DÜNYA ONLINE – Şebnem TURHAN
Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, IV. Enflasyon Raporu sunumunu yapıyor. bundan evvelki enflasyon raporunda yüzde 14,1 olan yılsonu TÜFE beklentis, yüzde 18,4′ yükseltildi.
TCMB Lideri Kavcıoğlu, enflasyonun 2021 yılsonunda yüzde 18,4 olarak gerçekleşeceğini 2022 yıl sonunda yüzde 11,8 ve 2023 yıl sonunda aise yüzde 7 düzeyine geriledikten daha sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanacağını varsayım ettiklerini deklare etti.
TCMB Lideri Kavcıoğlu’nun konuşmasından satır başları:
İtimat endeksleri salgın tesiriyle gerilemeye başladı.
Aşılama tesirine karşın yeni varyantlar global faaliyette aşağı taraflı riskleri canlı tutmaktadır.
Varyantlara ait risklerin canlı kalması büyüme kestirimlerinin aşağı taraflı güncellenmesine niye oldu.
Almanya ve ABD başta olmak üzere en hayli ihracat yaptığımız ülkelerde aşağı taraflı Rusya ve İtalya’da üst istikametli güncellendi. PMI endeksleri gerilerken 50 eşit düzeyinin üzerinde kalmaya devam etti. Bu gelişmeler Türkiye’nin dış talepte olumlu görünümü korunduğunu gösteriyor.
İstihdam gelişmiş ülkelerde salgın öncesi seviyesinin altında seyrediyor.
Emtia meblağları bundan evvelki rapor devrine nazaran artmakla birlikte güç ve güç dışı fiyatlar farklılaşıyor.
Global talepteki toparlanma emtiadaki yüksek seyir kimi bölümlerdeki arz dertleri üretici ve tüketici fiyatlarının milletlerarası ölçekte yükselmesine niye oluyor. Ziraî emtia ülkelerindeki iklim şartlarının da emtia fiyatlarında olumsuz tesirlerini görüyoruz. Finansal piyasalar üstündeki tesirleri merkez bankaları tarafınca yakından takip ediyor.
Gelişmiş ülkeler yüksek enflasyonun büyük ölçüde süreksiz nitelikte olacağını fakat düşüşün vaktinin belirsizliğinin koruduğunu belirtiyor. Beklentiler yılsonunda maksatlara yaklaşacağını öngörüyoruz enflasyonun.
Portföy akımları dalgalı seyir izliyor. Gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları var. Gelişmiş ülkelerde para siyasetinin ne vakit ve ne süratle normalleşeceğine ait beklentiler gelişmekte olan ülkelerde tesirli olmaya devam edecek.
Güçteki yükseliş fiyatlardaki yükseliş global risk iştahı dalgalı bir seyir izledi. Gelişmekte olan ülkeler kümesinde risk primi ve döviz kuru oynaklıkları yükselirken dolar endeksindeki düşüşle kur gerilemesi yaşanıyor.
İkinci çeyrek büyümeye iç talep ve dış ticaret katkı verdi. Net ihracatın büyümeye verdiği katkıda kuvvetli seyreden ihracat gerekse altın ithalatındaki yavaşlama rol oynadı.
Öncü göstergeler iktisadi faaliyetin üçüncü çeyrekte kuvvetli seyrettiğini gösteriyor. Sanayi üretimi yükseliş eğilimi sürdürdü.
Aşılamanın hızlanması toparlanmayı destekliyor. Aşılamanın artmasıyla salgın önlemlerinin kaldırılması dış talebin iktisadi faaliyete katkısını artıran faktör olarak öne çıkıyor. Yeni varyantların ortaya çıkmasının tesiriyle hadise sayısında gözlenen artış salgının seyrine ait belirsizliklerin devamına niye oluyor. Aşının toplumun geneline yayılması başta turizm ve hizmetler bölümünün canlanması iktisadi faaliyetin daha istikrarlı sürdürülmesini sağlıyor. Perakende satış endeksi güçlü artış kaydetti. Turizm faaliyet ve ilgili hizmet kalemlerinde toparlanma eğilimi barizleşti.
Ekim ayında da yatırım eğilimindeki artış sürmüştür. Sektörel açıdan değerlendirdiğimizde orta malları ve yatırımlarda da kuvvetli olmak üzere genele yayılan bir yatırım eğilimi gözlüyoruz. Yatırımlar ve krediler bağlantısına değinirsek üçüncü çeyrekte sabit yatırım kredi talebinin de yükseldiğini gösterdik. PPK sonucumızda ticari kredilerde öngörülenin üzerinde daraltıcı tesir yaptığını belirtmiştik. Kredi faizinde düşüşün tesiriyle krediler sabit sermaye yatırımlarını daha da destekleyecektir.
Datalar, işgücü piyasasında da toparlanmaya işaret ediyor bilgiler. Son periyotta salgın devri kayıplarının tamamının telafi edildiğini gördük. İhracatın da katkısıyla sanayi dalı istihdamının daha olumlu seyrettiği dikkat çekmektedir. Tarım dışı istihdamın evvela sanayi dalının katkısıyla toparlanmaya başladığını hizmetten gelen sonlu katkıya karşın 2021 yılı birinci çeyreğinde salgın öncesi seviyelere ulaştığını görüyoruz. Hizmetlerde açılma ve turizm katkısıyla işgücü piyasasının salgın devri tesirlerini büyük ölçüde atlattığını söyleyebiliriz.
İhracat üçüncü çeyrekte kuvvetli seyrini sürdürüyor. Mali sıkılaşmanın krediler ve iç talepteki yavaşlatıcı tesirleri ithalat artışını sınırladı. Emtiadaki yüksek artış ve iktisadi faaliyetin kuvvetli seyrine karşın ithalat üçüncü çeyrekte bundan evvelki çeyreğe bakılırsa ölçülü artış sergiledi. Avrupa ile dış ticaretinde fazla verir pozisyonuna gelmiştir Türkiye.
İthalat fiyatlarında artış eğilimi sürerken ihracatta meblağlarında artış misyonca zayıf seyrediyor. Hizmetlerde aşılamanın hızlanması ve kısıtlamanın kaldırılmasıyla toparlanma güç kazandı. Önümüzdeki periyotta ihracattaki kuvvetli artış eğiliminin dayanağıyla yıllıkandırılmış cari süreçler istikrarında güzelleşmenin sürmesini bekliyoruz. Bu eğilimin güçlenerek devam etmesi dış finansman gereksinimini azaltarak risk primini olumlu etkileyecek öge olarak karşımıza çıkıyor.
Ödemeler istikrarı gelişmelerinin rezervler tesirinde olumlu yansımalarını görüyoruz. Rezervlerde istikrarlı artış eğilimi görülüyor. Reeskont kredi geri dönüşleri ZK adımları cevherden altın alımları rezervleri üst taraflı etkiledi. Ayrıyeten öteki merkez bankalarıyla yapılan swap ve SDR tahsilatı olumlu etkiledi. Rezervler 126 milyar dolar düzeyinde 15 Ekim itibariyle önümüzdeki devirde de merkez bankası olarak para siyasetinin transfer düzeneğini artırmak için rezerv birikiminin devam etmesini bekliyoruz. Reeskont kredileri temel rezerv biriktirme aracı olarak öne çıkıyor.
kuvvetli nakdî sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üstündeki yavaşlatıcı tesirleri devam ediyor. Kredi büyümesi yıllık yüzde 8,7 düzeyinde gerilerken gerçek olarak kayda kıymet düşüş kaydedildi. Kredi şartlarında üçüncü çeyrek itibariyle sıkılığın ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı tesir yapmaya başladığını görüyoruz. Kur tesirinden arındırılmış yüzde 6,7 büyümeyle ticari krediler geçmiş yıllar ortalamasının altında seyrediyor. Gereksinim kredileri ve kredi kartı harcamaları üzeninde güçlendirilen makroihtiyati siyasetin olumlu tesirleri gözlenmeye başlandı.
Gereksinim kredisi artış suratı yavaşladı vade kompozisyonu bir ölçü azaldı. Yatırım iştahı yüksek firmaların desteklenmesi için ticari kredilerdeki gelişmeleri önemsiyoruz. Bireysellerdeki görünüm enflasyon üzerinde.
Enflasyon gelişmeleri
Yılın üçüncü çeyreğinde enflasyon eğiliminde kapanma ve açılma devirlerinin tesiriyle dalgalı seyir gözlendi. Enflasyon eğilimi temel malda gerilerken işlenmiş besin ve hizmetlerde yükseldi. Besin fiyatlarının belirleyici tesiri tüm dünyada kıymetini koruyor. Kuraklık, olumsuz hava şartları kısıtlamalar ve stok artışı besinde global yükselişe niye oluyor. Öbür ülkelerin merkez bankaları da besin fiyatlarındaki gelişmeleri çekirdek enflasyon gelişmelerini ve artan enflasyonun beklentiler üstündeki tesirini dikkatle takip ediyor. Biz Türkiye’de de gözlemliyoruz. Besin enflasyonu temmuz ağustosta tarihî ortalamalardan bariz yüksek seyretti.
Kısıtlamaların kalkmasıyla ertelenen harcamaların gerçekleşmesiyle iç talep canlandı ihracatta olumlu seyir sürdü. Aşılama oranlarının artması seyahat kısıtlamalarının gevşetilmesini birlikteinde getirdi. Toplam talep şartları her iki kaynaktan dayanak alırken para siyasetindeki sıkı duruşa bağlı olarak kredi büyümesi yavaşlamaya devam etti. Yılın son çeyreğinde talep şartlarının daha ölçülü seyir izleyeceğini öngörüyoruz.
Emtia fiyatları üretici ve tüketici enflasyonunda tesirli olmaya devam ediyor. Üçüncü çeyrekte tarım Ürenlerindeki temel eserlerde artış sürerken ekim ayıyla birlikte genele yayılan artışlar görüldü. Endüstriyel metallerde artış sürerken arz talep uyumsuzluğu niçiniyle güç alt kümesi olumsuz ayrıştı. Salgının başlarında düşük düzeylere inen petrol meblağları 2021de süratli biçimde yükseldi, Petroldeki aratışta arz sorunlarının daha belirleyici rol oynadığını görüyoruz.
Taşıma maliyetlerinde yüksek artışlar görülüyor ve teslimatlar uzuyor fiyatlarda üst taraflı baskı oluşturuyor. Türkiye’de tedarikçi teslim müddetleri eylülde 50 eşik bedelinin altında olmakla bir arada bir ölçü güzelleşme görüyoruz. Tedarik kaynaklı meselelerin azalmakla bir arada ehemmiyetini koruduğuna işaret ediyor bu durum.
Petrol varsayımı
İktisadi görünümü temel aldık ithalat besin global büyüme maliye siyaseti üzere dışsal unsurlardaki var iseyımları güncelledik. Ham petrol fiyatları büyük oranda uygun olarak gerçekleşti fakat arz talep ögesine bağlı eylülde başlayan ekimde devam eden fiyat artışları ham petrolün temmuz iddialarının üzerinde kalacağına işaret ediyor. Bu niçinle ham petrol fiyatı üst istikametli güncellendi. Ham petrol fiyatlarına dair var iseyımları memleketler arası fiyatlarda vadeli fiyat eğrileri ortalamasıyla oluşturuyoruz. Ham petrol var iseyımlarımızı; 2021 için 70.8 dolara 2022 için 77.5 dolara yükselttik.
Okumaya devam et...
Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, IV. Enflasyon Raporu sunumunu yapıyor. bundan evvelki enflasyon raporunda yüzde 14,1 olan yılsonu TÜFE beklentis, yüzde 18,4′ yükseltildi.
TCMB Lideri Kavcıoğlu, enflasyonun 2021 yılsonunda yüzde 18,4 olarak gerçekleşeceğini 2022 yıl sonunda yüzde 11,8 ve 2023 yıl sonunda aise yüzde 7 düzeyine geriledikten daha sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanacağını varsayım ettiklerini deklare etti.
TCMB Lideri Kavcıoğlu’nun konuşmasından satır başları:
İtimat endeksleri salgın tesiriyle gerilemeye başladı.
Aşılama tesirine karşın yeni varyantlar global faaliyette aşağı taraflı riskleri canlı tutmaktadır.
Varyantlara ait risklerin canlı kalması büyüme kestirimlerinin aşağı taraflı güncellenmesine niye oldu.
Almanya ve ABD başta olmak üzere en hayli ihracat yaptığımız ülkelerde aşağı taraflı Rusya ve İtalya’da üst istikametli güncellendi. PMI endeksleri gerilerken 50 eşit düzeyinin üzerinde kalmaya devam etti. Bu gelişmeler Türkiye’nin dış talepte olumlu görünümü korunduğunu gösteriyor.
İstihdam gelişmiş ülkelerde salgın öncesi seviyesinin altında seyrediyor.
Emtia meblağları bundan evvelki rapor devrine nazaran artmakla birlikte güç ve güç dışı fiyatlar farklılaşıyor.
Global talepteki toparlanma emtiadaki yüksek seyir kimi bölümlerdeki arz dertleri üretici ve tüketici fiyatlarının milletlerarası ölçekte yükselmesine niye oluyor. Ziraî emtia ülkelerindeki iklim şartlarının da emtia fiyatlarında olumsuz tesirlerini görüyoruz. Finansal piyasalar üstündeki tesirleri merkez bankaları tarafınca yakından takip ediyor.
Gelişmiş ülkeler yüksek enflasyonun büyük ölçüde süreksiz nitelikte olacağını fakat düşüşün vaktinin belirsizliğinin koruduğunu belirtiyor. Beklentiler yılsonunda maksatlara yaklaşacağını öngörüyoruz enflasyonun.
Portföy akımları dalgalı seyir izliyor. Gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları var. Gelişmiş ülkelerde para siyasetinin ne vakit ve ne süratle normalleşeceğine ait beklentiler gelişmekte olan ülkelerde tesirli olmaya devam edecek.
Güçteki yükseliş fiyatlardaki yükseliş global risk iştahı dalgalı bir seyir izledi. Gelişmekte olan ülkeler kümesinde risk primi ve döviz kuru oynaklıkları yükselirken dolar endeksindeki düşüşle kur gerilemesi yaşanıyor.
İkinci çeyrek büyümeye iç talep ve dış ticaret katkı verdi. Net ihracatın büyümeye verdiği katkıda kuvvetli seyreden ihracat gerekse altın ithalatındaki yavaşlama rol oynadı.
Öncü göstergeler iktisadi faaliyetin üçüncü çeyrekte kuvvetli seyrettiğini gösteriyor. Sanayi üretimi yükseliş eğilimi sürdürdü.
Aşılamanın hızlanması toparlanmayı destekliyor. Aşılamanın artmasıyla salgın önlemlerinin kaldırılması dış talebin iktisadi faaliyete katkısını artıran faktör olarak öne çıkıyor. Yeni varyantların ortaya çıkmasının tesiriyle hadise sayısında gözlenen artış salgının seyrine ait belirsizliklerin devamına niye oluyor. Aşının toplumun geneline yayılması başta turizm ve hizmetler bölümünün canlanması iktisadi faaliyetin daha istikrarlı sürdürülmesini sağlıyor. Perakende satış endeksi güçlü artış kaydetti. Turizm faaliyet ve ilgili hizmet kalemlerinde toparlanma eğilimi barizleşti.
Ekim ayında da yatırım eğilimindeki artış sürmüştür. Sektörel açıdan değerlendirdiğimizde orta malları ve yatırımlarda da kuvvetli olmak üzere genele yayılan bir yatırım eğilimi gözlüyoruz. Yatırımlar ve krediler bağlantısına değinirsek üçüncü çeyrekte sabit yatırım kredi talebinin de yükseldiğini gösterdik. PPK sonucumızda ticari kredilerde öngörülenin üzerinde daraltıcı tesir yaptığını belirtmiştik. Kredi faizinde düşüşün tesiriyle krediler sabit sermaye yatırımlarını daha da destekleyecektir.
Datalar, işgücü piyasasında da toparlanmaya işaret ediyor bilgiler. Son periyotta salgın devri kayıplarının tamamının telafi edildiğini gördük. İhracatın da katkısıyla sanayi dalı istihdamının daha olumlu seyrettiği dikkat çekmektedir. Tarım dışı istihdamın evvela sanayi dalının katkısıyla toparlanmaya başladığını hizmetten gelen sonlu katkıya karşın 2021 yılı birinci çeyreğinde salgın öncesi seviyelere ulaştığını görüyoruz. Hizmetlerde açılma ve turizm katkısıyla işgücü piyasasının salgın devri tesirlerini büyük ölçüde atlattığını söyleyebiliriz.
İhracat üçüncü çeyrekte kuvvetli seyrini sürdürüyor. Mali sıkılaşmanın krediler ve iç talepteki yavaşlatıcı tesirleri ithalat artışını sınırladı. Emtiadaki yüksek artış ve iktisadi faaliyetin kuvvetli seyrine karşın ithalat üçüncü çeyrekte bundan evvelki çeyreğe bakılırsa ölçülü artış sergiledi. Avrupa ile dış ticaretinde fazla verir pozisyonuna gelmiştir Türkiye.
İthalat fiyatlarında artış eğilimi sürerken ihracatta meblağlarında artış misyonca zayıf seyrediyor. Hizmetlerde aşılamanın hızlanması ve kısıtlamanın kaldırılmasıyla toparlanma güç kazandı. Önümüzdeki periyotta ihracattaki kuvvetli artış eğiliminin dayanağıyla yıllıkandırılmış cari süreçler istikrarında güzelleşmenin sürmesini bekliyoruz. Bu eğilimin güçlenerek devam etmesi dış finansman gereksinimini azaltarak risk primini olumlu etkileyecek öge olarak karşımıza çıkıyor.
Ödemeler istikrarı gelişmelerinin rezervler tesirinde olumlu yansımalarını görüyoruz. Rezervlerde istikrarlı artış eğilimi görülüyor. Reeskont kredi geri dönüşleri ZK adımları cevherden altın alımları rezervleri üst taraflı etkiledi. Ayrıyeten öteki merkez bankalarıyla yapılan swap ve SDR tahsilatı olumlu etkiledi. Rezervler 126 milyar dolar düzeyinde 15 Ekim itibariyle önümüzdeki devirde de merkez bankası olarak para siyasetinin transfer düzeneğini artırmak için rezerv birikiminin devam etmesini bekliyoruz. Reeskont kredileri temel rezerv biriktirme aracı olarak öne çıkıyor.
kuvvetli nakdî sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üstündeki yavaşlatıcı tesirleri devam ediyor. Kredi büyümesi yıllık yüzde 8,7 düzeyinde gerilerken gerçek olarak kayda kıymet düşüş kaydedildi. Kredi şartlarında üçüncü çeyrek itibariyle sıkılığın ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı tesir yapmaya başladığını görüyoruz. Kur tesirinden arındırılmış yüzde 6,7 büyümeyle ticari krediler geçmiş yıllar ortalamasının altında seyrediyor. Gereksinim kredileri ve kredi kartı harcamaları üzeninde güçlendirilen makroihtiyati siyasetin olumlu tesirleri gözlenmeye başlandı.
Gereksinim kredisi artış suratı yavaşladı vade kompozisyonu bir ölçü azaldı. Yatırım iştahı yüksek firmaların desteklenmesi için ticari kredilerdeki gelişmeleri önemsiyoruz. Bireysellerdeki görünüm enflasyon üzerinde.
Enflasyon gelişmeleri
Yılın üçüncü çeyreğinde enflasyon eğiliminde kapanma ve açılma devirlerinin tesiriyle dalgalı seyir gözlendi. Enflasyon eğilimi temel malda gerilerken işlenmiş besin ve hizmetlerde yükseldi. Besin fiyatlarının belirleyici tesiri tüm dünyada kıymetini koruyor. Kuraklık, olumsuz hava şartları kısıtlamalar ve stok artışı besinde global yükselişe niye oluyor. Öbür ülkelerin merkez bankaları da besin fiyatlarındaki gelişmeleri çekirdek enflasyon gelişmelerini ve artan enflasyonun beklentiler üstündeki tesirini dikkatle takip ediyor. Biz Türkiye’de de gözlemliyoruz. Besin enflasyonu temmuz ağustosta tarihî ortalamalardan bariz yüksek seyretti.
Kısıtlamaların kalkmasıyla ertelenen harcamaların gerçekleşmesiyle iç talep canlandı ihracatta olumlu seyir sürdü. Aşılama oranlarının artması seyahat kısıtlamalarının gevşetilmesini birlikteinde getirdi. Toplam talep şartları her iki kaynaktan dayanak alırken para siyasetindeki sıkı duruşa bağlı olarak kredi büyümesi yavaşlamaya devam etti. Yılın son çeyreğinde talep şartlarının daha ölçülü seyir izleyeceğini öngörüyoruz.
Emtia fiyatları üretici ve tüketici enflasyonunda tesirli olmaya devam ediyor. Üçüncü çeyrekte tarım Ürenlerindeki temel eserlerde artış sürerken ekim ayıyla birlikte genele yayılan artışlar görüldü. Endüstriyel metallerde artış sürerken arz talep uyumsuzluğu niçiniyle güç alt kümesi olumsuz ayrıştı. Salgının başlarında düşük düzeylere inen petrol meblağları 2021de süratli biçimde yükseldi, Petroldeki aratışta arz sorunlarının daha belirleyici rol oynadığını görüyoruz.
Taşıma maliyetlerinde yüksek artışlar görülüyor ve teslimatlar uzuyor fiyatlarda üst taraflı baskı oluşturuyor. Türkiye’de tedarikçi teslim müddetleri eylülde 50 eşik bedelinin altında olmakla bir arada bir ölçü güzelleşme görüyoruz. Tedarik kaynaklı meselelerin azalmakla bir arada ehemmiyetini koruduğuna işaret ediyor bu durum.
Petrol varsayımı
İktisadi görünümü temel aldık ithalat besin global büyüme maliye siyaseti üzere dışsal unsurlardaki var iseyımları güncelledik. Ham petrol fiyatları büyük oranda uygun olarak gerçekleşti fakat arz talep ögesine bağlı eylülde başlayan ekimde devam eden fiyat artışları ham petrolün temmuz iddialarının üzerinde kalacağına işaret ediyor. Bu niçinle ham petrol fiyatı üst istikametli güncellendi. Ham petrol fiyatlarına dair var iseyımları memleketler arası fiyatlarda vadeli fiyat eğrileri ortalamasıyla oluşturuyoruz. Ham petrol var iseyımlarımızı; 2021 için 70.8 dolara 2022 için 77.5 dolara yükselttik.
Okumaya devam et...