DÜNYA, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) öncülüğünde, 81 vilayetteki oda ve borsa liderleriyle iktisadın nabzını tutuyor. “Başkanlar Konuşuyor” söyleşi dizisinin bu haftaki konuğu Çankırı. Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hayrettin Çelikten ve Çankırı Ticaret Borsası Lideri Erdal Aslan, DÜNYA’nın sorularını yanıtladı.
Japon devi de üretim yapıyor, et ve mesken aletleri bölümü de
Hayrettin Çelikten / Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası Lideri
Anadolu’nun ortasındaki Çankırımızın iktisadı evvelde tarım ve hayvancılığa dayanırken, 80’lerden daha sonra endüstrileşme ile çeşitlendi. Teşviklerle birlikte cazip bir kent haline geldik. Teşvikte 5. Bölgeyiz, OSB’lerimizde yapılan yatırımlar 6. Bölge teşviklerinden faydalanabiliyor. İhracatçı kentler içinde 81 ilin içinde ortalarda yer alıyoruz. Evvelce bizim tuz madenimiz yardımıyla tuz fabrikalarımız, buğday üretimi niçiniyle makarna, un ve yem fabrikalarımız vardı. Şu anda Japon yatırımcımız Sumitomo Rubber Ako Lastik Fabrikası, otomotiv lastikleri üretiyor. 2 bin 300 çalışını var ve önemli bir ihracat sayısına sahip. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) deklare ettiğı Türkiye’nin En Büyük 500 Kuruluşu listesinde 203’üncü sırada bir dev. İhracatımızın lokomotifi. Bunun haricinde Erna Maş fabrikamız var. Elektrikli konut aletleri dalına üretim yapıyor. Şabanözü’ndeki OSB’de yaklaşık 2 bin 500 çalışanı var. İki çorap fabrikamızda toplamda 2 bin 500 kişi çalışıyor. Aytaç’ın et tesisleri kentimizde. Kurşunlu’da seramik fabrikalarımız var. 7-8 tesiste binin üzerinde kişi istihdam ediliyor. OSB’ler dahil odamıza kayıtlı 220 üreticimiz var. Ben 2009 yılında oda lideri oldum. Net bir sayı vereyim. O tarihte kentimizde 5 ihracatçımız vardı ve ihracat sayımız Çankırı genelinde 18,5 milyon dolardı. Bu yılsonu itibariyle 285 milyon dolar ihracata ve 60 ihracatçıya ulaştık. 12 yılda bir ihracat atılımı yaptık. Büyük birtakım tesislerin merkezleri diğer kentlerde olmasa ihracatımız fazlaca daha fazla. İhracat sayılarının büyük bir kısmı kentimizin sayılarına yansımıyor. Bunları da hesaplarsak ihracatımız 500 milyon doları aşıyor. Cari fazla veren bir kentiz.
GÖÇ EDEN GENÇLERİMİZİ yine BEKLİYORUZ
Çankırı epeyce göç vermiş bir vilayet. İlçelerimizle birlikte nüfusumuz 200 bin kadar. Bilhassa 1990 ile 2000 yılları içinde fazlaca göç verdik. Ankara’da yarım milyon, İstanbul’da 250 bin Çankırılı yaşıyor. Artık sanayileştik, o niçinle göç etmiş insanlarımızı vilayetimize tekrar davet ediyoruz. Büyükşehirlerde yaşayan hemşerilerimizden, daha epeyce emekliler döndü, inşallah gençlerimiz de döner.
Ankara bize 120 kilometre uzakta. Yani 1 saat 10 dakikalık bir yol. Dezavantaj olduğu söyleniyor ancak ben biraz farklı düşünüyorum. Ayağımızın tabanında 6 milyonluk bir pazar. OSB’lerimizde bu niçinle doluluk yüksek. 2’si büsbütün doldu. Şabanözü ve Çerkeş’te genişleme alanları açılıyor. Yakınkent OSB genç bir bölgemiz. 2013 yılında kurduk. 4 firmamız, aşağı üst 4 bin çalışanımız var. Doluluk oranı da yüzde 20’lerde. Türkiye’nin 3’te 2’sine ulaşabilecek bir coğrafik pozisyondayız. Bu noktada avantajlıyız. Filyos Limanı’na epeyce yakınız. Samsun Limanı’na Gebze’ye yakınız, demiryolumuz var. Yükleme istasyonu ile ilgili bir problemimiz var, 2 yıldır aşamadık. Önümüzdeki günlerde o da hayata geçerse epey büyük katkısı olur. 6 OSB’miz var. 4’ü hayli faal.
3 BİN KİŞİ KENT DIŞINDAN ÇALIŞMAYA GELİYOR
Çankırı’da birinci sanayi meslek lisesi 1944 yılında kurulmuş. Mezunlar sanatkâr seviyede kendi işlerini yapmışlar ancak altyapı da oluşturmuşlar. Endüstrimizin gelişmesinde onların da katkısı var. İşsizlik oranımız düşük. Biz kentleşme ile endüstrileşmeyi at başı götürememişiz. Günübirlik etraf vilayetlerden 3 bin kişi çalışmak için Çankırı’ya gidip geliyor. Kalecik’ten Çubuk’tan, Kırıkkale’den kentimize çalışmak için gelenler var. Onları burada yaşatamıyoruz. Ucuz konut muhtaçlığımız var. Şayet burada yaşarlarsa, kentimizin parası esnafımıza, tüccarımıza dönecek. Öte yandan beyaz yakalıların da yüzde 80’i Ankara’da yaşıyor. Kentin toplumsal donatı larının da gelişmesi gerekiyor.
Pandeminin şiddetli şartları bilakis göç başlattı, artık sırada gençlerin gelmesi var
Erdal Aslan / Çankırı Ticaret Borsası Lideri
Geçen yıl önemli bir kuraklık yaşadık. Çankırı genelinde Kızılırmak havzasında kuraklığı hissettik. Fakat bizim Taşkaracalar bölgesi dediğimiz Akkaraca-Çerkeş- Kurşunlu civarında kuraklık nispeten daha az oldu. Yani Çankırı’da ilçeler birbirini dengeledi. Bu yıl çok hoş bol yağışlarımız var. Nisanmayısta da tıpkı biçimde devam ederse hasadımız hoş olur. Verimli topraklarımızı basınçlı sulama ile suluyoruz. Bu niçinle önemli üretim kaybı olmuyor. Osmancık ve baldo cinsi çeltik üretiyoruz. Bu manada Türkiye’nin üretiminin yüzde 10’unu Çankırı karşılıyor. Kızılırmak havzasında iki sulama projemiz var, bir de tamamlanmakta olan üçüncü projemiz var. Eser çeşitlendirmeye çalışıyoruz. Borsacılıkta satış salonumuzu açtık. Valilik de sera OSB kurulması için çalışmalar yürütüyor. Bu kıymetli bir yatırım. Ayrıyeten Çankırı’da rakım düşük olduğu için, Adana’dan daha sonra birinci buğdayı biz veriyoruz.
Pandemi insanları zorladı. O yüzden kentlerdeki ömür artık zorlaşmaya başladı. Beşerler kendi memleketine, kendi köyüne dönüyor. Devletin verdiği ziraî takviyelerden de yaralanmayı düşünen binlerce insan var. Bu hoş bir ivme. Zira artık göçü bilakis çevirmek istiyoruz. Köylerimizde genelde genç yok. Artık artık onları bekliyoruz.
ÇAĞDAŞ HAYVAN BORSASI KURULMASINI İSTİYORUZ
Borsa olarak 210 üyemiz var, etkin olanlar 180 kadar. Üye sayımız düşük üzere gözükse de ekonomik tesir alanları kuvvetli. örneğin Aytaç bizim üyemiz. Paydaşlarımız üreticiler ve çiftçiler. Borsacılık faaliyetlerinde üretim odaklı düşünüyoruz. O yüzden üretimin geliştirilmesinde, üretimin bedelinin arttırılmasında, çiftçimizin ürettiği eserin pazara daha rahat ulaştırılmasında borsa olarak biz çalışıyoruz. Bir de borsacılık faaliyetleri içinde hayvan pazarlarının da işletmesi var. Çankırı merkezimizde bir hayvan pazarımız yok. Bunun da sancısını çekiyoruz. Çağdaş bir hayvan pazarı kurulması için çalışmalarımız sürüyor. Küçük vilayetlerde hayvan pazarlarını belediyeler işletiyor. İlçemiz Çerkeş’te yeni bir hayvan pazarı açılışımız oldu.
TUZ LAMBALARI KENTİN SİMGESİ OLDU
Son 5-6 yılda kentimizde bir tuz lambası dalı doğdu. Çankırı’nın her köşesinde bir tuz lambası dükkânı nazaranbilirsiniz. Bu lambalar adeta Çankırı’nın bir simgesi haline geldi. Sofrada yenilen tuz için de Canan Karatay hocamız daima bizim reklamımızı yapıyor. Çankırı’nın ismini tuzla özleştirebiliriz. Önemli rezervlere sahibiz, önemli üretimimiz var. Yalnızca bir firmamız günde yaklaşık 3 bin ton tuz işliyor. Türkiye’ye 70-80 yıl yetecek rezervimizin olduğu söyleniyor.
110 BİN KİŞİ TUZ MAĞARASINI ZİYARET ETTİ
Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hayrettin Çelikten ve Çankırı Ticaret Borsası Lideri Erdal Aslan, İdare Heyeti Liderimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler; geçen yıl tuz mağarasını 110 bin kişinin ziyaret ettiğini belirterek, “Ayrıca 1074’te Selçukluların fethettiği bu kentte Taş Mescit’i yapmışlar. Oradaki yılan arması eczacılığın sembolü. Bunu tüm dünyaya anlatacağız” dediler.
Okumaya devam et...
Japon devi de üretim yapıyor, et ve mesken aletleri bölümü de
Hayrettin Çelikten / Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası Lideri
Anadolu’nun ortasındaki Çankırımızın iktisadı evvelde tarım ve hayvancılığa dayanırken, 80’lerden daha sonra endüstrileşme ile çeşitlendi. Teşviklerle birlikte cazip bir kent haline geldik. Teşvikte 5. Bölgeyiz, OSB’lerimizde yapılan yatırımlar 6. Bölge teşviklerinden faydalanabiliyor. İhracatçı kentler içinde 81 ilin içinde ortalarda yer alıyoruz. Evvelce bizim tuz madenimiz yardımıyla tuz fabrikalarımız, buğday üretimi niçiniyle makarna, un ve yem fabrikalarımız vardı. Şu anda Japon yatırımcımız Sumitomo Rubber Ako Lastik Fabrikası, otomotiv lastikleri üretiyor. 2 bin 300 çalışını var ve önemli bir ihracat sayısına sahip. İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) deklare ettiğı Türkiye’nin En Büyük 500 Kuruluşu listesinde 203’üncü sırada bir dev. İhracatımızın lokomotifi. Bunun haricinde Erna Maş fabrikamız var. Elektrikli konut aletleri dalına üretim yapıyor. Şabanözü’ndeki OSB’de yaklaşık 2 bin 500 çalışanı var. İki çorap fabrikamızda toplamda 2 bin 500 kişi çalışıyor. Aytaç’ın et tesisleri kentimizde. Kurşunlu’da seramik fabrikalarımız var. 7-8 tesiste binin üzerinde kişi istihdam ediliyor. OSB’ler dahil odamıza kayıtlı 220 üreticimiz var. Ben 2009 yılında oda lideri oldum. Net bir sayı vereyim. O tarihte kentimizde 5 ihracatçımız vardı ve ihracat sayımız Çankırı genelinde 18,5 milyon dolardı. Bu yılsonu itibariyle 285 milyon dolar ihracata ve 60 ihracatçıya ulaştık. 12 yılda bir ihracat atılımı yaptık. Büyük birtakım tesislerin merkezleri diğer kentlerde olmasa ihracatımız fazlaca daha fazla. İhracat sayılarının büyük bir kısmı kentimizin sayılarına yansımıyor. Bunları da hesaplarsak ihracatımız 500 milyon doları aşıyor. Cari fazla veren bir kentiz.
GÖÇ EDEN GENÇLERİMİZİ yine BEKLİYORUZ
Çankırı epeyce göç vermiş bir vilayet. İlçelerimizle birlikte nüfusumuz 200 bin kadar. Bilhassa 1990 ile 2000 yılları içinde fazlaca göç verdik. Ankara’da yarım milyon, İstanbul’da 250 bin Çankırılı yaşıyor. Artık sanayileştik, o niçinle göç etmiş insanlarımızı vilayetimize tekrar davet ediyoruz. Büyükşehirlerde yaşayan hemşerilerimizden, daha epeyce emekliler döndü, inşallah gençlerimiz de döner.
Ankara bize 120 kilometre uzakta. Yani 1 saat 10 dakikalık bir yol. Dezavantaj olduğu söyleniyor ancak ben biraz farklı düşünüyorum. Ayağımızın tabanında 6 milyonluk bir pazar. OSB’lerimizde bu niçinle doluluk yüksek. 2’si büsbütün doldu. Şabanözü ve Çerkeş’te genişleme alanları açılıyor. Yakınkent OSB genç bir bölgemiz. 2013 yılında kurduk. 4 firmamız, aşağı üst 4 bin çalışanımız var. Doluluk oranı da yüzde 20’lerde. Türkiye’nin 3’te 2’sine ulaşabilecek bir coğrafik pozisyondayız. Bu noktada avantajlıyız. Filyos Limanı’na epeyce yakınız. Samsun Limanı’na Gebze’ye yakınız, demiryolumuz var. Yükleme istasyonu ile ilgili bir problemimiz var, 2 yıldır aşamadık. Önümüzdeki günlerde o da hayata geçerse epey büyük katkısı olur. 6 OSB’miz var. 4’ü hayli faal.
3 BİN KİŞİ KENT DIŞINDAN ÇALIŞMAYA GELİYOR
Çankırı’da birinci sanayi meslek lisesi 1944 yılında kurulmuş. Mezunlar sanatkâr seviyede kendi işlerini yapmışlar ancak altyapı da oluşturmuşlar. Endüstrimizin gelişmesinde onların da katkısı var. İşsizlik oranımız düşük. Biz kentleşme ile endüstrileşmeyi at başı götürememişiz. Günübirlik etraf vilayetlerden 3 bin kişi çalışmak için Çankırı’ya gidip geliyor. Kalecik’ten Çubuk’tan, Kırıkkale’den kentimize çalışmak için gelenler var. Onları burada yaşatamıyoruz. Ucuz konut muhtaçlığımız var. Şayet burada yaşarlarsa, kentimizin parası esnafımıza, tüccarımıza dönecek. Öte yandan beyaz yakalıların da yüzde 80’i Ankara’da yaşıyor. Kentin toplumsal donatı larının da gelişmesi gerekiyor.
Pandeminin şiddetli şartları bilakis göç başlattı, artık sırada gençlerin gelmesi var
Erdal Aslan / Çankırı Ticaret Borsası Lideri
Geçen yıl önemli bir kuraklık yaşadık. Çankırı genelinde Kızılırmak havzasında kuraklığı hissettik. Fakat bizim Taşkaracalar bölgesi dediğimiz Akkaraca-Çerkeş- Kurşunlu civarında kuraklık nispeten daha az oldu. Yani Çankırı’da ilçeler birbirini dengeledi. Bu yıl çok hoş bol yağışlarımız var. Nisanmayısta da tıpkı biçimde devam ederse hasadımız hoş olur. Verimli topraklarımızı basınçlı sulama ile suluyoruz. Bu niçinle önemli üretim kaybı olmuyor. Osmancık ve baldo cinsi çeltik üretiyoruz. Bu manada Türkiye’nin üretiminin yüzde 10’unu Çankırı karşılıyor. Kızılırmak havzasında iki sulama projemiz var, bir de tamamlanmakta olan üçüncü projemiz var. Eser çeşitlendirmeye çalışıyoruz. Borsacılıkta satış salonumuzu açtık. Valilik de sera OSB kurulması için çalışmalar yürütüyor. Bu kıymetli bir yatırım. Ayrıyeten Çankırı’da rakım düşük olduğu için, Adana’dan daha sonra birinci buğdayı biz veriyoruz.
Pandemi insanları zorladı. O yüzden kentlerdeki ömür artık zorlaşmaya başladı. Beşerler kendi memleketine, kendi köyüne dönüyor. Devletin verdiği ziraî takviyelerden de yaralanmayı düşünen binlerce insan var. Bu hoş bir ivme. Zira artık göçü bilakis çevirmek istiyoruz. Köylerimizde genelde genç yok. Artık artık onları bekliyoruz.
ÇAĞDAŞ HAYVAN BORSASI KURULMASINI İSTİYORUZ
Borsa olarak 210 üyemiz var, etkin olanlar 180 kadar. Üye sayımız düşük üzere gözükse de ekonomik tesir alanları kuvvetli. örneğin Aytaç bizim üyemiz. Paydaşlarımız üreticiler ve çiftçiler. Borsacılık faaliyetlerinde üretim odaklı düşünüyoruz. O yüzden üretimin geliştirilmesinde, üretimin bedelinin arttırılmasında, çiftçimizin ürettiği eserin pazara daha rahat ulaştırılmasında borsa olarak biz çalışıyoruz. Bir de borsacılık faaliyetleri içinde hayvan pazarlarının da işletmesi var. Çankırı merkezimizde bir hayvan pazarımız yok. Bunun da sancısını çekiyoruz. Çağdaş bir hayvan pazarı kurulması için çalışmalarımız sürüyor. Küçük vilayetlerde hayvan pazarlarını belediyeler işletiyor. İlçemiz Çerkeş’te yeni bir hayvan pazarı açılışımız oldu.
TUZ LAMBALARI KENTİN SİMGESİ OLDU
Son 5-6 yılda kentimizde bir tuz lambası dalı doğdu. Çankırı’nın her köşesinde bir tuz lambası dükkânı nazaranbilirsiniz. Bu lambalar adeta Çankırı’nın bir simgesi haline geldi. Sofrada yenilen tuz için de Canan Karatay hocamız daima bizim reklamımızı yapıyor. Çankırı’nın ismini tuzla özleştirebiliriz. Önemli rezervlere sahibiz, önemli üretimimiz var. Yalnızca bir firmamız günde yaklaşık 3 bin ton tuz işliyor. Türkiye’ye 70-80 yıl yetecek rezervimizin olduğu söyleniyor.
110 BİN KİŞİ TUZ MAĞARASINI ZİYARET ETTİ
Çankırı Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Hayrettin Çelikten ve Çankırı Ticaret Borsası Lideri Erdal Aslan, İdare Heyeti Liderimiz Hakan Güldağ, Genel Koordinatörümüz Vahap Munyar, Yazıişleri Müdürümüz Handan Sema Ceylan’ın sorularını yanıtladı. Liderler; geçen yıl tuz mağarasını 110 bin kişinin ziyaret ettiğini belirterek, “Ayrıca 1074’te Selçukluların fethettiği bu kentte Taş Mescit’i yapmışlar. Oradaki yılan arması eczacılığın sembolü. Bunu tüm dünyaya anlatacağız” dediler.
Okumaya devam et...