Glutensiz diyet, tüketilecek besinlerin ortasında hiç glutenin olmadığı beslenme biçimidir. Bu hiç de kolay gözükmeyen bir yaklaşımdır. Lakin deneyimlerimiz şunu göstermektedir ki, şayet kişinin çölyak hastalığı ya da gluten hassasiyeti kararı, mevcut şikayeti ne kadar epeyce ise bu katı diyete ahenkleri da o kadar kolay oluyor.
Gluten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf ve bu tahılların unundan elde edilen tüm besinlerde (ekmek, kek, börek, çörek, baklava, bisküvi ve hamur işleri), arpa ve irmikte mevcuttur. Çölyak hastalarının yulaftan sakınmaları yahut uzak durmaları konusunda ihtilaf mevcuttur.
GLUTENSİZ DİYET YAPMASI GEREKEN BİREYLER NE YİYEBİLİRLER
Tahıllar ortasında pirinç, mısır, karabuğday, patates, kinoa ve yabani pirinç üzere tahılları, bu tahılların unlarını ve bunlardan yapılan eserleri yiyebilirler. Günümüzde glutensiz tahıl unlarının varlığı çölyak hastalarının hayatlarını kolaylaştırmıştır. Lakin burada şu ayrımın altını çizmek istiyorum. Kişinin gluten hassasiyeti var ise gluten diyeti aşikâr bir süre devam edeceği için diyetlerinde mümkün olduğu kadar katı olmaları, gluten içermez yazan eserlerden de uzak kalmaları, bağırsak flora ve mukozalarıın düzgünleşmesini hızlandıracaktır. Lakin kişi çölyak hastası ise ve gluten diyeti bir ömür uzunluğu sürecekse beslenmelerini çeşnilendirmek için glutensiz tahılların unundan yapılan eserleri tercih edebilirler.
birebir vakitte gluteni araştırmak ve hangi besinlerde gluten olduğunu öğrenmek, çölyak hastaları için doğal bir olay haline gelmelidir. Bu hastaların hangi besin unsurlarının muteber olduğunu, hangilerinin ise limitlerin dışına çıktığını öğrenmeleri gerekmektedir.
Aşağıda glutensiz diyette hür ve yasak olan besinlerin listesini bulacaksınız. Bilhassa çölyak hastaları ve gluten hassasiyeti olan her insanın bu listeyi bilmeleri değerlidir.
GLUTENSİZ DİYETTE HÜR YİYECEK OLANLAR
İçecekler: Kahve, çay, ayran, kuşburnu, ıhlamur, malt edilmemiş içkiler (bazı şaraplar, rom)
Süt: Taze, ağırlaştırılmış yahut pastörize süt, süt tozu, ekşimik, yoğurt, kremalar
Et, Balık, Kümes Hayvanları: Taze et, balık, öbür deniz eserleri ve kümes hayvanları
Peynir: Beyaz peynir, kaşar peyniri, pastörize peynirler, krem peynirler, bütün yıllanmış peynirler
Patates ve öteki nişastalı besinler: Patates, pirinç, glutensiz şehriyeler
Tahıllar: Mısır, pirinç ve bunlardan yapılan eserler (popcorn, mısır gevreği üzere…)
Ekmekler: Sırf müsaade verilen unlarla yapılan ekmekler (Mısır ekmeği, karabuğday ekmeği gibi)
Unlar: Mısır unu, karabuğday unu, kinoa unu, patates unu, pirinç unu, soya unu, fındık ve ceviz unu, fasulye ve mercimek unu ve bunların hepsinin nişastaları, gluteni ayrılmış tüm unlar
Sebzeler: Bütün sebzeler, fasulye, mercimek vb. bakliyatlar
Meyveler: Tüm meyveler, bütün taze meyve suları
Yağlar: Tereyağı, zeytinyağı, fındık, fıstık vb. yağlar
Çorbalar: Konutta yapılan ve un katkısı içermeyen bütün çorbalar
Tatlılar: Bal, reçel, şeker, çikolata, puding, sütlaç vb. un içermeyen tatlı çeşitleri
Öbür: Tuz, biber, nane, zencefil, tarçın, soda, elma şarabı, üzüm şarabı, kuru hardal, zeytinyağı, kırmızıbiber, domates püresi
GLUTENSİZ DİYETTE MÜSAADE VERİLMEYEN YİYECEK OLANLAR
İçecekler: Malt edilmiş sütler, bira, cin, viski, katkılı kahveler, birtakım bitki çayları (içeriğinde gluten bulunduran)
Süt: Malt edilmiş sütler, ticari çikolatalı sütler, nasıl üretildiği muhakkak olmayan kremalar
Et, Balık, Kümes Hayvanları: Un içeren hususlarla hazırlanmış et, balık vb.
Peynir: Tahıl eserleri içeren peynirler
Patates ve başka nişastalı besinler: Tüm makarna çeşitleri, şehriye
Tahıllar: Buğday, arpa, çavdar, yulaf, kepek, bulgur, darı
Ekmekler: Beyaz ekmek, tam buğday, arpa, çavdar, yulaf, darı, bulgur unlarını içeren tüm ekmekler
Unlar: Buğday unu, arpa unu, çavdar unu, yulaf unu, darı unu
Sebzeler: Gluten içeren soslu unsurlarla hazırlanmış sebzeler
Meyveler: Kimi ticari ağırlaştırılarak hazırlanmış meyve ve meyve suları, un katkısıyla kurutulmuş birtakım meyveler
Yağlar: Birtakım ticari salata yağları
Çorbalar: Tarhana, şehriye çorbası, işkembe, özetlemek gerekirse unlu mamullerden yapılan ya da un katkısı olan her türlü çorba ve hazır çorbalar
Tatlılar: Baklava, revani, un helvası, tulumba, şöbiyet vb.
Öbür: Salça, ketçap, karaturp (yaban turpu), maya, bira mayası, kimi damıtılmış üzüm sirkeleri
Kimi besinler vardır ki bunların içeriğinde gluten olabilir, dikkatli olmak ve araştırmak gerekir.
Nöralterapi ve Hüseyin Nazlıkul’un öteki tedavi biçimlerine ulaşmak için tıklayınız
Hüseyin Nazlıkul
Gluten; buğday, arpa, çavdar ve yulaf ve bu tahılların unundan elde edilen tüm besinlerde (ekmek, kek, börek, çörek, baklava, bisküvi ve hamur işleri), arpa ve irmikte mevcuttur. Çölyak hastalarının yulaftan sakınmaları yahut uzak durmaları konusunda ihtilaf mevcuttur.
GLUTENSİZ DİYET YAPMASI GEREKEN BİREYLER NE YİYEBİLİRLER
Tahıllar ortasında pirinç, mısır, karabuğday, patates, kinoa ve yabani pirinç üzere tahılları, bu tahılların unlarını ve bunlardan yapılan eserleri yiyebilirler. Günümüzde glutensiz tahıl unlarının varlığı çölyak hastalarının hayatlarını kolaylaştırmıştır. Lakin burada şu ayrımın altını çizmek istiyorum. Kişinin gluten hassasiyeti var ise gluten diyeti aşikâr bir süre devam edeceği için diyetlerinde mümkün olduğu kadar katı olmaları, gluten içermez yazan eserlerden de uzak kalmaları, bağırsak flora ve mukozalarıın düzgünleşmesini hızlandıracaktır. Lakin kişi çölyak hastası ise ve gluten diyeti bir ömür uzunluğu sürecekse beslenmelerini çeşnilendirmek için glutensiz tahılların unundan yapılan eserleri tercih edebilirler.
birebir vakitte gluteni araştırmak ve hangi besinlerde gluten olduğunu öğrenmek, çölyak hastaları için doğal bir olay haline gelmelidir. Bu hastaların hangi besin unsurlarının muteber olduğunu, hangilerinin ise limitlerin dışına çıktığını öğrenmeleri gerekmektedir.
Aşağıda glutensiz diyette hür ve yasak olan besinlerin listesini bulacaksınız. Bilhassa çölyak hastaları ve gluten hassasiyeti olan her insanın bu listeyi bilmeleri değerlidir.
GLUTENSİZ DİYETTE HÜR YİYECEK OLANLAR
İçecekler: Kahve, çay, ayran, kuşburnu, ıhlamur, malt edilmemiş içkiler (bazı şaraplar, rom)
Süt: Taze, ağırlaştırılmış yahut pastörize süt, süt tozu, ekşimik, yoğurt, kremalar
Et, Balık, Kümes Hayvanları: Taze et, balık, öbür deniz eserleri ve kümes hayvanları
Peynir: Beyaz peynir, kaşar peyniri, pastörize peynirler, krem peynirler, bütün yıllanmış peynirler
Patates ve öteki nişastalı besinler: Patates, pirinç, glutensiz şehriyeler
Tahıllar: Mısır, pirinç ve bunlardan yapılan eserler (popcorn, mısır gevreği üzere…)
Ekmekler: Sırf müsaade verilen unlarla yapılan ekmekler (Mısır ekmeği, karabuğday ekmeği gibi)
Unlar: Mısır unu, karabuğday unu, kinoa unu, patates unu, pirinç unu, soya unu, fındık ve ceviz unu, fasulye ve mercimek unu ve bunların hepsinin nişastaları, gluteni ayrılmış tüm unlar
Sebzeler: Bütün sebzeler, fasulye, mercimek vb. bakliyatlar
Meyveler: Tüm meyveler, bütün taze meyve suları
Yağlar: Tereyağı, zeytinyağı, fındık, fıstık vb. yağlar
Çorbalar: Konutta yapılan ve un katkısı içermeyen bütün çorbalar
Tatlılar: Bal, reçel, şeker, çikolata, puding, sütlaç vb. un içermeyen tatlı çeşitleri
Öbür: Tuz, biber, nane, zencefil, tarçın, soda, elma şarabı, üzüm şarabı, kuru hardal, zeytinyağı, kırmızıbiber, domates püresi
GLUTENSİZ DİYETTE MÜSAADE VERİLMEYEN YİYECEK OLANLAR
İçecekler: Malt edilmiş sütler, bira, cin, viski, katkılı kahveler, birtakım bitki çayları (içeriğinde gluten bulunduran)
Süt: Malt edilmiş sütler, ticari çikolatalı sütler, nasıl üretildiği muhakkak olmayan kremalar
Et, Balık, Kümes Hayvanları: Un içeren hususlarla hazırlanmış et, balık vb.
Peynir: Tahıl eserleri içeren peynirler
Patates ve başka nişastalı besinler: Tüm makarna çeşitleri, şehriye
Tahıllar: Buğday, arpa, çavdar, yulaf, kepek, bulgur, darı
Ekmekler: Beyaz ekmek, tam buğday, arpa, çavdar, yulaf, darı, bulgur unlarını içeren tüm ekmekler
Unlar: Buğday unu, arpa unu, çavdar unu, yulaf unu, darı unu
Sebzeler: Gluten içeren soslu unsurlarla hazırlanmış sebzeler
Meyveler: Kimi ticari ağırlaştırılarak hazırlanmış meyve ve meyve suları, un katkısıyla kurutulmuş birtakım meyveler
Yağlar: Birtakım ticari salata yağları
Çorbalar: Tarhana, şehriye çorbası, işkembe, özetlemek gerekirse unlu mamullerden yapılan ya da un katkısı olan her türlü çorba ve hazır çorbalar
Tatlılar: Baklava, revani, un helvası, tulumba, şöbiyet vb.
Öbür: Salça, ketçap, karaturp (yaban turpu), maya, bira mayası, kimi damıtılmış üzüm sirkeleri
Kimi besinler vardır ki bunların içeriğinde gluten olabilir, dikkatli olmak ve araştırmak gerekir.
- Aroma ve baharat karışımları
- Nişastalı besinler
- Bitkisel protein içeren besinler
- Salam sucuk üzere eserler
- Soslar
- Balık eserleri
- Light/diyet eserler
- Hazır besinler
- Konserveler
- Tatlılar
Nöralterapi ve Hüseyin Nazlıkul’un öteki tedavi biçimlerine ulaşmak için tıklayınız
Hüseyin Nazlıkul