Liderler Konuşuyor: Güneydoğu’nun tahıl ambarı endüstride de savlı

Zeytin

Global Mod
Global Mod
DÜNYA, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği öncülüğünde 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle vilayetlerin iktisadını masaya yatırıyor. “Başkanlar Konuişuyor” söyleşi dizisinde bu hafta Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Lideri İbrahim Halil Peltek ve Şanlıurfa Ticaret Borsası Lideri Mehmet Kaya, kenitin kuvvetli yanlarını, potansiyelini, meselelerini ve tahlil tekliflerini anlattılar.

Türkiye’nin en genç nüfusuna istihdam alanları açıyoruz

İbrahim Halil Peltek / Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası İdare Heyeti Başkanı


Güneydoğu Anadolu Projesi yardımıyla Türkiye’deki en çok sulanabilir tarım yerlerine sahibiz. Bölgemizin verimli topraklarında Türkiye’nin en epey pamuk, buğday, mısır ve fıstık üretimini yapıyoruz. Türkiye’nin tarımda lokomotifi olabilecek seviyede altyapıya sahibiz. Bu vesileyle tarıma dayalı sanayi, Şanlıurfa’da son 5 yılda hayli süratli gelişti. Burada 4 organize sanayi bölgemiz (OSB) büsbütün bitmiş durumda. Şanlıurfa OSB için 2000 hektar genişleme talebimiz de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız tarafınca onaylandı. Genişleme alanı devreye alındığında, Türkiye’nin beşinci büyük OSB’si olacak. İlimiz; tarım, sanayi ve turizm olmak üzere 3 alanda ilerliyor. Turizmde başta Göbeklitepe olmak üzere Karahan Doruğu, Saklıkent, Takoran Vadisi, Halfeti, Harran Ovası ve Balıklı Göl ile eşsiz bir potansiyele sahibiz. Tescilli 2700 tarihi yerimiz var. Endüstride de pandemi sürecinde 5000 istihdam artışımız oldu. Şanlıurfa, iktisat ve nüfus olarak hayli süratli büyüyor. Vilayetimizde 65 bin genç nüfus bulunuyor. 19-20 yaş ortalaması ile şu anda en genç nüfusa sahibiz. O niçinle istihdam alanlarını sıkça açmaya çalışıyoruz.

İLİMİZE GELEN YATIRIMCI BÜYÜMEK İÇİN EK ALAN İSTİYOR

İstihdamı artırmak üzere, başta bölgeye uygulanan teşvikler ile gelip yatırım yapıldığında Şanlıurfa’da 10 yıl SGK muafiyetinin yanı sıra 10 yıl KDV muafiyeti kelam konusu. Vilayetimizde dokuma ve ayakkabı kesimlerinde 25 fabrika yatırımı yapıldı. Gelen yatırımcılar da büyümeye başladılar ve yeniden yer talebinde bulunup yatırımlarına devam ettiler. Öte yandan OSB’lerde vilayet haricinden yatırım için sıra bekleyen firmalar var. Gaziantep’ten, İstanbul’dan tekstilci ve iplikçiler geliyor.

İlimizde sanayi yatırımları yapılırken, istihdamın artırılması ismine yerler neredeyse bedelsiz veriliyor. Örneğin farklı bir kentte arazi metrekaresi 1.200 dolarken, Şanlıurfa’da metrekaresi 5 dolardan satılıyor. Hükümetin de verdiği dayanaklar ile ayakkabıcılık üzere iş gücü ağır bölümde vilayetimizde bin kişiyi istihdam eden yatırımcı var. Bin kişi çalıştıran bir endüstrici, ayda hiç bir şey kazanmasa bile SGK primi dayanağından dolayı cebinde 1 milyon TL kalıyor. O niçinle buraya talep çoğaldı. Şanlıurfa, yatırım konusunda Türkiye’nin yıldızlarından biri ve iktisadın lokomotifi olacak.

Ayrıca vilayetimizde fabrikaların kiralanması konusunda da yatırımcıya avantaj sağlıyoruz. Kiralama bedeli 50 bin TL olan fabrikayı, kuluçka manasında yatırım oluşması için 3.600 TL’den veriyoruz. Bu da sembolik bir sayı. Bölge bu fiyat ile yatırımcı tarafınca denetleniyor. Akabinde çabucak 50 dönüm, 100 dönüm isteyen oluyor. Buradaki idarecilerimiz de her işi çarçabuk sağlamaya çalışıyorlar.

ORTADOĞU PAZARININ KAPISIYIZ

Şanlıurfa, yatırım açısından Türkiye’nin en sağlam limanlarından biri. Ortadoğu pazarının kapısıyız. Yapılan fabrika yatırımı 5 yılda kendini amorti ediyor. Turizm açısından bakacak olursak da herkes, medeniyetin beşiği Şanlıurfa’yı görmeli. Evvelce bir otel yatırımı kendisini 25 yılda amorti ediyordu. Günümüzde bu 6-7 yıla indi. Kalkınma açısından Türkiye’nin en avantajlı kentlerinden biri Şanlıurfa’dır.

Şanlıurfa tarım bölümünün lokomotifl erinden biri pozisyonunda. Fakat, sulama konusunda dikkat çekmek istediğim bir husus var: Dünya, yabanî sulamadan çıktı; lakin biz hâlâ yabanî sulama yapıyoruz. 50 yılda oluşabilecek katmanlı topraklarımız bir sulamada drenaj olup gidiyor. Yeni sulama sistemlerimiz damlama ve yağmurlama. Lakin, hala yaygın olan yabanî sulama niçiniyle Harran Ovası telef oluyor. Buna ivedilikle bir tahlil bulmak lazım. Damlama sulama sistemine ivedilikle geçmek lazım. Dünya mirasımız olan Harran Ovası 11 bin 500 yıllık bilinen tarihiyle bize kalmış. Fakat bu gidişle 300 yıl daha sonra bu toprakları kaybedeceğiz. Bunun altını kırmızı kalemle çizmek lazım.


MODERN SULAMA VERİMLİ TOPRAK KAYBINI ÖNLER

Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Lideri İbrahim Halil Peltek ve Şanlıurfa Ticaret Borsası Lideri Mehmet Kaya, Üst Yöneticimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler, sulama projelerinin tamamlanarak tarımda kapasitenin artırılması gerektiğini belirttiler. Ayrıyeten, çağdaş sulama halleriyle verimli toprak kaybının önlenebileceğini vurguladılar.


Tarımdaki gücümüzü lisanslı depolarla pekiştiriyoruz

Mehmet Kaya / Şanlıurfa Ticaret Borsası İdare Heyeti Başkanı


Şanlıurfa, Türkiye’nin tahıl ambarlarından biri pozisyonunda. birebir vakitte geçen yıl kuraklık üretimi vurdu. Bu yıl yağışlar olsa da kıymetli olan yağışın vakti. Mart ayında yağış alamadık. Yağışsız periyotta kurak bölgelerdeki birtakım ekinlerimiz telef oldu. Lakin sulanabilir topraklar fazla olduğundan bu kayıp telafi edilebildi. Şanlıurfa yüksek potansiyele sahip. Bu potansiyeli pahalandırmak ismine kalan projelerimizi tamamlamayı hedefliyoruz. TÜİK sayılarına nazaran Şanlıurfa’da sulanabilir topraklar yüzde 40 civarından yüzde 50’ye ilerliyor.

Rusya-Ukrayna savaşından daha sonra kıymetli buğday tedarikçilerinden Ukrayna’daki üretim kaybı bütün dünyayı etkiledi. Savaş ve pandemi öncesinde Şanlıurfa için en değerli şeyin eğitim olduğunu ve projelerden okullara öncelik verilmesi gerektiğini vurguluyordum. Eğitim hâlâ değerli; lakin GAP’ın değeri daha da arttı.

Şanlıurfa’nın tarımı son senelerda, sanayi yatırımlarıyla da destekleniyor. Vilayetimizdeki tüm OSB’ler yatırım talebi alıyor. Şanlıurfa, kıymetli bir mirasın üzerinde bulunuyor. Potansiyelimizden dolayı yürümek yerine koşmamızın gerektiği bir pozisyondayız. Pandemi periyodunda hububatta pazarımızı daha da geliştirmek için 90 bin ton kapasiteli lisanslı depoyu kurduk. Akabinde 20 bin tonluk lisanslı pamuk deposunu kurduk. Daha evvel yalnızca Ege Bölgesi’nde 15 bin tonluk pamuk lisanslı deposu vardı. Pamuk lisanslı depomuz da dokumacılık kesimine değerli bir hizmet veriyor. Hatta kapasitesini artırmak istiyoruz. Öte yandan fıstık üretiminde de Türkiye’de birinci sıradayız. Pazarı Şanlıurfa’ya getirmek için bir lisanslı depo daha projelendirdik ve 48 bin dönüm yer aldık. Karacadağ Kalkınma Ajansı’nın ile dayanağıyla bu projemizi de bir an evvel gerçekleştirmeye çalışıyoruz. Hem vilayet birebir vakitte ülke olarak tarım mamüllerine muhtaçlığımız var. Bu niçinle vakit kaybedilmemeli. Önümüzdeki sene fıstık lisanslı deposunu da hayata geçirmeyi planlıyoruz.

Ayrıca vilayetimizdeki değerli yatırımlardan biri olan Ceylanpınar Tarım İşletmeleri Çiftliği de geçmişten beri kullanılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığımız bu çiftlikte kuyular açmıştı. Açılan kuyular ile sulama konusunda hoş randıman alınıyor. Lakin temennimiz GAP projesinin bu bölgenin tamamını kapsaması sulama projesinin bitirilmesi. Oradan tüm ülkeye yetecek kadar eser çıkabilir. Sonuç olarak bizim ziraî üretimde kapasiteyi ve verimliliği artırmamız koşul. Nitekim istersek ve hakikat planlama yaparsak kendimize yetebiliriz. Lakin olağan olarak sulama projelerinin bir an evvel tamamlanması lazım.

Okumaya devam et...