Kimi meslektaşlarım bu yazı kapsamı haricindedır…
Ki bu yazının isimler ile ilgisi yok. Günümüz medyasının durum analizini yapmaya çalışacağım:
Aslında başlığı “Doksozoflar” diye yazacaktım.
Bu harika terim, filozof Platon‘a ilişkin:
Duyduğu genel geçer kanıyla kendini bilge sananlar (siyasetçiler, işadamları, askerler, gazeteciler) için “kanaat teknisyeni” manasında kullanılıyor.
Nedir kanaat teknisyenliği?
– Kanaati, niyet ve her insanın bildiği havadisi, bilgi olarak sunmaya/ “satmaya” çalışandır.
– Okumakla, bilgiyle, araştırmakla işi yoktur. bakılırsavi/ mesaisi, sırtının sıvazlanacağı kanaat oluşturmaktır kamuoyunda.
– Elini attığı yahut hakkında konuştuğu her sorunu/konuyu yüzeyselleştirme konusunda hüner sahibidir.
– Sokaktaki insanın/ “tribündeki taraftarın” basitçe hazmedip hemencecik tüketeceği “laf” üretir.
– Medyadaki vasat programların vazgeçilmezidir. Medya, kanaat teknisyenlerinden yararlanırken, onlar da medyanın imkânlarından faydalanır.
– TV’deki tartışma programları onun performansını sergileme, kendini gösterme, rüştünü ispat etme yeridir. Ekranda sahnelenen “ateşli tartışma tiyatrosunun” vazgeçilmezidir. Sıkıcı olmamak için mütemadiyen bağırır ve koz paylaşmayı beceriklilik sanır.
– İktidar – muhalif yahut kamu kolektif çıkarına sadakatle bağlı kaldığını söylese de, sıklıkla şahsi menfaati ön plandadır.
– Kendini pazarlar, kendine hayran yaratmayı kaygı edinir. Bahis yoktur, şov/ gösteri-show business vardır.
– Ne kadar epey ilgiyi, o kadar fazla “başarı” sayar.
Kanaat teknisyeni salt iktidar odağında değil, muhalif cenahta da var maalesef!
YA BİZİM MAHALLE
Fransız felsefeci (günümüz sosyolojisinin temel kuramcılarından) Pierre Bourdieu, “kanaat teknisyenliği” teriminden yola çıkarak dedi ki:
– Bugünün medya dünyası, kanaat teknisyeni üretmenin ve bunları benimsetmenin amaçlandığı bir savaş yeri…
– Şu anda entelektüel alana yayılmış olan, daha epey siyasi ömrün mantığıdır: Kınama-karalama, hasmın kanısını sloganlaştırma-çarpıtma…
– Medya, kurşundan süratli “düşünen” ve aslında tüm yaptıkları fast-food‘tur. Ve burası, her mevzu hakkında oldukçaça konuşan yazan “marifetli” fast-thinker/ vasat entelektüeller ile doludur.
– Politik-idari kuruluşun “entelektüellerine” hiç hürmetim yok –bunlar yanardöner palavra makinesi üzere yazan, makalelerini iki idare konseyi toplantısı, üç yayıncı partisi ve sayısız televizyon programları içinde cilalayan kişilerdir…
Çuvaldızını kendimize batırmak zorundayız. Zira:
İktidarın, kanaat teknisyenlerini biliyoruz, icraatlarını görüyoruz. Pekala ya biz? Bizim mahallede kanaat teknisyeni hastalığı yok mu? Bu hâl niyet iklimimizi nasıl etkiliyor, hiç tartışmayacak mıyız?
Sol’da tenkit, ne vakit laf sokmaya- bağırıp çağırmaya- görgüsüzlüğe kabalığa -slogancı konuşmaya indirgendi?
Sol’un entelektüelliğini katleden bu avam dönüşüm bize nereden-nasıl geldi?
Samimi olarak yazıyorum: Kendini medyaya kaptırmış meslektaşlarımı uyarmak istiyorum.
Zira: “Hepimiz Uğur Mumcu’yuz” demekle olmuyor bu iş…
MUHALİF KİMDİR
Uğur Mumcu, nitelikli aydındı/ kaliteli entelektüeldi.
Uğur Mumcu, gazeteciliği- haberciliği âlâ bilirdi.
Uğur Mumcu’nun enerjisi-çalışkanlığı bitmez tükenmezdi. Bilgiliydi. Deneyimliydi. Okurdu, araştırırdı, yazardı. Her kelamını, yazısını buradan süzerek / damıtarak gerçekleştirirdi.
Uğur Mumcu, daima iş üretirdi. Tartışma adabını-üslubunu bilirdi. Öğreticiydi.
Evet. O denli, “Hepimiz Uğur Mumcu’yuz” demek ile olmuyor, bu kadar sıradan değil. Kırk fırın ekmek yemek gerekiyor!
İtalyan Siyaset Bilimci Prof. Norberto Bobbio, tipik niyet üslubu olan sağ-sol ayrımının savunucularından biridir. “Sağ ve Sol: Bir Politik Ayrımın Anlamı” isimli kitabı lisanımıza çevrildi.
Şu değerlendirmesi değerlidir:
–Solcu, insanları ayıran şeylerden çok, onları birleştiren ortak şeyleri düşünen kişidir.
–Sağcı, bir insanı başkasından ayıranın, onları birleştirenden politik olarak daha kıymetli olduğuna inanır.
Evet… Muhalif solcu, ayrımcı değil bütünleştiricidir. Salt aykırılık üzerine yazmaz-konuşmaz. Maksadı, hakikati anlatarak yazarak herkesi kucaklayabilmektir. Yani:
Solcu, kanaat teknisyenliği yapmaz.
Kanaat teknisyeninden solcu olmaz.
Samimi muhalif ve eleştirel güçler olmadan demokrasi olmaz kuşkusuz. Ve entelektüel, birinci dereceden bu güçlerden biridir. Bunun, kanaat teknisyenliği ile farkını bilmelisiniz.
Bu kadar lafdan daha sonra şunu yazmak boynumun borcudur:
Sedef Kabaş‘ın tutuklanmasını protesto ediyorum. Ülkemiz üstündeki mahpus lekesini çıkarın artık…
Soner Yalçın
Ki bu yazının isimler ile ilgisi yok. Günümüz medyasının durum analizini yapmaya çalışacağım:
Aslında başlığı “Doksozoflar” diye yazacaktım.
Bu harika terim, filozof Platon‘a ilişkin:
Duyduğu genel geçer kanıyla kendini bilge sananlar (siyasetçiler, işadamları, askerler, gazeteciler) için “kanaat teknisyeni” manasında kullanılıyor.
Nedir kanaat teknisyenliği?
– Kanaati, niyet ve her insanın bildiği havadisi, bilgi olarak sunmaya/ “satmaya” çalışandır.
– Okumakla, bilgiyle, araştırmakla işi yoktur. bakılırsavi/ mesaisi, sırtının sıvazlanacağı kanaat oluşturmaktır kamuoyunda.
– Elini attığı yahut hakkında konuştuğu her sorunu/konuyu yüzeyselleştirme konusunda hüner sahibidir.
– Sokaktaki insanın/ “tribündeki taraftarın” basitçe hazmedip hemencecik tüketeceği “laf” üretir.
– Medyadaki vasat programların vazgeçilmezidir. Medya, kanaat teknisyenlerinden yararlanırken, onlar da medyanın imkânlarından faydalanır.
– TV’deki tartışma programları onun performansını sergileme, kendini gösterme, rüştünü ispat etme yeridir. Ekranda sahnelenen “ateşli tartışma tiyatrosunun” vazgeçilmezidir. Sıkıcı olmamak için mütemadiyen bağırır ve koz paylaşmayı beceriklilik sanır.
– İktidar – muhalif yahut kamu kolektif çıkarına sadakatle bağlı kaldığını söylese de, sıklıkla şahsi menfaati ön plandadır.
– Kendini pazarlar, kendine hayran yaratmayı kaygı edinir. Bahis yoktur, şov/ gösteri-show business vardır.
– Ne kadar epey ilgiyi, o kadar fazla “başarı” sayar.
Kanaat teknisyeni salt iktidar odağında değil, muhalif cenahta da var maalesef!
YA BİZİM MAHALLE
Fransız felsefeci (günümüz sosyolojisinin temel kuramcılarından) Pierre Bourdieu, “kanaat teknisyenliği” teriminden yola çıkarak dedi ki:
– Bugünün medya dünyası, kanaat teknisyeni üretmenin ve bunları benimsetmenin amaçlandığı bir savaş yeri…
– Şu anda entelektüel alana yayılmış olan, daha epey siyasi ömrün mantığıdır: Kınama-karalama, hasmın kanısını sloganlaştırma-çarpıtma…
– Medya, kurşundan süratli “düşünen” ve aslında tüm yaptıkları fast-food‘tur. Ve burası, her mevzu hakkında oldukçaça konuşan yazan “marifetli” fast-thinker/ vasat entelektüeller ile doludur.
– Politik-idari kuruluşun “entelektüellerine” hiç hürmetim yok –bunlar yanardöner palavra makinesi üzere yazan, makalelerini iki idare konseyi toplantısı, üç yayıncı partisi ve sayısız televizyon programları içinde cilalayan kişilerdir…
Çuvaldızını kendimize batırmak zorundayız. Zira:
İktidarın, kanaat teknisyenlerini biliyoruz, icraatlarını görüyoruz. Pekala ya biz? Bizim mahallede kanaat teknisyeni hastalığı yok mu? Bu hâl niyet iklimimizi nasıl etkiliyor, hiç tartışmayacak mıyız?
Sol’da tenkit, ne vakit laf sokmaya- bağırıp çağırmaya- görgüsüzlüğe kabalığa -slogancı konuşmaya indirgendi?
Sol’un entelektüelliğini katleden bu avam dönüşüm bize nereden-nasıl geldi?
Samimi olarak yazıyorum: Kendini medyaya kaptırmış meslektaşlarımı uyarmak istiyorum.
Zira: “Hepimiz Uğur Mumcu’yuz” demekle olmuyor bu iş…
MUHALİF KİMDİR
Uğur Mumcu, nitelikli aydındı/ kaliteli entelektüeldi.
Uğur Mumcu, gazeteciliği- haberciliği âlâ bilirdi.
Uğur Mumcu’nun enerjisi-çalışkanlığı bitmez tükenmezdi. Bilgiliydi. Deneyimliydi. Okurdu, araştırırdı, yazardı. Her kelamını, yazısını buradan süzerek / damıtarak gerçekleştirirdi.
Uğur Mumcu, daima iş üretirdi. Tartışma adabını-üslubunu bilirdi. Öğreticiydi.
Evet. O denli, “Hepimiz Uğur Mumcu’yuz” demek ile olmuyor, bu kadar sıradan değil. Kırk fırın ekmek yemek gerekiyor!
İtalyan Siyaset Bilimci Prof. Norberto Bobbio, tipik niyet üslubu olan sağ-sol ayrımının savunucularından biridir. “Sağ ve Sol: Bir Politik Ayrımın Anlamı” isimli kitabı lisanımıza çevrildi.
Şu değerlendirmesi değerlidir:
–Solcu, insanları ayıran şeylerden çok, onları birleştiren ortak şeyleri düşünen kişidir.
–Sağcı, bir insanı başkasından ayıranın, onları birleştirenden politik olarak daha kıymetli olduğuna inanır.
Evet… Muhalif solcu, ayrımcı değil bütünleştiricidir. Salt aykırılık üzerine yazmaz-konuşmaz. Maksadı, hakikati anlatarak yazarak herkesi kucaklayabilmektir. Yani:
Solcu, kanaat teknisyenliği yapmaz.
Kanaat teknisyeninden solcu olmaz.
Samimi muhalif ve eleştirel güçler olmadan demokrasi olmaz kuşkusuz. Ve entelektüel, birinci dereceden bu güçlerden biridir. Bunun, kanaat teknisyenliği ile farkını bilmelisiniz.
Bu kadar lafdan daha sonra şunu yazmak boynumun borcudur:
Sedef Kabaş‘ın tutuklanmasını protesto ediyorum. Ülkemiz üstündeki mahpus lekesini çıkarın artık…
Soner Yalçın