Konut satışına gelen dijital kontrol ilan sildirdi

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Leyla İLHAN

Online emlak platformlarında yer alan gayrimenkul ilanlarına yönelik düzenleme Resmi Gazete’de 31 Mayıs Salı günü yayımlanıp 1 Haziran itibariyle uygulamaya girdi. Yeni düzenleme ile ilan sitelerinde yer alan taşınır ve taşınmazlara ilişkin tüm bilgiler, 1 aylık dönemlerle Gelir Yönetimi Başkanlığı’na bildirilecek. Uygulamayla geçersiz ilan vererek gayrimenkul piyasasında spekülatif maksatlı fiyat artışlarının engellenmesi, beraberinde vergi kaçağının en aza indirilmesi ve piyasanın şeffafl aştırılması amaçlanıyor. Düzenleme piyasada da tesirini süratli gösterdi. Düzenlemenin Resmi Gazete’de yayımlandığı birinci günde ilan sitelerinde kaldırılan ilan sayısı 2’ye katlanırken, silinen ilanların devamında da artarak sürdüğü belirtiliyor. Sistemin konutlarda oluşan köpük meblağları bir nebze olsa da düşüreceği, fakat arz eksikliğinden dolayı enflasyon oranında artışların ise süreceği söz ediliyor. tıpkı vakitte bölüm firmaları, silinen ilanların Facebook ve Twitter üzere denetlenemeyen toplumsal medya alanlarına ya da online olmayan platformlara kaymasından kaygılı.

Denetimler mal sahipleri ve emlak ofislerine olacak

Uygulamayla ilgili kıymetlendirme yapan Emlakjet Genel Müdürü Tolga İdikat, “Şu anda intibak devrindeyiz. Geçersiz ilanlar konusunda hem Gelir Yönetimi tıpkı vakitte Ticaret Bakanlığı’na fazlaca fazla şikayet gittiğine dair duyumlar oluyordu. Piyasada fiyatları üst çekmek için bu tip ilanlar yayımlanıyor. esasen gayrimenkul biraz emsale göre gidiyor. Bölgedeki fiyatları bakılırsan mal sahipleri meblağları artırıyor ve yapay bir enflasyon oluşuyor. Bu niçinle bu biçimde bir karar alınmış olabilir” dedi. Ayrıyeten kayıtdışı ekonomiyi engelleyerek vergi kaybını minimuma indirmenin hedefl endiğini anlatan İdikat, “Uygulama kapsamında ilan siteleri, artık Gelir İdaresi’nin Bilgi Transfer Sistemi’ne ilan sahibinin kimlik ayrıntıları, onu yayımlayan emlak firmasının kimlik ayrıntıları, ticaretle ilgili ayrıntıları, ilgili taşınmaz adresin ve rastgele bir ilan yayından kalktığında niye kalktığıyla ilgili ayrıntıları aylık olarak tertipli verecek” dedi.

“Uygulama açısından riskler var”

Gayrimenkul dalının en büyük sorununun bilgilerin şeffaf olmaması olduğunu lisana getiren İdikat, “Bir gayrimenkulün belediyede rayici farklı, tapuda kıymeti farklı, listelenen pahası farklı. Bu da rastgele bir uygulamanın önünde pürüz teşkil ediyor. ötürüsıyla düzenlemeye niyet olarak olumlu bakıyorum. Lakin uygulanabilirlik açısından riskler var. Konuştuğumuz birtakım emlakçılar, ‘bu biçimde ben de ilan sitelerinde yayınlamam. WhatsApp kümelerinde, Facebook, Instagram üzere platformlarda yayınlarım’ diyorlar. bu biçimde bu dataları alamazlar. O mecralara yönelim de Türkiye’nin lokal teşebbüslerinden paranın o tarafa kayması üzere bir risk oluşturabilir” yorumunda bulundu.

“Denetimi zor”

Bu işin kontrol tarafının da güç olacağını lisana getiren Tolga İdikat, “Sadece bizim sitemizde 100 bin ilan giriyor, 100 bin ilan çıkıyor. Bunları kim arayacak, kim denetleyecek? Bu açıdan pratikte biraz sıkıntı olacak” dedi. Olağanda her gün 3 bine yakın ilanın siteden kalktığını belirten İdikat, “sonucun Resmi Gazete’de yayımlandığı birinci gün 7.500, ikinci gün 8.000 ilan silindi. Demek ki bir küme huzursuz oldu ve düzenleme birinci basamakta maksadına ulaşmış oldu” diye yorumladı.

“Cezadan bahsedilmiyor”

Sistemde şu anda bir cezadan bahsedilmediğini söyleyen İdikat, “Örneğin 1 milyon liraya satışa çıkardık. daha sonra ilan kaldırıldı. Yalnızca ‘Niye kaldırıldı?’ diye soracaklar. Ama kişi kaç TL’den satıldığını beyan etmek zorunda kalacak. Burada bir ceza durumu yok. Hakikaten var olmayan ilanları yakalamayı amaçlıyorlar. İşini hakikat yapanlara yönelik bir süreç beklemiyorum” dedi. Ayrıyeten düşük fiyattan fazla hayli değerliye satanlarda sorun oluşmasını beklediklerini söz eden İdikat, şunları söylemiş oldu: “Ceza düzeneği hâlâ net değil. Gelir Yönetimi bunu takip edecek. Hedef yanlışsız bilgilerin sisteme girilmesi ve kayıtdışılığın engellenmesi.”

“tutarları yükseltir”

Bu uygulamanın, ilan sitelerini daha disiplinli ve denetim edilebilir biçimde iş yapmaya zorlayacağını kaydeden TURYAP Genel Müdürü Kemal Karadağ, “Uygulama kapsamında artık yalnızca gerçek manada kontratı yapılan ilanlar girecek. Bu yönetmeliğin temel gayesi emlak alım satım ile ilgili kaçağı önlemek. ötürüsıyla uygulama ile spesifik olarak emlak firmalarından fazla, temel aranılan şey emlak alım satımında oluşan emlak vergisinin hakikat verilmesini sağlamak. Zira beşerler tapuda gerçek fiyatını düşük gösterebiliyorlar. Bankadan 1 milyon TL kredi çekip, konutun fiyatını 500 bin TL gösterebiliyorlar. niye bu kadar kredi çekip bu biçimde yapanlara yönelik geçtiğimiz devirde çıkan kanunla geriye dönük cezalar kesildi. Bu düzenlemede de amacın birebir olduğunu düşünüyorum” diye konuştu. Uygulamanın fiyatlar üstündeki tesiri hakkında da konuşan Karadağ, “Bence fiyatları çıkarır. Zira uygulama en epey mülk sahiplerini etkileyecek. Zira tapu harcının bir kısmını mülk sahibi de ödüyor. Ayrıyeten bir konut 5 yıl ortasında satıldığında oluşan paha artışından dolayı mülk sahibi emlak çıkar vergisi ödüyor. ötürüsıyla bedel ne kadar düşükse o kadar az ödüyor. Artık gerçek fiyatlar olunca mülk sahibi bu farkı birinden çıkarmak zorunda kalacaktır. Genele yayılmasa da bu şekil artışları da duyacağız. Bu niçinle kısa vadede meblağları yükselteceğini düşünüyorum” dedi. hem de sitelere ilan vermeden satma yoluna gidileceğini de kaydeden Karadağ, “Bu durum emlak firmalarına kısa vadede yarar sağlayacak. Ya da ilan sitelerinde düşük fiyat verip, ikili görüşmelerde bunu artırma yoluna gidebilirler. Fakat birkaç yıl ortasında vadede ise fiyat her neyse o verilecek. Zira sistemin bütün açıkları kapatılacak” yorumunu yaptı.

Fahiş fiyatı engelleyecek

Sektörde oluşan yüksek fiyatlara rağmen, hükümetin online emlak portallarına satılık ve kiralık ilanlarını Gelir İdaresi’ne bildirme zorunluğu getirdiğini aktaran Zingat.com Satış Yöneticisi Eser Karaismailoğlu, çalışmayla hükümetin fahiş meblağların önüne geçmeyi hedefl ediğini kaydetti. Aslında 9 Mayıs’ta açıklanan düşük faizli konut kredi paketinden daha sonra Gelir Yönetimi Başkanlığına esasen günlük bazda raporlama yapmaya başladıklarını söyleyen Karaismailoğlu, “Şimdi regüle hale getirildi. En büyük yararı gerçeği yansıtmayan ‘fake’ ilanların olmaması olacak. İlanda olanlar mülk sahibinin müsaadesi ve onayı ile olacak. Biz de artık her ayın son günü bunu Gelir İdaresi’ne bildirmiş olacağız” dedi. Düzenleme ile bir arada online emlak sitelerinde günlük kapanan ilan sayısının iki katına çıktığını söyleyen Karaismailoğlu, karar kısa vadede ilan sayısının yüzde 20 azalmasına niye olacağını, bu ilanların toplumsal medya kurumlarına alanlarına kayacağını söylemiş oldu. Düzenlemenin fiyatları denetim altına alacağını öngördüklerini aktaran Karaismailoğlu, “Fiyatlar orta ve uzun vadede aşağı istikametli hareket edebilir. Talebin daraldığı bir ortamda fiyatlar yukarda kalıyorsa aslına bakarsanız iner. Arzda derinleşme olmadıkça kısa vadede fiyat artışı öngörmüyoruz” diye konuştu.

Daha geniş bir müddetye gereksinim var

Tapu.com kurucu ortağı Emre Erşahin, “Tebliğ, internet ortamında yayınlanan taşınır ve taşınmaz ilanlarının yarattığı kayıt dışı ekonomiyi önleyecek olması manasında değerli bir adım” diye yorumladı. Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan “İlgili bildirimin hedefi genel olarak temelsiz ilanların ortadan kaldırılması ve fahiş fiyat artışının engellenmesine yönelik. Emlak işletmeleri bildirimde geçen aracı hizmet sağlayıcısı olmayıp, ilan veren şahıslar kararında görünüyor. Şayet emlak işletmesinin farklı bir web sitesi de var ve ilanları bu site üzerinden yayımlıyor ise bildirimdeki yer sağlayıcı olarak da kıymetlendirilebilir. Düzenleme ile yer sağlayıcıları, yani portallar üzerinden ilan verenler, verdikleri ilanlara yönelik olarak mülkiyet sahibine ait ayrıntıların de bildirmek zorunda olacak. Emlak işletmelerinin kendi firmalarına ilişkin web siteleri var ise, alt yapısını bu düzenlemeye uygun hale getirmeleri gerekecek. Kelam konusu uygulama ile uydurma ilanların, yetkisi olmadan ilan girişi yapan düzmece aracıların engellenmesi hedeflenmekte” sözlerini kullandı.

Okumaya devam et...