ömrümüzün merkezine aldığımız, vazgeçilmez sandığımız şeylerin bir anda ömrümüzün akışının değişmesiyle birlikte, aslında epey da vazgeçilmeyecek şeyler olmadığını anlarız kimi vakit. Ya da fazlaca güvendiğimiz insanların bir anda yabancıya dönüştüğüne şahit oluruz. ”6 Numaralı kompartman” ömrümüzün modüllerinden tümevarımın ve kararın öyküsü.
2016’da Filmekimi’nde “Olli Mäki’nin En Keyifli Günü” sinemasını izlediğimiz Kuosmanen’in bu ikinci sineması, toplumsal sınıfları ve kişilikleri farklı iki insanın uzun bir tren seyahati boyunca birbirlerini matruşka üzere içlerinden çıkarmalarını anlatıyor.
Son Cannes Sinema Şenliğinde Asghar Ferhadi’nin ”Hero” isimli imaliyle birlikte büyük mükafatı paylaşan 6 Numaralı kompartman, ağır işleyen lakin derin bakmayı gerektiren bir sinema.
Direktör Juho Kuosmanen, Rosa Liksom’un romanından esinlendiği sineması hakkında bir yorumda bulunmuş “Yol sinemaları genelde özgürlük hakkındadır. Arabayla istediği yere gidebilir insan… Tren seyahati ise daha hayli yazgı üzeredir. Nereye gideceğine karar veremezsin; sana sunulanı alırsın.” Sinemanın bütün özetini bu cümleyle açıklayan direktörün, 2021 Kudüs en uygun milletlerarası sinema mükafatını aldığını da eklememiz gerekiyor.
BUZLARIN ORTASINDA ISINAN BAĞLAR
Laura Finlandiyalı bir arkeoloji öğrencisidir. İrina isminde Rus bir profesörle ilgisi vardır. Laura’nın hayatının merkezine koyduğu iki şey vardır; İrina ve Finlandiya hududuna yakın bir Rus kenti olan Murmansk’taki petroglifler! (Kaya sanatı) 1990’ların çabucak başında Moskova’da bir apartman dairesindeki içki ve ideolojinin iç içe geçtiği ve yeni liberal hayatın karar sürmeye başladığı Moskova’da birkaç karede İrina ve Laura’yı görüyoruz. İkilinin bu uzun seyahate bir arada çıkma planlarının son anda İrina tarafınca iptal edildiğini öğrenirken; aslında Laura da, çıktığı uzun seyahatte ekildiğini ve önemsenmediğini sonrasındasında anlayacaktır.
”Geçmişimizi öğrenmeden bugünü anlayamayız” başında olan Finli öğrencinin ömründe, petrogliflerin değeri epey büyüktür.
İlkel bir trenle uzun bir seyahate çıkan Laura’nın kompartman arkadaşı Ljoha isminde genç bir maden çalışanıdır; alkolik, küfürbaz ve problemlidir.
Birinci durakta geri dönmeye karar veren Laura için bu kompartıman arkadaşlığı sonrasındasında vazgeçilmez bir dostluğa dönüşecektir.
Birbirleriyle diyaloğa girdikçe ve önyargıları kırdıkça derinleşen bu dostluk tek bir öpücükle sonlu kalacak; aseksüel ve sarsılmaz bir alaka tesis edilecektir.
Ljoha ile paylaşımlarının akabinde İrina gerçeğini çözümleyen; kamerasının çalınmasıyla petroglifler ile ilgili çalışması yarım kalan Laura evvelarini de değiştirecek ve hayata öteki yerden bakmaya karar verecektir.
Aslında klişe sayılabilecek bir mevzudan, sıcacık ve apayrı bir anlatı çıkaran direktör, 107 dakika boyunca bir kompartıman camına sığdırdığı Rusya’nın bembeyaz örtüsü ve keskin soğuğu ile sıcacık bir alakayı daima canlı tutuyor.
Bilhassa sinemanın bayan karakteri için, geçmişin tüm yüklerini her istasyonda rayların üzerinde bıraktığını net görüyoruz.
Juho Kuosmanen, sinemanın hem direktörü birebir vakitte senaristi olarak pak bir işe imza atarken, Seidi Haarla, Yuriv Borisov da sade oyunculuklarıyla göz dolduruyorlar.
Yeterli seyirler.
Hasret Kalkan
2016’da Filmekimi’nde “Olli Mäki’nin En Keyifli Günü” sinemasını izlediğimiz Kuosmanen’in bu ikinci sineması, toplumsal sınıfları ve kişilikleri farklı iki insanın uzun bir tren seyahati boyunca birbirlerini matruşka üzere içlerinden çıkarmalarını anlatıyor.
Son Cannes Sinema Şenliğinde Asghar Ferhadi’nin ”Hero” isimli imaliyle birlikte büyük mükafatı paylaşan 6 Numaralı kompartman, ağır işleyen lakin derin bakmayı gerektiren bir sinema.
Direktör Juho Kuosmanen, Rosa Liksom’un romanından esinlendiği sineması hakkında bir yorumda bulunmuş “Yol sinemaları genelde özgürlük hakkındadır. Arabayla istediği yere gidebilir insan… Tren seyahati ise daha hayli yazgı üzeredir. Nereye gideceğine karar veremezsin; sana sunulanı alırsın.” Sinemanın bütün özetini bu cümleyle açıklayan direktörün, 2021 Kudüs en uygun milletlerarası sinema mükafatını aldığını da eklememiz gerekiyor.
BUZLARIN ORTASINDA ISINAN BAĞLAR
Laura Finlandiyalı bir arkeoloji öğrencisidir. İrina isminde Rus bir profesörle ilgisi vardır. Laura’nın hayatının merkezine koyduğu iki şey vardır; İrina ve Finlandiya hududuna yakın bir Rus kenti olan Murmansk’taki petroglifler! (Kaya sanatı) 1990’ların çabucak başında Moskova’da bir apartman dairesindeki içki ve ideolojinin iç içe geçtiği ve yeni liberal hayatın karar sürmeye başladığı Moskova’da birkaç karede İrina ve Laura’yı görüyoruz. İkilinin bu uzun seyahate bir arada çıkma planlarının son anda İrina tarafınca iptal edildiğini öğrenirken; aslında Laura da, çıktığı uzun seyahatte ekildiğini ve önemsenmediğini sonrasındasında anlayacaktır.
”Geçmişimizi öğrenmeden bugünü anlayamayız” başında olan Finli öğrencinin ömründe, petrogliflerin değeri epey büyüktür.
İlkel bir trenle uzun bir seyahate çıkan Laura’nın kompartman arkadaşı Ljoha isminde genç bir maden çalışanıdır; alkolik, küfürbaz ve problemlidir.
Birinci durakta geri dönmeye karar veren Laura için bu kompartıman arkadaşlığı sonrasındasında vazgeçilmez bir dostluğa dönüşecektir.
Birbirleriyle diyaloğa girdikçe ve önyargıları kırdıkça derinleşen bu dostluk tek bir öpücükle sonlu kalacak; aseksüel ve sarsılmaz bir alaka tesis edilecektir.
Ljoha ile paylaşımlarının akabinde İrina gerçeğini çözümleyen; kamerasının çalınmasıyla petroglifler ile ilgili çalışması yarım kalan Laura evvelarini de değiştirecek ve hayata öteki yerden bakmaya karar verecektir.
Aslında klişe sayılabilecek bir mevzudan, sıcacık ve apayrı bir anlatı çıkaran direktör, 107 dakika boyunca bir kompartıman camına sığdırdığı Rusya’nın bembeyaz örtüsü ve keskin soğuğu ile sıcacık bir alakayı daima canlı tutuyor.
Bilhassa sinemanın bayan karakteri için, geçmişin tüm yüklerini her istasyonda rayların üzerinde bıraktığını net görüyoruz.
Juho Kuosmanen, sinemanın hem direktörü birebir vakitte senaristi olarak pak bir işe imza atarken, Seidi Haarla, Yuriv Borisov da sade oyunculuklarıyla göz dolduruyorlar.
Yeterli seyirler.
Hasret Kalkan