Konut satışına gelen dijital kontrol ilan sildirdi

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Leyla İLHAN

Online emlak platformlarında yer alan gayrimenkul ilanlarına yönelik düzenleme Resmi Gazete’de 31 Mayıs Salı günü yayımlanıp 1 Haziran itibariyle uygulamaya girdi. Yeni düzenleme ile ilan sitelerinde yer alan taşınır ve taşınmazlara ilişkin tüm bilgiler, 1 aylık dönemlerle Gelir Yönetimi Başkanlığı’na bildirilecek. Uygulamayla düzmece ilan vererek gayrimenkul piyasasında spekülatif emelli fiyat artışlarının engellenmesi, bununla birlikte vergi kaçağının en aza indirilmesi ve piyasanın şeffafl aştırılması amaçlanıyor. Düzenleme piyasada da tesirini süratli gösterdi. Düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlandığı birinci günde ilan sitelerinde kaldırılan ilan sayısı 2’ye katlanırken, silinen ilanların devamında da artarak sürdüğü belirtiliyor. Sistemin konutlarda oluşan köpük meblağları bir nebze olsa da düşüreceği, lakin arz eksikliğinden dolayı enflasyon oranında artışların ise süreceği tabir ediliyor. tıpkı vakitte kesim firmaları, silinen ilanların Facebook ve Twitter üzere denetlenemeyen toplumsal medya alanlarına ya da online olmayan platformlara kaymasından telaşlı.

Denetimler mal sahipleri ve emlak ofislerine olacak

Uygulamayla ilgili kıymetlendirme yapan Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat, “Şu anda intibak devrindeyiz. Uydurma ilanlar konusunda hem Gelir Yönetimi tıpkı vakitte Ticaret Bakanlığı’na hayli fazla şikayet gittiğine dair duyumlar oluyordu. Piyasada fiyatları üst çekmek için bu tip ilanlar yayımlanıyor. aslına bakarsan gayrimenkul biraz emsale nazaran gidiyor. Bölgedeki fiyatları nazarann mal sahipleri fiyatları artırıyor ve yapay bir enflasyon oluşuyor. Bu niçinle bu biçimde bir karar alınmış olabilir” dedi. Ayrıyeten kayıtdışı ekonomiyi engelleyerek vergi kaybını minimuma indirmenin hedefl endiğini anlatan İdikat, “Uygulama kapsamında ilan siteleri, artık Gelir İdaresi’nin Bilgi Transfer Sistemi’ne ilan sahibinin kimlik ayrıntıları, onu yayımlayan emlak firmasının kimlik ayrıntıları, ticaretle ilgili ayrıntıları, ilgili taşınmaz adresin ve rastgele bir ilan yayından kalktığında niye kalktığıyla ilgili ayrıntıları aylık olarak tertipli verecek” dedi.

“Uygulama açısından riskler var”

Gayrimenkul kesiminin en büyük sorununun bilgilerin şeffaf olmaması olduğunu lisana getiren İdikat, “Bir gayrimenkulün belediyede rayici farklı, tapuda kıymeti farklı, listelenen kıymeti farklı. Bu da rastgele bir uygulamanın önünde pürüz teşkil ediyor. ötürüsıyla düzenlemeye niyet olarak olumlu bakıyorum. Ancak uygulanabilirlik açısından riskler var. Konuştuğumuz kimi emlakçılar, ‘bu biçimde ben de ilan sitelerinde yayınlamam. WhatsApp kümelerinde, Facebook, Instagram üzere platformlarda yayınlarım’ diyorlar. bu biçimde bu dataları alamazlar. O mecralara yönelim de Türkiye’nin mahallî teşebbüslerinden paranın o tarafa kayması üzere bir risk oluşturabilir” yorumunda bulundu.

“Denetimi zor”

Bu işin kontrol tarafının da güç olacağını lisana getiren Tolga İdikat, “Sadece bizim sitemizde 100 bin ilan giriyor, 100 bin ilan çıkıyor. Bunları kim arayacak, kim denetleyecek? Bu açıdan pratikte biraz güç olacak” dedi. Olağanda her gün 3 bine yakın ilanın siteden kalktığını belirten İdikat, “sonucun Resmi Gazete’de yayımlandığı birinci gün 7.500, ikinci gün 8.000 ilan silindi. Demek ki bir küme huzursuz oldu ve düzenleme birinci evrede gayesine ulaşmış oldu” diye yorumladı.

“Cezadan bahsedilmiyor”

Sistemde şu anda bir cezadan bahsedilmediğini söyleyen İdikat, “Örneğin 1 milyon liraya satışa çıkardık. daha sonra ilan kaldırıldı. Yalnızca ‘Niye kaldırıldı?’ diye soracaklar. Lakin kişi kaç TL’den satıldığını beyan etmek zorunda kalacak. Burada bir ceza durumu yok. Nitekim var olmayan ilanları yakalamayı amaçlıyorlar. İşini hakikat yapanlara yönelik bir süreç beklemiyorum” dedi. Ayrıyeten düşük fiyattan fazla fazlaca değerliye satanlarda sorun oluşmasını beklediklerini tabir eden İdikat, şunları söylemiş oldu: “Ceza düzeneği hâlâ net değil. Gelir Yönetimi bunu takip edecek. Emel hakikat bilgilerin sisteme girilmesi ve kayıtdışılığın engellenmesi.”

“tutarları yükseltir”

Bu uygulamanın, ilan sitelerini daha disiplinli ve denetim edilebilir biçimde iş yapmaya zorlayacağını kaydeden TURYAP Genel Müdürü Kemal Karadağ, “Uygulama kapsamında artık yalnızca gerçek manada mukavelesi yapılan ilanlar girecek. Bu yönetmeliğin temel maksadı emlak alım satım ile ilgili kaçağı önlemek. ötürüsıyla uygulama ile spesifik olarak emlak firmalarından çok, temel aranılan şey emlak alım satımında oluşan emlak vergisinin yanlışsız verilmesini sağlamak. Zira beşerler tapuda gerçek fiyatını düşük gösterebiliyorlar. Bankadan 1 milyon TL kredi çekip, konutun fiyatını 500 bin TL gösterebiliyorlar. niye bu kadar kredi çekip bu biçimde yapanlara yönelik geçtiğimiz periyotta çıkan maddeyle geriye dönük cezalar kesildi. Bu düzenlemede de amacın birebir olduğunu düşünüyorum” diye konuştu. Uygulamanın fiyatlar üstündeki tesiri hakkında da konuşan Karadağ, “Bence fiyatları çıkarır. Zira uygulama en hayli mülk sahiplerini etkileyecek. Zira tapu harcının bir kısmını mülk sahibi de ödüyor. Ayrıyeten bir konut 5 yıl ortasında satıldığında oluşan paha artışından dolayı mülk sahibi emlak çıkar vergisi ödüyor. ötürüsıyla paha ne kadar düşükse o kadar az ödüyor. Artık gerçek fiyatlar olunca mülk sahibi bu farkı birinden çıkarmak zorunda kalacaktır. Genele yayılmasa da bu şekil artışları da duyacağız. Bu niçinle kısa vadede fiyatları yükselteceğini düşünüyorum” dedi. beraberinde sitelere ilan vermeden satma yoluna gidileceğini de kaydeden Karadağ, “Bu durum emlak firmalarına kısa vadede yarar sağlayacak. Ya da ilan sitelerinde düşük fiyat verip, ikili görüşmelerde bunu artırma yoluna gidebilirler. Fakat birkaç yıl ortasında vadede ise fiyat her neyse o verilecek. Zira sistemin bütün açıkları kapatılacak” yorumunu yaptı.

Fahiş fiyatı engelleyecek

Sektörde oluşan yüksek fiyatlara rağmen, hükümetin online emlak portallarına satılık ve kiralık ilanlarını Gelir İdaresi’ne bildirme zorunluğu getirdiğini aktaran Zingat.com Satış Yöneticisi Eser Karaismailoğlu, çalışmayla hükümetin fahiş fiyatların önüne geçmeyi hedefl ediğini kaydetti. Aslında 9 Mayıs’ta açıklanan düşük faizli konut kredi paketinden daha sonra Gelir Yönetimi Başkanlığına aslına bakarsanız günlük bazda raporlama yapmaya başladıklarını söyleyen Karaismailoğlu, “Şimdi regüle hale getirildi. En büyük yararı gerçeği yansıtmayan ‘fake’ ilanların olmaması olacak. İlanda olanlar mülk sahibinin müsaadesi ve onayı ile olacak. Biz de artık her ayın son günü bunu Gelir İdaresi’ne bildirmiş olacağız” dedi. Düzenleme ile birlikte online emlak sitelerinde günlük kapanan ilan sayısının iki katına çıktığını söyleyen Karaismailoğlu, karar kısa vadede ilan sayısının yüzde 20 azalmasına niye olacağını, bu ilanların toplumsal medya kurumlarına alanlarına kayacağını söylemiş oldu. Düzenlemenin meblağları denetim altına alacağını öngördüklerini aktaran Karaismailoğlu, “Fiyatlar orta ve uzun vadede aşağı istikametli hareket edebilir. Talebin daraldığı bir ortamda fiyatlar yukarda kalıyorsa esasen iner. Arzda derinleşme olmadıkça kısa vadede fiyat artışı öngörmüyoruz” diye konuştu.

Daha geniş bir müddetye muhtaçlık var

Tapu.com kurucu ortağı Emre Erşahin, “Tebliğ, internet ortamında yayınlanan taşınır ve taşınmaz ilanlarının yarattığı kayıt dışı ekonomiyi önleyecek olması manasında kıymetli bir adım” diye yorumladı. Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan “İlgili bildirimin gayesi genel olarak temelsiz ilanların ortadan kaldırılması ve fahiş fiyat artışının engellenmesine yönelik. Emlak işletmeleri bildiride geçen aracı hizmet sağlayıcısı olmayıp, ilan veren bireyler kararında görünüyor. Şayet emlak işletmesinin farklı bir web sitesi de var ve ilanları bu site üzerinden yayımlıyor ise bildirideki yer sağlayıcı olarak da kıymetlendirilebilir. Düzenleme ile yer sağlayıcıları, yani portallar üzerinden ilan verenler, verdikleri ilanlara yönelik olarak mülkiyet sahibine ait ayrıntıların de bildirmek zorunda olacak. Emlak işletmelerinin kendi firmalarına ilişkin web siteleri var ise, alt yapısını bu düzenlemeye uygun hale getirmeleri gerekecek. Kelam konusu uygulama ile düzmece ilanların, yetkisi olmadan ilan girişi yapan geçersiz aracıların engellenmesi hedeflenmekte” sözlerini kullandı.

Okumaya devam et...