Hilal SARI
Türkiye’de enflasyonla uğraşın büsbütün bırakılmış olduğu izleniminin güçlendiği global finans piyasalarında uzmanlar dolarizasyonu engellemek için açıklanan yeni tedbirleri “örtülü bir faiz artışı” olarak görüyor. Birfazlaca kuruluş bu tedbirlerin Türkiye’nin mali durumunu daha da zayıflatabileceğinden telaşlı. Ayrıyeten vatandaştan alınan vergilerle az sayıda mevduat sahibine garanti sağlanarak Hazine üzerine epey büyük bir risk alınmış olduğu değerlendirmeleri yapılıyor.
“Meclis onayı, karar yahut bütçe tasarısı gerekmiyor mu?”
Türkiye ve gelişen piyasalar konusunda çalışmaları olan iktisat doçenti Erik Meyerrson TCMB’nin almış olduğu son tedbirler için “örtülü bir faiz artışıdır” diyor. Meyerrson Twitter’dan yaptığı açıklamada Bloomberg’in “Erdoğan’ın Lira’yı kurtarma planı mali riskleri olan örtülü bir faiz artışı” başlıklı haberinin linkini de paylaşarak “Erdoğan’ın yeni enstrümanının hoş bir özeti” tabirlerini kullanıyor.
Meyerrson Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yapılan 1 sayfalık ve yabancı yatırımcı nezdinde şimdilik ‘yeterince detaylandırılmamış’ olarak görülen açıklama için ise “Acele yapmışlar demiş üzere olmak da istemiyorum lakin bir cumhurbaşkanlığı sonucu, ek bütçe tasarısı, Meclis onayı yahut hukuki(msi) birkaç adım daha atılması gerekmez mi?” tabirlerini kullanarak Türkiye’de iktisat idaresinin ne kadar merkezileştiğine dikkat çekiyor.
“Kervanı yolda düzüyorlar”
Danışmanlık şirketi Teneo’da Türkiye analisti olarak nazaranv yapan ve görüşlerine Financial Times üzere yayınlarda yer verilen Wolfango Piccoli ise Hazine’nin 1 sayfalık bir basın bültenindeki bilgilerin hudutlu olduğuna dikkat çekerek “Hazine Erdoğan’ın TL mevduatına teşvik planının bilgilerinı gereğince açıklamayan bir basın bülteni yayımladı. Yasal bir desteği yahut geçerliliği olmayan bir basın açıklaması. Kervanı yolda düzüyorlar” paylaşımını yaptı.
“Faiz artışına kadar TL’de volatilite sürecek”
Bank of Singapore sabit getiri araştırmaları yöneticisi Todd Schubert, Bloomberg’e yaptığı değerlendirmede “önlemler kişisel TL mevduatlarına olan itimadı bir nebze tazeleyebilirse TL için en kötüsünün geride kalmış olabileceğini fakat günün sonunda faiz oranlarının enflasyona karşı inançlı bir çıpa sağlayacağı güne kadar TL’de volatilitenin süreceğini ve aşağı taraflı baskıların devam edeceğini” söylüyor.
“Sorun inanç, mevduat sahiplerini ikna etmek güç olabilir”
ABD merkezli banka Wells Fargo’dan foreks stratejisti Brendan McKenna ise Erdoğan’ın açıklamalarının TL’ye yardımcı olabileceğini fakat bunun yalnızca inanç yardımıyla olacağını, planın işe yaraması için mevduat sahiplerinin bu siyasetin işleyebileceğine inanması gerektiğini belirtiyor. McKenna “Şu anda Türk kurumlara inanç azalmış durumda ve TL mevduat sahiplerini ikna etmekte zorlanılabilir” değerlendirmesini yapıyor.
“Piyasalar bilgileri anlamaya çalışıyor”
Forex ödemeler şirketi Tempus Lider Yardımcısı John Doyle ise “Buradaki ön kıymetli nokta hükümetin kur dalgalanmalarına karşı muhafaza sağlayacağı. Fakat hükümet bu planı tam olarak nasıl yöneteceğine dair bir açıklama yapmadı” diyor.
Ünlü ekonomist Mohamed El-Erian da şu anda piyasaların alınan tedbirlerin bilgilerinı anlamaya çalıştığını söyleyerek kurdaki gün için hareketleri paylaştığı bir fotoğrafla volatilitenin hala yüksek olduğunu dikkat çekti.
“Faiz indirimi devam ederse rallilerin rallisi fos çıkabilir”
OANDA piyasa analisti Jeffrey Halley de TL bir gün ortasında “rallilerin rallisini” yapmış olsa dahi hükümetin yeni tedbirleri nasıl yöneteceğine ait belirsizliğin devam ettiğini söylüyor. bir daha OANDA’dan kıdemli piyasa analisti Edward Moya ise Reuters’a yaptığı açıklamada “Eğer faiz indirimlerine devam edildiğini görürsek, yüksek volatilitenin devam edeceğini bakılırsaceğiz ve biroldukça yatırımcı bu tarihi yükselişe karşın TL’de yeni tabanları maksat olarak belirleyecek” diyor.
“Daha karmaşık bir surece giriliyor”
İsviçre merkezli Swissquote Bank’tan kıdemli analist İpek Özkardeşkaya ise Reuters’a yaptığı açıklamada Türkiye’deki mevcut ekonomik görünümü “freni patlamış bir kamyon” sözleriyle nitelendirerek “Artık Türkiye oyunun kuralına göre oynanmadığı daha karmaşık bir surece giriyor” diyor.
“Zaman kazandırdı, poker lisanıyla ‘rest’ demiş oldu”
Forex danışmanlığı şirketi Forexxtra’nın kurucusu ve CEO’su John Marley ise tedbirlerin TL’deki panik satışlarını durdurarak Merkez Bankası’na, hükümete ve cumhurbaşkanına “zaman kazandırdığını” belirterek “Ancak sorulması gereken bariz sorunun bu planın ekonomik olarak ne kadar sürdürülebilir ve fizibil olduğudur” diyor. LinkedIn paylaşımında Marley “yeniden bir satış başlaması durumunda (Hazine tarafınca) yapılması gereken harcamanın boyutu ürkütücü bir süratle yükselecek – birebir vakitte iktisadı aslına bakarsanız zorluklarla çaba eden bir ülkede. Yani asıl soru şu sakinlik ve o sakinlik için gerekli olan Türk vatandaşlarının başkanlarına inancı devam edecek mi? Poker lisanıyla Erdoğan ‘rest’ (tüm paramı ortaya koyuyorum) demiş oldu” değerlendirmesini yaptı. Toronto merkezli Scotiabank’ın baş foreks stratejisti Shaun Osborne ise yeni tedbirlerin piyasadaki açığa satışları bir nebze karşılayabileceği görüşünde.
“Plan işe yaramazsa TCMB para basmak zorunda kalacak”
Medley Advisors gelişen piyasalar yöneticisi Nick Stadtmiller şu biçimde diyor, “Eğer hükümetin lira mevduatlarına sağladığı teminat işe yaramazsa TCMB’nin mevduat sahiplerinin kur kayıplarını karşılaması için ek TL basması gerekecek, bu da TL’yi daha da zayıflatır – İçinde olunması en makûs açığa satış durumlarından bile daha makûs bir durum olur bu.”
Reuters anketlerinin en başarılı öngörülerini yapmakla bilinen foreks danışmanlık şirketi Monex Europe’tan foreks piyasaları analisti Ima Sammani ise “önlemlerin TL’nin daima yeni tabanlar gördüğü süreci sonlandıracağını lakin TL’nin geçen yılki seviyelere dönmesi için Merkez Bankası’nın daha fazla adım atması gerektiğini” belirtiyor.
“Riski özel daldan Hazine’nin üstüne almış oldu”
20 milyar dolarlık varlık yönetmiş olan ve Kasım 2021’e kadar 6 yıl boyunca ING’nin Hollanda ve Almanya ofislerinde sabit getirili portföy idarelerinde üst seviye yöneticilik yapmış olan Alfonso Peccatiello ise “Türk bir ferdi mevduat sahibisiniz ve denilene inanırsanız artık hayallerinizin carry trade’ini yapabilirsiniz – tıpkı vakitte ücretsiz. Lakin foreks carry trade’ler faiz gereğince yüksekse işe yarar” değerlendirmesini yapıyor ve ekliyor: “Naçizane fikrim bunun ruhsal bir tedbir olduğu. Riski yok edemezsiniz ancak öteki bir yere yönlendirebilirsiniz. Erdoğan özel kesimin riskini hükümetin bilançosunun üzerine (Hazine’nin üstüne) almış oldu – pekala ona kim art çıkacak?”. Hazine’nin mümkün bir kur artışında mevduat sahiplerine yapması gereken ödemeler bankada hiç bir tasarrufu bulunmayan düşük gelirli vatandaşlar da dahil herkesten alınan vergilerle gerçekleştirilecek.
Okumaya devam et...
Türkiye’de enflasyonla uğraşın büsbütün bırakılmış olduğu izleniminin güçlendiği global finans piyasalarında uzmanlar dolarizasyonu engellemek için açıklanan yeni tedbirleri “örtülü bir faiz artışı” olarak görüyor. Birfazlaca kuruluş bu tedbirlerin Türkiye’nin mali durumunu daha da zayıflatabileceğinden telaşlı. Ayrıyeten vatandaştan alınan vergilerle az sayıda mevduat sahibine garanti sağlanarak Hazine üzerine epey büyük bir risk alınmış olduğu değerlendirmeleri yapılıyor.
“Meclis onayı, karar yahut bütçe tasarısı gerekmiyor mu?”
Türkiye ve gelişen piyasalar konusunda çalışmaları olan iktisat doçenti Erik Meyerrson TCMB’nin almış olduğu son tedbirler için “örtülü bir faiz artışıdır” diyor. Meyerrson Twitter’dan yaptığı açıklamada Bloomberg’in “Erdoğan’ın Lira’yı kurtarma planı mali riskleri olan örtülü bir faiz artışı” başlıklı haberinin linkini de paylaşarak “Erdoğan’ın yeni enstrümanının hoş bir özeti” tabirlerini kullanıyor.
Meyerrson Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yapılan 1 sayfalık ve yabancı yatırımcı nezdinde şimdilik ‘yeterince detaylandırılmamış’ olarak görülen açıklama için ise “Acele yapmışlar demiş üzere olmak da istemiyorum lakin bir cumhurbaşkanlığı sonucu, ek bütçe tasarısı, Meclis onayı yahut hukuki(msi) birkaç adım daha atılması gerekmez mi?” tabirlerini kullanarak Türkiye’de iktisat idaresinin ne kadar merkezileştiğine dikkat çekiyor.
“Kervanı yolda düzüyorlar”
Danışmanlık şirketi Teneo’da Türkiye analisti olarak nazaranv yapan ve görüşlerine Financial Times üzere yayınlarda yer verilen Wolfango Piccoli ise Hazine’nin 1 sayfalık bir basın bültenindeki bilgilerin hudutlu olduğuna dikkat çekerek “Hazine Erdoğan’ın TL mevduatına teşvik planının bilgilerinı gereğince açıklamayan bir basın bülteni yayımladı. Yasal bir desteği yahut geçerliliği olmayan bir basın açıklaması. Kervanı yolda düzüyorlar” paylaşımını yaptı.
“Faiz artışına kadar TL’de volatilite sürecek”
Bank of Singapore sabit getiri araştırmaları yöneticisi Todd Schubert, Bloomberg’e yaptığı değerlendirmede “önlemler kişisel TL mevduatlarına olan itimadı bir nebze tazeleyebilirse TL için en kötüsünün geride kalmış olabileceğini fakat günün sonunda faiz oranlarının enflasyona karşı inançlı bir çıpa sağlayacağı güne kadar TL’de volatilitenin süreceğini ve aşağı taraflı baskıların devam edeceğini” söylüyor.
“Sorun inanç, mevduat sahiplerini ikna etmek güç olabilir”
ABD merkezli banka Wells Fargo’dan foreks stratejisti Brendan McKenna ise Erdoğan’ın açıklamalarının TL’ye yardımcı olabileceğini fakat bunun yalnızca inanç yardımıyla olacağını, planın işe yaraması için mevduat sahiplerinin bu siyasetin işleyebileceğine inanması gerektiğini belirtiyor. McKenna “Şu anda Türk kurumlara inanç azalmış durumda ve TL mevduat sahiplerini ikna etmekte zorlanılabilir” değerlendirmesini yapıyor.
“Piyasalar bilgileri anlamaya çalışıyor”
Forex ödemeler şirketi Tempus Lider Yardımcısı John Doyle ise “Buradaki ön kıymetli nokta hükümetin kur dalgalanmalarına karşı muhafaza sağlayacağı. Fakat hükümet bu planı tam olarak nasıl yöneteceğine dair bir açıklama yapmadı” diyor.
Ünlü ekonomist Mohamed El-Erian da şu anda piyasaların alınan tedbirlerin bilgilerinı anlamaya çalıştığını söyleyerek kurdaki gün için hareketleri paylaştığı bir fotoğrafla volatilitenin hala yüksek olduğunu dikkat çekti.
“Faiz indirimi devam ederse rallilerin rallisi fos çıkabilir”
OANDA piyasa analisti Jeffrey Halley de TL bir gün ortasında “rallilerin rallisini” yapmış olsa dahi hükümetin yeni tedbirleri nasıl yöneteceğine ait belirsizliğin devam ettiğini söylüyor. bir daha OANDA’dan kıdemli piyasa analisti Edward Moya ise Reuters’a yaptığı açıklamada “Eğer faiz indirimlerine devam edildiğini görürsek, yüksek volatilitenin devam edeceğini bakılırsaceğiz ve biroldukça yatırımcı bu tarihi yükselişe karşın TL’de yeni tabanları maksat olarak belirleyecek” diyor.
“Daha karmaşık bir surece giriliyor”
İsviçre merkezli Swissquote Bank’tan kıdemli analist İpek Özkardeşkaya ise Reuters’a yaptığı açıklamada Türkiye’deki mevcut ekonomik görünümü “freni patlamış bir kamyon” sözleriyle nitelendirerek “Artık Türkiye oyunun kuralına göre oynanmadığı daha karmaşık bir surece giriyor” diyor.
“Zaman kazandırdı, poker lisanıyla ‘rest’ demiş oldu”
Forex danışmanlığı şirketi Forexxtra’nın kurucusu ve CEO’su John Marley ise tedbirlerin TL’deki panik satışlarını durdurarak Merkez Bankası’na, hükümete ve cumhurbaşkanına “zaman kazandırdığını” belirterek “Ancak sorulması gereken bariz sorunun bu planın ekonomik olarak ne kadar sürdürülebilir ve fizibil olduğudur” diyor. LinkedIn paylaşımında Marley “yeniden bir satış başlaması durumunda (Hazine tarafınca) yapılması gereken harcamanın boyutu ürkütücü bir süratle yükselecek – birebir vakitte iktisadı aslına bakarsanız zorluklarla çaba eden bir ülkede. Yani asıl soru şu sakinlik ve o sakinlik için gerekli olan Türk vatandaşlarının başkanlarına inancı devam edecek mi? Poker lisanıyla Erdoğan ‘rest’ (tüm paramı ortaya koyuyorum) demiş oldu” değerlendirmesini yaptı. Toronto merkezli Scotiabank’ın baş foreks stratejisti Shaun Osborne ise yeni tedbirlerin piyasadaki açığa satışları bir nebze karşılayabileceği görüşünde.
“Plan işe yaramazsa TCMB para basmak zorunda kalacak”
Medley Advisors gelişen piyasalar yöneticisi Nick Stadtmiller şu biçimde diyor, “Eğer hükümetin lira mevduatlarına sağladığı teminat işe yaramazsa TCMB’nin mevduat sahiplerinin kur kayıplarını karşılaması için ek TL basması gerekecek, bu da TL’yi daha da zayıflatır – İçinde olunması en makûs açığa satış durumlarından bile daha makûs bir durum olur bu.”
Reuters anketlerinin en başarılı öngörülerini yapmakla bilinen foreks danışmanlık şirketi Monex Europe’tan foreks piyasaları analisti Ima Sammani ise “önlemlerin TL’nin daima yeni tabanlar gördüğü süreci sonlandıracağını lakin TL’nin geçen yılki seviyelere dönmesi için Merkez Bankası’nın daha fazla adım atması gerektiğini” belirtiyor.
“Riski özel daldan Hazine’nin üstüne almış oldu”
20 milyar dolarlık varlık yönetmiş olan ve Kasım 2021’e kadar 6 yıl boyunca ING’nin Hollanda ve Almanya ofislerinde sabit getirili portföy idarelerinde üst seviye yöneticilik yapmış olan Alfonso Peccatiello ise “Türk bir ferdi mevduat sahibisiniz ve denilene inanırsanız artık hayallerinizin carry trade’ini yapabilirsiniz – tıpkı vakitte ücretsiz. Lakin foreks carry trade’ler faiz gereğince yüksekse işe yarar” değerlendirmesini yapıyor ve ekliyor: “Naçizane fikrim bunun ruhsal bir tedbir olduğu. Riski yok edemezsiniz ancak öteki bir yere yönlendirebilirsiniz. Erdoğan özel kesimin riskini hükümetin bilançosunun üzerine (Hazine’nin üstüne) almış oldu – pekala ona kim art çıkacak?”. Hazine’nin mümkün bir kur artışında mevduat sahiplerine yapması gereken ödemeler bankada hiç bir tasarrufu bulunmayan düşük gelirli vatandaşlar da dahil herkesten alınan vergilerle gerçekleştirilecek.
Okumaya devam et...