Çip, hammadde ve nakliye problemleriyle boğuşan Otomotiv kesiminde Yedek Kesim bulunabilirliği kasveti büyüyor. Halihazırda kaza yapan yahut arızalanan araçları için birkaç ay yedek kesim bekleyen şoförler önümüzdeki periyotta 6 aydan uzun mühletlerle karşı karşıya kalabilir. Sorunun temelinde ise Çip Krizi niçiniyle yedek modül üretimlerinin aksaması ve Uzakdoğu’da yaşanan güç krizleri var.
Otomotiv Satış daha sonrası Eser ve Hizmetleri Derneği (OSS) İdare Heyeti Lideri Ziya Özalp, mevzuyla ilgili Hürriyet’ten Taylan Özgür Lisan’a yaptığı açıklamada, “Yedek modülde 2-3 ay olan bekleme mühletleri önümüzdeki kıymette daha da artacak. Çip, hammadde ve navlun kahırları ithal yedek parçayı sınırlıyor. Geçmişte yerli üreticilerle iç pazarda tüketiciye yedek kesim temin edebiliyorduk. Şu anda bu üreticilerimiz de ihracatta artan talebe yetişmeye çalışıyor. Bütün bunlar alternatif kesim üretmemize mani oluyor. Bu niçinle tüketicilerin yedek kesim bekleme mühletleri önümüzdeki periyotta 6 ayı bulabilir hatta bunun üzerine çıkabilir” dedi.
UZAKDOĞU’DAN GELMİYOR
Piston, sekman, debriyaj aksamları ve su pompasına kadar motor elemanlarının büyük bir kısmında tedarik sorunu bulunduğunu belirten Ziya Özalp, yedek modülde yaşanan meselelerin niçinlerini ise, “Çip krizi araç satışlarını olduğu kadar yedek modül bulunurluğunu da hayli etkiledi. Otomotiv üreticileri çip niçiniyle çiple alakası olmayan yedek kesim mamüllerini bekletmek durumunda kaldı. Bu durum satış daha sonrası pazarını da etkiledi. Öteki yandan, bizim için kıymetli bir modül kaynağı olan Uzakdoğu’da 4-5 ay evvel başlayan güç sorunları niçiniyle buradan gelen kesimlerde da aksaklıklar yaşanıyor. Tüm bunlar alt alta gelince iç pazarda önemli bir yedek modül bulunabilirliği sıkıntısına niye oluyor” kelamlarıyla aktardı.
DAL YÜZDE 50 BÜYÜDÜ
Dala ait şimdiki bilgiler de veren Ziya Özalp, otomotiv satış daha sonrası pazarının 5 milyar Dolar büyüklüğe ulaştığını söyleyerek şu ayrıntıları verdi:
“Türkiye’de otomotiv satış daha sonrası kesimi 2021’nin birinci altı ayını sakin geçirdi. İkinci altı aydan daha sonra çip, hammadde ve nakliye kaynaklı zahmetler sıfır araç satışlarını daraltırken yedek modül satışlarını arttırdı. Kesim, geçtiğimiz yılı yüzde 50’ye yakın bir büyümeyle kapattı. bu vakitte tüketiciyi ilgilendiren taraf olan yedek kesim fiyatlarına baktığımızda ise araç meblağlarına paralel bir artıştan kelam edebiliriz. Bu kapsamda, yedek modül fiyatları son bir yılda yüzde 100’ün biraz üzerinde arttı. Bölümümüzün 2022 yılında ise enflasyon oranının üzerinde bir büyüme gerçekleştireceğini öngörüyoruz.”
ÇİP SORUNLARI DEVAM EDECEK
Yedek kesim kesimine kadar derinleşen çip krizi 2022 yılında da kaldığı yerden devam ediyor. Kesim temsilcileri krizin en az 6 ay daha devam süreceğini belirtiliyor.
Öte yandan, araç fiyatlarındaki artış ve taşıt kredisine ulaşmanın güç olmasından dolayı kapıdaki aracın pahasını her geçen gün artıyor. Kesim temsilcileri, şoförlerin artık daha da bilinçlendiğini ve makus hava şartlarında araçlarını trafiğe çıkarmadığını da bilhassa belirtiyor.
ŞOFÖRLER NE YAPMALI
OSS Derneği Lideri Ziya Özalp, yedek modül bulunurluğundaki problemlerin artacağına dikkat çekerken şoförleri de uyardı. Özalp, “Sürücüler periyodik bakımlarını ve yedek kesim değişimlerini vaktinde yapmazlarsa bu sene fazlaca uzun müddet yedek kesim gelmesini bekleyebilirler. Motoru muhafazanın en değerli ve uygun maliyetli yolu şu anda periyodik bakımlardan geçiyor. Motor yağı, filtre, fren diski üzere modüllerin tedariğinde daha uygun durumdayız. Tavsiyemiz tüm şoförlerin periyodik bakımlarını aksatmaması. Burada yapılan tertipli bakımlar motorda daha büyük sorunların önüne geçebilir” diye konuştu.
AVRUPA’DA SATIŞLAR ‘ÇİP’E TAKILDI
Avrupa Araba Üreticileri Birliği (ACEA), 2021 yılına ait Avrupa pazarı satış sayılarını deklare etti. Çip krizi ve tedarik ıstıraplarıyla sona eren 2021 yılında Avrupa pazarı, Avrupa Araba Üreticileri Birliği’nin deklare ettiğı datalara nazaran, bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 0.3 arttı ve 14 milyon 133 bin 656 adet düzeyinde gerçekleşti. bu vakitte, araba satışları yüzde 1.5 azaldı ve toplam 11 milyon 774 bin 885 adet düzeyinde kaldı. yavaşça ticari araç satışlarında ise 2021 yılında yüzde 10.5 yaşandı ve bu kümedeki araçlar satışlarını 1 milyon 981 bin 412 adede yükseltti. Avrupa pazarındaki satışlar bundan evvelki yıla nazaran epey az bir ölçüde artsa da, pandemidilk evvelki performansına yaklaşamadı. 2019 yılında yani pandemiden hemilk evvel Avrupa pazarında toplam satışlar 18 milyonun üzerindeydi. Pandeminin tedarik zincirinde yaşattığı kahırlar ve çip krizi son iki yılda Avrupa’daki satışları baskılamaya devam etti.
6’NCI SIRADAYIZ
ACEA bilgilerine göre, 2021 yılını 772 bin 722 adet toplam satışla kapatarak yüzde 2.9 daralan Türkiye, geçtiğimiz yıl Avrupa’nın en büyük 6’ncı pazarı oldu. Türkiye, bundan evvelki yıl da bir daha Avrupa’nın 6’ncı büyük pazarı olmuştu. Öte yandan, yılın son ayında Avrupa’daki araba pazarı yüzde 21.7 azaldı ve toplam 950 bin 218 adet düzeyinde gerçekleşti. yavaşça ticari araç satışları da yüzde 9.6 azalış gösterdi ve 162 bin 197 adet ile aralık ayını kapattı. Avrupa otomotiv pazarı ülkelere bakılırsa değerlendirildiğinde ise 2021 ocak-aralık periyodunda, geçen yılın birebir periyoduna göre en çok düşüş gösteren pazarlar, yüzde 10 ile Litvanya, yüzde 9.3 ile Belçika ve yüzde 9 ile Almanya oldu.
Otomotiv Satış daha sonrası Eser ve Hizmetleri Derneği (OSS) İdare Heyeti Lideri Ziya Özalp, mevzuyla ilgili Hürriyet’ten Taylan Özgür Lisan’a yaptığı açıklamada, “Yedek modülde 2-3 ay olan bekleme mühletleri önümüzdeki kıymette daha da artacak. Çip, hammadde ve navlun kahırları ithal yedek parçayı sınırlıyor. Geçmişte yerli üreticilerle iç pazarda tüketiciye yedek kesim temin edebiliyorduk. Şu anda bu üreticilerimiz de ihracatta artan talebe yetişmeye çalışıyor. Bütün bunlar alternatif kesim üretmemize mani oluyor. Bu niçinle tüketicilerin yedek kesim bekleme mühletleri önümüzdeki periyotta 6 ayı bulabilir hatta bunun üzerine çıkabilir” dedi.
UZAKDOĞU’DAN GELMİYOR
Piston, sekman, debriyaj aksamları ve su pompasına kadar motor elemanlarının büyük bir kısmında tedarik sorunu bulunduğunu belirten Ziya Özalp, yedek modülde yaşanan meselelerin niçinlerini ise, “Çip krizi araç satışlarını olduğu kadar yedek modül bulunurluğunu da hayli etkiledi. Otomotiv üreticileri çip niçiniyle çiple alakası olmayan yedek kesim mamüllerini bekletmek durumunda kaldı. Bu durum satış daha sonrası pazarını da etkiledi. Öteki yandan, bizim için kıymetli bir modül kaynağı olan Uzakdoğu’da 4-5 ay evvel başlayan güç sorunları niçiniyle buradan gelen kesimlerde da aksaklıklar yaşanıyor. Tüm bunlar alt alta gelince iç pazarda önemli bir yedek modül bulunabilirliği sıkıntısına niye oluyor” kelamlarıyla aktardı.
DAL YÜZDE 50 BÜYÜDÜ
Dala ait şimdiki bilgiler de veren Ziya Özalp, otomotiv satış daha sonrası pazarının 5 milyar Dolar büyüklüğe ulaştığını söyleyerek şu ayrıntıları verdi:
“Türkiye’de otomotiv satış daha sonrası kesimi 2021’nin birinci altı ayını sakin geçirdi. İkinci altı aydan daha sonra çip, hammadde ve nakliye kaynaklı zahmetler sıfır araç satışlarını daraltırken yedek modül satışlarını arttırdı. Kesim, geçtiğimiz yılı yüzde 50’ye yakın bir büyümeyle kapattı. bu vakitte tüketiciyi ilgilendiren taraf olan yedek kesim fiyatlarına baktığımızda ise araç meblağlarına paralel bir artıştan kelam edebiliriz. Bu kapsamda, yedek modül fiyatları son bir yılda yüzde 100’ün biraz üzerinde arttı. Bölümümüzün 2022 yılında ise enflasyon oranının üzerinde bir büyüme gerçekleştireceğini öngörüyoruz.”
ÇİP SORUNLARI DEVAM EDECEK
Yedek kesim kesimine kadar derinleşen çip krizi 2022 yılında da kaldığı yerden devam ediyor. Kesim temsilcileri krizin en az 6 ay daha devam süreceğini belirtiliyor.
Öte yandan, araç fiyatlarındaki artış ve taşıt kredisine ulaşmanın güç olmasından dolayı kapıdaki aracın pahasını her geçen gün artıyor. Kesim temsilcileri, şoförlerin artık daha da bilinçlendiğini ve makus hava şartlarında araçlarını trafiğe çıkarmadığını da bilhassa belirtiyor.
ŞOFÖRLER NE YAPMALI
OSS Derneği Lideri Ziya Özalp, yedek modül bulunurluğundaki problemlerin artacağına dikkat çekerken şoförleri de uyardı. Özalp, “Sürücüler periyodik bakımlarını ve yedek kesim değişimlerini vaktinde yapmazlarsa bu sene fazlaca uzun müddet yedek kesim gelmesini bekleyebilirler. Motoru muhafazanın en değerli ve uygun maliyetli yolu şu anda periyodik bakımlardan geçiyor. Motor yağı, filtre, fren diski üzere modüllerin tedariğinde daha uygun durumdayız. Tavsiyemiz tüm şoförlerin periyodik bakımlarını aksatmaması. Burada yapılan tertipli bakımlar motorda daha büyük sorunların önüne geçebilir” diye konuştu.
AVRUPA’DA SATIŞLAR ‘ÇİP’E TAKILDI
Avrupa Araba Üreticileri Birliği (ACEA), 2021 yılına ait Avrupa pazarı satış sayılarını deklare etti. Çip krizi ve tedarik ıstıraplarıyla sona eren 2021 yılında Avrupa pazarı, Avrupa Araba Üreticileri Birliği’nin deklare ettiğı datalara nazaran, bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 0.3 arttı ve 14 milyon 133 bin 656 adet düzeyinde gerçekleşti. bu vakitte, araba satışları yüzde 1.5 azaldı ve toplam 11 milyon 774 bin 885 adet düzeyinde kaldı. yavaşça ticari araç satışlarında ise 2021 yılında yüzde 10.5 yaşandı ve bu kümedeki araçlar satışlarını 1 milyon 981 bin 412 adede yükseltti. Avrupa pazarındaki satışlar bundan evvelki yıla nazaran epey az bir ölçüde artsa da, pandemidilk evvelki performansına yaklaşamadı. 2019 yılında yani pandemiden hemilk evvel Avrupa pazarında toplam satışlar 18 milyonun üzerindeydi. Pandeminin tedarik zincirinde yaşattığı kahırlar ve çip krizi son iki yılda Avrupa’daki satışları baskılamaya devam etti.
6’NCI SIRADAYIZ
ACEA bilgilerine göre, 2021 yılını 772 bin 722 adet toplam satışla kapatarak yüzde 2.9 daralan Türkiye, geçtiğimiz yıl Avrupa’nın en büyük 6’ncı pazarı oldu. Türkiye, bundan evvelki yıl da bir daha Avrupa’nın 6’ncı büyük pazarı olmuştu. Öte yandan, yılın son ayında Avrupa’daki araba pazarı yüzde 21.7 azaldı ve toplam 950 bin 218 adet düzeyinde gerçekleşti. yavaşça ticari araç satışları da yüzde 9.6 azalış gösterdi ve 162 bin 197 adet ile aralık ayını kapattı. Avrupa otomotiv pazarı ülkelere bakılırsa değerlendirildiğinde ise 2021 ocak-aralık periyodunda, geçen yılın birebir periyoduna göre en çok düşüş gösteren pazarlar, yüzde 10 ile Litvanya, yüzde 9.3 ile Belçika ve yüzde 9 ile Almanya oldu.