Mükellefin gözü enflasyon muhasebesi sirkülerinde

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Hüseyin GÖKÇE

Kasım ayında “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) son yıl yüzde 10’u, son üç hesap yılında ise yüzde 100’ü aşması” olarak tanımlanan “enflasyon muhasebesi şartları”nın oluşması üzerine, mükellefl erin gözü uygulamanın başlatılmasını sağlayacak sirkülere çevrildi. Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın ilgili sirküleri çabucak hemen yayımlanmamış olması, yeni bir düzenleme yapılıp yapılmayacağına ait belirsizlikler, mevzuyu iş dünyasının gündemine taşıdı. Uzmanlar, enflasyon muhasebesinin ortadan kaldırılmasının, finansal tabloların gerçek durumu yansıtmaktan uzaklaştıracağını, bunun da sermayenin vergilendirilmesi manasına geleceği ikazında bulunuyorlar.

DÜNYA’nın 8 Aralık’ta enflasyon muhasebesi kaideleri oluştuğuna ait haberinin akabinde mükellefl erin başında, enflasyon düzeltmesinin kaideleri, vakit içindeması, yüzde 2 vergi ödeyerek bir daha değerleme yapanların bu parayı geri alıp alamayacağı üzere konularda soru işaretleri oluştu.

Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Lideri ve Yeni İktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, vergialgi.net isimli internet sitesinde bir makale yayınlayarak merak edilen bahisleri ele aldı. Bahis hakkında DÜNYA’ya kıymetlendirme yapan Karyağdı, vergi yönetimi ile mükellef içinde ilerde sorun yaşanmaması için bu alanda makul yasal düzenlemelere muhtaçlık olduğunu söylemiş oldu.

UYGULANACAĞI NE VAKİT MUTLAKLAŞIR?

Enflasyon muhasebesi sürecinin başlatılması için Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın bir sirküler yayınlaması gerektiğini belirten Karyağdı, bunun için 3 Ocak’ta açıklanacak yıllık Yİ-ÜFE verisinin beklendiğini aktardı. Yİ-ÜFE’nin yıllık yüzde 1,5 oranında azalmadığı sürece maddede öngörülen kural sağlanmış olacak.

ENFLASYON MUHASEBESİ ERTELENEBİLİR Mİ?

Vergi Adap Kanunu’nun tekrarlanmış 298. unsurundaki kurallar gerçekleştiği için 31 Aralık 2021 prestijiyle enflasyon muhasebesinin devreye gireceğini söyleyen Karyağdı, “Bilanço temeline nazaran defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefl erinin birinci vakit içinderda 31 Aralık 2021 tarihindeki mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutması gerekecek” dedi. Düzeltmenin, 2021 yılının 4. devir süreksiz vergi beyannamesi ile 17 Şubat 2022 tarihine kadar yapılması gerekiyor.

Karyağdı, “TBMM tarafınca VUK Mük. 298. unsurdaki enflasyon düzeltmesi kaldırılarak 2003 öncesinde olduğu üzere yalnızca kısmi enflasyon muhasebesi araçlarıyla (bir daha değerleme, stok değerlemede LİFO metodu, maliyet bedeli artırımı vb.) ile devam edilmesi tarafında bir durum olursa enflasyon düzeltmesi ortadan kalkar” sözlerini kullandı.

“KALDIRILIRSA SERMAYE VERGİLENDİRİLMİŞ OLUR”

Enflasyon muhasebesinin ortadan kaldırılmasıyla finansal tabloların gerçek durumu yansıtmaktan uzaklaşmasının sermayenin vergilendirilmesi manasına geleceğini söz eden Karyağdı, “böyle bir geri gidiş kelam konusu olursa iş dünyamızın bundan epeyce büyük ziyan nazaranceğini düşünüyoruz” diye konuştu.

MÜKELLEFLERİN TÜMÜ KAPSAMA GİRECEK Mİ?

Şayet enflasyon muhasebesini önnazarann unsurun değiştirilmesine yönelik yasal bir düzenleme yapılmazsa, gelir ve kurumlar vergisi mükellefl erinin tamamı kapsama girecek. Yanı sıra Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın mükellefl erin ciro yahut etkin büyüklüğü istikametinden enflasyon muhasebesine girişiyle ilgili mali sonları belirleme yetkisi bulunuyor. Şayet Bakanlık da bu hususta yetkisini kullanıp hudut belirlemezse, bir daha mükellefl erin tamamı kapsama girmiş olacak.

Karyağdı, bir evvel yalnızca 2004 yılında uygulanan enflasyon düzeltmesinde, makul bir ölçüsü aşan mükellefl erin kapsama girdiğini, bunun altında kalanların ise isterlerse uygulamaya dahil olabilecekleri istikametinde bir düzenleme yapıldığını hatırlattı.

YÜZDE 2 VERGİYİ ÖDEYENLER GERİ ALABİLECEK Mİ?

Karyağdı, yürürlükteki yapılandırma yasası uyarınca yüzde 2 vergi ödeyerek taşınmazlarını ve amortismana tabi iktisadı değerlerini bir daha değerlendirmeye tabi tutanların, ödenen paraları geri alıp alamayacakları konusuna da açıklık getirdi. Mevcut durumda mükellefl erin ödedikleri vergileri geri almasının mümkün olmadığının altını çizen Karyağdı, lakin beyan müddetinin dolduğu 31 Aralık’tan evvel beyanların iptal edilmesi için müracaatta bulunup ödedikleri vergiyi talep edebilecekleri kanısında olduğunu söylemiş oldu.

Enflasyon muhasebesinde merak edilen 4 soru 4 yanıt

Enflasyon muhasebesinin uygulanacağı ne vakit katılaşır?


TÜİK 3 Ocak 2002’de YİÜFE bilgilerini açıklayınca.

Enflasyon muhasebesi ertelenebilir mi?

Yasal düzenleme yapılmazsa erteleneme mümkün değil.

Mükelleflerin tamamı kapsama girecek mi?

Gelir Yönetimi, nakdî hudut belirlemezse tüm mükellefl er enflasyon düzeltmesine tabi olacak.

Yüzde 2 vergiyi ödeyenler geri alabilecek mi?

Yılbaşına kadar başvuranların alması gerekiyor fakat kesin iade için düzenlemeye muhtaçlık var.

Okumaya devam et...