Ned Ludd…
Bu isimde birinin yaşayıp yaşamadığı yaklaşık 250 yıldır tartışılıyor.
Dokumacılık sanayisinde -makineleşmede birinci aşama- mekanik iki örgü makinesini 1779 yılında kırmasıyla, bir hareketin ismiyle anılmasına sebep oldu: Luddiler! Yani, makine kırıcılar…
İngiltere’deki Sanayi İhtilali dokumacılık mamüllerini otomatik makinelerle daha süratli, daha ucuz, daha ucuz iş gücüyle üretmeye başladı. Bu durum atölye ticaretini sekteye uğrattı.
Keza: Napolyon ile arkası arkasına yapılan beş savaşın maliyeti İngiliz iktisadında ve toplumsal ömründe büyük çöküşlere sebep oldu.
Kendilerine “Luddiler” denen kızgın atölye sahipleri ve işsiz vasıflı işçiler ayaklanarak kendilerini bu duruma sokan makineleri parçalamaya başladı.
Arkasından… bir daha gerçek olmayan -Robin Hood miti gibi- kurgu isim altında “Kaptan Swing” isyanı başladı.
senelerca cepheye sürülen tarım çalışanları savaş kararında makineleşmenin de tesiriyle iş bulamaz oldu. Proleterleşen köylüler de bozuluşa sebep gördükleri tarım makinelerini kırdı…
İngiltere işçi sınıfının 19’uncu yüzyıl başındaki bu isyanlarının “gerici” mi, “devrimci” mi olduğu daima tartışıldı. Örneğin, Eric Hobsbawm‘a göre, bu hareketler ilerici profile sahipti.
Girişi şundan yaptım:
PALAVRA DÜNYA
Metaverse…
Karşınızda; insanların fizikî dünyayla bağlarını koparıp dijitalleştiren bir daha- yeni bir “teknoloji devrimi” var: Cihan ötesi!
Google’a göre, popülaritesi 2020’den 2021’e on kattan fazla arttı.
Facebook, Epic Games, Microsoft, SK Telecom’a kadar şirketler Metaverse sanal dünyaları inşa etme planlarını kamuoyuna duyurdu.
Burberry, Coca Cola, Visa üzere markalar şimdiden bunun kesimi oldu. Gucci, 3 bin 400 dolar olan gerçek çantanın sanalını hudutlu sayıda üretip 4 bin 115 dolardan satışa sundu.
Mark Zuckerberg iki ay evvel, 1 trilyon dolar bedelindeki şirketi Facebook ismini Metaverse’e ithafen “Meta” olarak değiştirdi.
Bu yaz Bodrum‘da Zuckerberg ile tatil yapan Microsoft işvereni Bill Gates, şahsi bloğunda Meta gibisi teknoloji şirketlerinin öncülüğünde gelişen sanal dünyanın iki-üç yıl ortasında yaygın olacağını yazdı.
Metaverse temel mantığı; iki boyutlu internetteki hayatları, sanal gözlükle (ve ilerisinde çip ile) üç boyuta çevirip, yaratılan dijital kainata aktarmak. Örneğin, iki boyutlu YouTube görüntüsünü yahut sinema sinemasını izlemeyecek onun içine gireceksiniz! Bakmak yerine ortasında var olduğunuz, gelişmiş internet bu…
Bunun için, tam olmak istediğiniz uzunlukta posta, makyajlı şık hoşlukta, hareket edebilen, konuşabilen, aksiyonlar gerçekleştirebilen “Avatar” denen sanal/resim karakterler yaratacaksınız. bu biçimdece, yüz milyonlarca iştirakçinin eş vakitli olarak dâhil olabileceği ve 3d olarak fizikî etkileşimde bulunabileceğiniz -kripto paralar ile alışveriş yapmak gibi- devasa bir kozmosa gireceksiniz.
HİÇ TARTIŞMIYORUZ
Bizim jenerasyon bilgisayarda çoğaltılabilecek bir dijital ürüne/NFT‘ye -Picasso tablosu gibi- milyonlarca dolar verilmesini kavrayamıyor.
Sanal dünyadaki bir dijital karaktere, kıymetli giysi almanın ne işe yarayacağını anlamıyor.
Problem şu:
Statü, tanınma ve muhakkak topluluklara üyelik üzere kimlik arayanlara, sanal sahiplikle toplumsal kimlik verilerek “yapay kıymete dönüştüren” bir yalan/sanal dünya burası! Bazıları cep telefonu ya da araba markasıyla nasıl “kimlik” sahibi olduğunu düşünüyor ise, Metaverse ona bunu sanal dünyada sağlıyor… Şahsa muhtaçlık duyduğunu veriyor; otomobil, konser, lokanta, üniversite, spor kulübü vs…
Kapitalizm, yeni toplumsal ağ çeşitleri, yeni tüketici elektroniği ile daha epeyce kâr için yeni piyasa oluşturuyor.
Peki… Sanal gerçeklik sanayisini salt teknoloji boyutuyla mı değerlendireceğiz? Bu zirveden inme “modelin” ideolojisi ne?
Toplumsal etkisinin nereye varabileceği kestirilemeyen Metaverse gidişatını sorgulamak teknoloji paranoyası mı?
Tıpkı toplumsal medyanın başlangıcında olduğu üzere Metaverse bugün yalnızca alkışlanıyor!
Arkadaşım; New York merkezli global pazarlama ajansı Wunderman Thompson tarafınca yayınlanan dijital mecmua yolladı. Bahis, Metaverse idi.
Mecmuayı okuyunca aklıma “makine kırıcılar” geldi!
Metaverse, “teknoloji devrimi” mi?
Yoksa:
Yıl, 2006. Bilgisayar çağının giderek korkutucu teknolojilerine karşı pasif direnişin başkansız hareketi “Neo-Luddizm” doğdu…
Yabancılaşma aracı Metaverse’yi kırıp yıkmak isteyen Neo-Luddistler “gerici” mi, “ilerici” mi?
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ
Soner Yalçın
Bu isimde birinin yaşayıp yaşamadığı yaklaşık 250 yıldır tartışılıyor.
Dokumacılık sanayisinde -makineleşmede birinci aşama- mekanik iki örgü makinesini 1779 yılında kırmasıyla, bir hareketin ismiyle anılmasına sebep oldu: Luddiler! Yani, makine kırıcılar…
İngiltere’deki Sanayi İhtilali dokumacılık mamüllerini otomatik makinelerle daha süratli, daha ucuz, daha ucuz iş gücüyle üretmeye başladı. Bu durum atölye ticaretini sekteye uğrattı.
Keza: Napolyon ile arkası arkasına yapılan beş savaşın maliyeti İngiliz iktisadında ve toplumsal ömründe büyük çöküşlere sebep oldu.
Kendilerine “Luddiler” denen kızgın atölye sahipleri ve işsiz vasıflı işçiler ayaklanarak kendilerini bu duruma sokan makineleri parçalamaya başladı.
Arkasından… bir daha gerçek olmayan -Robin Hood miti gibi- kurgu isim altında “Kaptan Swing” isyanı başladı.
senelerca cepheye sürülen tarım çalışanları savaş kararında makineleşmenin de tesiriyle iş bulamaz oldu. Proleterleşen köylüler de bozuluşa sebep gördükleri tarım makinelerini kırdı…
İngiltere işçi sınıfının 19’uncu yüzyıl başındaki bu isyanlarının “gerici” mi, “devrimci” mi olduğu daima tartışıldı. Örneğin, Eric Hobsbawm‘a göre, bu hareketler ilerici profile sahipti.
Girişi şundan yaptım:
PALAVRA DÜNYA
Metaverse…
Karşınızda; insanların fizikî dünyayla bağlarını koparıp dijitalleştiren bir daha- yeni bir “teknoloji devrimi” var: Cihan ötesi!
Google’a göre, popülaritesi 2020’den 2021’e on kattan fazla arttı.
Facebook, Epic Games, Microsoft, SK Telecom’a kadar şirketler Metaverse sanal dünyaları inşa etme planlarını kamuoyuna duyurdu.
Burberry, Coca Cola, Visa üzere markalar şimdiden bunun kesimi oldu. Gucci, 3 bin 400 dolar olan gerçek çantanın sanalını hudutlu sayıda üretip 4 bin 115 dolardan satışa sundu.
Mark Zuckerberg iki ay evvel, 1 trilyon dolar bedelindeki şirketi Facebook ismini Metaverse’e ithafen “Meta” olarak değiştirdi.
Bu yaz Bodrum‘da Zuckerberg ile tatil yapan Microsoft işvereni Bill Gates, şahsi bloğunda Meta gibisi teknoloji şirketlerinin öncülüğünde gelişen sanal dünyanın iki-üç yıl ortasında yaygın olacağını yazdı.
Metaverse temel mantığı; iki boyutlu internetteki hayatları, sanal gözlükle (ve ilerisinde çip ile) üç boyuta çevirip, yaratılan dijital kainata aktarmak. Örneğin, iki boyutlu YouTube görüntüsünü yahut sinema sinemasını izlemeyecek onun içine gireceksiniz! Bakmak yerine ortasında var olduğunuz, gelişmiş internet bu…
Bunun için, tam olmak istediğiniz uzunlukta posta, makyajlı şık hoşlukta, hareket edebilen, konuşabilen, aksiyonlar gerçekleştirebilen “Avatar” denen sanal/resim karakterler yaratacaksınız. bu biçimdece, yüz milyonlarca iştirakçinin eş vakitli olarak dâhil olabileceği ve 3d olarak fizikî etkileşimde bulunabileceğiniz -kripto paralar ile alışveriş yapmak gibi- devasa bir kozmosa gireceksiniz.
HİÇ TARTIŞMIYORUZ
Bizim jenerasyon bilgisayarda çoğaltılabilecek bir dijital ürüne/NFT‘ye -Picasso tablosu gibi- milyonlarca dolar verilmesini kavrayamıyor.
Sanal dünyadaki bir dijital karaktere, kıymetli giysi almanın ne işe yarayacağını anlamıyor.
Problem şu:
Statü, tanınma ve muhakkak topluluklara üyelik üzere kimlik arayanlara, sanal sahiplikle toplumsal kimlik verilerek “yapay kıymete dönüştüren” bir yalan/sanal dünya burası! Bazıları cep telefonu ya da araba markasıyla nasıl “kimlik” sahibi olduğunu düşünüyor ise, Metaverse ona bunu sanal dünyada sağlıyor… Şahsa muhtaçlık duyduğunu veriyor; otomobil, konser, lokanta, üniversite, spor kulübü vs…
Kapitalizm, yeni toplumsal ağ çeşitleri, yeni tüketici elektroniği ile daha epeyce kâr için yeni piyasa oluşturuyor.
Peki… Sanal gerçeklik sanayisini salt teknoloji boyutuyla mı değerlendireceğiz? Bu zirveden inme “modelin” ideolojisi ne?
Toplumsal etkisinin nereye varabileceği kestirilemeyen Metaverse gidişatını sorgulamak teknoloji paranoyası mı?
Tıpkı toplumsal medyanın başlangıcında olduğu üzere Metaverse bugün yalnızca alkışlanıyor!
Arkadaşım; New York merkezli global pazarlama ajansı Wunderman Thompson tarafınca yayınlanan dijital mecmua yolladı. Bahis, Metaverse idi.
Mecmuayı okuyunca aklıma “makine kırıcılar” geldi!
Metaverse, “teknoloji devrimi” mi?
Yoksa:
Yıl, 2006. Bilgisayar çağının giderek korkutucu teknolojilerine karşı pasif direnişin başkansız hareketi “Neo-Luddizm” doğdu…
Yabancılaşma aracı Metaverse’yi kırıp yıkmak isteyen Neo-Luddistler “gerici” mi, “ilerici” mi?
YAZININ TAMAMINI OKUMAK İÇİN LÜTFEN TIKLAYINIZ
Soner Yalçın