Şebnem TURHAN
Merkez Bankası’nın yeni düzenlemesi bankaları bir daha Hazine tahvillerine yönlendiriyor. aslına bakarsanız son periyotta teminat şartlarındaki değişim niçiniyle sabit kuponlu tahvile yönelmiş ve tahvil faizleri enflasyon ve risklerden bağımsız olarak yüzde 17’nin altına gelmişti. Düzenlemenin tesiri anında kendini gösterdi ve dün iki yıllık ve 10 yıllık gösterge tahvil faizi sert geriledi. İki yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 17,62’den yüzde 14,23’e kadar indi akabinde yüzde 15,75’e yükseldi, lakin 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 16,93’ten yüzde 13,96’ya düştü. Buna rağmen Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri 800 baz puanı arttı ve 29 Temmuz’dan bu yana en yüksek düzeyine çıktı.
Merkez Bankası’nın düzenlemesi neydi?
Merkez Bankası cuma günü ticari kredi faizlerini TCMB’nin faizlerine yaklaştırmak için uygulamaya aldığı tedbirlerin başında mecburî karşılığa tabi krediler için yüzde 20 seviyesinde uygulanan zarurî karşılık tesisinin, yüzde 30 oranında menkul değer tesisi ile ikame edilmesinin kararına bağladı. bir daha 30 Aralık 2022 prestijiyle 29 Temmuz 2022 tarihine bakılırsa yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi meblağı kadar menkul değerin bir yıl boyunca tesis edilmesine karar verildi. Ve, hariç tutulan kredi tiplerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul değer tesisine tabi olması kararlaştırıldı. Bunun yanı sıra bildirinin yayımı tarihinden itibaren 2022 yıl sonuna kadar kullandırılacak ticari nitelikteki kredilerde Merkez Bankası tarafınca yayımlanan yıllık bileşik referans oranın 1.4 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi fiyatının yüzde 20’si, 1.8 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 90’ı nispetinde menkul değer tesis edilmesine karar verildiği açıklandı. Uzmanların hesaplamasına göre bu ticari kredi faizinde yüzde 22,85 – 29,38’u aşan bankaların ek menkul değer tutması gerektiğini gösteriyor.
Tahvilin yüzde 75,7’sini bankalarda bulunuyor
Uzmanlar, yeni karşılık siyasetinin bankaların tahvil talebini bir daha artıracağını fakat ne kadarlık tahvil talebi olacağının çabucak hemen bilenemeyeceğini belirtiyor. Hazine bilgilerine nazaran tüm tahvil stoku toplam 2.4 trilyon TL ve bunun 1.8 trilyon TL’si bankalarda. Uzmanlar, bunların aslına bakarsanız kıymetli kısmının vadeye kadar elde tutulduğunu ya da APİ çerçevesinde TCMB’ye teminat olarak verildiğini kaydetti. Hazine ve Maliye Bakanlığı bilgilerine bakılırsa 1.8 trilyon liralık bankaların tuttuğu tahvilin kıymetli bir kısmı de kamu bankalarının üzerinde. Datalara göre toplamda Hazine tahvillerinin yüzde 75,7’si bankaların elinde bulunuyor. Kamu bankaları yüzde 38,8’ini bulundururken özel bankalar yüzde 20,5 yabancı bankalar ise yüzde 9,6 Hazine tahvilleri tutanlar içinde. İştirak bankalarında yüzde 5,5, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 1,2 hissede Hazine tahvili bulundurduğu görülüyor.
İlerleyen devirde bankalar için riskli olabilir?
Peki bundan daha sonra ne olacak? Bankacılık kaynakları haziranda uygulamaya alınan makro ihtiyati önlemlerin teminat yapısında getirdiği değişikliğin bankaları sabit kuponlu tahvile yönlendirdiğini ve bu yıl boyunca da bankaların TÜFE’ye endeksli Hazine tahvillerine büyük ilgi gösterdiğini hatırlattı. Yeni getirilen düzenlemeyle bankaların piyasadan alabilecekleri tahvil ölçüsünün sonlu olduğunu kaydeden uzmanlar hazinenin uzun vadeli tahvil ihalelerinde, düşük faizle, yüklü ölçülerde satış yapılacağını kaydetti. Fakat uzmanlar enfl asyonun mevcut yüksek düzeyine rağmen, pek düşük bir faizden uzun vadeli tahvile yatırım yapmanın bankaları ilerleyen devirde zorlayabileceğine dikkat çekiyor.
Bankalar kredi musluklarını daha da sıkar mı?
Bankacılık kaynakları yüksek enflasyon ve risk priminin yüksekliğinin bankaları zorlayabileceğini ve piyasanın bir noktadan daha sonra ticari kredilerde fazlaca seçici olacağını ve bunun da kredi hacmini daraltıcı bir tesir yaratacağını vurguladı. Ayrıyeten bankacılık kaynakları kamu bankalarının daha agresif kredi vermeleri, ya da ilerleyen vadede bu düzenlemede birtakım değişiklikler yapıldığının da görülebileceğine işaret etti.
Gösterge tahvil faizlerinde süratli geri çekilme
Haziranda getirilen düzenleme daha sonrası gösterge tahvil faizlerinin gerilediği görüldü. 10 yıllık gösterge tahvil faizi Mart 2022’de yüzde 28 düzeylerindeyken cuma kapanış itibariyle yüzde 16,93’e kadar düştü. Dün ise 297 baz puan düşüşle yüzde 13,96’ya sert gerileyen 10 yıllık tahvil faizinin yanı sıra 2 yıllık gösterge tahvil faizinde de gerileme yaşandı. Cuma kapanışta yüzde 17,62 düzeyinde olan 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 14,23’e kadar indi ve 339 baz puanlık düşüş görüldü. 5 yıllık gösterge tahvil faizinde de birebir seyir yaşandı. Cuma kapanışta yüzde 16,77 olan 5 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 13,98 ile yüzde 14’ün de altına geldi. Düşüş 279 baz puan gerçekleşti. Analistler önümüzdeki periyotta de tahvil faizlerinde düşüşün sürebileceğini lisana getirdi.
Ticari kredi büyümesi %25’in altına geldi
Merkez Bankası Para Siyaseti Şurası toplantısında siyaset faiziyle ticari kredi faizi içindeki makasa dikkat çektiği üzere son devirde yavaşlayan iktisadi aktiviteyi işaret ederek endüstride ve istihdamda ivmenin ve artışın sürmesi için finansal şartların dayanak olması gerektiğini vurgulamıştı. Bu niçinle de 100 baz puanlık faiz indirimi yaptığını açıklamıştı. Merkez Bankası’nın işaret ettiği üzere ticari kredi faizleri kurumsal kredi kartları ve kredili mevduat hesapları hariç 12 Ağustos haftasında ortalamada yüzde 27,64’e yükseldi. Buna karşılık ticari kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur tesirinden arındırılmış olarak yüzde 24,92 ile yüzde 25’in altına geriledi. Toplam kredi büyümesi de yüzde 34,5’e inerken tüketici kredilerinde arındırılmamış büyüme ise yüzde 50’ye indi. Ticari kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur tesirinden arındırılmış büyümesi kamu bankalarında yüzde 38,5 olurken özel bankalarda yüzde 13,42 olarak hesaplandı. Yani ticari kredi büyüme suratındaki ivme kaybı özel bankalarda daha dikkat alımlı oldu.
5 yıllık CDS’ler bir daha 800 baz puanı aştı
Merkez Bankası’nın perşembe günü Para Siyaseti Konseyi toplantısında 100 baz puanlık faiz indirimi daha sonrası istikametini bir daha üste çeviren Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’ler dün açılışta da bir daha 800 baz puanın üzerine çıktı. Bu düzey 29 Temmuz’dan bu yana görülen en yüksek düzeye işaret ediyor. Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri temmuz ortasında 900 baz puan ile 2008 yılından bu yana en yüksek düzeye çıkmıştı. Global piyasalardaki risk iştahının artması ve Rusya’dan yaşanan sermaye girişleriyle CDS’lerde ağustos ayında 700 baz puanlı düzeyin altına gevşeme gözlenmişti. 11 Ağustos’ta ise 650 baz puanın altını test eden risk primi akabinde bir daha yükselişe başladı.
Okumaya devam et...
Merkez Bankası’nın yeni düzenlemesi bankaları bir daha Hazine tahvillerine yönlendiriyor. aslına bakarsanız son periyotta teminat şartlarındaki değişim niçiniyle sabit kuponlu tahvile yönelmiş ve tahvil faizleri enflasyon ve risklerden bağımsız olarak yüzde 17’nin altına gelmişti. Düzenlemenin tesiri anında kendini gösterdi ve dün iki yıllık ve 10 yıllık gösterge tahvil faizi sert geriledi. İki yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 17,62’den yüzde 14,23’e kadar indi akabinde yüzde 15,75’e yükseldi, lakin 10 yıllık gösterge tahvil faizi de yüzde 16,93’ten yüzde 13,96’ya düştü. Buna rağmen Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri 800 baz puanı arttı ve 29 Temmuz’dan bu yana en yüksek düzeyine çıktı.
Merkez Bankası’nın düzenlemesi neydi?
Merkez Bankası cuma günü ticari kredi faizlerini TCMB’nin faizlerine yaklaştırmak için uygulamaya aldığı tedbirlerin başında mecburî karşılığa tabi krediler için yüzde 20 seviyesinde uygulanan zarurî karşılık tesisinin, yüzde 30 oranında menkul değer tesisi ile ikame edilmesinin kararına bağladı. bir daha 30 Aralık 2022 prestijiyle 29 Temmuz 2022 tarihine bakılırsa yüzde 10 kredi büyüme oranını aşan kredi meblağı kadar menkul değerin bir yıl boyunca tesis edilmesine karar verildi. Ve, hariç tutulan kredi tiplerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul değer tesisine tabi olması kararlaştırıldı. Bunun yanı sıra bildirinin yayımı tarihinden itibaren 2022 yıl sonuna kadar kullandırılacak ticari nitelikteki kredilerde Merkez Bankası tarafınca yayımlanan yıllık bileşik referans oranın 1.4 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi fiyatının yüzde 20’si, 1.8 katı üzerinde yıllık bileşik faiz oranıyla kullandırılacak kredi meblağının yüzde 90’ı nispetinde menkul değer tesis edilmesine karar verildiği açıklandı. Uzmanların hesaplamasına göre bu ticari kredi faizinde yüzde 22,85 – 29,38’u aşan bankaların ek menkul değer tutması gerektiğini gösteriyor.
Tahvilin yüzde 75,7’sini bankalarda bulunuyor
Uzmanlar, yeni karşılık siyasetinin bankaların tahvil talebini bir daha artıracağını fakat ne kadarlık tahvil talebi olacağının çabucak hemen bilenemeyeceğini belirtiyor. Hazine bilgilerine nazaran tüm tahvil stoku toplam 2.4 trilyon TL ve bunun 1.8 trilyon TL’si bankalarda. Uzmanlar, bunların aslına bakarsanız kıymetli kısmının vadeye kadar elde tutulduğunu ya da APİ çerçevesinde TCMB’ye teminat olarak verildiğini kaydetti. Hazine ve Maliye Bakanlığı bilgilerine bakılırsa 1.8 trilyon liralık bankaların tuttuğu tahvilin kıymetli bir kısmı de kamu bankalarının üzerinde. Datalara göre toplamda Hazine tahvillerinin yüzde 75,7’si bankaların elinde bulunuyor. Kamu bankaları yüzde 38,8’ini bulundururken özel bankalar yüzde 20,5 yabancı bankalar ise yüzde 9,6 Hazine tahvilleri tutanlar içinde. İştirak bankalarında yüzde 5,5, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 1,2 hissede Hazine tahvili bulundurduğu görülüyor.
İlerleyen devirde bankalar için riskli olabilir?
Peki bundan daha sonra ne olacak? Bankacılık kaynakları haziranda uygulamaya alınan makro ihtiyati önlemlerin teminat yapısında getirdiği değişikliğin bankaları sabit kuponlu tahvile yönlendirdiğini ve bu yıl boyunca da bankaların TÜFE’ye endeksli Hazine tahvillerine büyük ilgi gösterdiğini hatırlattı. Yeni getirilen düzenlemeyle bankaların piyasadan alabilecekleri tahvil ölçüsünün sonlu olduğunu kaydeden uzmanlar hazinenin uzun vadeli tahvil ihalelerinde, düşük faizle, yüklü ölçülerde satış yapılacağını kaydetti. Fakat uzmanlar enfl asyonun mevcut yüksek düzeyine rağmen, pek düşük bir faizden uzun vadeli tahvile yatırım yapmanın bankaları ilerleyen devirde zorlayabileceğine dikkat çekiyor.
Bankalar kredi musluklarını daha da sıkar mı?
Bankacılık kaynakları yüksek enflasyon ve risk priminin yüksekliğinin bankaları zorlayabileceğini ve piyasanın bir noktadan daha sonra ticari kredilerde fazlaca seçici olacağını ve bunun da kredi hacmini daraltıcı bir tesir yaratacağını vurguladı. Ayrıyeten bankacılık kaynakları kamu bankalarının daha agresif kredi vermeleri, ya da ilerleyen vadede bu düzenlemede birtakım değişiklikler yapıldığının da görülebileceğine işaret etti.
Gösterge tahvil faizlerinde süratli geri çekilme
Haziranda getirilen düzenleme daha sonrası gösterge tahvil faizlerinin gerilediği görüldü. 10 yıllık gösterge tahvil faizi Mart 2022’de yüzde 28 düzeylerindeyken cuma kapanış itibariyle yüzde 16,93’e kadar düştü. Dün ise 297 baz puan düşüşle yüzde 13,96’ya sert gerileyen 10 yıllık tahvil faizinin yanı sıra 2 yıllık gösterge tahvil faizinde de gerileme yaşandı. Cuma kapanışta yüzde 17,62 düzeyinde olan 2 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 14,23’e kadar indi ve 339 baz puanlık düşüş görüldü. 5 yıllık gösterge tahvil faizinde de birebir seyir yaşandı. Cuma kapanışta yüzde 16,77 olan 5 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 13,98 ile yüzde 14’ün de altına geldi. Düşüş 279 baz puan gerçekleşti. Analistler önümüzdeki periyotta de tahvil faizlerinde düşüşün sürebileceğini lisana getirdi.
Ticari kredi büyümesi %25’in altına geldi
Merkez Bankası Para Siyaseti Şurası toplantısında siyaset faiziyle ticari kredi faizi içindeki makasa dikkat çektiği üzere son devirde yavaşlayan iktisadi aktiviteyi işaret ederek endüstride ve istihdamda ivmenin ve artışın sürmesi için finansal şartların dayanak olması gerektiğini vurgulamıştı. Bu niçinle de 100 baz puanlık faiz indirimi yaptığını açıklamıştı. Merkez Bankası’nın işaret ettiği üzere ticari kredi faizleri kurumsal kredi kartları ve kredili mevduat hesapları hariç 12 Ağustos haftasında ortalamada yüzde 27,64’e yükseldi. Buna karşılık ticari kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur tesirinden arındırılmış olarak yüzde 24,92 ile yüzde 25’in altına geriledi. Toplam kredi büyümesi de yüzde 34,5’e inerken tüketici kredilerinde arındırılmamış büyüme ise yüzde 50’ye indi. Ticari kredi büyümesi 13 haftalık yıllıklandırılmış ve kur tesirinden arındırılmış büyümesi kamu bankalarında yüzde 38,5 olurken özel bankalarda yüzde 13,42 olarak hesaplandı. Yani ticari kredi büyüme suratındaki ivme kaybı özel bankalarda daha dikkat alımlı oldu.
5 yıllık CDS’ler bir daha 800 baz puanı aştı
Merkez Bankası’nın perşembe günü Para Siyaseti Konseyi toplantısında 100 baz puanlık faiz indirimi daha sonrası istikametini bir daha üste çeviren Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’ler dün açılışta da bir daha 800 baz puanın üzerine çıktı. Bu düzey 29 Temmuz’dan bu yana görülen en yüksek düzeye işaret ediyor. Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri temmuz ortasında 900 baz puan ile 2008 yılından bu yana en yüksek düzeye çıkmıştı. Global piyasalardaki risk iştahının artması ve Rusya’dan yaşanan sermaye girişleriyle CDS’lerde ağustos ayında 700 baz puanlı düzeyin altına gevşeme gözlenmişti. 11 Ağustos’ta ise 650 baz puanın altını test eden risk primi akabinde bir daha yükselişe başladı.
Okumaya devam et...