İşletme sermayesi muhtaçlığı kredileri uçurdu

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Şebnem TURHAN

Yeni Türkiye iktisat siyaseti kapsamında hem Hazine ve Maliye Bakanlığı birebir vakitte Merkez Bankası metinlerinde ‘selektif kredi’ yaklaşımı öne çıkıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati de evvelki gün yaptığı açıklamada kredi büyümesine ticari kredilerin öncülük ettiğini belirtti. Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa de 13 haftalık kur tesirinden arındırılmış kredi büyümesi yüzde 40,93, ticari kredi büyümesi ise yüzde 45,76 oldu. Ticari kredilerdeki bu yıllık artış 26 Haziran 2020 haftasındaki artışın akabinde en süratli büyümeye işaret ediyor. Bankacılık kaynakları yeni yatırım gereksinimi olsa da 23 ayın akabinde bu biçimdesi bir sürat kazanan ticari kredi kullanmasında en büyük muhtaçlığın işletme sermayesinden kaynaklandığına dikkat çekti.

Türkiye’de yüzde 61,1’e gelen tüketici enflasyonu, dünyada artan emtia fiyatları, güç fiyatlarındaki yükseliş, TL’deki bedel kaybı işletmelerin sermaye muhtaçlığının her geçen gün artmasına niye oluyor. Bankacılık kaynaklarının verdiği bilgiye bakılırsa ticari kredilerde bu derece süratli yükselişin temel sebebini de ‘işlerin yürümesini sağlamak’ hedefiyle kullanılan krediler oluşturuyor.

Temmuz 2020’den daha sonra birinci kere yüzde 40’ı aştı

Ticari kredilerde 13 haftalık yıllıklandırılmış kur tesirinden arındırılmış büyüme 25 Şubat 2022 haftasından bu yana kesintisiz yükselişini sürdürüyor. O denli ki 25 Mart’ta birinci sefer yıllık olarak yüzde 40’ın üzerine çıkarak yüzde 43 artan ticari kredi büyümesi 1 Nisan haftasında ise yüzde 45,76 büyüme sağladı. bu biçimdece de toplam kredi büyümesi Temmuz 2020’nin akabinde birinci defa yüzde 40’ın üzerine çıktı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran de bankacılık kesiminde toplam kredi hacmi 1 Nisan itibariyle 5.5 trilyon liraya ulaştı. Ticari ve öbür kredilerin büyüklüğü ise 4.4 trilyon lira olarak hesaplandı.

1 Nisan haftasında kamu bankalarında ticari krediler yüzde 36,13 büyürken özel bankalarda büyüme yüzde 55,53 oldu. Kamu bankalarında toplam krediler 2.5 trilyon lira olurken ticari ve başka krediler ise 2.1 trilyon liraya ulaştı. Yabancı sahipli bankalarda toplam kredi hacmi 1.3 trilyon lirayı aşarken ticari ve öbür kredilerin büyüklüğü 1.1 trilyon liraya geldi. Yerli özel bankalarda da 1.6 trilyon lira olan toplam kredi hacminin 1.2 trilyon lirasını ise ticari ve öbür krediler oluşturdu.

Tüketicideki büyümede başkan kamu bankaları

Tüketici kredilerinde ise büyüme çift haneli olsa da ticari kredilerin yanında daha düşük ivmede yaşanıyor. Merkez Bankası datalarına bakılırsa toplam tüketici kredisi büyümesi 1 Nisan haftasında yıllık olarak yüzde 14 olurken kamu bankalarında bu oran yüzde 16,71, özel bankalarda ise yüzde 11,93 olarak hesaplandı. Ticari kredi büyümesinde özel bankalar kamu bankalarının önüne geçerken tüketici kredilerinde kamu bankalarının büyümede önder.

Tüketici kredi hacmi 1 Nisan haftasında 1 trilyon 35 milyar lira oldu. Bunun 476.5 milyar lirasını ise gereksinim kredisi kullanması oluşturdu. Kamu bankalarında 394.6 milyar lira olan tüketici kredisi hacmine karşılık yabancı bankalarda 284.4 milyar lira, yerli özel bankalarda ise 356.4 milyar lira oldu.


Ticari kredi faizi ortalama yüzde 20,95 düzeyinde

Merkez Bankası bilgilerine nazaran 1 Nisan haftasında bankaların TL cinsi ticari krediler için uyguladıkları faiz oranı evvelki haftaya göre 5 baz puan artışla yüzde 20,95 düzeyine çıktı. Tüketici enflasyonu ise mart itibariyle yüzde 61,1 düzeyinde bulunuyor. TL cinsi ticari kredi fonlaması tüketici enflasyonunun pek altında devam ediyor. Fakat yüzde 14 olan Merkez Bankası siyaset faizinin ise üzerinde TL cinsi ticari kredi faizleri. bir daha Merkez Bankası datalarına göre 1 Nisan haftasında TL bazlı konut kredi faizleri evvelki haftaya nazaran 17 baz puan azalışla yüzde 17,96’ya; taşıt kredi faizleri 11 baz puan azalışla yüzde 24,95’e ve muhtaçlık kredi faizleri 50 baz puan azalışla yüzde 28,04’e geriledi. Bankaların TL mevduat için uyguladıkları faiz oranı 1 Nisan haftasında bundan evvelki haftaya bakılırsa 35 baz puan artışla yüzde 15,95’e çıktı. Dolar mevduat faizi 15 baz puan artışla yüzde 1,09 ve Euro mevduat faizi 6 baz puan artışla yüzde 0,48 oldu.

Okumaya devam et...