Matrah ve vergi artırımının inceleme ve tarhiyata tesiri

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Kamuoyunda Matrah Artırımı Kanunu olarak da bilinen 7326 sayılı “Bazı Alacakların bir daha Yapılandırılması İle Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Ait Kanun” 9 Haziran 2021 tarihinde yayımlanan Yasa ile

Kamuya olan borçların yapılandırılarak ödenmesi,

Mevcut ve mümkün ihtilafların sonlandırılması,

Matrah ve vergi artırımı yoluyla vergilemede öngörülebilirliğin artırılarak geçmiş vergilendirme periyotları ile ilgili muhtemel risklerin ortadan kaldırılması,

İşletme kayıtlarının fiili durumlarına uygun hale getirilmesi,

Meslek Odaları ve Birliklerinin alacaklarının tahsil edilmesi,

Taşınmazlar ve amortismana tabi iktisadi değerlerin bir daha pahalanması,

Kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ait ödemelerini aksatanlara yönelik Sicil Affı,

mevzularında kıymetli düzenlemeler yapıldı.

Yapılandırmaya husus olacak alacakların belirlenmesinde temel alınan beyan/vade tarihi 30 Nisan 2021 olarak belirlendi. Yasa kararlarından yararlanmak isteyen borçluların; şayet evvelki konularda olduğu üzere bir süre uzatımı yapılmazsa 31 Ağustos 2021 tarihine kadar ilgili yönetime müracaatta bulunmaları gerekmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığına, Gümrük ve Ticaret Bakanlığına, vilayet özel yönetimlerine, belediyelere ve Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlıklarına (YİKOB) bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların birinci taksitini 30 Eylül 2021 tarihine kadar, Toplumsal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek fiyatların ise birinci taksitini 31 Ekim 2021 tarihine kadar, başka taksitlerin ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık periyotlar hâlinde azami onsekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün.

bir daha yapılandırılmış borçların birinci taksit ödeme müddeti içerisinde büsbütün ödenmesi koşulana bağlı olarak feri alacaklar yerine, hesaplanmış Yİ-ÜFE fiyatlarının yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek, birinci iki taksit ödeme müddeti ortasında ödenmesi halinde ise Yİ-ÜFE meblağında yüzde 50 indirim yapılacaktır.

Dikkat edilmesi gereken en değerli konulardan birisi birinci iki taksitin müddetinde tam ödenmemesi ya da müddetinde ödenmeyen yahut eksik ödenen başka taksitlerin belirtilen biçimde de ödenmemesi yahut bir takvim yılında ikiden çok taksitin müddetinde ödenmemesi yahut eksik ödenmesi hâlinde Yasa kararlarından yararlanma hakkının kaybedilecek olmasıdır.

Mükellefler, belirtilen kaideler dâhilinde gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını artırdıkları takdirde, kendileri hakkında artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ve bu senelera ait olarak bu vergi çeşitleri için ondan sonrasında öteki bir tarhiyat yapılmayacaktır. Tıpkı biçimde mükellefler Maddede belirtilen koşullar dâhilinde gelir (stopaj) yahut kurumlar (stopaj) vergisi ile katma kıymet vergisini artırdıkları takdirde, kendileri nezdinde kelam konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri senelera ilişkin vergilendirme devirleri ile ilgili olarak artırıma mevzu ödemeler niçiniyle gelir (stopaj) yahut kurumlar (stopaj) vergisi incelemesi ve tarhiyatı ile kelam konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri senelera ilişkin vergilendirme periyotları ile ilgili olarak katma paha vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.

Maddede inceleme yapılamayacağına ait kararlara getirilen istisnai düzenlemeler de mevcut. Vergi Tarz Kanununun 367’nci hususu kapsamında yapılacak incelemeler bunlardan birisi. VUK’nın “Bazı Kaçakçılık Hatalarının Cezalandırılmasında Usul” başlıklı 367’nci hususunda; yaptıkları inceleme sırasında VUK 359’uncu unsurda yazılı kaçakçılık hataların işlendiğini tespit eden vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafınca ve vergi incelemesine yetkili olan öteki memurlar tarafınca durumun Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi mecburiyeti getirilmiş.

VUK 359’uncu unsurda yazılı kaçakçılık kabahatlerin işlendiğine sair suretlerle haberdar olan Cumhuriyet Başsavcılığının da inceleme yapılmasını talep etmesi mümkün. bu biçimde bir durumda matrah ve vergi artırımında bulunulması vergi incelemesi yapılmasına ve kararında cezai kovuşturma yapılmasına pürüz değil. Matrah ve vergi artırımı yalnızca vergi tarhiyatı yapılmasına pürüzdür.

Bir başka istisnai düzenleme ise katma paha vergisine ait. Bu durumda, vergi artırım talebinde bulunulan yılları izleyen devirlerde yapılacak vergi incelemelerine ait olarak artırım talebinde bulunulan periyotlar için, daha sonraki devirlere devreden katma bedel vergisi istikametinden ve artırım talebinde bulunulan devirler için ihraç kaydıyla teslimlerden yahut iade hakkı doğuran süreçlerden doğan terkin ve iade süreçleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkının gizli tutulmuş olması.

Örneğin 2020 yılı için KDV tarafından vergi artırımında bulunulmuş olsa bile Aralık/2020 vergilendirme devrinden Ocak/2021 vergilendirme devrine devreden Katma Paha Vergisi tarafından 2020 yılı hesap ve süreçleri incelenebilecek, inceleme kararında daha sonraki periyoda devreden katma paha vergisi meblağının daha düşük olduğu tespit edilmiş ise 2021yılına tarhiyat yapılabilecektir.

Kelam konusu düzenlemeler göstermektedir ki matrah artırımında bulunan mükellefler için VUK 359’uncu unsur ya da daha sonraki periyoda devreden katma bedel vergileri tarafından tam olarak geçmişe sünger çekme gerçekleşmemektedir. halbukiki mükelleflerin matrah artırmaları ve bu biçimdece vergi incelemelerinin haricinde kalmaları konusunda düzenleme yapma ihtiyacı duyulduysa, matrah artırımıyla beklenen sonuçların gerçekleşebilmesi, başka bir söz ile hem vergi yönetimi birebir vakitte mükellefler açısından beyaz bir sayfa ile bir başlangıç yapılabilmesi için bu konularda da mükellefleri gözetici düzenlemelerin dikkate alınması gerekirdi.

Okumaya devam et...