semaver
Active member
Kişilik, kişinin kendisini ve etrafını algılama düzeyi ile alaka kurma biçimi ve kanılarıyla ilgilidir. Ergenlik ve gençlik devrinde başlayan ve uzun mühlet devam eden; aile, iş ve toplumsal etrafında sıkıntılara niye olan davranış ve ahenk bozukluklarıdır. Bayanları ve erkekleri eşit oranda etkileyen bu sorunun biroldukça çeşidi bulunmaktadır. Kişilik bozuklukları, ruhsal sıkıntıların ortaya çıkmasına da niye olmaktadır.
Kendilerini üstün görürler
Narsisizm, toplumdaki birtakım bireylerin yükseltilmiş özgüven ile kendilerini daima öteki insanlardan üstün görmesiyle ortaya çıkan bir kişilik bozukluğudur. Öbür insanlara nazaran kendilerini üstün görürler. Lakin bu özelliklere sahip olan tüm insanlarda kişilik bozukluğu olmayabilir. Narsistik kişilik bozukluğu taşıyan bireylerin çoğunluğu yükseltilmiş özgüven ve kendilerine besledikleri çarpıtılmış hayranlık ile hayatlarını sürdürür. Bu beşerler etraflarından de birebir biçimde hissettikleri bu hislerin çoğaltılmasını beklerler. Çoğunlukla benmerkezci kişilik özellikleri ile birlikte empati yoksunluğu, kişiliği ziyadesiyle büyütme (abartma), muvaffakiyete ve güce bağımlı davranışlarla kendilerini aşikâr ederler.
Narsistik kişilik bozukluğunun belirtileri
Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler;
Narsistik kişilik bozukluğu olanlar, sorun yaratan davranışlarını değiştirme konusunda çok dirençlidir. Narsist kişilik bozukluğu olanlar, suçu diğerlerinde bulma konusunda profesyoneldirler. En küçük tenkit bile uyuşmazlığa, çatışmaya ve saldırgan davranışa dönüşebilir. Narsistik kişilik bozukluk, toplumun bütün kısımlarında her yaştan beşerde görülebilmektedir. Toplum içerisinde görülme oranları ise DSM-IV’ e göre % 6,2 olarak tabir edilmiştir. Yapılan araştırmalarda narsistik kişilik bozukluğunun bayanlara bakılırsa erkeklerde daha yaygın görüldüğü belirlenmiştir.
Yakın etrafına bakılırsa harikadırlar
Yakın bağlantılarında ve bilhassa arkadaşları tarafınca ‘narsist’ bireyler başta kusursuz gözükür. Sevilen, başarılı, övülen bir kişilik yapısı stantlar. Ancak sevgiyi ekseriyetle manipülatif davranışlar ile almaya çalışır. Başarıda üstün bir hırs ve başarısızlık anında ise suçlama davranışlarıyla ön plana çıkarlar. Bu sorunu yaşayan şahıslar çoklukla aile ve evlilik konusunda karşısındaki beşere değersizlik, yetersizlik üzere kavramları yükler ve kişiyi yalnızlaştırma siyasetini kurarak üstünlük sağlamaya çalışır.
Pişmanlık bir zayıflık göstergesidir
Ekseriyetle alakalarını buyruk ve komuta sistemine bakılırsa yürütmeye çalışır. Bunun dışına çıkıldığında öfkelenir ve agresif, pasif agresif davranışlar stantlar. Karşısındaki kişinin ömrü onu ilgilendirmez. Şayet ilgi gösteriyor ise ekseriyetle bunu rütinsel gereklilik olarak gördüğü için yapar. Toplamda bütün ilişkisel boyutlar değerlendirildiğinde bu tip beşerler benmerkezci yapıdadır. Onlara göre pişmanlık bir zayıflık göstergesidir. Lakin nadiren de olsa hayatlarının kimi devirlerinde pişmanlık yaşarlar. Pişmanlık yaşadıkları fark edildiğinde ise genelde kendilerini dışa kapatırlar.
Görünüşlerine kıymet verirler
Bu kişilik bozukluğunun tanısı lakin uzman bir klinik psikolog ya da psikiyatrist tarafınca temalır. Kişinin mükemmeliyetçi, üstün başarılı yapısı, yanılgısız olma isteği ve yanılgıyı kabul etmeme davranışları, empati kuramaması, görünüşüne fazlaca büyük ehemmiyet vermesi ve dikkat cazibeli olma dileği, daima etrafını eleştirmesinden dolayı bağlarında yaşadığı zorlanmalar ve bunun kararında fonksiyonellik alanlarında bozulmaların meydana gelmesi teşhis koymada yardımcı olmaktadır.
Temelinde güvensizlik duygusu var
Narsistik kişilik bozukluğu olanlar çoklukla çocukluk periyotlarında yaşadıkları sevgisizlik ve değersizlik hislerini barındırırlar ve her ne kadar çok özgüvenli görünse de bu çok özgüvenin temelinde güvensizlik duygusu vardır. Preston Ni, “ bir fazlaca narsist küçük, sıradan olaylara çabucak üzülür, derinlerde acı çekmek istemese bile kendini ‘çirkin ördek yavrusu’ üzere hisseder” diyerek mevzuyu özetlemiştir. Bu tip beşerler birtakım periyotlarda sevgisini abartırken, kimi vakit de sevdiğini söylemiş olduği insanı tabir yerindeyse yerin tabanına sokabilir. Bilhassa bağlantının başında sevgi doluyken, vakit içinde münasebetin seyrini değiştirerek acımasız ve kibirli bir insan oluverirler.
Uzun vadeli psikoterapi tedavisi
Ekseriyetle ilaçla tedavi edilmesi mümkün gözükmeyen bir bozukluktur. Narsistik kişilik bozukluğu yaşayan bireyler tedaviye dirençlidir. Bu yüzden tedavi uzun periyodik psikoterapi formülüyle uzman bir klinik psikolog tarafınca ele alınmalıdır. Terapi hallerinde çoğunlukla bilişsel davranışçı terapi kullanılır. Terapistlerin en çok zorlandığı hastalık kümesidir. Narsistik kişilik bozukluğu olanların güzelleşmesi uzun bir terapi sürecine bağlıdır. Lakin kişilik bozukluğu niçiniyle ortaya çıkan tasa bozukluğu ve depresyon için ilaçlar verilmektedir. İlaçlar yardımıyla kişilik bozukluğunun öbür problemlere bağlı olarak büyümesi engellenebilmektedir.
Narsistik kişilik bozukluğu olan birine nasıl davranılmalı?
Kendilerini üstün görürler
Narsisizm, toplumdaki birtakım bireylerin yükseltilmiş özgüven ile kendilerini daima öteki insanlardan üstün görmesiyle ortaya çıkan bir kişilik bozukluğudur. Öbür insanlara nazaran kendilerini üstün görürler. Lakin bu özelliklere sahip olan tüm insanlarda kişilik bozukluğu olmayabilir. Narsistik kişilik bozukluğu taşıyan bireylerin çoğunluğu yükseltilmiş özgüven ve kendilerine besledikleri çarpıtılmış hayranlık ile hayatlarını sürdürür. Bu beşerler etraflarından de birebir biçimde hissettikleri bu hislerin çoğaltılmasını beklerler. Çoğunlukla benmerkezci kişilik özellikleri ile birlikte empati yoksunluğu, kişiliği ziyadesiyle büyütme (abartma), muvaffakiyete ve güce bağımlı davranışlarla kendilerini aşikâr ederler.
Narsistik kişilik bozukluğunun belirtileri
Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler;
- Kendini tenkitlerin üstünde görür.
- Manipüle edici davranışlar stantlar.
- Öteki bireyleri kendi kazanımları için kullanır.
- Kendisiyle birebir statüye sahip beşerlerle arkadaşlık kurmak ister. Lakin bu gerçekleştiğinde bile önde olma dürtüsü ile etrafıyla yarış halinde olur.
- Kendi yetenek ve muvaffakiyetlerini abartıp, üstün görür.
- Daima haklı çıkacağı ortamları yaratıp onaylanmak ister.
- Daima övgü bekler ve bunun için baskı ortamı kurar.
- Öbür insanları kendinden daha yeteneksiz, daha başarısız, daha az zeki ve daha az hoş bulur.
- İnsanların kendine hizmet etme durumunda olduklarını var iseyar.
- Kendisini toplumun kesimi olarak görse de bu toplumun içerisinde özel muameleyi hak ettiğini düşünüp, o toplumun en üzerindeki kişi olduğunu argüman eder.
- Diğerleri üzerinden var olur.
- Çoklukla bu bozukluğun temelinde çocuklukta yaşanılan değersizlik ve sevgisizlik üzere kavramlar vardır.
- Ne kadar dışarıya özgüven sahibi gözükse de, ortasında kendine inanç kavramı kırılgandır ve bunu göstermek en büyük dehşetidir.
Narsistik kişilik bozukluğu olanlar, sorun yaratan davranışlarını değiştirme konusunda çok dirençlidir. Narsist kişilik bozukluğu olanlar, suçu diğerlerinde bulma konusunda profesyoneldirler. En küçük tenkit bile uyuşmazlığa, çatışmaya ve saldırgan davranışa dönüşebilir. Narsistik kişilik bozukluk, toplumun bütün kısımlarında her yaştan beşerde görülebilmektedir. Toplum içerisinde görülme oranları ise DSM-IV’ e göre % 6,2 olarak tabir edilmiştir. Yapılan araştırmalarda narsistik kişilik bozukluğunun bayanlara bakılırsa erkeklerde daha yaygın görüldüğü belirlenmiştir.
Yakın etrafına bakılırsa harikadırlar
Yakın bağlantılarında ve bilhassa arkadaşları tarafınca ‘narsist’ bireyler başta kusursuz gözükür. Sevilen, başarılı, övülen bir kişilik yapısı stantlar. Ancak sevgiyi ekseriyetle manipülatif davranışlar ile almaya çalışır. Başarıda üstün bir hırs ve başarısızlık anında ise suçlama davranışlarıyla ön plana çıkarlar. Bu sorunu yaşayan şahıslar çoklukla aile ve evlilik konusunda karşısındaki beşere değersizlik, yetersizlik üzere kavramları yükler ve kişiyi yalnızlaştırma siyasetini kurarak üstünlük sağlamaya çalışır.
Pişmanlık bir zayıflık göstergesidir
Ekseriyetle alakalarını buyruk ve komuta sistemine bakılırsa yürütmeye çalışır. Bunun dışına çıkıldığında öfkelenir ve agresif, pasif agresif davranışlar stantlar. Karşısındaki kişinin ömrü onu ilgilendirmez. Şayet ilgi gösteriyor ise ekseriyetle bunu rütinsel gereklilik olarak gördüğü için yapar. Toplamda bütün ilişkisel boyutlar değerlendirildiğinde bu tip beşerler benmerkezci yapıdadır. Onlara göre pişmanlık bir zayıflık göstergesidir. Lakin nadiren de olsa hayatlarının kimi devirlerinde pişmanlık yaşarlar. Pişmanlık yaşadıkları fark edildiğinde ise genelde kendilerini dışa kapatırlar.
Görünüşlerine kıymet verirler
Bu kişilik bozukluğunun tanısı lakin uzman bir klinik psikolog ya da psikiyatrist tarafınca temalır. Kişinin mükemmeliyetçi, üstün başarılı yapısı, yanılgısız olma isteği ve yanılgıyı kabul etmeme davranışları, empati kuramaması, görünüşüne fazlaca büyük ehemmiyet vermesi ve dikkat cazibeli olma dileği, daima etrafını eleştirmesinden dolayı bağlarında yaşadığı zorlanmalar ve bunun kararında fonksiyonellik alanlarında bozulmaların meydana gelmesi teşhis koymada yardımcı olmaktadır.
Temelinde güvensizlik duygusu var
Narsistik kişilik bozukluğu olanlar çoklukla çocukluk periyotlarında yaşadıkları sevgisizlik ve değersizlik hislerini barındırırlar ve her ne kadar çok özgüvenli görünse de bu çok özgüvenin temelinde güvensizlik duygusu vardır. Preston Ni, “ bir fazlaca narsist küçük, sıradan olaylara çabucak üzülür, derinlerde acı çekmek istemese bile kendini ‘çirkin ördek yavrusu’ üzere hisseder” diyerek mevzuyu özetlemiştir. Bu tip beşerler birtakım periyotlarda sevgisini abartırken, kimi vakit de sevdiğini söylemiş olduği insanı tabir yerindeyse yerin tabanına sokabilir. Bilhassa bağlantının başında sevgi doluyken, vakit içinde münasebetin seyrini değiştirerek acımasız ve kibirli bir insan oluverirler.
Uzun vadeli psikoterapi tedavisi
Ekseriyetle ilaçla tedavi edilmesi mümkün gözükmeyen bir bozukluktur. Narsistik kişilik bozukluğu yaşayan bireyler tedaviye dirençlidir. Bu yüzden tedavi uzun periyodik psikoterapi formülüyle uzman bir klinik psikolog tarafınca ele alınmalıdır. Terapi hallerinde çoğunlukla bilişsel davranışçı terapi kullanılır. Terapistlerin en çok zorlandığı hastalık kümesidir. Narsistik kişilik bozukluğu olanların güzelleşmesi uzun bir terapi sürecine bağlıdır. Lakin kişilik bozukluğu niçiniyle ortaya çıkan tasa bozukluğu ve depresyon için ilaçlar verilmektedir. İlaçlar yardımıyla kişilik bozukluğunun öbür problemlere bağlı olarak büyümesi engellenebilmektedir.
Narsistik kişilik bozukluğu olan birine nasıl davranılmalı?
- Narsist bir beşere karşı davranış sonları bariz hale getirilmelidir.
- Duygusal ve ruhsal manada bütün manipülatif davranışları sonlandırılmalı ve müsaade verilmemeli.
- Onu kaybetme korkusu ile yaklaşıldığı gösterilmemeli ve hissettirilmemeli.
- Şayet kişiyi kaybetme kaygınız var ise altında yatan niye de belirlenmeli.
- Narsist bir insanın karşısında suçluluk, değersizlik, yetersizlik üzere hislere kapılmamalıyız. Narsist kişiliğin egosunu besleyici bakılırsav edinilmemeli.
- Onu değiştirme ve düzeltme uğraşına girilmemeli.
- Narsist bir beşere karşı olumlu ya da olumsuz hissedilen hisler net bir biçimde söz edilmelidir.