Güldağ: Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle İktisat Uyum Konseyi ve Fiyat İstikrarı Komitesi kuruldu. Fiyat İstikrarı Komitesi isminden olsa gerek oldukça bir eleştirildi. ‘Fiyat istikrarı Merkez Bankası’nın işidir’ denildi. Doğrusu Sayın Lütfi Elvan bu tenkitlerin akabinde, çıkıp, mevzuya hassasiyetle yaklaştığını gösteren vurgular yaptı. “Merkez Bankası’na müdahale kelam konusu değildir” açıklaması yaptı Hazine ve Maliye Bakanı. Lakin Bakan Elvan bunun altını çizse de piyasa farklı algıladı. Komitelerle, konseylerle daha evvel yaşadıklarımız aklımıza geldi. Mahfi Eğilmez hoca örneğin, ‘1970’lerin ikinci yarısında da misal bir komite vardı. Bugün eskiyi tanımlamak için anlatılan kuyruklara, karaborsaya yol açmıştı’ hatırlatması yaptı. Bu bahisleri yakından izleyen Erhan Aslanoğlu hocamız da, ‘Fiyat istikrarını temin etmek tüm dünyada merkez bankalarının nazaranvidir. Şayet enflasyonla uğraş ediyorsak buna yönelik bir plan kapsamında ilerlemek lazım. Fiyat İstikrarı Komitesi’nin vazifesinin Merkez Bankası’yla çakışabileceğini düşünüyorum’ dedi.
Ağaoğlu: Ben de kararnameyi duyunca tipik tepkimi verdim. ‘Bunlardan biz her sene 2 tane kurup 3 tane kapatıyoruz. Daha evvelde kurulan komiteler, komiteler neyi yapamadılar da bu yeni kurulan yapacak’ diye düşündüm.
Güldağ: O kadar da sık değil tahminen lakin pratikte epeyce faydaları görülmediği için olsa gerek, bir çoğumuzda ‘komitelere’ karşı bir önyargı var. Kurula havale edilen sıkıntılardan tahlil beklemediğimiz üzere gibi, komitelerden de tahlil çıkacağına inancımız zayıf. Yoksa Türkiye enflasyonla uğraş konusunda ne kadar hayli ve kuvvetli aracı devreye soksa yeridir.
Ağaoğlu: Orası o denli… Fakat oluşumuna baktığımız vakit Hazine ve Maliye Bakanlığı uyumunda, Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Tarım ve Orman Bakanı, Strateji ve Bütçe Lideri üyelerinden oluşuyor. Bir de değişiktir Merkez Bankası Lideri. Gerek Mahfi hocanın gerek Erhan Aslanoğlu’nun söylemiş oldukleri de bence buradan yola çıkıyor. Diyorlar ki, üyesi Merkez Bankası Lideri olduğu anda Merkez Bankası’nın bağımsızlığını sorgular mısın? Evet sorgularsın. niye? Bir komitede meblağları düşürecek birtakım adımlar atıp Para Siyaseti Kurulu’nda faizleri yükseltecek. daha sonra bir bakılacak, öteki tarafta da işler sarpa sarıyor, ‘biz artık buna şöyleki dayanak verelim’ diye bir karar çıkacak. Bir karmaşaya niye olacak.
Güldağ: aslında, Komite para ve maliye siyasetleri içinde bir uyum gözeterek fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal siyaset teklifleri geliştirecek deniliyor. Türkiye’nin yaşadığı özel enflasyon tecrübesi göz önüne alındığında bu değerli. Öte yandan, komitenin hem üyeleri bakımından yapısı tıpkı vakitte ismi sorgulanmaya muhtaç. İsmi Fiyat İstikrarı Komitesi olunca, çizgiler karışıyor ister istemez. Başlar da… Yoksa maliye siyaseti ve para siyasetinin çift pedallı bir bisiklet üzere tandem çalışması arzulanan bir şeydir. Merkez Bankası’nın evvelki lider vekillerinden Fatih Özatay hocamız da o denli diyor. ‘Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal tedbirleri kendisi alamayacağına ve yeni kurulan Komite’de bu yapısal tedbirlerin alınması sürecinde yer alacak ve uygulayacak bakanlar da yer aldığına nazaran, Komite’nin bu bakılırsavini yerinde buluyorum’ diyor.
Ağaoğlu: Evet ancak öte yandan da by pass ediyorsunuz. Bu haber bana geldiğinde tek soru sordum, Merkez Bankası Lideri da üyesi midir diye? Kimin üye olduğu beni hiç ilgilendirmedi. Merkez Bankası Lideri oradaysa bu erkler içinde çıkar çatışması, karar düzensizliği yaratır. Yahut bağımsızlıkla ilgili sorgulamayı getirir.
Güldağ: Bir de Komite’nin ikinci bakılırsavi için telaşlar daha fazla gördüğüm. İkinci unsurda “Fiyat istikrarını tehdit eden riskleri izleyerek alınması gereken önlemleri belirlemek ve ilgili kurum ve kurulaşlar tarafınca uygulanmasını sağlamaya yönelik kararlar almak” olarak tanımlanan bir misyon var. örneğin Fatih Özatay hocam bu “yoruma açık bir madde” diyor. O denli ya, bu unsura dayanarak Fiyat İstikrarı Komitesi, Merkez Bankası’nın yetkisindeki alanlara müdahale edebilir mi, edebilir. Niyet o denli olmayabilir fakat edebilir. Fatih hoca gözden geçirilmesini tavsiye ediyor.
Ağaoğlu: Natürel her tarafa çekilebilecek bir tarif. Özetle şöyleki söyleyeyim: Komite ile ilgili en temel yorumum daha evvelkiler ne yapamadılar da bu yapacak biçiminde oldu. İkinci yorumumu Merkez Bankası Lideri komitesinin üyesi olup olmadığını gördükten daha sonra yaptım. Üçüncüsü de ‘narh’ mı geliyor dedim…
Güldağ: Açıklayalım istersen. Yabancı olanlar olabilir ‘narh’ sözüne…
Ağaoğlu: Genç okurlar bilmiyor olabilirler diyelim. Narh dediğimiz şey rastgele bir hizmet yahut fiyatın devlet ya da belediyeler tarafınca belirlenmesi demek.
Güldağ: Ben de motamot bu biçimde konuşulduğuna şahit oldum. Herbiçimde narh yine geri geliyor diye…
Ağaoğlu: Hem ‘serbest piyasa’ tıpkı vakitte ‘kontrollü piyasa’ diyorsanız ikisi birbiriyle çalışmaz. Senin dediğin devir de fazlaca eski değil hatırlatırım. enflasyon hesaplarında da benzeri tartışmaları yapmıştık hatırlarsan. Bir fiyatı kamu eliyle belirler misiniz, belirlersiniz. Ancak belirlediğinizde o fiyat şayet üreticiyi tatmin eder bir kâr bırakmıyorsa üreticiler piyasadan çekilirler. O mala talep devam ettiği için o mal nereden nereden gelir insanları bulur.
Güldağ: Doğal çapraz yollardan…
Ağaoğlu: Üstüne üstlük kaçak, karaborsa başlayınca vergi kaybı da başlar. İşin ilginci daha önce kurulan bu ve gibisi komiteler yeni insanlardan oluşuyor, bu hususta hayli da deneyimi olan insanlardan oluşmuyor, uzmanlığı bu olan insanlardan da oluşmuyor. O yüzden bunların alacağı kararlar dene, yanıl, öğren bunun maliyetini herkes ödesin durumuna geliyor. Bunların yaşanmışları varken, bunlardan alınması gereken dersler varken biz bu dersleri niye okumuyoruz da bunları yenidenlıyoruz. İnsanlık tarihi için 90-100 yılda bir tekrar eden döngülerdir, daha evvelki hisleri hatırlamadığımız için Mehmet Akif’in ‘Hiç ders alınsaydı tekerrür eder miydi tarih’ lafı benim son vakit içinderda epey kullandığım bir laf haline geldi. Birebir şey bu ve gibisi komiteler için de geçerli. Komite kurarak bu iş olmaz, anlaşalım burada.
Güldağ: Biz Baht Sohbetleri’nin görüntü çekimini çarşamba günü Fiyat İstikrarı Komitesi’nin kurulmasının çabucak gerisinden yaptık. daha sonra perşembe günü Sayın Bakan’la konuştum ben. Hususun narhla, fiyat denetimiyle uzaktan yakından ilgili olmadığını vurguladı. Açıklamalarını bugün gazetemizin manşetine koyduğumuz için burada fazla ayrıntıya girmiyorum. Mevzuya hassasiyetle yaklaşması bilgilendirmeye çalışması değerli. Zira, zannediyorum her insanın başında misal soru işaretleri oluştu. Bunların anlatılması, hedefin net halde ortaya konulması kıymetli. Sayın Bakan da o denli yaptı. Hassasiyet gösterdi. Artık izleyip daima bir arada nazaranceğiz. Ne demişler ainesi iştir kişinin lafa bakılmaz. Lakin şunu da söyleyeyim, bizim enflasyonla işimiz sıkıntı. Yapısal bir boyut kazandıkça ve uzun bir surece yayıldıkça para siyaseti da çaresiz kalıyor. Bize hem fiyat istikrarı tıpkı zamandazenflasyon lazım. Onun için de komitelerden çok Türkiye’nin acil muhtaçlığı dezenflasyonist bir programa şiddetle muhtaçlık olduğu kanaatindeyim.
Zarurî karşılık TL’yi teşvik için yetmeyebilir
Güldağ: Geçen Merkez Bankası Lideri’nin bankalarda yaptığı bir sohbet vardı. Orada konuşulduğu söylenmişti. Merkez Bankası zıt dolarizasyonu teşvik etmek açısından, faizi de üst çekemediği bir müddetçte, bankalar şayet müşterilerini dövizini bozmaya ikna ederler ve TL’ye geçilirse, onların bu maliyetini mecburî karşılıklarında önemli bir ayarlama yapacak denilmişti. Biz de yorumlamıştık. Bu adımın gelebileceğini lakin meseleleri çözmekte yetersiz kalabileceğini kaydetmiştik. Biz Baht Sohbeti için görüntüyü çektikten daha sonra beklediğimiz üzere Zarurî Karşılık Düzenlemesi geldi. Ne diyorsun?
Ağaoğlu: Mecburî karşılık üzerinden bir ödül sistemi çalışacak üzere görünüyor demiştik, o denli de oldu. Zarurî karşılıklar 2 puan artırılarak Türk Lirası’nı daha cazip hale getirmeye çalışılıyor.
Güldağ: Biraz da piyasadaki döviz likiditesini artırmak ve döviz hesaplarının bozumu desteklenmek isteniyor anlaşılan. Küçük küçük de olsa DTH’larda vatandaş cephesinde bir döviz satışı var.
Ağaoğlu: Döviz rezervlerini desteklemek maksadı da var hakikat. Lakin TL’ye geçişi teşvik etmede yetersiz kalacaktır. Bu noktada palyatif diyebileceğimiz tedbirlerin istenen kararı almasını mümkün görmüyorum. Daima konuştuğumuz üzere, inanç ile başlayan bir gereklilikler manzumesi lazım bize…
Güldağ: Geçen Merkez Bankası Lideri’nin bankalarda yaptığı bir sohbet vardı. Orada konuşulduğu söylenmişti. Merkez Bankası aksi dolarizasyonu teşvik etmek açısından, faizi de üst çekemediği bir müddetçte, bankalar şayet müşterilerini dövizini bozmaya ikna ederler ve TL’ye geçilirse, onların bu maliyetini mecburî karşılıklarında önemli bir ayarlama yapacak denilmişti. Biz de yorumlamıştık. Bu adımın gelebileceğini fakat meseleleri çözmekte yetersiz kalabileceğini kaydetmiştik. Biz Talih Sohbeti için görüntüyü çektikten daha sonra beklediğimiz üzere Zarurî Karşılık Düzenlemesi geldi. Ne diyorsun?
Ağaoğlu: Zarurî karşılık üzerinden bir ödül sistemi çalışacak üzere görünüyor demiştik, o denli de oldu. Mecburî karşılıklar 2 puan artırılarak Türk Lirası’nı daha cazip hale getirmeye çalışılıyor.
Güldağ: Biraz da piyasadaki döviz likiditesini artırmak ve döviz hesaplarının bozumu desteklenmek isteniyor anlaşılan. Küçük küçük de olsa DTH’larda vatandaş cephesinde bir döviz satışı var.
Ağaoğlu: Döviz rezervlerini desteklemek emeli da var yanlışsız. Fakat TL’ye geçişi teşvik etmede yetersiz kalacaktır. Bu noktada palyatif diyebileceğimiz tedbirlerin istenen kararı almasını mümkün görmüyorum. Daima konuştuğumuz üzere, itimat ile başlayan bir gereklilikler manzumesi lazım bize…
Yaz tatili ile bir arada kura baskı az olur
Güldağ: Piyasalar tarafında ne var ne yok?
Ağaoğlu: Temmuz ve ağustos ayları genelde tatildir, bakılırsace sakin geçer. Bir Delta varyantı problemi var. Turist gelişini tesirler mi? Ona bakacağız. Onun haricinde Fed ve piyasalar tarafı gorece sakinleşecektir. Majör bir şeyin olacağını düşünmüyorum. ABD 10 yıllıkları 1,75’lerden daha sonra 1,35’leri gördü tekrar 1,45’lerde, orası şimdilik yataya girer sakin olur.
Güldağ: Ya kurlar? Euro/Dolar paritesi?
Ağaoğlu: Dolar endeksi bazında nazarance bir sükunet olur diye düşünüyorum. Bize olan baskı nazarance az olur. Hatta önümüzdeki birkaç ay geçerli olabilecek bir sükunet ancak bu demek değildir ki işler yoluna girdi. Hayır, yalnızca uyutuluyor, sıcak bir dolaba konuyor, inşallah bozulmaz o dolapta diye düşünüyorum. Euro-dolar paritesinde değerli bir düzeydeyiz diyeyim. 1,1840 yani bu yazıyı yayınladığımızda onun altına inmiş olabilir lakin izleyenler için tahminen biraz ipucu… 1,1840-1,1850 düzeyi paritede kıymetli. Şayet burası aşağı taraflı kırılacak olursa, ki 50 ve 200 günlük hareketi aşağı gerçek kırdı Euro. Onun daha da derinleşen bir düzeltmeyle paritenin 1,17’lere inmesi bile ihtimal dahilinde.
Bir daha sonraki bedelli metaller rallisinin önderi gümüş olabilir
Güldağ: Altın cephesinde neler oluyor?
Ağaoğlu: Altın ve gümüş tarafında global bir mutabakat var; o da enflasyonun yüksek olduğu. Global olarak mutabık kalınamayan bir şey var bu kalıcı mı süreksiz mi tartışması. Kalıcı olması durumunda ister istemez altın ve gümüş gibisi enflasyona karşı insanların kendilerini koruyabilecekleri alanlara kayması, ki bu ABD 10 yıllıklarından çıkılması demektir. İhtimal artar, bu durumda altının üst çıkması beklenir. Lakin şu anda görüldüğü kadarıyla altın ve gümüş tarafında çabucak hemen bu karar verilmedi lakin ABD 10 yıllıkları geri geldiği için dediler ki bir sorun yok biz şimdilik rahat edelim diye düşünen bir yaklaşımla altına, daha doğrusu pahalı metallere olan talep azalmış durumda. Altında 1,75342’yi görmüşüz, şu anda 1762’de hala daha devam eden bir düzeltme var. Bence bu düzeltme, kritik eşik 1770’ti onun altına indik, geçen haftayı orada kapatamadık bu hafta da kapatıp kapatamayacağımız belirli değil. 1770’in üzerindeysek sorun yok fakat altına inersek 1675’lere kadar yinedan üçüncü taban üzere bir düzeye altının gelmesi ihtimali var. en çok gümüş direniyor buna o da bir ölçü gelecektir lakin oradaki sayı 24.90,25.25 üzere bir düzey, gümüşün onun altına inmesini beklemiyorum ki bir daha sonraki bedelli metaller rallisinin başkanı gümüş olacak üzere görünüyor. Fakat daha çabucak hemen onun için bile erken.
Okumaya devam et...
Ağaoğlu: Ben de kararnameyi duyunca tipik tepkimi verdim. ‘Bunlardan biz her sene 2 tane kurup 3 tane kapatıyoruz. Daha evvelde kurulan komiteler, komiteler neyi yapamadılar da bu yeni kurulan yapacak’ diye düşündüm.
Güldağ: O kadar da sık değil tahminen lakin pratikte epeyce faydaları görülmediği için olsa gerek, bir çoğumuzda ‘komitelere’ karşı bir önyargı var. Kurula havale edilen sıkıntılardan tahlil beklemediğimiz üzere gibi, komitelerden de tahlil çıkacağına inancımız zayıf. Yoksa Türkiye enflasyonla uğraş konusunda ne kadar hayli ve kuvvetli aracı devreye soksa yeridir.
Ağaoğlu: Orası o denli… Fakat oluşumuna baktığımız vakit Hazine ve Maliye Bakanlığı uyumunda, Hazine ve Maliye Bakanı, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Tarım ve Orman Bakanı, Strateji ve Bütçe Lideri üyelerinden oluşuyor. Bir de değişiktir Merkez Bankası Lideri. Gerek Mahfi hocanın gerek Erhan Aslanoğlu’nun söylemiş oldukleri de bence buradan yola çıkıyor. Diyorlar ki, üyesi Merkez Bankası Lideri olduğu anda Merkez Bankası’nın bağımsızlığını sorgular mısın? Evet sorgularsın. niye? Bir komitede meblağları düşürecek birtakım adımlar atıp Para Siyaseti Kurulu’nda faizleri yükseltecek. daha sonra bir bakılacak, öteki tarafta da işler sarpa sarıyor, ‘biz artık buna şöyleki dayanak verelim’ diye bir karar çıkacak. Bir karmaşaya niye olacak.
Güldağ: aslında, Komite para ve maliye siyasetleri içinde bir uyum gözeterek fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal siyaset teklifleri geliştirecek deniliyor. Türkiye’nin yaşadığı özel enflasyon tecrübesi göz önüne alındığında bu değerli. Öte yandan, komitenin hem üyeleri bakımından yapısı tıpkı vakitte ismi sorgulanmaya muhtaç. İsmi Fiyat İstikrarı Komitesi olunca, çizgiler karışıyor ister istemez. Başlar da… Yoksa maliye siyaseti ve para siyasetinin çift pedallı bir bisiklet üzere tandem çalışması arzulanan bir şeydir. Merkez Bankası’nın evvelki lider vekillerinden Fatih Özatay hocamız da o denli diyor. ‘Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamaya yönelik yapısal tedbirleri kendisi alamayacağına ve yeni kurulan Komite’de bu yapısal tedbirlerin alınması sürecinde yer alacak ve uygulayacak bakanlar da yer aldığına nazaran, Komite’nin bu bakılırsavini yerinde buluyorum’ diyor.
Ağaoğlu: Evet ancak öte yandan da by pass ediyorsunuz. Bu haber bana geldiğinde tek soru sordum, Merkez Bankası Lideri da üyesi midir diye? Kimin üye olduğu beni hiç ilgilendirmedi. Merkez Bankası Lideri oradaysa bu erkler içinde çıkar çatışması, karar düzensizliği yaratır. Yahut bağımsızlıkla ilgili sorgulamayı getirir.
Güldağ: Bir de Komite’nin ikinci bakılırsavi için telaşlar daha fazla gördüğüm. İkinci unsurda “Fiyat istikrarını tehdit eden riskleri izleyerek alınması gereken önlemleri belirlemek ve ilgili kurum ve kurulaşlar tarafınca uygulanmasını sağlamaya yönelik kararlar almak” olarak tanımlanan bir misyon var. örneğin Fatih Özatay hocam bu “yoruma açık bir madde” diyor. O denli ya, bu unsura dayanarak Fiyat İstikrarı Komitesi, Merkez Bankası’nın yetkisindeki alanlara müdahale edebilir mi, edebilir. Niyet o denli olmayabilir fakat edebilir. Fatih hoca gözden geçirilmesini tavsiye ediyor.
Ağaoğlu: Natürel her tarafa çekilebilecek bir tarif. Özetle şöyleki söyleyeyim: Komite ile ilgili en temel yorumum daha evvelkiler ne yapamadılar da bu yapacak biçiminde oldu. İkinci yorumumu Merkez Bankası Lideri komitesinin üyesi olup olmadığını gördükten daha sonra yaptım. Üçüncüsü de ‘narh’ mı geliyor dedim…
Güldağ: Açıklayalım istersen. Yabancı olanlar olabilir ‘narh’ sözüne…
Ağaoğlu: Genç okurlar bilmiyor olabilirler diyelim. Narh dediğimiz şey rastgele bir hizmet yahut fiyatın devlet ya da belediyeler tarafınca belirlenmesi demek.
Güldağ: Ben de motamot bu biçimde konuşulduğuna şahit oldum. Herbiçimde narh yine geri geliyor diye…
Ağaoğlu: Hem ‘serbest piyasa’ tıpkı vakitte ‘kontrollü piyasa’ diyorsanız ikisi birbiriyle çalışmaz. Senin dediğin devir de fazlaca eski değil hatırlatırım. enflasyon hesaplarında da benzeri tartışmaları yapmıştık hatırlarsan. Bir fiyatı kamu eliyle belirler misiniz, belirlersiniz. Ancak belirlediğinizde o fiyat şayet üreticiyi tatmin eder bir kâr bırakmıyorsa üreticiler piyasadan çekilirler. O mala talep devam ettiği için o mal nereden nereden gelir insanları bulur.
Güldağ: Doğal çapraz yollardan…
Ağaoğlu: Üstüne üstlük kaçak, karaborsa başlayınca vergi kaybı da başlar. İşin ilginci daha önce kurulan bu ve gibisi komiteler yeni insanlardan oluşuyor, bu hususta hayli da deneyimi olan insanlardan oluşmuyor, uzmanlığı bu olan insanlardan da oluşmuyor. O yüzden bunların alacağı kararlar dene, yanıl, öğren bunun maliyetini herkes ödesin durumuna geliyor. Bunların yaşanmışları varken, bunlardan alınması gereken dersler varken biz bu dersleri niye okumuyoruz da bunları yenidenlıyoruz. İnsanlık tarihi için 90-100 yılda bir tekrar eden döngülerdir, daha evvelki hisleri hatırlamadığımız için Mehmet Akif’in ‘Hiç ders alınsaydı tekerrür eder miydi tarih’ lafı benim son vakit içinderda epey kullandığım bir laf haline geldi. Birebir şey bu ve gibisi komiteler için de geçerli. Komite kurarak bu iş olmaz, anlaşalım burada.
Güldağ: Biz Baht Sohbetleri’nin görüntü çekimini çarşamba günü Fiyat İstikrarı Komitesi’nin kurulmasının çabucak gerisinden yaptık. daha sonra perşembe günü Sayın Bakan’la konuştum ben. Hususun narhla, fiyat denetimiyle uzaktan yakından ilgili olmadığını vurguladı. Açıklamalarını bugün gazetemizin manşetine koyduğumuz için burada fazla ayrıntıya girmiyorum. Mevzuya hassasiyetle yaklaşması bilgilendirmeye çalışması değerli. Zira, zannediyorum her insanın başında misal soru işaretleri oluştu. Bunların anlatılması, hedefin net halde ortaya konulması kıymetli. Sayın Bakan da o denli yaptı. Hassasiyet gösterdi. Artık izleyip daima bir arada nazaranceğiz. Ne demişler ainesi iştir kişinin lafa bakılmaz. Lakin şunu da söyleyeyim, bizim enflasyonla işimiz sıkıntı. Yapısal bir boyut kazandıkça ve uzun bir surece yayıldıkça para siyaseti da çaresiz kalıyor. Bize hem fiyat istikrarı tıpkı zamandazenflasyon lazım. Onun için de komitelerden çok Türkiye’nin acil muhtaçlığı dezenflasyonist bir programa şiddetle muhtaçlık olduğu kanaatindeyim.
Zarurî karşılık TL’yi teşvik için yetmeyebilir
Güldağ: Geçen Merkez Bankası Lideri’nin bankalarda yaptığı bir sohbet vardı. Orada konuşulduğu söylenmişti. Merkez Bankası zıt dolarizasyonu teşvik etmek açısından, faizi de üst çekemediği bir müddetçte, bankalar şayet müşterilerini dövizini bozmaya ikna ederler ve TL’ye geçilirse, onların bu maliyetini mecburî karşılıklarında önemli bir ayarlama yapacak denilmişti. Biz de yorumlamıştık. Bu adımın gelebileceğini lakin meseleleri çözmekte yetersiz kalabileceğini kaydetmiştik. Biz Baht Sohbeti için görüntüyü çektikten daha sonra beklediğimiz üzere Zarurî Karşılık Düzenlemesi geldi. Ne diyorsun?
Ağaoğlu: Mecburî karşılık üzerinden bir ödül sistemi çalışacak üzere görünüyor demiştik, o denli de oldu. Zarurî karşılıklar 2 puan artırılarak Türk Lirası’nı daha cazip hale getirmeye çalışılıyor.
Güldağ: Biraz da piyasadaki döviz likiditesini artırmak ve döviz hesaplarının bozumu desteklenmek isteniyor anlaşılan. Küçük küçük de olsa DTH’larda vatandaş cephesinde bir döviz satışı var.
Ağaoğlu: Döviz rezervlerini desteklemek maksadı da var hakikat. Lakin TL’ye geçişi teşvik etmede yetersiz kalacaktır. Bu noktada palyatif diyebileceğimiz tedbirlerin istenen kararı almasını mümkün görmüyorum. Daima konuştuğumuz üzere, inanç ile başlayan bir gereklilikler manzumesi lazım bize…
Güldağ: Geçen Merkez Bankası Lideri’nin bankalarda yaptığı bir sohbet vardı. Orada konuşulduğu söylenmişti. Merkez Bankası aksi dolarizasyonu teşvik etmek açısından, faizi de üst çekemediği bir müddetçte, bankalar şayet müşterilerini dövizini bozmaya ikna ederler ve TL’ye geçilirse, onların bu maliyetini mecburî karşılıklarında önemli bir ayarlama yapacak denilmişti. Biz de yorumlamıştık. Bu adımın gelebileceğini fakat meseleleri çözmekte yetersiz kalabileceğini kaydetmiştik. Biz Talih Sohbeti için görüntüyü çektikten daha sonra beklediğimiz üzere Zarurî Karşılık Düzenlemesi geldi. Ne diyorsun?
Ağaoğlu: Zarurî karşılık üzerinden bir ödül sistemi çalışacak üzere görünüyor demiştik, o denli de oldu. Mecburî karşılıklar 2 puan artırılarak Türk Lirası’nı daha cazip hale getirmeye çalışılıyor.
Güldağ: Biraz da piyasadaki döviz likiditesini artırmak ve döviz hesaplarının bozumu desteklenmek isteniyor anlaşılan. Küçük küçük de olsa DTH’larda vatandaş cephesinde bir döviz satışı var.
Ağaoğlu: Döviz rezervlerini desteklemek emeli da var yanlışsız. Fakat TL’ye geçişi teşvik etmede yetersiz kalacaktır. Bu noktada palyatif diyebileceğimiz tedbirlerin istenen kararı almasını mümkün görmüyorum. Daima konuştuğumuz üzere, itimat ile başlayan bir gereklilikler manzumesi lazım bize…
Yaz tatili ile bir arada kura baskı az olur
Güldağ: Piyasalar tarafında ne var ne yok?
Ağaoğlu: Temmuz ve ağustos ayları genelde tatildir, bakılırsace sakin geçer. Bir Delta varyantı problemi var. Turist gelişini tesirler mi? Ona bakacağız. Onun haricinde Fed ve piyasalar tarafı gorece sakinleşecektir. Majör bir şeyin olacağını düşünmüyorum. ABD 10 yıllıkları 1,75’lerden daha sonra 1,35’leri gördü tekrar 1,45’lerde, orası şimdilik yataya girer sakin olur.
Güldağ: Ya kurlar? Euro/Dolar paritesi?
Ağaoğlu: Dolar endeksi bazında nazarance bir sükunet olur diye düşünüyorum. Bize olan baskı nazarance az olur. Hatta önümüzdeki birkaç ay geçerli olabilecek bir sükunet ancak bu demek değildir ki işler yoluna girdi. Hayır, yalnızca uyutuluyor, sıcak bir dolaba konuyor, inşallah bozulmaz o dolapta diye düşünüyorum. Euro-dolar paritesinde değerli bir düzeydeyiz diyeyim. 1,1840 yani bu yazıyı yayınladığımızda onun altına inmiş olabilir lakin izleyenler için tahminen biraz ipucu… 1,1840-1,1850 düzeyi paritede kıymetli. Şayet burası aşağı taraflı kırılacak olursa, ki 50 ve 200 günlük hareketi aşağı gerçek kırdı Euro. Onun daha da derinleşen bir düzeltmeyle paritenin 1,17’lere inmesi bile ihtimal dahilinde.
Bir daha sonraki bedelli metaller rallisinin önderi gümüş olabilir
Güldağ: Altın cephesinde neler oluyor?
Ağaoğlu: Altın ve gümüş tarafında global bir mutabakat var; o da enflasyonun yüksek olduğu. Global olarak mutabık kalınamayan bir şey var bu kalıcı mı süreksiz mi tartışması. Kalıcı olması durumunda ister istemez altın ve gümüş gibisi enflasyona karşı insanların kendilerini koruyabilecekleri alanlara kayması, ki bu ABD 10 yıllıklarından çıkılması demektir. İhtimal artar, bu durumda altının üst çıkması beklenir. Lakin şu anda görüldüğü kadarıyla altın ve gümüş tarafında çabucak hemen bu karar verilmedi lakin ABD 10 yıllıkları geri geldiği için dediler ki bir sorun yok biz şimdilik rahat edelim diye düşünen bir yaklaşımla altına, daha doğrusu pahalı metallere olan talep azalmış durumda. Altında 1,75342’yi görmüşüz, şu anda 1762’de hala daha devam eden bir düzeltme var. Bence bu düzeltme, kritik eşik 1770’ti onun altına indik, geçen haftayı orada kapatamadık bu hafta da kapatıp kapatamayacağımız belirli değil. 1770’in üzerindeysek sorun yok fakat altına inersek 1675’lere kadar yinedan üçüncü taban üzere bir düzeye altının gelmesi ihtimali var. en çok gümüş direniyor buna o da bir ölçü gelecektir lakin oradaki sayı 24.90,25.25 üzere bir düzey, gümüşün onun altına inmesini beklemiyorum ki bir daha sonraki bedelli metaller rallisinin başkanı gümüş olacak üzere görünüyor. Fakat daha çabucak hemen onun için bile erken.
Okumaya devam et...