Barış ERKAYA
Biz finansçılar ekseriyetle her şeye finans piyasaları üzerinden bakıyoruz. Borsaya, dövize, altına yahut kripto paraya yatırım için hakikat vakit mı? Az hayli parası olanın paranın bedelini koruyabilmek için bu sıralar en çok sorduğu soru. Haklı da bir soru. Zira TL birikimleri en azından yıllık yüzde 21’i aşmış enflasyona karşı ezdirmemek, cebe yansıyan enflasyonun açıklanandan biraz daha farklı olduğunu bildiğimize bakılırsa biraz da satın alma gücünü artırabilmek için tek deva parayı çalıştırmak. Şayet bir endüstrici değilseniz durup beklemek birikimin önemli bir kısmını kaybetmekle muadil.
Ama öte yandan bir öbür muamma da harcamalar tarafı
Dolarla gelirimiz yoksa, eldeki TL’nin satın alabileceği şeyler giderek tükeniyor ya da azalıyor. Günlük zarurî harcamalar mevzu dışı ama yüklü harcamaları gerçekleştirmek için şu an hakikat vakit mı, yoksa beklemek mi gerekli sorusu başlarda dönüp duruyor. Örneğin bir araba ya da yeni bir konut almak için bir sene daha sonrayı beklemek akla yatkın mı?
Kur düşer mi?
Bunun için de evvel şu sorunun yanıtını vermek gerekiyor. Kur düşer mi?
Öncelikle bilgiler gösteriyor ki dolar, TL karşısında yükseliş trendine başladığı düzeyin altına hiç düşmemiş. Birkaç aylık düşüşlerin daha sonrasında ebediyen düşüşe geçtiği düzeylerin üzerine gelmiş. İktisattaki aktörlerin, yani ister beyaz eşya satıcısı olsun, ister gayrimenkul üreticisi, isterse araba distribütörü, kurda senelera varan istikrarlı düşüşler yahut yatay istikrarlı seyir görmeden bu maliyet düşüşlerini fiyatlarına yansıttığı da görülmemiş.
Hal bu biçimde iken araba alacaklar için direkt dolara endeksli ve mevcut durumda neredeyse her üç ayda bir fiyatının artacağı kesin olan bir araç gereksinimini ertelemek, ileride daha yüksek bir fiyattan almayı kabul etmek manasına geliyor. bir daha ana hammaddeleri olan çimento ve demir meblağları dolar kurundaki yükselişler niçiniyle her geçen gün artan gayrimenkul üreticilerinin de fiyatlarını aşağıya çekmeyi bırakın daha da yükseltmesi kaçınılmaz görünüyor.
niye ARTIK HARCAMALI?
Nasıl ki bir araba sahibi aracını satmaya karar verirken yerine daha yüksek bir modeli tahminen biraz daha üzerine para ekleyerek koyup koyamayacağı konusunda tereddütteyse, araba satıcısı da size bu fiyattan sattığı aracı daha düşük bir fiyattan yerine koyabileceğine inanmadıkça araba meblağları artmaya devam edecek. Gayrimenkul üreticisi, birkaç yılda üreteceği konutların bir daha birkaç yılda satışından elde edeceği gelirle, yeni konut üretemeyeceğine inandıkça konutların satış fiyatına artırım yapmayı sürdürecek. Bu niçinle yükselen kur ve enflasyon devri, hiç bir harcamayı ertelememeyi gerektiren bir periyot. olağan olarak harcamayı erteleyip parayı finansal enstrümanlara yapılan yatırımlarla ‘gerçek’ enflasyonun ve kurun üzerinde artırma imkanı var ise, tüm bu yazılanları unutun.
Okumaya devam et...
Biz finansçılar ekseriyetle her şeye finans piyasaları üzerinden bakıyoruz. Borsaya, dövize, altına yahut kripto paraya yatırım için hakikat vakit mı? Az hayli parası olanın paranın bedelini koruyabilmek için bu sıralar en çok sorduğu soru. Haklı da bir soru. Zira TL birikimleri en azından yıllık yüzde 21’i aşmış enflasyona karşı ezdirmemek, cebe yansıyan enflasyonun açıklanandan biraz daha farklı olduğunu bildiğimize bakılırsa biraz da satın alma gücünü artırabilmek için tek deva parayı çalıştırmak. Şayet bir endüstrici değilseniz durup beklemek birikimin önemli bir kısmını kaybetmekle muadil.
Ama öte yandan bir öbür muamma da harcamalar tarafı
Dolarla gelirimiz yoksa, eldeki TL’nin satın alabileceği şeyler giderek tükeniyor ya da azalıyor. Günlük zarurî harcamalar mevzu dışı ama yüklü harcamaları gerçekleştirmek için şu an hakikat vakit mı, yoksa beklemek mi gerekli sorusu başlarda dönüp duruyor. Örneğin bir araba ya da yeni bir konut almak için bir sene daha sonrayı beklemek akla yatkın mı?
Kur düşer mi?
Bunun için de evvel şu sorunun yanıtını vermek gerekiyor. Kur düşer mi?
Öncelikle bilgiler gösteriyor ki dolar, TL karşısında yükseliş trendine başladığı düzeyin altına hiç düşmemiş. Birkaç aylık düşüşlerin daha sonrasında ebediyen düşüşe geçtiği düzeylerin üzerine gelmiş. İktisattaki aktörlerin, yani ister beyaz eşya satıcısı olsun, ister gayrimenkul üreticisi, isterse araba distribütörü, kurda senelera varan istikrarlı düşüşler yahut yatay istikrarlı seyir görmeden bu maliyet düşüşlerini fiyatlarına yansıttığı da görülmemiş.
Hal bu biçimde iken araba alacaklar için direkt dolara endeksli ve mevcut durumda neredeyse her üç ayda bir fiyatının artacağı kesin olan bir araç gereksinimini ertelemek, ileride daha yüksek bir fiyattan almayı kabul etmek manasına geliyor. bir daha ana hammaddeleri olan çimento ve demir meblağları dolar kurundaki yükselişler niçiniyle her geçen gün artan gayrimenkul üreticilerinin de fiyatlarını aşağıya çekmeyi bırakın daha da yükseltmesi kaçınılmaz görünüyor.
niye ARTIK HARCAMALI?
Nasıl ki bir araba sahibi aracını satmaya karar verirken yerine daha yüksek bir modeli tahminen biraz daha üzerine para ekleyerek koyup koyamayacağı konusunda tereddütteyse, araba satıcısı da size bu fiyattan sattığı aracı daha düşük bir fiyattan yerine koyabileceğine inanmadıkça araba meblağları artmaya devam edecek. Gayrimenkul üreticisi, birkaç yılda üreteceği konutların bir daha birkaç yılda satışından elde edeceği gelirle, yeni konut üretemeyeceğine inandıkça konutların satış fiyatına artırım yapmayı sürdürecek. Bu niçinle yükselen kur ve enflasyon devri, hiç bir harcamayı ertelememeyi gerektiren bir periyot. olağan olarak harcamayı erteleyip parayı finansal enstrümanlara yapılan yatırımlarla ‘gerçek’ enflasyonun ve kurun üzerinde artırma imkanı var ise, tüm bu yazılanları unutun.
Okumaya devam et...