İmam GÜNEŞ
Yılbaşından bu yana aşılanma çalışmalarının hızlanması ile birlikte global ticarette olağanlaşmaya geçilmesi, ülke ekonomilerine nefes aldırdı. Toparlanma eğiliminde olan global ticaretin, 2021 yılında bir daha 2019 yılı verisi olan 19 trilyon dolara yaklaşması bekleniyor. Global talebin canlanması Türkiye ihracatına da katkı sağladı. Yılbaşında 184 milyar dolar olan Türkiye’nin 2021 yılı ihracat maksadı, evvel 200 milyar dolar, daha sonrasında ise 200 milyar doların üzeri olarak revize edildi. 2021 sonu için belirlenen amaçlar gerçekleştiği takdirde Türkiye global ticaretten aldığı hissesi tarihinde birinci kez yüzde 1’in üzerine taşıyacak.
Pandemi tüm dünyada ekonomik kriz yaratsa da Türk ihracatçısına fırsatlar oluşturdu. Global tedarik zincirlerinin çeşitlenmesi ile avantaj yakalayan ihracatçılar, pak ve esnek üretim, vaktinde teslimat, kaliteli ve uygun fiyat kriterleriyle ihracatlarını artırmayı başardı. Türkiye’nin kazandığı bu avantajlar ihracat sayılarına da yansıdı. Sürdürülebilir ihracat için ise gündemdeki en değerli mevzu Yeşil Mutabakat. Kesim temsilcileri, Yeşil Mutabakat’a ahenk sürecinin süratle tamamlaması halinde Türkiye’nin ihracatta kıymetli bir ivme kazanacağına işaret ediyorlar.
6 dal ihracatın yarıdan fazlasını yaptı
Yılın birinci 7 ayında 121,4 milyar dolarlık Türkiye ihracatının yarısından fazlası birinci 6 daldan geldi. Otomotiv, kimyevi hususlar, hazır giysi ve konfeksyon, çelik, demir ve demir dışı metaller, dokumacılık ve hammaddeleri dalları yaklaşık 64,5 milyar dolarlık ihracatlarıyla Türkiye ihracatından 53,2’lik hisse aldılar. Büyük bir aksilik olmadığı takdirde 2021 yılını maksatlarının üzerinde tamamlayacaklarını vurgulayan kesim temsilcileri, Türkiye ihracatının 200 milyar doları aşacağını düşünüyor.
Otomotiv, pandemi öncesi ihracatına ulaşma yolunda
Bu yıl pandemi öncesi sayılarını yakalamayı hedeflediklerini söyleyen Otomotiv İhracatçıları Birliği (OİB) Lideri Baran Çelik, pandemide oluşan daralmanın yaralarını sararak ihracatlarını 30 milyar dolar düzeyine çıkarmayı ve Türkiye ihracatından aldıkları hissesi artırmayı amaçladıklarını vurguladı. Pandemi periyodunda değişen tüketim muhtaçlıkları sebebiyle ortaya çıkan yarı iletken çip tedariki krizinin bölümün global çapta üretimini sekteye uğrattığını söz eden Çelik, “Sektörümüz büyük dönüşümü deneyimlemekte. Bu dönüşümün bir de etrafla ilgili boyutu var. En büyük ticari ortağı AB ülkeleri olan dalımızın Yeşil Mutabakat’a ahenk sürecini süratle tamamlaması, bu ülkeler için önde gelen üretim ve tedarik merkezi olmaya devam etmesi için hayli önemli” dedi.
Kimya, çıtayı yükseltti
Bu yılın başında ihracat amacını 20,6 milyar dolar olarak belirlediklerini aktaran İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister, kesimin üstün performansı niçiniyle bu gayesi 22 milyar dolar ve Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 11’lik hisse almak olarak revize ettiklerini belirtti. İhracatlarındaki birinci 20 ülkeye bakıldığında AB ülkelerinin birinci sıralarda yer aldığını kaydeden Pelister, “İlk 20 ülke içinde yüzde 420,16 artışla Nijerya, yüzde 134,01 artışla Lübnan ve yüzde 101,32 artışla Yunanistan dikkat cazip. Hayal kırıklığı yaratan pazar olarak Suudi Arabistan’ı söyleyebiliriz. Suudi pazarı yalnızca dalımız özelinde değil tüm dalları etkileyen ortak bir sorun oldu” diye konuştu.
Hazır giyside kapasite yüzde 85’e dayandı
Başta Avrupa merkezliler olmak üzere global markalardan Türkiye’ye büyük bir talep olduğuna dikkat çeken İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Lideri Mustafa Gültepe, ihracata çalışan firmaların kapasitelerinin önümüzdeki üç-dört ay için yüzde 80-85 dolu olduğunu söz etti. Yeni bir aksilik olmaz ise bu yılı 18,5 milyar dolar civarında bir ihracatla kapatacakları bilgisini veren Gültepe, şöyleki devam etti: “Sektör olarak 2014’te 18,7 milyar dolarla en yüksek yıllık sektörel ihracat pahasına ulaşmıştık. İşler yolunda giderse bu yıl 18,7 milyar dolar çıtasını aşarak yeni bir rekora imza atabiliriz. ABD yılık 100 milyar dolar civarında hazır giysi ve konfeksiyon ithalatı yapıyor. Bu ülkede Türk moda sanayisinin tanıtımı için ağır çalışmalar yürütüyoruz.”
Asya pazarındaki çelik muhtaçlığını Türkiye karşıladı
Siparişlerini iki ya da üç ay evvelce alan bir kesim olarak yılsonu için sipariş almaya devam ettiklerini söyleyen Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Lideri Adnan Aslan, ihracatlarını ölçüde yüzde 10 artışla 23 milyon ton, bedelde ise yüzde 40’a yakın yükselişle 17,5 milyar dolar düzeylerinde gerçekleştirmek olarak belirlediklerini lisana getirdi. Pandeminin küresel çelik kesimindeki istikrarları değiştirdiğinin altını çizen Aslan, “Dünya çelik ihracatının büyük bir kısmına hakim olan Çin artık daha epeyce ithalat gereksinimine yöneldi. Bu durum Türk çelik kesiminin farklı bir açılım yakalamasını sağladı. Bunun sonucunda Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya pazarlarını bir daha kazandık. ABD ve AB pazarlarında Türkiye’yi gaye alan korumacılık tedbirleri maalesef devam ediyor. Dünyada adeta trend haline gelen bu tedbirler kesim üzerinde değerli bir baskı ögesi olmayı ve ihracat seyrimizi olumsuz tarafta etkilemeyi sürdürüyor” dedi.
Dokumada kapasite kullanım oranı 39 ayın en güzeli oldu
Yılsonuna kadar siparişleri büyük ölçüde aldıklarını belirten İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, fakat eserlerdeki teslim müddetinin 30 ila 90 gün içinde olduğu için siparişlerin gelmeye devam ettiğini söylemiş oldu. Yüzde 80,7 düzeyinde gerçekleşen dokuma kesimi kapasite kullanım oranı ile son 39 ayın en yüksek düzeyine ulaştıklarına vurgu yapan Öksüz, “2021 yılında 12 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek Cumhuriyet tarihi rekoru kırmayı hedefliyoruz. 2020 yılında Türkiye’nin ihracatından yüzde 5,7 oranında hisse alan dokumacılık dalı olarak 2021 yılı sonunda Türkiye’nin ihracatından aldığımız hissesi yüzde 6’nın üzerine çıkarmayı istiyoruz” halinde konuştu.
Demir ve dışı metallar 11 milyar dolara ilerliyor
Global salgın niçiniyle bir daha şekillenen dünya ticaretinde Türkiye’nin dünyanın B planı olacağını söz ettiklerini belirten İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Lideri Tahsin Öztiryaki, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Rakamlar, söylemimizi ispatlar nitelikte. Türkiye, üretim kabiliyeti, eser çeşitliliği, sürat ve lojistik kolaylık açısından rakiplerine bakılırsa bir değil birkaç adım ötede. Yılın birinci 7 ayında geçen seneye nazaran yüzde 46’lık bir artış yakaladık. Bu doğrultuda 2021 yılı sonunda 10-11 milyar dolar ihracata ulaşmayı ve ihracatımızı artırarak Türkiye’nin toplam ihracatından aldığımız yüzde 4,6’lık hissesi yüzde 5,5’e çıkarmayı hedefliyoruz. Birlik olarak mevcut ihracat pazarlarımızdaki pozisyonumuzu güçlendirirken, yeni pazarlarda var olmanın uğraşı içerisindeyiz.”
Asya pazarı güçlenecek
Dünyanın en büyük global talebini gerçekleştiren ülkelere baktığımızda, birinci beş sırayı ABD, Çin, Almanya, Japonya ve Birleşik Krallık oluşturuyor. ABD, Almanya ve Birleşik Krallık, Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkeler içinde birinci dörtte yer alıyor. Çin ve Japonya ise uzak pazarlar olması niçiniyle geri planda kalmış durumda. Kesimlerin bu pazarlara ihracatı, toplam ihracattan ortalama yüzde 1 hisse alıyor. Bölüm temsilcilerinin verdiği bilgilere göre, Asya pazarının sunduğu fırsatların Türk ihracatçısına değerli kazanımlar sunuyor. İhracatçılar, bu niçinle başta Çin ve Japonya olmak üzere Asya pazarında ihracatı artıracak ve Asya ülkelerini kıymetli ticari ortaklar ortasına dahil edecek çalışmaları gündemine aldılar.
İthalat 5’lisine ihracat arttı, pazarlarda çeşitlilik sağlandı
Trademap bilgilerine bakılırsa, ABD, Çin ve Almanya, Japonya ve Birleşik Krallık 2021 yılının birinci çeyreğinde global talebin yüzde 38’ni karşıladı. Birinci beş sırada yer alan ülkeler, 2021 yılının birinci çeyreğinde Türkiye’den 13,1 milyar dolarlık alım yaparken, 2020’nin birebir periyoduna bakılırsa yüzde 17’lik artış gerçekleşti. Türkiye’nin bu pazarlardaki toplam hissesi 2020 yılının birinci çeyreğinde yüzde 0,66 iken, 2021 yılında yüzde 0,68 olarak gerçekleşti. Beş ülkeye yapılan ihracatın Türkiye’nin toplam ihracatı ortasındaki hissesi ise 2020 yılında yüzde 27 iken, 2020 yılında yüzde 23,4’e düştü. Global talebin canlanmaya başladığı yılın birinci çeyreğinde Türkiye, en büyük beş ithalatçı ülkeye ihracatını artırırken, toplam ihracatındaki hissesi ise alternatif pazarlara dağıttı.
200 milyar dolarlık ihracatın şifreleri
Yılbaşından bu yana aşılanma çalışmalarının hızlanması ile birlikte global ticarette olağanlaşmaya geçilmesi, ülke ekonomilerine nefes aldırdı. Toparlanma eğiliminde olan global ticaretin, 2021 yılında bir daha 2019 yılı verisi olan 19 trilyon dolara yaklaşması bekleniyor. Global talebin canlanması Türkiye ihracatına da katkı sağladı. Yılbaşında 184 milyar dolar olan Türkiye’nin 2021 yılı ihracat maksadı, evvel 200 milyar dolar, daha sonrasında ise 200 milyar doların üzeri olarak revize edildi. 2021 sonu için belirlenen amaçlar gerçekleştiği takdirde Türkiye global ticaretten aldığı hissesi tarihinde birinci kez yüzde 1’in üzerine taşıyacak.
Pandemi tüm dünyada ekonomik kriz yaratsa da Türk ihracatçısına fırsatlar oluşturdu. Global tedarik zincirlerinin çeşitlenmesi ile avantaj yakalayan ihracatçılar, pak ve esnek üretim, vaktinde teslimat, kaliteli ve uygun fiyat kriterleriyle ihracatlarını artırmayı başardı. Türkiye’nin kazandığı bu avantajlar ihracat sayılarına da yansıdı. Sürdürülebilir ihracat için ise gündemdeki en değerli mevzu Yeşil Mutabakat. Kesim temsilcileri, Yeşil Mutabakat’a ahenk sürecinin süratle tamamlaması halinde Türkiye’nin ihracatta kıymetli bir ivme kazanacağına işaret ediyorlar.
6 dal ihracatın yarıdan fazlasını yaptı
Yılın birinci 7 ayında 121,4 milyar dolarlık Türkiye ihracatının yarısından fazlası birinci 6 daldan geldi. Otomotiv, kimyevi hususlar, hazır giysi ve konfeksyon, çelik, demir ve demir dışı metaller, dokumacılık ve hammaddeleri dalları yaklaşık 64,5 milyar dolarlık ihracatlarıyla Türkiye ihracatından 53,2’lik hisse aldılar. Büyük bir aksilik olmadığı takdirde 2021 yılını maksatlarının üzerinde tamamlayacaklarını vurgulayan kesim temsilcileri, Türkiye ihracatının 200 milyar doları aşacağını düşünüyor.
Otomotiv, pandemi öncesi ihracatına ulaşma yolunda
Bu yıl pandemi öncesi sayılarını yakalamayı hedeflediklerini söyleyen Otomotiv İhracatçıları Birliği (OİB) Lideri Baran Çelik, pandemide oluşan daralmanın yaralarını sararak ihracatlarını 30 milyar dolar düzeyine çıkarmayı ve Türkiye ihracatından aldıkları hissesi artırmayı amaçladıklarını vurguladı. Pandemi periyodunda değişen tüketim muhtaçlıkları sebebiyle ortaya çıkan yarı iletken çip tedariki krizinin bölümün global çapta üretimini sekteye uğrattığını söz eden Çelik, “Sektörümüz büyük dönüşümü deneyimlemekte. Bu dönüşümün bir de etrafla ilgili boyutu var. En büyük ticari ortağı AB ülkeleri olan dalımızın Yeşil Mutabakat’a ahenk sürecini süratle tamamlaması, bu ülkeler için önde gelen üretim ve tedarik merkezi olmaya devam etmesi için hayli önemli” dedi.
Kimya, çıtayı yükseltti
Bu yılın başında ihracat amacını 20,6 milyar dolar olarak belirlediklerini aktaran İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister, kesimin üstün performansı niçiniyle bu gayesi 22 milyar dolar ve Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 11’lik hisse almak olarak revize ettiklerini belirtti. İhracatlarındaki birinci 20 ülkeye bakıldığında AB ülkelerinin birinci sıralarda yer aldığını kaydeden Pelister, “İlk 20 ülke içinde yüzde 420,16 artışla Nijerya, yüzde 134,01 artışla Lübnan ve yüzde 101,32 artışla Yunanistan dikkat cazip. Hayal kırıklığı yaratan pazar olarak Suudi Arabistan’ı söyleyebiliriz. Suudi pazarı yalnızca dalımız özelinde değil tüm dalları etkileyen ortak bir sorun oldu” diye konuştu.
Hazır giyside kapasite yüzde 85’e dayandı
Başta Avrupa merkezliler olmak üzere global markalardan Türkiye’ye büyük bir talep olduğuna dikkat çeken İstanbul Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Lideri Mustafa Gültepe, ihracata çalışan firmaların kapasitelerinin önümüzdeki üç-dört ay için yüzde 80-85 dolu olduğunu söz etti. Yeni bir aksilik olmaz ise bu yılı 18,5 milyar dolar civarında bir ihracatla kapatacakları bilgisini veren Gültepe, şöyleki devam etti: “Sektör olarak 2014’te 18,7 milyar dolarla en yüksek yıllık sektörel ihracat pahasına ulaşmıştık. İşler yolunda giderse bu yıl 18,7 milyar dolar çıtasını aşarak yeni bir rekora imza atabiliriz. ABD yılık 100 milyar dolar civarında hazır giysi ve konfeksiyon ithalatı yapıyor. Bu ülkede Türk moda sanayisinin tanıtımı için ağır çalışmalar yürütüyoruz.”
Asya pazarındaki çelik muhtaçlığını Türkiye karşıladı
Siparişlerini iki ya da üç ay evvelce alan bir kesim olarak yılsonu için sipariş almaya devam ettiklerini söyleyen Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Lideri Adnan Aslan, ihracatlarını ölçüde yüzde 10 artışla 23 milyon ton, bedelde ise yüzde 40’a yakın yükselişle 17,5 milyar dolar düzeylerinde gerçekleştirmek olarak belirlediklerini lisana getirdi. Pandeminin küresel çelik kesimindeki istikrarları değiştirdiğinin altını çizen Aslan, “Dünya çelik ihracatının büyük bir kısmına hakim olan Çin artık daha epeyce ithalat gereksinimine yöneldi. Bu durum Türk çelik kesiminin farklı bir açılım yakalamasını sağladı. Bunun sonucunda Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya pazarlarını bir daha kazandık. ABD ve AB pazarlarında Türkiye’yi gaye alan korumacılık tedbirleri maalesef devam ediyor. Dünyada adeta trend haline gelen bu tedbirler kesim üzerinde değerli bir baskı ögesi olmayı ve ihracat seyrimizi olumsuz tarafta etkilemeyi sürdürüyor” dedi.
Dokumada kapasite kullanım oranı 39 ayın en güzeli oldu
Yılsonuna kadar siparişleri büyük ölçüde aldıklarını belirten İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, fakat eserlerdeki teslim müddetinin 30 ila 90 gün içinde olduğu için siparişlerin gelmeye devam ettiğini söylemiş oldu. Yüzde 80,7 düzeyinde gerçekleşen dokuma kesimi kapasite kullanım oranı ile son 39 ayın en yüksek düzeyine ulaştıklarına vurgu yapan Öksüz, “2021 yılında 12 milyar dolar ihracat gerçekleştirerek Cumhuriyet tarihi rekoru kırmayı hedefliyoruz. 2020 yılında Türkiye’nin ihracatından yüzde 5,7 oranında hisse alan dokumacılık dalı olarak 2021 yılı sonunda Türkiye’nin ihracatından aldığımız hissesi yüzde 6’nın üzerine çıkarmayı istiyoruz” halinde konuştu.
Demir ve dışı metallar 11 milyar dolara ilerliyor
Global salgın niçiniyle bir daha şekillenen dünya ticaretinde Türkiye’nin dünyanın B planı olacağını söz ettiklerini belirten İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Lideri Tahsin Öztiryaki, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Rakamlar, söylemimizi ispatlar nitelikte. Türkiye, üretim kabiliyeti, eser çeşitliliği, sürat ve lojistik kolaylık açısından rakiplerine bakılırsa bir değil birkaç adım ötede. Yılın birinci 7 ayında geçen seneye nazaran yüzde 46’lık bir artış yakaladık. Bu doğrultuda 2021 yılı sonunda 10-11 milyar dolar ihracata ulaşmayı ve ihracatımızı artırarak Türkiye’nin toplam ihracatından aldığımız yüzde 4,6’lık hissesi yüzde 5,5’e çıkarmayı hedefliyoruz. Birlik olarak mevcut ihracat pazarlarımızdaki pozisyonumuzu güçlendirirken, yeni pazarlarda var olmanın uğraşı içerisindeyiz.”
Asya pazarı güçlenecek
Dünyanın en büyük global talebini gerçekleştiren ülkelere baktığımızda, birinci beş sırayı ABD, Çin, Almanya, Japonya ve Birleşik Krallık oluşturuyor. ABD, Almanya ve Birleşik Krallık, Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkeler içinde birinci dörtte yer alıyor. Çin ve Japonya ise uzak pazarlar olması niçiniyle geri planda kalmış durumda. Kesimlerin bu pazarlara ihracatı, toplam ihracattan ortalama yüzde 1 hisse alıyor. Bölüm temsilcilerinin verdiği bilgilere göre, Asya pazarının sunduğu fırsatların Türk ihracatçısına değerli kazanımlar sunuyor. İhracatçılar, bu niçinle başta Çin ve Japonya olmak üzere Asya pazarında ihracatı artıracak ve Asya ülkelerini kıymetli ticari ortaklar ortasına dahil edecek çalışmaları gündemine aldılar.
İthalat 5’lisine ihracat arttı, pazarlarda çeşitlilik sağlandı
Trademap bilgilerine bakılırsa, ABD, Çin ve Almanya, Japonya ve Birleşik Krallık 2021 yılının birinci çeyreğinde global talebin yüzde 38’ni karşıladı. Birinci beş sırada yer alan ülkeler, 2021 yılının birinci çeyreğinde Türkiye’den 13,1 milyar dolarlık alım yaparken, 2020’nin birebir periyoduna bakılırsa yüzde 17’lik artış gerçekleşti. Türkiye’nin bu pazarlardaki toplam hissesi 2020 yılının birinci çeyreğinde yüzde 0,66 iken, 2021 yılında yüzde 0,68 olarak gerçekleşti. Beş ülkeye yapılan ihracatın Türkiye’nin toplam ihracatı ortasındaki hissesi ise 2020 yılında yüzde 27 iken, 2020 yılında yüzde 23,4’e düştü. Global talebin canlanmaya başladığı yılın birinci çeyreğinde Türkiye, en büyük beş ithalatçı ülkeye ihracatını artırırken, toplam ihracatındaki hissesi ise alternatif pazarlara dağıttı.
200 milyar dolarlık ihracatın şifreleri
- Pandemide tedarik zincirlerinin kırılmasıyla Türkiye, emniyetli tedarikçi olarak ön plana çıktı.
- Aşılanma çalışmalarının başlamasıyla global ticarette yaşanan hareketlilik, siparişleri artırdı.
- İhracatçılar ağır siparişlere yetişmek için kapasitelerini artırdı.
- İç piyasada maliyetlerin yüksek, karlılığın düşük olması firmaları ihracata yöneltti. Birinci defa ihracat yapan firma sayısı 2020’de 18 bin 123, 2021 yılının birinci 7 ayında ise 10 bin 598 oldu.
- Türkiye, coğrafik avantajı ile kısa müddette teslimat yapıyor. Türkiye’nin ortalama ihracat arası de 4 bin kilometreyi geçti.
- Hammadde ve navlun fiyatlarındaki yüksek artış, ihracatı da artırdı.
- ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret maksadı ve Birleşik Krallık ile imzalanan STA bu pazarlarda Türk ihracatçısının rolünü büyüttü.