Ferhat POLAT
Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun’un geçen haftaki gong merasiminde ‘üzerinde çalışıyoruz’ dediği yeni finansal eserler aşikâr oldu. Üç yeni eser; fiziki teslimatlı Dolar/TL vadeli ve opsiyon mukavelesi, platin ve paladyum vadeli süreç kontratı ile devlet iç borçlanma senedi vadeli süreç kontratı olarak duyuruldu.
VİOP piyasasında biroldukca esere dayalı mukavele süreç görüyor. Yeni düzenleme ile bu mamüllerin sayısı artarken, dolar kontratında fiziki teslimat uygulaması dikkat çekti. İşletmelere kur riskini hedge edebilme fırsatı sunacak alternatif bir eser olan fiziki teslimatlı Dolar/TL mukavelesi değerli bir atak olarak bedellendiriliyor. Bu ortada 2002 yılında İzmir’de kurulan ve 2005’te sürece başlayan Vadeli Süreç ve Opsiyon Borsası’nda fiziki teslimatlı dolar ve euro eserleri yer almıştı. Fakat TL’nin kuvvetli olduğu senelera denk geldiğinden, talep yetersizliğinden bu eser süreçten kaldırılmıştı.
“Reel dala takviye olacağız”
Yeni Dolar/TL vadeli süreç ve opsiyon kontratları 22 Ekim’de süreç görmeye başlayacak. Piyasa profesyonelleri, gerçek şahısların buyruk iletemeyeceği, fiziki teslimatlı bu mukavelelerin bilhassa kur riski taşıyan şirketler için ‘can simidi’ olabileceğini düşünüyor.
Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun da mevcut nakdi uzlaşmalı döviz kontratlarına ek olarak vade sonunda fiziki teslimatlı olarak sürece açılacak bu kontratların, başta gerçek bölüm ve dış ticaret şirketleri olmak üzere, faaliyetleri gereği bilançosunda yabancı para durumu taşıyan şirketlerin kur risklerini daha rekabetçi, inançlı ve şeffaf bir platformda yönetmelerine imkan sağlayacağını vurguladı.
Gerçek bireyler buyruk iletemeyecek
Ergun, gerçek bireylerin buyruk iletemeyeceği bu mukavelelerin, ortalarında kredi limiti olmayan yahut finansal gerilim vakit içinderında limit sorunu yaşayan finansal kuruluşların birbirleriyle merkezi karşı taraf teminatı altında süreç yapmalarını temin edeceğini aktardı. Standart vadelerin yanı sıra sağlanan esnek vade açma imkanı ile şirketlerin döviz konumlarını motamot bankalarla yaptıkları forward ve opsiyon mukavelelerinde olduğu üzere vade uyuşmazlığı olmadan müdafaa altına almasına imkan sağlayacağını kaydeden Ergun, bu sayede şirketlerin yalnızca faal olarak çalıştıkları ve kredi limitine sahip oldukları bankalardan değil, borsaya erişimi olan tüm paydaşlardan fiyat alarak daha rekabetçi fiyatlara erişim imkanına kavuşacağına işaret etti.
Faiz riski de yönetilebilecek
Üzerinde çalıştıkları ve yakın vakitte hayata geçirmeyi planladıkları öteki bir eserin DİBS vadeli süreç kontratları olduğunu bildiren Ergun, “Bu mukaveleler bilhassa finans kesiminin ve kurumsal yatırımcıların faiz risklerini daha faal bir biçimde yönetmelerine ve spot piyasa ile vadeli piyasa içindeki akışkanlığı sağlayarak derinliğin artmasına ve daha aktif fiyat oluşumuna imkan verecek” dedi. DİBS vadeli süreç kontratlarına bankaların yanı sıra tahvil portföyü bulunan ve piyasa faiz oranlarının değişiminden korunmak isteyen öteki kurumsal ve kişisel yatırımcıların da ilgi göstermesi bekleniyor.
‘Platin ve paladyum’un ilgi görmesi bekleniyor
Yeni finansal eserlerden bir öteki ise 17 Eylül’de sürece açılacak ve ağır ilgi görmesi beklenen platin ve paladyum vadeli süreç kontratları. Bu kontratlarla değerli madenler eser gamının tamamlanmış olacağını söyleyen Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun, “bu biçimdelikle salgın daha sonrasında küresel çapta uygulanan genişleyici para ve maliye siyasetlerinin tesiri ile değerli maden fiyatlarında görülen yüksek oynaklık karşısında yatırımcılara hem merkezi karşı taraf garantisiyle yatırım yapma birebir vakitte risklerini yönetme imkanı sağlayacağız” diye konuştu. Platin ve paladyum vadeli süreçler kontratları, BIST 30, BIST Likit Banka, BIST-Banka Dışı 10, altın ve gümüş mukavelelerinde olduğu üzere VİOP akşam seansına da dahil edilerek saat 23.00’e kadar süreç bakılırsacek.
Korkmaz Ergun, mukavelelerin VİOP’ta süreç görmeye başlaması ile değerli maden, döviz ve faiz piyasalarında farklı yatırımcı kümelerinin farklı gereksinimlerinin esnek bir halde karşılanmasını, sıklıkla tezgahüstü piyasada gerçekleşen süreçlerin organize piyasa bakış açısıyla alternatifler sunmasını ve risk idaresi imkanlarının artırılmasını amaçladıklarını kelamlarına ekledi.
Yeni dolar mukavelesi mevcut talebi böler mi?
Meksa Yatırım VİOP Genel Müdür Yardımcısı Ergün Tekgül’e nazaran; bilhassa DolarTL’de birebir anda 16 vadenin açık olması ve üstüne gelecek fiziki teslimatlı mukavelelerin toplam talebin bölünmesine yol açıp açmayacağı değerli bir nokta. Yeni eserleri DÜNYA’ya kıymetlendiren Tekgül, “Yabancı yatırımcıların 2021’de yüzde 35’lere yükselen süreç hacmiyle VİOP, son 2 yıldır eser gamı genişlemesiyle de isminden kelam ettiriyor. Bilhassa platin ve paladyumun altın ve gümüşte olduğu üzere ağır ilgiyle karışılacağını düşünüyorum. Fiziki teslimatlı UsdTry kontratları ise var olan talebi bölmediği sürece, her ne kadar kullanmamakta ısrar etseler de, bilhassa kur riski taşıyan şirketler için can simidi olabilir. DİBS kontratları ise faizlerin yükseldiği şu devirde kâfi talebi bulursa 2 taraflı süreç yeteneği ile spot hacmini de olumlu tarafta etkileyebilir ki aslına bakarsanız türev eserler tabiatı gereği destek varlıklarının süreç hacmini de müspet katkı sağlarlar” dedi.
“Hacim düşük, katkı büyük olacak”
Yeni dolar kontratını DÜNYA’ya kıymetlendiren Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, “Son 3 yılda kur artışından korunma konusunda şirketlerden gelen talep üzerine BIST, bir daha fiziki teslimli üstelik esnek vade imkanı sağlayarak, mesela ‘bana 2 ay daha sonra ayın 22’sinde dolar lazım’ diyerek buyruk girilebilecek bir sistemi başlatıyor” dedi. Yalnızca kurumsal müşteriler ve şirketlerin süreç yapabileceğini hatırlatan Kaya, “Bu cins kontratta, piyasanın süreç hacminin birçoklarını yapan ferdî yatırımcının süreç girmesi yasak. ötürüsıyla hacmi düşük olacak, lakin Türkiye için değerli bir sıkıntıya deva olması bekleniyor. Şirketler, yalnızca muhakkak vadede ve o gün saat 15:30’da TCMB kuruyla nakit olarak parasını alıp daha sonra gidip bankadan dolara dönmenin külfetinden, muhtemel ziyanından kurtulmuş olacak” değerlendirmesini yaptı.
Okumaya devam et...
Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun’un geçen haftaki gong merasiminde ‘üzerinde çalışıyoruz’ dediği yeni finansal eserler aşikâr oldu. Üç yeni eser; fiziki teslimatlı Dolar/TL vadeli ve opsiyon mukavelesi, platin ve paladyum vadeli süreç kontratı ile devlet iç borçlanma senedi vadeli süreç kontratı olarak duyuruldu.
VİOP piyasasında biroldukca esere dayalı mukavele süreç görüyor. Yeni düzenleme ile bu mamüllerin sayısı artarken, dolar kontratında fiziki teslimat uygulaması dikkat çekti. İşletmelere kur riskini hedge edebilme fırsatı sunacak alternatif bir eser olan fiziki teslimatlı Dolar/TL mukavelesi değerli bir atak olarak bedellendiriliyor. Bu ortada 2002 yılında İzmir’de kurulan ve 2005’te sürece başlayan Vadeli Süreç ve Opsiyon Borsası’nda fiziki teslimatlı dolar ve euro eserleri yer almıştı. Fakat TL’nin kuvvetli olduğu senelera denk geldiğinden, talep yetersizliğinden bu eser süreçten kaldırılmıştı.
“Reel dala takviye olacağız”
Yeni Dolar/TL vadeli süreç ve opsiyon kontratları 22 Ekim’de süreç görmeye başlayacak. Piyasa profesyonelleri, gerçek şahısların buyruk iletemeyeceği, fiziki teslimatlı bu mukavelelerin bilhassa kur riski taşıyan şirketler için ‘can simidi’ olabileceğini düşünüyor.
Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun da mevcut nakdi uzlaşmalı döviz kontratlarına ek olarak vade sonunda fiziki teslimatlı olarak sürece açılacak bu kontratların, başta gerçek bölüm ve dış ticaret şirketleri olmak üzere, faaliyetleri gereği bilançosunda yabancı para durumu taşıyan şirketlerin kur risklerini daha rekabetçi, inançlı ve şeffaf bir platformda yönetmelerine imkan sağlayacağını vurguladı.
Gerçek bireyler buyruk iletemeyecek
Ergun, gerçek bireylerin buyruk iletemeyeceği bu mukavelelerin, ortalarında kredi limiti olmayan yahut finansal gerilim vakit içinderında limit sorunu yaşayan finansal kuruluşların birbirleriyle merkezi karşı taraf teminatı altında süreç yapmalarını temin edeceğini aktardı. Standart vadelerin yanı sıra sağlanan esnek vade açma imkanı ile şirketlerin döviz konumlarını motamot bankalarla yaptıkları forward ve opsiyon mukavelelerinde olduğu üzere vade uyuşmazlığı olmadan müdafaa altına almasına imkan sağlayacağını kaydeden Ergun, bu sayede şirketlerin yalnızca faal olarak çalıştıkları ve kredi limitine sahip oldukları bankalardan değil, borsaya erişimi olan tüm paydaşlardan fiyat alarak daha rekabetçi fiyatlara erişim imkanına kavuşacağına işaret etti.
Faiz riski de yönetilebilecek
Üzerinde çalıştıkları ve yakın vakitte hayata geçirmeyi planladıkları öteki bir eserin DİBS vadeli süreç kontratları olduğunu bildiren Ergun, “Bu mukaveleler bilhassa finans kesiminin ve kurumsal yatırımcıların faiz risklerini daha faal bir biçimde yönetmelerine ve spot piyasa ile vadeli piyasa içindeki akışkanlığı sağlayarak derinliğin artmasına ve daha aktif fiyat oluşumuna imkan verecek” dedi. DİBS vadeli süreç kontratlarına bankaların yanı sıra tahvil portföyü bulunan ve piyasa faiz oranlarının değişiminden korunmak isteyen öteki kurumsal ve kişisel yatırımcıların da ilgi göstermesi bekleniyor.
‘Platin ve paladyum’un ilgi görmesi bekleniyor
Yeni finansal eserlerden bir öteki ise 17 Eylül’de sürece açılacak ve ağır ilgi görmesi beklenen platin ve paladyum vadeli süreç kontratları. Bu kontratlarla değerli madenler eser gamının tamamlanmış olacağını söyleyen Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun, “bu biçimdelikle salgın daha sonrasında küresel çapta uygulanan genişleyici para ve maliye siyasetlerinin tesiri ile değerli maden fiyatlarında görülen yüksek oynaklık karşısında yatırımcılara hem merkezi karşı taraf garantisiyle yatırım yapma birebir vakitte risklerini yönetme imkanı sağlayacağız” diye konuştu. Platin ve paladyum vadeli süreçler kontratları, BIST 30, BIST Likit Banka, BIST-Banka Dışı 10, altın ve gümüş mukavelelerinde olduğu üzere VİOP akşam seansına da dahil edilerek saat 23.00’e kadar süreç bakılırsacek.
Korkmaz Ergun, mukavelelerin VİOP’ta süreç görmeye başlaması ile değerli maden, döviz ve faiz piyasalarında farklı yatırımcı kümelerinin farklı gereksinimlerinin esnek bir halde karşılanmasını, sıklıkla tezgahüstü piyasada gerçekleşen süreçlerin organize piyasa bakış açısıyla alternatifler sunmasını ve risk idaresi imkanlarının artırılmasını amaçladıklarını kelamlarına ekledi.
Yeni dolar mukavelesi mevcut talebi böler mi?
Meksa Yatırım VİOP Genel Müdür Yardımcısı Ergün Tekgül’e nazaran; bilhassa DolarTL’de birebir anda 16 vadenin açık olması ve üstüne gelecek fiziki teslimatlı mukavelelerin toplam talebin bölünmesine yol açıp açmayacağı değerli bir nokta. Yeni eserleri DÜNYA’ya kıymetlendiren Tekgül, “Yabancı yatırımcıların 2021’de yüzde 35’lere yükselen süreç hacmiyle VİOP, son 2 yıldır eser gamı genişlemesiyle de isminden kelam ettiriyor. Bilhassa platin ve paladyumun altın ve gümüşte olduğu üzere ağır ilgiyle karışılacağını düşünüyorum. Fiziki teslimatlı UsdTry kontratları ise var olan talebi bölmediği sürece, her ne kadar kullanmamakta ısrar etseler de, bilhassa kur riski taşıyan şirketler için can simidi olabilir. DİBS kontratları ise faizlerin yükseldiği şu devirde kâfi talebi bulursa 2 taraflı süreç yeteneği ile spot hacmini de olumlu tarafta etkileyebilir ki aslına bakarsanız türev eserler tabiatı gereği destek varlıklarının süreç hacmini de müspet katkı sağlarlar” dedi.
“Hacim düşük, katkı büyük olacak”
Yeni dolar kontratını DÜNYA’ya kıymetlendiren Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, “Son 3 yılda kur artışından korunma konusunda şirketlerden gelen talep üzerine BIST, bir daha fiziki teslimli üstelik esnek vade imkanı sağlayarak, mesela ‘bana 2 ay daha sonra ayın 22’sinde dolar lazım’ diyerek buyruk girilebilecek bir sistemi başlatıyor” dedi. Yalnızca kurumsal müşteriler ve şirketlerin süreç yapabileceğini hatırlatan Kaya, “Bu cins kontratta, piyasanın süreç hacminin birçoklarını yapan ferdî yatırımcının süreç girmesi yasak. ötürüsıyla hacmi düşük olacak, lakin Türkiye için değerli bir sıkıntıya deva olması bekleniyor. Şirketler, yalnızca muhakkak vadede ve o gün saat 15:30’da TCMB kuruyla nakit olarak parasını alıp daha sonra gidip bankadan dolara dönmenin külfetinden, muhtemel ziyanından kurtulmuş olacak” değerlendirmesini yaptı.
Okumaya devam et...