İptal ve ertelemeler yayılıyor

Zeytin

Global Mod
Global Mod
Yener KARADENİZ

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması daha sonrası her iki ülkede faaliyet gösteren bine yakın mağazanın temsilcileri, Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) tarafınca evvelki gün gerçekleştirilen toplantı ile durum değerlendirmesi yaptı. görüşmede Ukrayna’da 267, Rusya’da ise 655 mağazası bulunan 25 markanın temsilcileri bölgede yaşanan sıcak gelişmeler ile ilgili ayrıntıları paylaştı. Ukrayna’da hali hazırda kapanmaların akabinde kısmi olarak yağma yaşandığı belirtilirken çalışanların ise inançlı bölgelere gittiği söz edildi. Ukrayna’da en çok Colin’s mağazaları bulunurken onu LC Waikiki ve English Home üzere markalar takip ediyor. Rusya’da ise 32 markanın 655 mağazası ve 2 bin 556 satış noktasında işler yüzde 50 düşmüş durumda. Yaptırımlar kapsamında memleketler arası ödeme sitemleri olan Mastercard ve Visa’nın Rus finans kuruluşları ile temasını kesmesinin akabinde Rusya’nın lokal ödeme sistemi Mir Kart kullanılmaya başlanmış. BMD Lideri Sinan Öncel, swift probleme yönelik sorunun tahlilinde ise şimdilik yolcu birliktei üzere tahlillerin konuşulduğu bilgisini verdi.

Rusya’da fiyatlar tırmanışa geçti

Öte yandan Rusya’da gerçekleşen devalüasyon sebebi ile fiyatlar da tırmanışa geçti. İndirim devrinde olan ülkede ani kur artışı sebebi ile fiyat artışları yaşanırken, sık sık gerçekleşen sabotaj ihbarları kararı AVM’lerin de yüzde 50 kapasite ile hizmet verdiği açıklandı. Halihazırda en büyük ıstıraplardan biri Rusların Türkiye’de kredi kartlarını kullanamaması ve nakit alışveriş yapmak zorunda kalmaları ve ayrıyeten alışverişte 7 bin TL’lik hudut bulunması. BMD Lideri Öncel, kelam konusu limitin artırılması gerektiğini ve buna yönelik yakın vakitte da bir sonucun çıkmasını beklediklerini lisana getirdi. Öncel, “Bu limit yükseltilecek ki biz de turistlere satış yapabilelim. Nakit satıştaki kısıtlamanın üst çekilmesi kıymetli. 7 bin TL fazlaca düşük bir rakam” dedi.

birinci vakit içinderda hazır giysi etkileniyor

bir daha marka temsilcilerinin verdiği bilgilere göre Polonya, Belarus, Moldovya ve Romanya’da da satışlarda değerli oranda düşüş yaşanıyor. Ukrayna ve Rus Turistlerin ağır olduğu Yunanistan, İtalya ve Bulgaristan’dan da sipariş iptalleri yaşandığı lisana getiriliyor. İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe de etraf ülkelerden yavaş yavaş sipariş iptallerinin gelmeye başladığını söylemiş oldu. Gültepe, “Polonya ve Bulgaristan üzere ülkelerde de hafifçeten ertelemeler var. Beşerler önlemli gidiyor. bu biçimde durumlarda aslına bakarsanız tüketiciler birinci olarak hazır giysi üzere perakende eserleri alışverişini erteliyor” dedi.

Meyve sebzede olduğu üzere hazır giyside de fiyatlar düşebilir. Halihazırda her iki ülkeye de yapılan ihracat en azından hazır giysi kesimi için durma noktasına gelmiş durumda. Kimi tırlar ise geri dönüyor. Kelam konusu gelişme yurtarasında meyve zerzevat meblağlarında hissedilir derecede düşüşe yol açmıştı. Benzeri bir durumun hazır giysi mamüllerinde de yaşanabileceğini aktaran Sinan Öncel, “İmalata girmiş olan siparişlerin hangi ülkelere satılacağı bilinmeyen. Dönem da kaybedilirse önümüzdeki dönem bu mamüllerin demode olma riski var, kıymetsiz bir stok meydana geliyor. Bu eserler iç piyasaya verilmek zorunda kalacaktır.

Öte yandan da bölgeye üretim yapan tesislerinde kıymetli oranda artı kapasite meydana gelmiş durumda. Bu da meblağların aşağı inmesi ya da üst istikametli ivmenin yavaşlamasını sağlayabilir” değerlendirmesinde bulundu. Öte yandan Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ülkelerin yanı sıra şirketlerin de ülkeye biribiri gerisine yaptırım uygulaması kararınu doğurdu. Örneğin Nike, Rusya’ya satışı durdurdu. Ülkede epeyce sayıda öbür Avrupalı markalar da faaliyette. Sinan Öncel, bu biçim hareketlerin artabileceğini, bunun da Türk markalarının ülkedeki etkinliklerinin artmasını sağlayabileceğini anlattı.

Hava yolunda fiyatlar tırmanacak

Türkiye ile Rusya içindeki ticaretin SWIFT olmadan nasıl devam edeceği konusu da görüşmede gündeme gelen öteki bir sorun. BMD Lideri Öncel, eski periyotlarda de uygulanan yolcu birlikteinde para taşıma üzerinde durulduğunu söylemiş oldu. Öncel, “Yolcu birliktei ticarette bu yol uygulanıyor. Bu noktada makul yasal düzenlemeler yapılırsa iş daha da kolaylaşacaktır” diye konuştu. Uçak şirketlerinin sigorta konusu da gelişmeler ile öne çıkan diğer bir mevzu. Bu alanda sigorta sisteminin olmaması ve Ukrayna hava alanının da kapalı kalması niçiniyle uçakların hayli daha uzun yoldan Türkiye’ye gelmesi riski ile karşı karşıya kalındığını anlatan Sinan Öncel, bunun da uçak bileti fiyatlarında üst istikametli baskıya yol açacağını anlattı.

Dokumacılık merkezlerinde üretim durdu

Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, kelam konusu gelişmelerden üretim manasında en çok etkilenen bölgelerin dokumacılık merkezleri Laleli, Osmanbey, Merter ve Zeytinburnu olduğunu anlattı. Üretimin daha hayli Merter Bölgesi’nde, kumaşın ise Zeytinburnu’ndan sağlandığını anlatan Kaya, her iki ülkenin yanı sıra Belarus üzere etraf ülkelere de eser gönderilememesi sebebi ile üretimin durduğunu, bunun da kesim kapasitelerinde düşüşe yol açacağını lisana getirdi.

Mallar depoda bekliyor

Rusya ve Ukrayna’da faaliyet gösteren kümelerden biri de Orka Holding. İki ülkede 10’un üzerinde mağazası olan kümenin İdare Şurası Lideri Süleyman Orakçıoğlu, iki bölgeye yapılan ihracatın toplam ihracatlarının ortasındaki hissesinin yüzde 5’e denk geldiğini söylemiş oldu. Orakçıoğlu, “Ukrayna büsbütün kapalı, Rusya’da ise işler yüzde 50 düştü. Hali hazırda depolarımızda yaşanan olaylardan dolayı sevk edilmeyi bekleyen mallar var. Gelişmeleri dikkatle izliyoruz. Şu an her şeyin iş olmadığı bir devirden geçiyoruz. Bu insanlık dramının bir an evvel son bulmasını diliyoruz” dedi.



Turizmde Avrupa rezervasyonları da yavaşladı

Selenay YAĞCI


Turizmde Ukrayna-Rusya tansiyonunun tesirleri devam ediyor. Ödeme meselelerinin akabinde rezervasyon yavaşlaması Avrupalı turiste de yansıdı. Rus bankalarının SWIFT sisteminden çıkarılması, Visa ve Mastercard’ın yaptırım uygulamasının akabinde da Rus finans kurumlarını engellemesi turizmde ödeme krizine yol açtı. Oteller, erken rezervasyon ödemesi alamıyor. Ödeme krizinden daha sonra turizme bir makûs haber de Avrupa’dan geldi. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden daha sonra Avrupalı turistlerden gelen rezervasyonlar da yavaşladı. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, Rusya ve Ukrayna’dan rezervasyonlar durduğunu ve Avrupa’da da önemli düşüş olduğunu belirtti.

Türkiye’ye en çok turist gönderen ülkelerden Rusya ve Ukrayna’dan çabucak hemen kayda kıymet iptallerin olmadığını lakin rezervasyonların durduğunu belirten Bağlıkaya, döneme savaş şartlarında girilmesinin epey problemli bir durum olacağını söyleyerek, “Tüm turizmciler kaygıyla bekliyor” dedi. Bağlıkaya, 2022’in epey güzel başladığını vurgulayarak savaşın muhtemel tesirlerine dikkat çekti: “2022 bizim 2019’dan daha üstte rekor beklediğimiz bir yıldı, rezervasyonlar da o denli geliyordu. İnşallah kısa müddette mart ayında toparlanırsa dönemin çabucak hemen başlamadığını da düşünürsek hayli büyük yara almadan atlatma bahtımız olur. Lakin şu an rezervasyon akışı yok. Şayet devam ederse Avrupa’da da tedirginlikten dolayı yavaşlama var herkes biraz temkinli davranıyor. Savaşın devam edip etmemesi ve ne biçimde süreceği de belirleyici olacak. Yalnız Türk turizmi değil Avrupa›daki turizm hareketi de etkilenir. Tansiyon epeyce değerli. Hangi biçimde devam ettiği değerli, görüşmeler devam ederse diğer türlü sıcak temas olursa farklı olur.”

Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Lideri Bülent Bülbüloğlu, Avrupa’dan da rezervasyonlarda bir durağanlık olduğunu söyleyerek, “Korkutucu boyutta değil ancak turizm barışı sever, huzuru sever. Huzur ortamı olmayınca da rezervasyonlarda sakinlik oluştu. Dönemi epeyce etkileyeceğini zannetmiyorum” dedi.

Okumaya devam et...