bakan Yardımcısı İstek Tuna Turagay, yapılan düzenlemeyi DÜNYA’ya kıymetlendirdi. Turagay, şu biçimde konuştu: “Bu düzenlemenin ana maksadı, paralel ithalatta, daha az vergi ödemek için getirilen aracın, rastgele bir biçimde düşük faturalı yahut az aksesuarlı gösterilmesinin önüne geçmek. Yani fazlaca net ve özet söz ile gayemiz burada devletin vergi kaybını önlemek. ÖTV düzenlemesi, vergi kaybını ezaları birlikteinde getiriyor. Düşük fatura olabiliyor aksesuarları az gösteriyor. Aksesuarlar da matrahın bir kesimi. Dolaysıyla fabrikadan çıkış halini gösteren belgeyi de istiyoruz ki, bize gerçek beyanda mı bulunulmuş anlayalım. Teknoloji o kadar gelişti ki, artık aksesuarları bile anlamakta zorlanıyoruz kimi vakit. Burada bütün paralel ithalatçıların problemli olduğunu söylemiyoruz. İstenen kaideleri yerine getirenler için aslına bakarsanız sorun yok. Öte yandan, burada Tüketicinin de mağduriyetini de önlemek istiyoruz. Şayet bir araç bu suretle getirildiyse yarın öbür gün tüketici bundan haberi olmadan da bu aracı alıyor. Sonuncu kullanıcı da yani tüketici de bundan olumsuz etkilenebiliyor. Bir aracın fiyatının olağan piyasa altında olduğunu gördüğümüzde burada bir badire olduğunu anlıyoruz.”

Pekala, bu bahiste distribütör firmalar ne düşünüyor? Bölüm temsilcileri paralel ithalata yönelik yapılan düzenlemeyi DÜNYA’ya kıymetlendirdi.

“Aracın ikinci el olup olmadığı da denetlenmeli”

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) İdare Şurası Lideri Ali Bilaloğlu, Ticaret bakanlığı tarafınca yapılan düzenlemenin dal açısından gerçek atılmış ve değerli bir adım olduğunu vurguladı. Bilaloğlu, uygulamanın lakin disiplini bir biçimde hayata geçmesi halinde faydalı olacağının altını çizerken, paralel ithalat yoluyla yurt haricinden getirilen araçların ikinci el olmaması konusunda da kontrollerin birebir hassasiyetle yapılması gerektiğini söylemiş oldu. Bilaloğlu, “Türkiye’ye ikinci el araç ithalatının yasak bulunmasına karşın paralel ithalatta bu bahiste suiistimaller olduğunu lisana getiren Bilaloğlu, “Türkiye’ye galerilerin getirdikleri araçların birden fazla satın alındığı ülkede ruhsat almış araç. ötürüsıyla bu araçları ikinci el oluyor. Mevcut yönetmeliklere ithalatının mümkün olmaması gerekiyor. Tanım edilen evrakların galerilerdeki araçlarda mevcudiyeti denetlenmesi gerekiyor. Yanılgı araçlar trafiğe çıkartılırken bu evrakların ibraz edilme koşulu olmalı” diye konuştu.

“Çip krizi grey marketi canlandırdı”

Gülan Otomotiv İdare Şurası Lideri Alp Gülan, çip krizi niçiniyle bayilerde araç bulunurluk sorunun başlaması ile grey marketin canlandığını söz ederek, “Bayilere araç bulamadığı için grey market bir daha canlandı. Bakanlığın da buna paralel düzenleme yapma gereksinimi duyduğunu düşünüyoruz” dedi.

Distribütörlere ek iş yükü getirir

Birtakım dal temsilcilerine nazaran; paralel ithalattaki vergi kaynaklı suistimalleri önlemek hedefiyle yapılan bu düzenleme distribütörlere ek iş yükü getirecek. Her şasi bazında ayrıntıların düzenlenip, beyan edilecek olması bir iş yükü yaratacak.

Üretici firmanın faturası istenecek

Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafınca yayımlanan “Distribütörler dışındaki İthalatçılar tarafınca Gerçekleştirilen Araç İthalatında Gümrük Değerinin Tespiti İşlemleri” temalı genelgede şu tabirler yar aldı:

Bilindiği üzere 4458 sayılı GümrükKanununun 11 inci hususu; “Gümrük süreçleriyle direkt yahut dolaylı olarak ilgili bulunan bireyler, Gümrük Müsteşarlığının yahut gümrük yönetimlerinin talebi üzerine gümrük süreçleri ile sonlu olmak kaydıyla belirlenen mühletler ortasında gerekli bütün evrak ve ayrıntıları vermek ve her türlü yardımı sağlamakla yükümlüdür. Kendilerinden bu konularda bilgi istenilen bireyler, özel kanunlarda yazılı kapalılık kararlarını ileri sürerek bilgi vermekten kaçınamazlar.” kararını amir olup, Kanunun amir kararları muvacehesinde, distribütörler dışındaki ithalatçılar tarafınca gerçekleştirilen araç ithalatlarında aşağıdaki konular çerçevesinde süreç yapılması uygun bulunmuştur:

1. İthale mevzu aracın distribütör sıfatıyla ithal edilip edilmediği, ithalatçıdan temin edilecek mukaveleler incelenerek tespit edilecektir.

2. Beyan edilen gümrük değerinin gerçeklik yahut doğruluğu konusunda makul kuşku oluşması halinde, değer tespit biçimleri ile değer araştırması ve incelemesine ait olarak 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve Bakanlığımızca yapılan ikincil düzenlemeler uyarınca, beyan sahibinden, gümrük yönetimince belirlenecek ilave ispatlayıcı bilgi ve evraklar istenilerek süreç yapılacaktır.

3. İthale husus aracın distribütörünün bulunması halinde, gümrük değerinin tespitinde, distribütörden temin edilen değer bilgisi, gümrük değeri ile ilgili mevzuat kararları çerçevesinde data olarak dikkate alınacaktır.

4. İthale husus araca ilişkin, ihraç ülkesi gümrük yönetimi tarafınca düzenlenen ihracat beyannamesinin ve aracın birinci satışında üreticisi tarafınca düzenlenen faturanın onaylı örneği beyannameye eklenecek ve gümrük yönetimlerince bu konu denetim edilecek, kelam konusu evrakların eklenmediği beyannamelerin muayene ve/veya denetim süreçleri tamamlanmayacaktır.

5. Veri Kartı (Teknik Evsaf Kartı) olan markalar için bu kart beyannameye eklenecektir.

6. Beyannameye eklenen faturaların, Gümrük Yönetmeliğinin “Fatura” başlıklı 115 inci hususunda belirtilen konulara uygun olup olmadığı ile kelam konusu faturalarda, araç üstünde bulunan ek donanım ve aksesuar ayrıntıları ile bunların değerlerinin yer alıp almadığı denetim edilecektir.

7. Eşyanın muayene ve/veya denetimi yapılırken, araç üzerinde standart ve/veya ek hangi donanım ve aksesuarların bulunduğu, bunların değerleri, standart donanım kapsamında bulunup bulunmadığı, bulunmakta ise faturada ayrıyeten belirtilip belirtilmediği bilhassa incelenecektir.

8. Beyan edilen gümrük değeri ve/veya araçta bulunan donanım ve aksesuarların tespiti için her hâlükârda, ilgili markanın Türkiye distribütöründen aracın şasi numarası temel alınarak, taşıdığı donanım ve aksesuarlar ile değeri konusunda bilgi istenilecek; distribütörün bulunmaması halinde üniversitelerin ilgili kısımlarından aracın aksesuar ve donanımları ile ilgili teknik rapor istenilecektir.

9. Yurt dışı araştırmasına gidilmesine gereksinim duyulması durumunda, ihracatçı ülkeden karşılık alınabilmesini teminen, talep yazısında, yurt dışı araştırmasına gereksinim duyulma niçinleri hususlar halinde açık ve anlaşılır biçimde belirtilecektir.

Okumaya devam et...