Navlun fiyatlarındaki düşüşün devam etmesi bekleniyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Taşımacılık dalı, global resesyon niçiniyle düşüş eğiliminde olan navlun fiyatlarındaki gerilemenin önümüzdeki periyotta de devam edeceğini, fiyatların 2023-2024 devrinde olağanlaşacağını varsayım ediyor.

Uluslararası Nakliyecilik ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) yöneticileri, Kovid-19 salgını sürecinde tepeye çıkan, son periyotta ise düşüşe geçen navlun meblağlarına dair gelişmeleri kıymetlendirdi.

UTİKAD İdare Şurası Lider Yardımcısı Barış Dillioğlu, 2021 yılında tepe yapan navlun meblağlarında 2022 yılının başından itibaren kademeli bir düşüş gözlemlendiğini söylemiş oldu.

Eylül 2022 prestijiyle Çin-Batı Amerika navlunlarının 4 bin 300 dolar düzeyinde seyrettiğini ve bunun bu 2022 Ocak ayından beri yüzde 72’lik bir düşüş manasına geldiğini anlatan Dillioğlu, Asya -Avrupa navlun fiyatlarının da yüzde 40 düşerek 7 bin 800 dolar düzeyine geldiğini bildirdi.

Salgın sürecinde karantina, limanların kapatılması üzere münasebetlerle yaşanan yığılmalar niçiniyle navlun meblağlarının Asya-Amerika ve Asya-Avrupa rotalarında 20 bin dolarları bulduğuna dikkati çeken Dillioğlu, şunları kaydetti:

“Bu durumun 2 kararı oldu. Walmart üzere birtakım dev firmalar tedarik zincirlerini teminat altına almak emeliyle kendi lojistik ağlarını kurdular ve bu lojistik ağları işletmeye devam ediyor. Bir öbür sonuç ise armatörlerin yeni gemi edinme yarışına girmesi oldu. Üretilen ve üretilmekte olan biroldukça taşıma gemisi arz-talep istikrarını değiştiriyor ve değiştirmeye devam edecek.”

“Hane halkı harcamaları azalacak”

Dillioğlu, dünyada önemli bir ekonomik krizin yaşandığını söz ederek, en büyük pazarlar olan Kuzey Amerika ve Avrupa’nın önemli enflasyon ve ekonomik sakinlikle boğuştuklarının altını çizdi.

Faiz artırımları niçiniyle gelişmekte olan ülkelerde önemli bir alım gücü düşüşü gözlemlendiğini belirten Dillioğlu, şu sözleri kullandı:

“Rusya savaşı ve güç krizi bilhassa Avrupa halklarını huzursuz ederek harcamaların kısılmasına niye oluyor. Güç krizi ve güvensizlik niçiniyle Avrupa hane halkının harcamalarının, ötürüsıyla ihracatının önemli manada azalacağı öngörülüyor. Dünya Bankası Eylül 2022’de ülkeleri uyararak faiz artırımlarının durağanlaşan piyasayı daha da berbat hale getirebileceğini bildirdi. Uzun yıllardır büyüme ve artan ekonomik pahalara alışkın olan dünya iktisadı sakinlik ve küçülme üzere kavramlar ile tanışıyor, çabucak hemen tanışmayanlar da gelen fırtınayı hissediyor. Küresel ekonomik durum, siyasi krizler, savaşlar ve kısıtlamalar geleceğin öngörülmesini zorlaştırsa da navlun fiyatlarının kısa-orta vadede artması beklenmiyor.”

“Tüccarlar, gelişmiş ekonomilerde düşen taleple boğuşmak zorunda kalabilirler”

Derneğin Lider Yardımcılarından Bilgehan Engin de spot navlun fiyatlarındaki düşüşün ana niçininin zayıf kargo talebi olduğunu bildirerek, şu değerlendirmede bulundu:

“2021’deki süreksiz toparlanmayı, riskler gerçekleşmeye başladıkça, 2022’de giderek daha da karamsar gelişmeler izledi. Global üretim, Çin ve Rusya’daki gerilemeler niçiniyle bu yılın ikinci çeyreğinde daralırken, ABD tüketici harcamaları beklentilerin altında kaldı. Pandemi tarafınca aslına bakarsan zayıflamış bir dünya iktisadını birkaç şok vurdu. Enflasyon, bilhassa ABD ve büyük Avrupa ekonomilerinde daha sıkı finansal şartları tetikliyor. Mal talebi, global büyüme ve ticarette kıymetli bir yavaşlamaya yol açacak biçimde olağanlaşıyor. Çinli üreticiler, pandemi şoklarından kuvvetli bir toparlanmanın akabinde gelişmiş ekonomilerde tüketim mallarına olan talebin azaldığını görmeye başladı. Tüccarlar, bilhassa gelişmiş ekonomilerde düşen taleple boğuşmak zorunda kalabilirler. Düşen perakende talebi, okyanus spot navlun oranlarını aşağı çekti ve düşürmeye de devam ediyor. ABD dağıtım sistemi stoklarla dolu. Alışveriş alışkanlıkları pandemi öncesi normlara döndükçe, enflasyon satın alma gücünü düşürdükçe ve mesken satışları durdukça tüketim mallarına olan talep de düşüyor. Emsal eğilim Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın birtakım bölgelerinde de görülüyor.”

Engin, Şangay konteyner navlun endeksinin, Nisan 2021’den bu yana birinci kere 3 bin puanın altına düştüğüne işaret ederek, “Bu niçinle ekim ayında biroldukça konteyner operatörü Çin’den batı kıyılarına daha az kapasite ile hizmet verdi. Ekonomik belirsizlik, 2022’nin geri kalanı için hacim beklentilerini azaltmaya başladı” dedi.

“Deniz yolu navlunları tarihi düzeyin üzerine çıktı”

Dernek İdare Konseyi Üyesi ve Denizyolu Çalışma Kümesi Lideri Cihan Özkal da, deniz yolu konteyner navlunlarındaki düşüşe niye olan birkaç faktör olduğunu ve yılın kalanında da düşüş eğiliminin devam edeceğini söylemiş oldu.

Salgın kısıtlamalarının hafifçeletilmesiyle ve ülkelerin bir daha dışa açılmaya başlamasıyla keskin bir ekonomik toparlanma görüldüğünü söz eden Özkal, ertelenmiş talebin de tesiriyle deniz yolu navlunlarının tarihi düzeylere çıktığını belirtti. Özkal, şunları kaydetti:

“Fakat 2022 Eylül sonu prestijiyle Asya’dan Avrupa’ya gönderilen 40ft konteyner navlunları 4 bin dolar düzeylerine kadar geriledi. Yüksek enflasyonun yol açtığı potansiyel bir global resesyon tabanı navlun meblağlarını aşağı çekti, tüketim mamüllerine Kovid-19 daha sonrası talep artışının yavaşlaması, perakendeciler ve üreticilerin de mallarını olağandan daha erken tedarik etmesi de bu düşüşe katkıda bulundu. Küresel konteyner çizgilerinin dışında, yeni oyuncuların (charter seferler) pazara girmeye çalışması da ayrıyeten navlun düzeylerinin düşmesine az da olsa katkıda bulundu.”

Özkal, ABD ve Avrupa’daki büyük perakendecilerin mamüllerini daha erken tedarik etmesini müteakip talebin düşmesi ve global iktisatta mümkün resesyonun tesiriyle navlun düzeylerinin yılın geri kalanında düşmeye devam edeceğini öngördüklerini söylemiş oldu.

Bazı kıymetli limanlarda gemi sıkışıklığı ve sefer iptallerinin devam ettiğini anlatan Özkal, “aynı vakitte, yüksek yakıt masraflarının devam etmesi Kovid-19 öncesi düzeylere dönüşü engellediğini de görmekteyiz. Ayrıyeten karbon emisyonunu azaltacak yeni kuşak deniz yolu konteyner gemi yatırımı maliyetlerinin de yüksek düzeylerde oluşmasına niye olduğunu değerlendiriyoruz” diye konuştu.

Özkal, dünyada ekonomik büyüme gayeleriyle ilgili belirsizliğin arttığına da dikkati çekerek, “Enflasyon ve kısıtlayıcı para siyasetlerinin dünya iktisadının büyüme suratını düşüreceği öngörülürken, Kovid-19 salgını ve Rusya’nın Ukrayna’da başlatmış olduğu savaş da global iktisada ait belirsizliğin sürmesine niye oluyor. 2023-2024 içinde hem konteyner üretim kapasitesi birebir vakitte hizmete girecek yeni jenerasyon konteyner gemileri kapasitesi niçiniyle navlun düzeylerinin olağanlaşacağını değerlendiriyoruz” sözlerini kullandı.

Okumaya devam et...