Oto talebinde daralma hızlandı vergi indirimi aciliyet kazandı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Aysel YÜCEL / OTONOMİ

Otomotivde tedarik krizi gevşedi lakin bu sefer de talepte büyük kayıp yaşanıyor. Kur artışı ve enflasyonist baskı niçiniyle araba meblağlarının süratle yükselmesi ile krediye erişimde yaşanan zorluklar satışlarda düşüşe niye olmuştu. DÜNYA’ya konuşan otomotiv bayi temsilcileri, yatırım maksatlı araba alanların sayısındaki azalmanın pazardaki daralmayı hızlandırdığını söylemiş oldu. Öbür yandan, velilerin okul telaşına düşmesinin de showroom trafiğine olumsuz yansıyan bir öteki niye olduğu belirtiliyor. Eylül ayı ile birlikte showroom trafiğinde gözle görülür bir azalma olduğuna dikkat çeken kesim temsilcileri, yıl sonunda büyük daralmanın önüne geçmek için matrah güncellemesinin aciliyet kazandığına vurgu yapıyor.

Kur ve enflasyonda yakın periyotta bir düşüş beklenmediği için bölümün tek umudu matrah güncellemesinde. Zira artan fiyatlar niçiniyle yüzde 80 ÖTV dilimi altında neredeyse hiç model kalmadı. Yüzde 70 ÖTV dilimine giren bir iki modelin manuel vitesli ve düşük donanımlı başlangıç versiyonu haricinde, Türkiye’de en ucuz arabanın fiyatı 400 bin TL’yi aşıyor. Orta segment SUV araçlarda ise fiyatlar 700 bin TL’nin üzerine çıkıyor. Son olarak Ağustos 2021’de ÖTV matrahlarında güncelleme yapılmış, bu yılın ocak ayında 60 ve 70 orta baremler eklenmişti. Bölüm yetkilileri geçtiğimiz ağustos ayında da misal bir düzenleme bekliyordu. Lakin bu tarafta bir gelişme olmadı. Dal bu husustaki umudunu koruyor. DÜNYA’ya konuşan birtakım dal temsilcilerine göre, ÖTV matrahlarına yönelik bir düzenleme her an çıkabilir. Bu umutla biroldukça otomotivcinin her gece Resmi Gazeteye baktığı belirtiliyor. Otomotiv kesimi temsilcileri, matrahta bir güncelleme yapılmadığı takdirde olağan kurallarda tüm yılın satışlarının yüzde 40’ın yapıldığı son çeyrekte büyük kayıp yaşanmasından kaygı duyuyor. Otomotivde geçen yılın satış sayılarını yakalama umudu kalmasa da en azından epey büyük bir daralmanın önüne geçilmesi umut ediliyor.

“Eylülde satışlar 50 bini geçmez” Eylülde satışlara olumlu tesir etmesi beklenen tek gelişme ise güç artırımlarının fiyatlara yansıyacağı öngörüsü kimi tüketicilerin alımları öne çekmesi olacak. Öteki yandan, velilerin okul telaşının bitmesiyle önümüzdeki günlerde showroom trafiğine kısmi bir hareket gelebileceği belirtiliyor. Ağustos ayında araba ve yavaşça ticari araç satışları yıllık bazda yüzde 17.3 daralarak 48 bin 336 adet düşmüştü. Fakat eylülde satışlarda geçen ayın epey altında kalınmasa da yıllık bazda daralma yaşanmasının kaçınılmaz olduğu söz ediliyor. Eylül 2021’de satışlar yıllık bazda yüzde 36,9 azalarak 57 bin 141 adet olmuştu. Bu yılın eylül ayında araba ve ticari araç satışlarının 50 binin altında kalacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Tedarik krizi öncelikli gündem olmaktan çıktı

Kısa bir süre öncesine kadar otomotivciler için en büyük badire pandemi ile birlikte başlayan ve savaşla derinleşen tedarik kriziydi. Markalar talebi karşılamakta büyük zorluk yaşıyordu. Konuştuğumuz marka temsilcileri, tedarik krizinin kısmen gevşediğini, fakat asıl tehlikenin talepteki daralma olduğuna işaret etti. Biroldukca markada teslim müddetleri bilhassa yerli araçlarda bir aya kadar inmiş. İtbiçimde ise bu mühlet 2 aya kadar düşmüş durumda. Bölüm temsilcileri, daha evvel 6 ayı bulan bekleme müddetlerinin azalmasının tek niçininin tedarik sıkıntılarının azalması değil, talepteki yavaşlama olduğunu belirtiyor.

Hyundai Assan Genel Müdürü Murat Berkel: “Bazı modellerde tedarik sorun kısmi olarak devam ediyor. Müşteri taleplerini mümkün olan en kısa müddette karşılamaya çalışıyoruz. Ancak satışlar beklenenin altında seyrediyor. Bu daralmanın iki kıymetli niçini var. Birincisi, araç fiyatlarının yüksek olması, oburu de krediye ulaşmada yaşanan zorluklar. Ayrıyeten, ÖTV matrahlarında uzun müddettir güncelleme yapılmaması da pek epey modelin üst baremde kalmasına niye oluyor. Bu da doğal olarak pazarı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Tüm bu üzere olumsuz durumlar sonucunda hem sıfır kilometre birebir vakitte ikinci el satış ve operasyonlarında azalma yaşıyoruz. Genel olarak showroom trafi klerinde de gözle görülür bir azalma yaşıyoruz”.

Renault MAİS Genel Müdürü Berk Çağdaş: “Yerli modellerde bir ay, ithal modellerde 2,5-3 ay bekleme mühleti var. Yeni yılın birinci çeyreği itibariyle tedarik problemlerinin hafi fl eyeceğini düşünüyoruz. Lakin bilhassa ağustos ayı ortası prestijiyle gerek krediye erişimde yaşanan zorluklar, gerekse de fiyat artışları sebebiyle showroom trafiğimiz düştü.”

Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su Ali Haydar Bozkurt: “Modelden modele tedarik vakit içindemalarında epeyce fazla değişkenlik yaşanıyor ve tedarikte anlık değişimlerle karşılaşabiliyoruz. Birtakım modellerde teslimat müddetleri daha kısayken, kimilerinde beklenmedik biçimde esnemeler oluyor. Örneğin; şu anda Türkiye özelinde Corolla Hybrid almak isterseniz, yaklaşık yıl sonuna kadar bekleme müddetleri varken, akaryakıtlı Corolla için durum biraz daha güzel lakin bu modelde de 1 aylık bekleme müddetleri olduğunu söyleyebiliriz. Bu durumun tedarik probleminin çözülmesinden kaynaklı olduğunu söyleyemeyiz. Şu anda araç almak isteyen perakende müşterisinde bir yavaşlama olduğunu gözlemliyoruz. Bunun en temel niçini mevcut kaidelerde müşterilerin krediye ulaşamamaları. Misal biçimde fi lo müşterilerinin de krediye ulaşmakta zorlandıklarını görüyoruz.”

Okumaya devam et...