Ukrayna’ya başlatmış olduğu askeri harekat niçiniyle Batı’nın yaptırımları kararı ekonomik sarsıntı yaşayan Rusya’da, ticari hayat kabuk değiştirmeye başlarken, Türk firmalarına olan ilgi de artmaya başladı. Zara’dan H&M’e, IKEA’dan Hugo Boss’a epeyce sayıda Avrupa menşeli firma Rusya pazarından çıkarken, bu firmalardan doğan boşluklar için Türk firmaların kapısı çalınıyor. Yalnızca perakende değil, gemi inşadan kimya kesimine kadar biroldukça alanda hammadde gereksinimi için Türkiye’ye yönelen Rus firmalarının sayısının arttığı belirtiliyor. Türkiye’yi bir çıkış kapısı olarak nazarann Rusların bu eğiliminin, iki ülke içindeki ticareti uçuracağını söyleyen Türk iş insanları, şu anki en büyük sorunun para alışverişinde yaşandığını söz ederek, bir an evvel Rusya ile Ruble üzerinden ticaretin artırılması için her iki tarafı da ziyana uğratmayacak bir sistemin realize edilmesini istiyor. Hali hazırda iki ülke içinde Ruble-TL sistemi çalışıyor lakin bunun geliştirilmesi kaide. Rusya ve Türkiye’de mahallî paranın develüe olması niçiniyle işletmeler, Ruble-TL ticaretini riskli buluyor fakat kimi iş beşerlerine bakılırsa bir kadro düzenlemelerle bu risk ortadan kalkabilir. Bu mevzuda neler yapılması gerektiğini Türk iş insanlarıyla görüştüm lakin ondan evvel şunu belirtmek isterim; kimi Türk firmaları, Rus müşterilerinden gelen Ruble ile ticaret teklifl erini kabul etmeye başladı. Bu firmalardan biri; Damat-Tween markalarının sahibi Orka Holding.
‘Destek olmak istiyoruz’
Rusya’da 20’ye yakın bayisi olan Orka Holding’in Genel Koordinatörü Osman Arar, “Rusya’ya Gürcistan üzerinden eser gönderiyoruz. Şu ana kadar para alışverişinde bir sorun yaşamadık. Banka sisteminde ıstırap yok. Lakin Ruslar şu anda dolar bulamıyorlar, meşakkat burada. Biz de ‘Bundan daha sonra Ruble ile alışverişi de kabul edeceğiz’ diye oradaki bayilerimize açıkladık. Rusya’daki bayilerimize bu türlü dayanak olmak istiyoruz” diyor. Kiğılı’nın CEO’su Hilal Suerdem de, Ruble-TL ile ticaretin gündemlerinde olduğunu belirterek, “Rusya’da franchisee’lerimiz var. Şu ana kadar kasvet yaşamadık ödemelerle ilgili lakin bundan daha sonrası için Ruble-TL sistemini devreye alabiliriz üzere görünüyor. Eserleri bu sisteme bakılırsa bir daha fiyatlarsak ziyan etmeyiz” diye konuşuyor. Artık gelelim, bu sistemin sürat kazanması için neler yapılması gerektiğine dair iş insanlarının görüşlerine…
‘Aylık kur açıklanmalı’
İHKİB eski Lideri ve hala İTO Meclis Üyesi olan Hikmet Tanrıverdi, Türkiye’de Ruble ile ticaretin başlamasına vesile olan bir isim. 2008’den beri mevzuyla alakalı çalışan Tanrıverdi, sistemin daha da yaygınlaştırılması için birtakım tekliflerde bulunuyor. Tanrıverdi, evvela Rusya pazarında yeni doğan fırsatlarla ilgili şunları söylüyor: “Türkiye için yeterli olacak üzere görünüyor. Avrupalılar Rusya’dan çekilince bir sürü yeni alan çıkacak bize. Daha evvel hiç ihraç etmediğimiz eserler istiyorlar.
Bana da bu bahiste sorular geliyor. Bir gemi üreticisi ulaştı mesela, üretimle ilgili her türlü araç gereci Türkiye’den almak istiyorlar, dezenfektanlarda, deterjanlarda kullanılan kimyasal husus almak istiyorlar. Perakendecilerden boşalan mağazalar için Türk firmalarına ulaşmak, onlara mağaza kiralamak istiyorlar.” Ruble-TL ile ticaretin ise 2010’dan beri bankalar içinde kullanıldığını lakin hayal edilen büyüklüğe ulaşmadığını söyleyen Tanrıverdi, “Şu anda Türkiye için tam vakti. Bu sistem nasıl daha tesirli olur? Bizim Merkez Bankası onlarla anlaşacak, ya bir kur aralığı verecek ya da aylık kur açıklayacak. En az aylık olması lazım ki ticaret yapanların tertibi bozulmasın. ‘Bu müddette bu kurdan Rubleyi alıp yerine TL vereceğim’ diyecek. Bunu da bankalar üzerinden yapacak. Topladığı Rubleleri de Rusya Merkez Bankası ile anlaşıp, ‘Size olan doğalgaz, petrol borcumuzu da Ruble olarak gönderiyorum’ diyecek. Bu kadar sıradan. Bizim en başından beri söylemiş olduğimiz bu.
‘Bu sistem işler!’
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Erkan Zandar da, hazır giysi ve deri bölümü olarak kendi ortalarında bu sistemle ilgili fikir alışverişinde bulunduklarını söylemiş oldu. “Ruble ile ticaret yapılabilir fakat şu biçimde bir zahmet var” diyen Zandar şunları paylaştı: “TL-Ruble paritesi stabil değil.
Otomatikman şu biçimde olur bu iş; oradan buraya gelen Ruble’nin tekrar buradan yaptığımız ödemelerde kullanılabiliyor olması lazım. Bizim Ruble cinsinden doğalgaz yahut petrol ödeyebiliyor olmamız lazım. Şirketler özelinde baktığınız vakit da bizim bütün işimiz hammaddede dolar bazlı. Bu sistem olur mu, olur. Nasıl olur? Biz bugün TL ile de mal satıyoruz iç piyasaya. Ancak o günkü kurdan hesaplayarak. ötürüsıyla Rus müşteriye de bir daha dolar fiyat verilir. Ödeme gününde o kadar Ruble Rusya’dan yatırılır. O kadar Ruble buraya TL olarak gelir, o TL’yi alır siz dövize çevirisiniz. TL ve Ruble’nin karşılıklı olarak konvertibl hale gelmesi ve bizim bu Ruble’yi karşı tarafa gönderiyor olmamızın bize avantajı büyük olur. Bu sistem işler. Örnek veriyorum, para Denizbank’a gelir. O gün sizin o kadar Ruble kadar TL’niz hesabınıza geçer, o Rubleyi alır tekrar Merkez Bankası’na iade eder bu banka. Merkez Bankası da o Rubleyi bir daha sonraki doğalgaz faturalarında öder.” İHKİB Lideri Mustafa Gültepe de, “Her iki ülkenin kuru da oynak. Fakat aşikâr bir noktada anlaşılır diye düşünüyoruz. Karşılıklı ticaret yaptığımız firmalarla aşikâr bir muahede noktasına gidilebilir ya da bir kur sabitlemesi yapılabilir. Sistem şekillenir lakin biraz vakit lazım” diyor. TASEV Lideri Hüseyin Çetin ise, “Devletin ortaya girip dolarda yaptığı üzere, kur riskini ortadan kaldıracak bir sistemi uygulaması ticaretin önünü açar” diye konuşuyor.
Okumaya devam et...
‘Destek olmak istiyoruz’
Rusya’da 20’ye yakın bayisi olan Orka Holding’in Genel Koordinatörü Osman Arar, “Rusya’ya Gürcistan üzerinden eser gönderiyoruz. Şu ana kadar para alışverişinde bir sorun yaşamadık. Banka sisteminde ıstırap yok. Lakin Ruslar şu anda dolar bulamıyorlar, meşakkat burada. Biz de ‘Bundan daha sonra Ruble ile alışverişi de kabul edeceğiz’ diye oradaki bayilerimize açıkladık. Rusya’daki bayilerimize bu türlü dayanak olmak istiyoruz” diyor. Kiğılı’nın CEO’su Hilal Suerdem de, Ruble-TL ile ticaretin gündemlerinde olduğunu belirterek, “Rusya’da franchisee’lerimiz var. Şu ana kadar kasvet yaşamadık ödemelerle ilgili lakin bundan daha sonrası için Ruble-TL sistemini devreye alabiliriz üzere görünüyor. Eserleri bu sisteme bakılırsa bir daha fiyatlarsak ziyan etmeyiz” diye konuşuyor. Artık gelelim, bu sistemin sürat kazanması için neler yapılması gerektiğine dair iş insanlarının görüşlerine…
‘Aylık kur açıklanmalı’
İHKİB eski Lideri ve hala İTO Meclis Üyesi olan Hikmet Tanrıverdi, Türkiye’de Ruble ile ticaretin başlamasına vesile olan bir isim. 2008’den beri mevzuyla alakalı çalışan Tanrıverdi, sistemin daha da yaygınlaştırılması için birtakım tekliflerde bulunuyor. Tanrıverdi, evvela Rusya pazarında yeni doğan fırsatlarla ilgili şunları söylüyor: “Türkiye için yeterli olacak üzere görünüyor. Avrupalılar Rusya’dan çekilince bir sürü yeni alan çıkacak bize. Daha evvel hiç ihraç etmediğimiz eserler istiyorlar.
Bana da bu bahiste sorular geliyor. Bir gemi üreticisi ulaştı mesela, üretimle ilgili her türlü araç gereci Türkiye’den almak istiyorlar, dezenfektanlarda, deterjanlarda kullanılan kimyasal husus almak istiyorlar. Perakendecilerden boşalan mağazalar için Türk firmalarına ulaşmak, onlara mağaza kiralamak istiyorlar.” Ruble-TL ile ticaretin ise 2010’dan beri bankalar içinde kullanıldığını lakin hayal edilen büyüklüğe ulaşmadığını söyleyen Tanrıverdi, “Şu anda Türkiye için tam vakti. Bu sistem nasıl daha tesirli olur? Bizim Merkez Bankası onlarla anlaşacak, ya bir kur aralığı verecek ya da aylık kur açıklayacak. En az aylık olması lazım ki ticaret yapanların tertibi bozulmasın. ‘Bu müddette bu kurdan Rubleyi alıp yerine TL vereceğim’ diyecek. Bunu da bankalar üzerinden yapacak. Topladığı Rubleleri de Rusya Merkez Bankası ile anlaşıp, ‘Size olan doğalgaz, petrol borcumuzu da Ruble olarak gönderiyorum’ diyecek. Bu kadar sıradan. Bizim en başından beri söylemiş olduğimiz bu.
‘Bu sistem işler!’
Ege Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Erkan Zandar da, hazır giysi ve deri bölümü olarak kendi ortalarında bu sistemle ilgili fikir alışverişinde bulunduklarını söylemiş oldu. “Ruble ile ticaret yapılabilir fakat şu biçimde bir zahmet var” diyen Zandar şunları paylaştı: “TL-Ruble paritesi stabil değil.
Otomatikman şu biçimde olur bu iş; oradan buraya gelen Ruble’nin tekrar buradan yaptığımız ödemelerde kullanılabiliyor olması lazım. Bizim Ruble cinsinden doğalgaz yahut petrol ödeyebiliyor olmamız lazım. Şirketler özelinde baktığınız vakit da bizim bütün işimiz hammaddede dolar bazlı. Bu sistem olur mu, olur. Nasıl olur? Biz bugün TL ile de mal satıyoruz iç piyasaya. Ancak o günkü kurdan hesaplayarak. ötürüsıyla Rus müşteriye de bir daha dolar fiyat verilir. Ödeme gününde o kadar Ruble Rusya’dan yatırılır. O kadar Ruble buraya TL olarak gelir, o TL’yi alır siz dövize çevirisiniz. TL ve Ruble’nin karşılıklı olarak konvertibl hale gelmesi ve bizim bu Ruble’yi karşı tarafa gönderiyor olmamızın bize avantajı büyük olur. Bu sistem işler. Örnek veriyorum, para Denizbank’a gelir. O gün sizin o kadar Ruble kadar TL’niz hesabınıza geçer, o Rubleyi alır tekrar Merkez Bankası’na iade eder bu banka. Merkez Bankası da o Rubleyi bir daha sonraki doğalgaz faturalarında öder.” İHKİB Lideri Mustafa Gültepe de, “Her iki ülkenin kuru da oynak. Fakat aşikâr bir noktada anlaşılır diye düşünüyoruz. Karşılıklı ticaret yaptığımız firmalarla aşikâr bir muahede noktasına gidilebilir ya da bir kur sabitlemesi yapılabilir. Sistem şekillenir lakin biraz vakit lazım” diyor. TASEV Lideri Hüseyin Çetin ise, “Devletin ortaya girip dolarda yaptığı üzere, kur riskini ortadan kaldıracak bir sistemi uygulaması ticaretin önünü açar” diye konuşuyor.
Okumaya devam et...