Hilal SARI
Küresel piyasaların ABD Merkez Bankası’nın (Fed) mesken sahipliğinde gerçekleştirilen Jackson Hole merkez bankaları sempozyumuna odaklandığı yeni haftada Avrupa’da Rus gazında yaşanan kesintilere bağlı bir resesyon ihtimali daha da güçlendi. Rus doğalgaz devi Gazprom, Rus Devlet Lideri Vladimir Putin’e yakın Alexander Dugin’in kızının suikast kararı öldürülmesinin akabinde 31 Ağustos – 2 Eylül tarihlerinde Kuzey Akım 1’deki gaz akışını ‘bakım niçiniyle’ büsbütün durduracağını duyurdu.
Açıklama Avrupa’da gösterge doğalgaz TTF’in yüzde 20’nin üzerinde sıçramasına ve gün ortasında 295 Euro/MWh düzebir daha kadar yükselmesine yol açtı. Bu durum Avrupa genelinde güç darboğazını derinleştirirken, Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya ve İtalya üzere Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarında resesyon ihtimalini de güçlendiriyor.
“Önden yüklemeli” bir artırım iletisi doları güçlendirir
Dolar endeksi, Fed’in enflasyonla çabada U dönüşü yapmayacağı beklentileriyle güçlenmeye devam ederken, euro/ dolar paritesi ise gazın büsbütün kesileceği haberleriyle yeniden 1,00 seviyesinin altına indi ve TSİ 17:18 itibariyle 0,9967 düzebir daha kadar gerilemesine yol açtı. Dolar endeksi ise temmuz ortalarında Fed’in daha agresif iletiler vermesiyle gördüğü 108,73 düzebir daha kadar çıktı. Geçen hafta yüzde 2,33 yükselerek Nisan 2020’den bu yana en süratli haftalik rallisini yapan doların Fed’den gelecek muhtemel bir “önden yüklemeli” faiz artırımı bildirisiyle daha da güçlenmesi bekleniyor. Son olarak Richmond Fed Lideri Thomas Barkin cuma günü yaptığı açıklamada merkez bankacılarını “daha süratli ve önden yüklemeli faiz artırımı” yapmaya çağırmıştı.
Rabobank: Paritede 0,95 seviyesini görmek şaşırtmaz
Rabobank Londra ofisinden foreks stratejisti Jane Foley, euro/ dolar paritesinde 0,95 seviyesinin görülmesinin ‘şaşırtmayacağını’ söylüyor ve ekliyor: “Avrupa gaz meblağları bu sabah tekrar sıçradı ve bu da dikkatleri hem Euro Bölgesi birebir vakitte haricinde bu kış yaşanması beklenen resesyon risklerine yönlendiriyor”. ING Global Piyasalar Yöneticisi Chris Turner da “Euro’nun adil pahasının güç şokuyla ziyan gördüğünü, öteki bir değişle bu düzeylerde euro/dolar’ın epey da ucuz olmadığını” belirtiyor.
“İngiltere’de enflasyon 50 yılın tepesine çıkacak”
Enerji fiyatlarındaki artışın önemli bir geçim krizi yarattığı İngiltere’de de faiz artırımlarına karşın sterlin dolar karşısında beş haftanın en düşük düzebir daha geriledi. Sterlin/dolar kuru haftanın birinci süreç gününde 1,1772 düzebir daha geriledi. Son 3 aylık düşüş yüzde 5’e yaklaştı. Citi öngörülerine göre İngiltere’de enflasyon ocakta yüzde 18,6 ile neredeyse 50 yılın doruğuna çıkacak. Piyasalar, bugün açıklanacak olan euro bölgesi öncü PMI verisini izleyecek. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) perşembe günü yayımlanacak olan son siyaset toplantısının tutanaklarının da sıkılaştırma yanlısı siyasete işaret etmesi bekleniyor.
Bundesbank: Resesyon ihtimali güçlendi
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) TTF’te yaşanan sıçramaların Almanya’da elektrik meblağlarını son haftalarda tekrar yeniden tarihi tepelere taşımasının akabinde Almanya için resesyon mümkünlüğünün giderek yükseldiği görüşünde. Lakin Bundesbank Lideri Joachim Nagel, Alman basınına verdiği demeçte yaşanan güç krizine ve resesyon ihtimaline karşın ECB’nin faiz artırımlarına devam etmesi gerektiğini söylemiş oldu. Nagel, “Enerji krizi derinleşmeye devam ederse, Rus gaz tedariğindeki aksamalardan en hayli etkilenen ülkelerden biri olan Almanya iktisadı bu kış muhtemelen bir resesyon yaşayacak” diye konuştu. Haftasonu Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un Berlin’deki ofisinin bahçesinde yaptığı konuşması göğüslerinde “Rus gazına ambargo uygula” kelamları yazılı Femen aktivistleri tarafınca bölünmüştü. Almanya Moskova’ya biroldukca yaptırım uyguluyor olsa da, doğalgaza bağımlılığın fazlaca önemli seviyelerde olması niçiniyle çabucak hemen doğalgaza ait bir ambargo yahut yaptırım açıklanmadı. Hükümet tasarruf tedbirleriyle tüketimi yüzde 20 düşürerek meblağları bir nebze denetim altına almaya çalışıyor.
Almanya’da elektrik 700 Euro’yla rekorda
Gazprom’un doğalgazı önümüzdeki hafta üç günlüğüne büsbütün keseceğini açıklamasıyla yükselen doğalgaz meblağları Almanya’da elektrik fiyatlarını 700 Euro seviyesindeki yeni rekoruna taşıdı. Geçtiğimiz haftalarda evvel 400 daha sonra da 500 Euro ile tarihi rekoru goren elektrik meblağları hafta başında yüzde 27 artışla 710 Euro/MWh düzebir daha kadar çıktı. Nükleer reaktörlerdeki ilave kapasitesi son yılların en düşük seviyesinde seyreden Fransa’da elektrik meblağları yüzde 16 artışla 840 Euro’ya sıçradı. Almanya İktisat Bakanı Robert Habeck, Kanada’da Alman ZDF kanalına yaptığı açıklamada “Önümüzde epeyce kritik bir kış bizi bekliyor. Putin’in doğalgazı daha da azaltabileceğini beklemek zorundayız” tabirlerini kullandı. Bloomberg’deki bir habere nazaran Almanya gaz krizini atlatabilmek için kömür alternatifine ağırlaşmasının yanı sıra nükleer tesislerin kapatılmasını geciktirmeyi de kıymetlendirebilir. Paris’ten memleketler arası güç profesörü Thierry Bros, “Felaket aslına bakarsanız gelmiş durumda. Bence en büyük soru AB önderlerinin uyanıp uyanmayacağı” diyor ve ekliyor: “İki krizle karşı karşıyayız, biri ekonomik kriz, başkası iklim krizi.”
Çin’deki elektrik kesintileri de durumu kötüleştirecek
Avrupa’da aslına bakarsan akut hale gelen güç krizine Çin’de çok kuraklıklara bağlı olarak endüstride yaşanan elektrik kesintileri de eklenince, global ekonomik görünüm daha da kötüleşiyor. Çin’de Merkez Bankası’nın konut bölümünü hareketlendirmek için konut kredi faizlerini bilerek düşürmesi yuanı dolar karşısında neredeyse iki yılın en düşük düzebir daha indirirken, sıcaklıkların 40 dereceyi aştığı Sichuan eyaletinde endüstride uygulanan elektrik kesintileri 20 Ağustos’ta bitmesi gerekirken 25 Ağustos’a uzatıldı. Morgan Stanley analisti Simon Lee, Çin’in en büyük ırmağı ve su yolu Yangtze’de su seviyelerinin 1961’den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ve olağan seviyelerinin yüzde 45 altında seyrettiğini söylüyor. Kuraklık ve çok sıcak hava dalgası Arizona’dan Ren ve Tuna ırmaklarına, dünyanın biroldukca bölgesinde ırmak sularının düşmesine ve taşımaların aksamasına yol açıyor. Çin’de kuraklık hidroelektrik üretimini de olumsuz etkiliyor.
Okumaya devam et...
Küresel piyasaların ABD Merkez Bankası’nın (Fed) mesken sahipliğinde gerçekleştirilen Jackson Hole merkez bankaları sempozyumuna odaklandığı yeni haftada Avrupa’da Rus gazında yaşanan kesintilere bağlı bir resesyon ihtimali daha da güçlendi. Rus doğalgaz devi Gazprom, Rus Devlet Lideri Vladimir Putin’e yakın Alexander Dugin’in kızının suikast kararı öldürülmesinin akabinde 31 Ağustos – 2 Eylül tarihlerinde Kuzey Akım 1’deki gaz akışını ‘bakım niçiniyle’ büsbütün durduracağını duyurdu.
Açıklama Avrupa’da gösterge doğalgaz TTF’in yüzde 20’nin üzerinde sıçramasına ve gün ortasında 295 Euro/MWh düzebir daha kadar yükselmesine yol açtı. Bu durum Avrupa genelinde güç darboğazını derinleştirirken, Almanya, İngiltere, Fransa, İspanya ve İtalya üzere Türkiye’nin en büyük ihracat pazarlarında resesyon ihtimalini de güçlendiriyor.
“Önden yüklemeli” bir artırım iletisi doları güçlendirir
Dolar endeksi, Fed’in enflasyonla çabada U dönüşü yapmayacağı beklentileriyle güçlenmeye devam ederken, euro/ dolar paritesi ise gazın büsbütün kesileceği haberleriyle yeniden 1,00 seviyesinin altına indi ve TSİ 17:18 itibariyle 0,9967 düzebir daha kadar gerilemesine yol açtı. Dolar endeksi ise temmuz ortalarında Fed’in daha agresif iletiler vermesiyle gördüğü 108,73 düzebir daha kadar çıktı. Geçen hafta yüzde 2,33 yükselerek Nisan 2020’den bu yana en süratli haftalik rallisini yapan doların Fed’den gelecek muhtemel bir “önden yüklemeli” faiz artırımı bildirisiyle daha da güçlenmesi bekleniyor. Son olarak Richmond Fed Lideri Thomas Barkin cuma günü yaptığı açıklamada merkez bankacılarını “daha süratli ve önden yüklemeli faiz artırımı” yapmaya çağırmıştı.
Rabobank: Paritede 0,95 seviyesini görmek şaşırtmaz
Rabobank Londra ofisinden foreks stratejisti Jane Foley, euro/ dolar paritesinde 0,95 seviyesinin görülmesinin ‘şaşırtmayacağını’ söylüyor ve ekliyor: “Avrupa gaz meblağları bu sabah tekrar sıçradı ve bu da dikkatleri hem Euro Bölgesi birebir vakitte haricinde bu kış yaşanması beklenen resesyon risklerine yönlendiriyor”. ING Global Piyasalar Yöneticisi Chris Turner da “Euro’nun adil pahasının güç şokuyla ziyan gördüğünü, öteki bir değişle bu düzeylerde euro/dolar’ın epey da ucuz olmadığını” belirtiyor.
“İngiltere’de enflasyon 50 yılın tepesine çıkacak”
Enerji fiyatlarındaki artışın önemli bir geçim krizi yarattığı İngiltere’de de faiz artırımlarına karşın sterlin dolar karşısında beş haftanın en düşük düzebir daha geriledi. Sterlin/dolar kuru haftanın birinci süreç gününde 1,1772 düzebir daha geriledi. Son 3 aylık düşüş yüzde 5’e yaklaştı. Citi öngörülerine göre İngiltere’de enflasyon ocakta yüzde 18,6 ile neredeyse 50 yılın doruğuna çıkacak. Piyasalar, bugün açıklanacak olan euro bölgesi öncü PMI verisini izleyecek. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) perşembe günü yayımlanacak olan son siyaset toplantısının tutanaklarının da sıkılaştırma yanlısı siyasete işaret etmesi bekleniyor.
Bundesbank: Resesyon ihtimali güçlendi
Almanya Merkez Bankası (Bundesbank) TTF’te yaşanan sıçramaların Almanya’da elektrik meblağlarını son haftalarda tekrar yeniden tarihi tepelere taşımasının akabinde Almanya için resesyon mümkünlüğünün giderek yükseldiği görüşünde. Lakin Bundesbank Lideri Joachim Nagel, Alman basınına verdiği demeçte yaşanan güç krizine ve resesyon ihtimaline karşın ECB’nin faiz artırımlarına devam etmesi gerektiğini söylemiş oldu. Nagel, “Enerji krizi derinleşmeye devam ederse, Rus gaz tedariğindeki aksamalardan en hayli etkilenen ülkelerden biri olan Almanya iktisadı bu kış muhtemelen bir resesyon yaşayacak” diye konuştu. Haftasonu Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un Berlin’deki ofisinin bahçesinde yaptığı konuşması göğüslerinde “Rus gazına ambargo uygula” kelamları yazılı Femen aktivistleri tarafınca bölünmüştü. Almanya Moskova’ya biroldukca yaptırım uyguluyor olsa da, doğalgaza bağımlılığın fazlaca önemli seviyelerde olması niçiniyle çabucak hemen doğalgaza ait bir ambargo yahut yaptırım açıklanmadı. Hükümet tasarruf tedbirleriyle tüketimi yüzde 20 düşürerek meblağları bir nebze denetim altına almaya çalışıyor.
Almanya’da elektrik 700 Euro’yla rekorda
Gazprom’un doğalgazı önümüzdeki hafta üç günlüğüne büsbütün keseceğini açıklamasıyla yükselen doğalgaz meblağları Almanya’da elektrik fiyatlarını 700 Euro seviyesindeki yeni rekoruna taşıdı. Geçtiğimiz haftalarda evvel 400 daha sonra da 500 Euro ile tarihi rekoru goren elektrik meblağları hafta başında yüzde 27 artışla 710 Euro/MWh düzebir daha kadar çıktı. Nükleer reaktörlerdeki ilave kapasitesi son yılların en düşük seviyesinde seyreden Fransa’da elektrik meblağları yüzde 16 artışla 840 Euro’ya sıçradı. Almanya İktisat Bakanı Robert Habeck, Kanada’da Alman ZDF kanalına yaptığı açıklamada “Önümüzde epeyce kritik bir kış bizi bekliyor. Putin’in doğalgazı daha da azaltabileceğini beklemek zorundayız” tabirlerini kullandı. Bloomberg’deki bir habere nazaran Almanya gaz krizini atlatabilmek için kömür alternatifine ağırlaşmasının yanı sıra nükleer tesislerin kapatılmasını geciktirmeyi de kıymetlendirebilir. Paris’ten memleketler arası güç profesörü Thierry Bros, “Felaket aslına bakarsanız gelmiş durumda. Bence en büyük soru AB önderlerinin uyanıp uyanmayacağı” diyor ve ekliyor: “İki krizle karşı karşıyayız, biri ekonomik kriz, başkası iklim krizi.”
Çin’deki elektrik kesintileri de durumu kötüleştirecek
Avrupa’da aslına bakarsan akut hale gelen güç krizine Çin’de çok kuraklıklara bağlı olarak endüstride yaşanan elektrik kesintileri de eklenince, global ekonomik görünüm daha da kötüleşiyor. Çin’de Merkez Bankası’nın konut bölümünü hareketlendirmek için konut kredi faizlerini bilerek düşürmesi yuanı dolar karşısında neredeyse iki yılın en düşük düzebir daha indirirken, sıcaklıkların 40 dereceyi aştığı Sichuan eyaletinde endüstride uygulanan elektrik kesintileri 20 Ağustos’ta bitmesi gerekirken 25 Ağustos’a uzatıldı. Morgan Stanley analisti Simon Lee, Çin’in en büyük ırmağı ve su yolu Yangtze’de su seviyelerinin 1961’den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ve olağan seviyelerinin yüzde 45 altında seyrettiğini söylüyor. Kuraklık ve çok sıcak hava dalgası Arizona’dan Ren ve Tuna ırmaklarına, dünyanın biroldukca bölgesinde ırmak sularının düşmesine ve taşımaların aksamasına yol açıyor. Çin’de kuraklık hidroelektrik üretimini de olumsuz etkiliyor.
Okumaya devam et...