TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), iktisatçı-yazar Mustafa Sönmez’in katkılarıyla her ay hazırlanan; “Sanayinin Sorunları” bülteninin son sayısında, Türkiye’deki stagflasyon riskini husus aldı.
TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Eurostat ve IMF bilgileri kullanılarak yapılan tahlilde, merkez ülkelerde yaşanan enflasyon ve uç veren sakinlik ile ikisinin bir ortada görüldüğü stagflasyon riskine dikkat çekilerek, bunun Türkiye’ye mümkün tesirleri araştırıldı.
Rapordaki temel vurgular şöyleki:
“Dünya iktisadının merkezleri, ABD, Euro alanı, hatta Çin’de enflasyon sıra dışı bir artış ortasında ve tedbir almayı gerektirecek boyutlara yanlışsız ilerliyor. Güç başta olmak üzere emtia tutarlarınki Covid-19 ortamının da yol açtığı fiyat artışları, genelde endüstrici fiyatlarını etkiledi ve bu merkez ülkelerdeki tüketici meblağlarının da sıra dışı biçimde artışına yol açıyor.
“Kapanmalar ağır daralmalara niye oldu”
Pandemiye giriş yılında yaşanan global küçülme, merkez ülkelerde bilhassa hizmet bölümlerindeki kapanmalarla ağır daralmalar yaşattı. Devletlerin eli açık davranıp büyük bütçe açıkları ve kamu borcu stokunun katlanmasını göze alarak uyguladıkları maliye siyasetlerinin da tesiriyle 2021’de izafi canlanmalar yaşandı. Bu canlanmanın getirdiği enflasyonist eğilimlerin denetim altında tutulması için mali sıkıştırma siyasetleri bir daha gündemde.
“Stagflasyon belirtileri”
Bu enflasyonist gidiş yakından takip edilirken iktisatta sakinlik günleri de yaşanıyor. Hem tedarik hem talep soruları üretimde düşüşlere yol açıyor ve enflasyon ortasında sakinlik, yani stagflasyonun belirtileri hissediliyor.
“Türkiye’yi etkileyecek”
Merkezdeki stagflasyon riski, Türkiye üzere ülkeleri de yakından etkileyecek. Türkiye’de siyasi basiretsizliğin de katkısıyla denetimden çıkan enflasyonu, bulunduğu basamaktan daha üst, yüzde 20’lerden yüzde 25-30’lara taşıyacak dinamikler canlı.
“Vergiden vazgeçiliyor”
Enflasyon yüksek görünmesin diye vergi gelirlerinden de vazgeçiliyor. Yalnızca birinci 9 ayda enflasyonun daha da yükselmemesi için vazgeçilen vergilerin 103 milyar TL’yi bulduğu şahsen Hazine Bakanlığı’nca belirtildi.
“Seçimlere kadar canlı”
Enflasyondaki yükseliş ve tahribat, siyasi bir dönüşüme, genel seçimlere kadar gündemde canlılığını koruyacak üzere görünüyor.
“Sanayide canlanma”
Üretim ayağında ise hem ucuzlaştırılan “Yoksullaştırıcı” ihracatın birebir vakitte içeride öne çekilen harcamaların katkısıyla endüstride sıra dışı bir canlanma, yılın birinci 3 çeyreğinde yaşandı.
“Dış ticaret haddi düşüyor”
İhracatta, ünite ihraç fiyatları ünite ithal fiyatlarının altında seyrediyor ve dış ticaret üstünden fakirleşme yaşanıyor. Dış ticaret haddi son 3 yılda birkaç ay haricinde, daima 100’ün altındadır. Yani ülke aleyhine seyreden bir dış ticaret faaliyeti vardır. Bilhassa 2021 yılında 100’ün altında kalmak süreklilik arz ediyor. 2021 yılı Ağustos ayında bu bedel 86,8 olarak gerçekleşti. 2020 yılı Ağustos ayında 104,1 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 13,6 puan azalarak, 2021 yılı Ağustos ayında 86,8 oldu.
“Cari istikrar sorunu”
Enflasyonun yanında cari istikrar sorunu ve döviz fiyatı artışlarına yol açan kalitesiz büyümenin alt gelir kümelerine iş ve aş yaratmayan kısırlığı, sürdürülebilme talihini daha da azaltıyor.
“Stagflasyon riski”
ötürüsıyla denetimden çıkmış bir enflasyonunun yanında sakinliğe giren bir ekonomik konjonktür yılın sonlarına hakikat kaçınılmaz görünüyor. Bu da stagflasyonun Türkiye versiyonunu yaşamak demek. Hem pahalılık hem işsizlik, bilhassa alt sınıfların daha yakından hissedecekleri bir sorun yumağı olmaya aday.”
Stagflasyon: Ekonomilerde sakinlik ve yüksek enflasyonun bir ortada gerçekleşmesi
Okumaya devam et...
TÜİK, Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Eurostat ve IMF bilgileri kullanılarak yapılan tahlilde, merkez ülkelerde yaşanan enflasyon ve uç veren sakinlik ile ikisinin bir ortada görüldüğü stagflasyon riskine dikkat çekilerek, bunun Türkiye’ye mümkün tesirleri araştırıldı.
Rapordaki temel vurgular şöyleki:
“Dünya iktisadının merkezleri, ABD, Euro alanı, hatta Çin’de enflasyon sıra dışı bir artış ortasında ve tedbir almayı gerektirecek boyutlara yanlışsız ilerliyor. Güç başta olmak üzere emtia tutarlarınki Covid-19 ortamının da yol açtığı fiyat artışları, genelde endüstrici fiyatlarını etkiledi ve bu merkez ülkelerdeki tüketici meblağlarının da sıra dışı biçimde artışına yol açıyor.
“Kapanmalar ağır daralmalara niye oldu”
Pandemiye giriş yılında yaşanan global küçülme, merkez ülkelerde bilhassa hizmet bölümlerindeki kapanmalarla ağır daralmalar yaşattı. Devletlerin eli açık davranıp büyük bütçe açıkları ve kamu borcu stokunun katlanmasını göze alarak uyguladıkları maliye siyasetlerinin da tesiriyle 2021’de izafi canlanmalar yaşandı. Bu canlanmanın getirdiği enflasyonist eğilimlerin denetim altında tutulması için mali sıkıştırma siyasetleri bir daha gündemde.
“Stagflasyon belirtileri”
Bu enflasyonist gidiş yakından takip edilirken iktisatta sakinlik günleri de yaşanıyor. Hem tedarik hem talep soruları üretimde düşüşlere yol açıyor ve enflasyon ortasında sakinlik, yani stagflasyonun belirtileri hissediliyor.
“Türkiye’yi etkileyecek”
Merkezdeki stagflasyon riski, Türkiye üzere ülkeleri de yakından etkileyecek. Türkiye’de siyasi basiretsizliğin de katkısıyla denetimden çıkan enflasyonu, bulunduğu basamaktan daha üst, yüzde 20’lerden yüzde 25-30’lara taşıyacak dinamikler canlı.
“Vergiden vazgeçiliyor”
Enflasyon yüksek görünmesin diye vergi gelirlerinden de vazgeçiliyor. Yalnızca birinci 9 ayda enflasyonun daha da yükselmemesi için vazgeçilen vergilerin 103 milyar TL’yi bulduğu şahsen Hazine Bakanlığı’nca belirtildi.
“Seçimlere kadar canlı”
Enflasyondaki yükseliş ve tahribat, siyasi bir dönüşüme, genel seçimlere kadar gündemde canlılığını koruyacak üzere görünüyor.
“Sanayide canlanma”
Üretim ayağında ise hem ucuzlaştırılan “Yoksullaştırıcı” ihracatın birebir vakitte içeride öne çekilen harcamaların katkısıyla endüstride sıra dışı bir canlanma, yılın birinci 3 çeyreğinde yaşandı.
“Dış ticaret haddi düşüyor”
İhracatta, ünite ihraç fiyatları ünite ithal fiyatlarının altında seyrediyor ve dış ticaret üstünden fakirleşme yaşanıyor. Dış ticaret haddi son 3 yılda birkaç ay haricinde, daima 100’ün altındadır. Yani ülke aleyhine seyreden bir dış ticaret faaliyeti vardır. Bilhassa 2021 yılında 100’ün altında kalmak süreklilik arz ediyor. 2021 yılı Ağustos ayında bu bedel 86,8 olarak gerçekleşti. 2020 yılı Ağustos ayında 104,1 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 13,6 puan azalarak, 2021 yılı Ağustos ayında 86,8 oldu.
“Cari istikrar sorunu”
Enflasyonun yanında cari istikrar sorunu ve döviz fiyatı artışlarına yol açan kalitesiz büyümenin alt gelir kümelerine iş ve aş yaratmayan kısırlığı, sürdürülebilme talihini daha da azaltıyor.
“Stagflasyon riski”
ötürüsıyla denetimden çıkmış bir enflasyonunun yanında sakinliğe giren bir ekonomik konjonktür yılın sonlarına hakikat kaçınılmaz görünüyor. Bu da stagflasyonun Türkiye versiyonunu yaşamak demek. Hem pahalılık hem işsizlik, bilhassa alt sınıfların daha yakından hissedecekleri bir sorun yumağı olmaya aday.”
Stagflasyon: Ekonomilerde sakinlik ve yüksek enflasyonun bir ortada gerçekleşmesi
Okumaya devam et...