Taliban’ın geri dönüşüyle Afganistan’da huzur kalmadı. 90’lı senelerda şeriat kanunları getiren Taliban, bayanlara ve kız çocuklarına yasaklar getirmişti. Bayanlar örtünmeden sokağa çıkamıyor, yanında bir erkek olmadan konuşamıyordu. Tüm bu engellemelere karşın Afganistan’da tabuları yıkan bir bayan var. Üstelik bunu sanat aracılığı ile yapıyor.
AFGANİSTAN’IN BİRİNCİ GRAFFİTİ SANATKARI
Shamsia Hassani, Afganistan’ın birinci graffiti sanatkarı. 1988’de İran’da doğdu. Üniversite eğitimi için Afganistan’a geldi ve Kabil Üniversitesi’nde sanat eğitimi aldı.
Hassani tüm baskılara, teröre ve yıkıma karşın hayatını Afganistan’da sürdürmeye devam ediyor. Onun hedefi insanları bir modül da olsa gülümsetebilmek ve olumlu düşündürebilmek. Bunun için de kendi silahı olan, boyalarını kullanıyor. Hassani, Afganistan çağdaş sanatının en değerli isimlerinden biri olarak kabul ediliyor ve bir epeyce mükafata sahip.
ONUN SİLAHI BOYALARI
Savaşın ve şiddetin ortasında kendisine farklı bir dünya yaratmış. Onun sanatında da hayal ve gerçek savaşıyor. Shamsia Hassani, sokaklara hiç bir vakit istediği üzere erişemedi. Kabil sokaklarında bir hanımın tek başına yürümesi bile tehlikeliyken, o kentin sokaklarını boyamaya çalışıyor. Sokak sanatının yasa dışı sayıldığı Afganistan’da büyük kalıplarla duvarları boyuyor.
Fotoğraflarındaki bayanlar renkli kıyafetler giyiyor ve ellerinde müzik aletleri var. Afganistan’da sanatın sevilmemesinden çok, hanımın sanat yapıtı üretmesi de başka bir reaksiyon görüyor.
Hassani, 2010 yılından bu yana Kabil’deki atölyesinde çalışıyor. Sanat galerisi olmayan Afganistan’da, sokak sanatı ile fotoğraflarını izleyiciyle buluşturuyor. Kendi ülkesinde yasa dışı olan graffitilerinin tuval versiyonları Los Angeles Hammer Müzesi’nde 2014 yılında sergilendi.
DÜŞ GRAFFİTİSİ
Sokakta özgürce dolaşamazken, pekala duvar fotoğrafları ortaya nasıl çıkıyor? Shamsia Hassani, kendisi için şöyleki bir tahlil bulmuş. Yapıtlarını “Düş Graffitisi” olarak isimlendiriyor. Graffiti yapabileceği yerlerin fotoğraflarını çekiyor ve bu çıktıların üzerine de graffiti yapıyor. Onun bayanları konutta oturmuyor ve de hayat dolu! Açık alanlarda 15-20 dakikadan fazla duramazken, yıkık meskenlerin ortasındaki alanlarda daha uzun mühlet kalabiliyor. Yapıtlarına Dari lisanında metinler koyuyor ve genelde yazdıkları şöyleki şeyler: “Şimdi hepsi esir, müzik söylemiyorlar zira özgür değiller.”
Hala Kabil’de bulunan Hassani, aralıklarla toplumsal medya hesabından yeterli olduğunu söylüyor. İnançta olduğunu bildiren Hassani, Kabil Havalimanı’nda yaşanan patlama kararında yaptığı paylaşımda, “Kabil Havalimanı’ndaki patlama kalbimi kırdı. Kendini Taliban’dan kurtarmak isteyen insanları öldürdüler. Bu kabus niye bitmiyor” diye yazdı.
Pınar Saraçoğlu
AFGANİSTAN’IN BİRİNCİ GRAFFİTİ SANATKARI
Shamsia Hassani, Afganistan’ın birinci graffiti sanatkarı. 1988’de İran’da doğdu. Üniversite eğitimi için Afganistan’a geldi ve Kabil Üniversitesi’nde sanat eğitimi aldı.
Hassani tüm baskılara, teröre ve yıkıma karşın hayatını Afganistan’da sürdürmeye devam ediyor. Onun hedefi insanları bir modül da olsa gülümsetebilmek ve olumlu düşündürebilmek. Bunun için de kendi silahı olan, boyalarını kullanıyor. Hassani, Afganistan çağdaş sanatının en değerli isimlerinden biri olarak kabul ediliyor ve bir epeyce mükafata sahip.
ONUN SİLAHI BOYALARI
Savaşın ve şiddetin ortasında kendisine farklı bir dünya yaratmış. Onun sanatında da hayal ve gerçek savaşıyor. Shamsia Hassani, sokaklara hiç bir vakit istediği üzere erişemedi. Kabil sokaklarında bir hanımın tek başına yürümesi bile tehlikeliyken, o kentin sokaklarını boyamaya çalışıyor. Sokak sanatının yasa dışı sayıldığı Afganistan’da büyük kalıplarla duvarları boyuyor.
Fotoğraflarındaki bayanlar renkli kıyafetler giyiyor ve ellerinde müzik aletleri var. Afganistan’da sanatın sevilmemesinden çok, hanımın sanat yapıtı üretmesi de başka bir reaksiyon görüyor.
Hassani, 2010 yılından bu yana Kabil’deki atölyesinde çalışıyor. Sanat galerisi olmayan Afganistan’da, sokak sanatı ile fotoğraflarını izleyiciyle buluşturuyor. Kendi ülkesinde yasa dışı olan graffitilerinin tuval versiyonları Los Angeles Hammer Müzesi’nde 2014 yılında sergilendi.
DÜŞ GRAFFİTİSİ
Sokakta özgürce dolaşamazken, pekala duvar fotoğrafları ortaya nasıl çıkıyor? Shamsia Hassani, kendisi için şöyleki bir tahlil bulmuş. Yapıtlarını “Düş Graffitisi” olarak isimlendiriyor. Graffiti yapabileceği yerlerin fotoğraflarını çekiyor ve bu çıktıların üzerine de graffiti yapıyor. Onun bayanları konutta oturmuyor ve de hayat dolu! Açık alanlarda 15-20 dakikadan fazla duramazken, yıkık meskenlerin ortasındaki alanlarda daha uzun mühlet kalabiliyor. Yapıtlarına Dari lisanında metinler koyuyor ve genelde yazdıkları şöyleki şeyler: “Şimdi hepsi esir, müzik söylemiyorlar zira özgür değiller.”
Hala Kabil’de bulunan Hassani, aralıklarla toplumsal medya hesabından yeterli olduğunu söylüyor. İnançta olduğunu bildiren Hassani, Kabil Havalimanı’nda yaşanan patlama kararında yaptığı paylaşımda, “Kabil Havalimanı’ndaki patlama kalbimi kırdı. Kendini Taliban’dan kurtarmak isteyen insanları öldürdüler. Bu kabus niye bitmiyor” diye yazdı.
Pınar Saraçoğlu