Koç, batarya üretimi için hazırlık yapıyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Aysel YÜCEL

Pandemiyle bir arada elektrikli araçlara dönüşüm beklenenden süratli gerçekleşiyor. Avrupa’da biroldukca ülkede dizel yakıtlı araç satışı yasaklanırken, satılan üç arabadan biri elektrikli modellerden oluşuyor. AB’nin Yeşil Mutabakatı ve hükümetlerin artan teşvikleri de bu dönüşümü hızlandıran en değerli etkenlerden biri olarak öne çıkıyor.

Otomotiv devleri birbiri gerisine tam elektrikliye dönüş takvimlerini açıklıyor. 2050 yılında karbon nötr olmayı hedefl eyen Avrupa ülkeleri, 2035’ten itibaren fosil yakıtlı araçların satışını büsbütün yasaklamayı planlıyor. Deloitte’un son raporunda da 2020’de 2,5 milyon olan elektrikli araç satışının, 2030 itibariyle 12 kat artarak 31,1 milyon adede yükselmesi öngörülüyor. Rekor seviyede artan elektrikli araç satışları, batarya yatırımlarını da hareketlendirdi.

Elektrikli araçların kalbi olarak nitelendirilen bataryalar için dünyada rekabet kızışırken, Türkiye’de de dev kümeler harekete geçti. Koç ve Kalyon’dan yatırım muştusu gelirken, yabancı yatırımcıların da Türkiye’de batarya üretim tesisi kurmak için fırsat kolladığı öğrenildi.

KoçGrubu, VW’den boşalan yere göz dikti

Koç Kümesi, 2021’i adeta otomotiv yatırım yılı ilan etti. DÜNYA’nın Koç’a yakın kaynaklardan edindiği bilgiye bakılırsa, küme batarya üretim tesisi kurmaya hazırlanıyor. Bu yatırımla ilgili bir müddetdir Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile görüşme halinde olan Koç Ailesi, yatırım için yer arıyordu. Bakanlık üç farklı yer gösterdi.

Yatırım yeri konusunda en kuvvetli seçeneğin ise daha evvel Alman Volkswagen’in (VW) fabrika kurması için kamulaştırılma çalışmalarının başladığı Manisa OSB yakınındaki arazi olduğu öğrenildi. Koç üst idaresinden oluşan bir heyet, yakın devirde Manisa’daki bu toprağa ziyaret gerçekleştirdi.

Bakanlık ile muahede sağlandı ve kurulacak batarya fabrikası için verilecek teşvikin bilgileri netleşti. Bakanlığa yakın kaynaklar Koç’un batarya üretim tesisi yatırım planını doğrularken, adres olarak Manisa’yı işaret ettiler. Yatırımın 500 milyon doları aşacağı sav ediliyor.

Volkswagen, yeni fabrika yatırımı için Türkiye’yi seçmiş, Eylül 2019’da Manisa Merkezli Türkiye ünitesini kurmuştu. 4 bine yakın istihdam sağlayacak fabrikanın Manisa’nın Yunusemre ilçesi Akgedik Mahallesi ile Manisa OSB içinde 4 bin dönümlük bir alana kurulması ön görülüyordu. Bölgedeki yerlerin tapu ile kamulaştırma süreçlerinin büyük ölçüde yapılmıştı. Fakat VW geçen yılın sonunda pandemiyi münasebet göstererek projeyi rafa kaldırdı.

Koç Holding, mart ayında Cumhurbaşkanlığı Külliye’sinde düzenlenen merasimle 2 milyar Euro’luk Cumhuriyet tarihinin en büyük otomotiv yatırımını açıklamıştı. Yatırım kapsamında Yeni Jenerasyon Ford Transit Custom ailesinin elektrikli, hibrit ve klasik motor versiyonları ve Volkswagen AG’nin tonluk yeni jenerasyon ticari araçları Kocaeli’nde üretilecek. Koç Grubu’nun bu yıl deklare ettiğı bir başka kıymetli yatırım ise Eskişehir’de 58 milyon Euro yatırımla hayata geçirilen yerli şanzıman projesi olmuştu.

Kalyon, tüm bileşenleri üretecek

Yatırımda rotayı güce çeviren Kalyon Holding de, elektrikli araçlara yönelik batarya hücresi üretmek için şirket kurdu. İstanbul merkezli Kalyon Electrical Vehicle Güç Yatırım, batarya hücresi geliştirecek, üretimin yanı sıra dağıtım ve satış daha sonrası hizmetleri de verecek. Kalyon’un yeni batarya şirketi ile ilgili duyuru, 28 Ekim tarihindeki Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yer aldı. Kalyon Güç Yatırımları tarafınca kurulan, Kalyon Electrical Vehicle Güç Yatırım Anonim Şirketi’nin kuruluş emelleri şöyleki sıralandı:

● Otomotiv bölümü yahut bu dal haricinde faaliyette bulunan müşterilere güç, depolama maksadıyla sunulacak batarya hücresi pili, modülü, paketi, tam tahlilleri batarya idare sistemi, termal (ısıl) sistemler ve bunlarla ilgili mekanik, elektrik/elektronik, elektromekanik tüm kesimlere ait araştırma, geliştirme, mühendislik, üretim, satış, dağıtım, tedarik, hizmet ve satış daha sonrası hizmet faaliyetlerini mevzuata uygun olarak gerçekleştirmek.

● Güç depolama tahlilleri ve teknolojileri üretimini gerçekleştirecek tesisler inşa etmek ve bu tesislerin bakımını sağlamak, bu tesisleri işletmek ve bu maksatla anılan tesislere yatırımda bulunmak.

● Güç depolama tahlillerine ait modülleri ve hammaddeleri temin etmek.

● İş kapsamında Türkiye’nin mevcut kaynaklarını, konseyi üretim kapasitesini ve mevcut hammadde kaynaklarını mümkün olan en üst düzeyde kullanmak.

● Güç depolama tahlillerine ait patentleri, dizaynları, markaları ve sair her türlü fikri mülkiyet haklarını geliştirmek, bunları tescil etmek ve kullanmak.

● Şirketin yatırımlarını ve faaliyetlerini desteklemek emeliyle Türkiye’deki AB dahil memleketler arası kuruluşlardaki devlet teşvikleri ve sübvansiyonları mümkün olan en üst düzeyde kullanmak.

“Batarya ile yerli hissesi yüzde 25 artar”

Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Albert Saydam, son periyotta hareketlenen batarya yatırımlarının dal için ehemmiyetini DÜNYA’ya kıymetlendirdi. Yaklaşık 6 yıldır bölümün gündeminde olan elektrikli araç dönüşümünün beklenenden süratli gerçekleşmeye başladığına dikkat çeken Saydam, içten yanmalı motorlarda yerlilik oranının yüzde 80’e kadar çıkabildiğini, lakin elektrikli araçta yerlilik oranının mevcut teknoloji ile yüzde 15’lerde olduğunu lisana getirdi. Saydam, şu ayrıntıları verdi: “Elektrikli araçlarda elektrik motoru, batarya, yazılım ve otomotiv elektroniği yüzde 60’lık bir hisseye sahip. Batarya başlı başına 20-25 puan bunun içerisinde.

Türkiye’nin ihracatta ve üretimde lokomotif kesimi olan otomotivin rekabette geri kalmaması için bu alanlara yatırım yapması koşul. ötürüsıyla arka arda gelen batarya yatırımı haberleri bizi memnun ediyor. Otomotiv elektroniğinde bir hareketlenme var. Yazılımda da 3-4 sene evvel faaliyete başlamış ve şu anda kuluçka periyodunu geride bırakmış teşebbüsler olduğunu memnuniyetle öğreniyoruz. Bu oran kararlı bir biçimde artıyor. Lakin batarya denilince bunun pil, paketleme, batarya idare sistemleri üzere biroldukca farklı komponenti var. Bizim daha hayli yoğunlaştığımız batarya üretim sistemleri ve paketleme. Kalyon’un pilin kendisini de üreteceği anlaşılıyor. Bu cins yatırımlar Türkiye’nin otomotiv üretiminde rekabet gücünü müdafaası açısından kıymetli. Türkiye, batarya üretiminde bölgesel bir üs olma potansiyeline de sahip.”

Yabancılar yatırım için sırada

Türkiye’de şu anda elektrikli araçlara yönelik batarya üreten bir şirket yok. Lakin otomotiv elektroniğine yönelik çalışmalara sürat veren ve şarj üniteleri alanında önemli yatırımlar yapan Vestel, bisikletler için batarya üretimi yapıyor. Şirket önümüzdeki devirde elektrikli araçlara yönelik de batarya yatırımı yapmayı planlıyor. Aspilsan yöneticileri de Türkiye’nin lityum iyon pilini kısa müddette üretmeye başlayacaklarını açıklamıştı. Şirket, makine ekipmanını getirerek 2022’nin birinci çeyreğinde seri üretime başlamayı, bilhassa taşınabilir aygıtların güç muhtaçlığını karşılayabilecek piller ile belli ölçülerde araç bataryaları yapmayı planlıyor.

Öteki yandan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, elektrikli araçların kalbi olan bataryaların, Türkiye’de üretilmesi konusunda da önemli ilerleme kaydedildiğini vurgulayarak, Türkiye’nin Arabası Teşebbüs Kümesi (TOGG) ile dünya devi Farasis’in 20 GWh’lik pil yatırımına yakın vakitte Gemlik’te başlayacağını duyurdu. Bakanlığa yakın kaynaklar, Türkiye’nin AB’ye olan yakınlığı niçiniyle biroldukça yabancı şirketin batarya yatırımı konusunda radarında olduğunu söz etti. Bilhassa Uzakdoğulu şirketlerin yatırım fırsatlarını pahalandırmak çin Türkiye’yi ziyarete geldiği öğrenildi.

Okumaya devam et...