Karar gazetesi müellifi Taha Akyol bugünkü yazısında Cumhur İttifakı ortakları Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP önderi Devlet Bahçeli içindeki uyuşmazlığı yazdı.
Bahçeli’nin kendi anayasa taslağında Erdoğan’ın yetkilerini değerli ölçüde sınırlayarak kontrole açtığını fakat Erdoğan’ın buna hiç niyetinin olmadığını kaydeden Akyol, “MHP önderi Bahçeli’nin herkeste şaşkınlık yaratan son çıkışını hatırlayalım:
“MHP Cumhur İttifakı’nın bir ortağı olsa da fonksiyonu ve üstlendiği demokratik sorumluluğu muhalefettir, bunun yanı sıra TBMM’de istikrar ve denetleme nazaranviyle mesuldür.”
Durup dururken mi yaptı bu çıkışı. Bu sualin karşılığı, istikrarsız ve kontrolsüz yetkilerden oluşan CB sisteminde, Bahçeli’nin “denetim ve denge” vurgusu yapmasıdır.” dedi.
Akyol şunları kaydetti:
“Devlet Bahçeli 4 Mayıs’ta deklare ettiğı anayasa taslağında, her şeydilk evvel, Cumhurbaşkanı yardımcısının sayısının ikiye çıkarılmasını ve halk tarafınca seçilmesini istiyor. Bunun manası, Erdoğan’ın yürütme erkinde “seçilmiş tek kişi” olmaktan çıkarılmasıdır.
Başkanlık sistemlerinde ve CB sisteminde “kabine” yoktur. Ama Bahçeli “Başkanlık kabinesi” diye anayasal bir kurum oluşturuyor… Cumhurbaşkanı Programı’nın da parlamenter hükümet programları üzere gibi “Meclis’e sunulmasını” öngörüyor…
Bunların manası, Cumhurbaşkanı karşısında bakanları bugünkü “sekreter” durumundan çıkarmak, anayasal statü vermek ve Program üzerinde Meclis kontrolü sağlamaktır.
Bugün bir CB Kararnamesi ile bakanlıkları ve idareyi dilediği üzere düzenlemek mümkündür. Merkez Bankası bu yetkiyle bugünkü durumuna düşürüldü…
Bahçeli ise “idarenin kanuniliği” prensibini hatırlatarak bu keyfiliğe karşı Meclis’i yetkili kılıyor. Memleketler arası andlaşmalardan çekilme ytesirinin Meclis’e ilişkin olmasını da açıkça öngörüyor.
bu biçimde biroldukça revizyon öneriyor. Özeti, “tek kişilik hükûmet”i bir ölçüde sınırlamak ve denetlemektir.
Bahçeli’nin Anayasa Mahkemesi’ni “bir daha yapılandırma” talebi kabul edilemez. Polonya ve Macaristan’ın denediği epeyce yanlış bir yoldur; bu farklı bir konu…
Ancak bedel teklifleri bugünkü sistemin ne kadar “kişiselleştiğini” gösteren önemli tespitlerdir. Hatta MHP taslağında CB sisteminin ismi değiştiriliyor, “kurumsallaşmış başkanlık sistemi” deniliyor.
İTTİFAK DAĞILIR MI
Bugünkü sistem siyaset bilimindeki “tek adam yönetimi” (single person rule) sistemidir, Mehmet Uçum’un deyişiyle “tek kişilik hükümet.”
Yol açtığı sıkıntılar ortada. Partili cumhurbaşkanı seçildiği 25 Haziran 2018’de dolar, 4 lira 65 kuruştu… Bugün 10 lira!…
Yetki tutkusu bilinen Erdoğan, Bahçeli’nin revizyon teklifini kabul etmeyecektir. Gerçekten “sistemde revizyon düşünmüyor, hiç.”
Beştepe’deki “yeni anayasa” çalışmalarında, “sistemde revizyon düşünmüyor, hiç” bilgisi Bahçeli’ye gelmemiş olabilir mi?
Bahçeli’nin son çıkışına bu açıdan bakıyorum. Bahçeli partisinin vazifesini “denetim ve denge” kavramıyla tanımlarken aşikâr ki tekliflerinin kabul edilmesi gerektiği bildirisini veriyor.
Bahçeli’nin tekliflerini Erdoğan kabul etmez. Lakin bu yüzden Cumhur İttifakı da dağılmaz. İttifak’tan vazgeçmek Erdoğan açısından iktidarın kaybıdır!.. Bahçeli ise MHP kongresi sürecinden itibaren niçin bu biçimde bir sisteme takviye verdiğini izah edemez…
Muhtemelen sistemde kozmetik değişiklik içeren bir metin ortaya koyarlar. Erdoğan ister ki sistemde göstermelik birkaç değişiklik. Bahçeli ister ki kendi yükü yansıtan bir kaç değişiklik…
Doğrusu güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçmektir.”
Bahçeli’nin kendi anayasa taslağında Erdoğan’ın yetkilerini değerli ölçüde sınırlayarak kontrole açtığını fakat Erdoğan’ın buna hiç niyetinin olmadığını kaydeden Akyol, “MHP önderi Bahçeli’nin herkeste şaşkınlık yaratan son çıkışını hatırlayalım:
“MHP Cumhur İttifakı’nın bir ortağı olsa da fonksiyonu ve üstlendiği demokratik sorumluluğu muhalefettir, bunun yanı sıra TBMM’de istikrar ve denetleme nazaranviyle mesuldür.”
Durup dururken mi yaptı bu çıkışı. Bu sualin karşılığı, istikrarsız ve kontrolsüz yetkilerden oluşan CB sisteminde, Bahçeli’nin “denetim ve denge” vurgusu yapmasıdır.” dedi.
Akyol şunları kaydetti:
“Devlet Bahçeli 4 Mayıs’ta deklare ettiğı anayasa taslağında, her şeydilk evvel, Cumhurbaşkanı yardımcısının sayısının ikiye çıkarılmasını ve halk tarafınca seçilmesini istiyor. Bunun manası, Erdoğan’ın yürütme erkinde “seçilmiş tek kişi” olmaktan çıkarılmasıdır.
Başkanlık sistemlerinde ve CB sisteminde “kabine” yoktur. Ama Bahçeli “Başkanlık kabinesi” diye anayasal bir kurum oluşturuyor… Cumhurbaşkanı Programı’nın da parlamenter hükümet programları üzere gibi “Meclis’e sunulmasını” öngörüyor…
Bunların manası, Cumhurbaşkanı karşısında bakanları bugünkü “sekreter” durumundan çıkarmak, anayasal statü vermek ve Program üzerinde Meclis kontrolü sağlamaktır.
Bugün bir CB Kararnamesi ile bakanlıkları ve idareyi dilediği üzere düzenlemek mümkündür. Merkez Bankası bu yetkiyle bugünkü durumuna düşürüldü…
Bahçeli ise “idarenin kanuniliği” prensibini hatırlatarak bu keyfiliğe karşı Meclis’i yetkili kılıyor. Memleketler arası andlaşmalardan çekilme ytesirinin Meclis’e ilişkin olmasını da açıkça öngörüyor.
bu biçimde biroldukça revizyon öneriyor. Özeti, “tek kişilik hükûmet”i bir ölçüde sınırlamak ve denetlemektir.
Bahçeli’nin Anayasa Mahkemesi’ni “bir daha yapılandırma” talebi kabul edilemez. Polonya ve Macaristan’ın denediği epeyce yanlış bir yoldur; bu farklı bir konu…
Ancak bedel teklifleri bugünkü sistemin ne kadar “kişiselleştiğini” gösteren önemli tespitlerdir. Hatta MHP taslağında CB sisteminin ismi değiştiriliyor, “kurumsallaşmış başkanlık sistemi” deniliyor.
İTTİFAK DAĞILIR MI
Bugünkü sistem siyaset bilimindeki “tek adam yönetimi” (single person rule) sistemidir, Mehmet Uçum’un deyişiyle “tek kişilik hükümet.”
Yol açtığı sıkıntılar ortada. Partili cumhurbaşkanı seçildiği 25 Haziran 2018’de dolar, 4 lira 65 kuruştu… Bugün 10 lira!…
Yetki tutkusu bilinen Erdoğan, Bahçeli’nin revizyon teklifini kabul etmeyecektir. Gerçekten “sistemde revizyon düşünmüyor, hiç.”
Beştepe’deki “yeni anayasa” çalışmalarında, “sistemde revizyon düşünmüyor, hiç” bilgisi Bahçeli’ye gelmemiş olabilir mi?
Bahçeli’nin son çıkışına bu açıdan bakıyorum. Bahçeli partisinin vazifesini “denetim ve denge” kavramıyla tanımlarken aşikâr ki tekliflerinin kabul edilmesi gerektiği bildirisini veriyor.
Bahçeli’nin tekliflerini Erdoğan kabul etmez. Lakin bu yüzden Cumhur İttifakı da dağılmaz. İttifak’tan vazgeçmek Erdoğan açısından iktidarın kaybıdır!.. Bahçeli ise MHP kongresi sürecinden itibaren niçin bu biçimde bir sisteme takviye verdiğini izah edemez…
Muhtemelen sistemde kozmetik değişiklik içeren bir metin ortaya koyarlar. Erdoğan ister ki sistemde göstermelik birkaç değişiklik. Bahçeli ister ki kendi yükü yansıtan bir kaç değişiklik…
Doğrusu güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçmektir.”