Devletin eşel taşınabilir sistemi ile akaryakıt meblağlarına artırım yapılmasını önlemek için 31 milyar liralık vergi gelirinden feragaz ettiğini belirten Aktaş, bu sayının yıl sonuna kadar 46 milyar TL düzeyine çıkmasının öngörüldüğünü hatırlattı. ÖTV’nin bir daha fiyatlara yansıtılmasını zayıf ihtimal gördüklerini de belirten Aktaş, bu durumda fiyatlarda yüzde 50’ye yakın artırım gerekeceğini belirtti.
Aktaş, Foreks’in son periyotta artan yakıt fiyatlarına ait Foreks’in sorularını yanıtladı.
Genel Lider Fesih Aktaş’ın değerlendirmeleri şöyleki:
“Şu anki durumu, COVID-19’un güç piyasalarına yansıması olarak kıymetlendirebiliriz. Salgın devrinde ekonomik hareketlilikle paralel azalan tüketim, global güç üretiminde de arz fazlasına niye olmuş, geçen yıl dünyamız petrol meblağlarında rekor düşüşleri hayatıştı. Bu yıl aşının yaygınlaşması ve normalleşmeyle birlikte global tüketim, süratli bir geri dönüş yaşadı. Gerek petrol gerekse doğalgaz üretimi, talebi karşılamak için artışa geçse de kâfi arz oluşturulamadı. Arzın az, talebin ise fazla olduğu piyasada fiyat yükselişi gerçekleşti. Ham petrol fiyatlarında ve işlenmiş petrol mamüllerinden motorin ve akaryakıtın milletlerarası meblağlarında artış yaşandı. Yükseliş, Türkiye ve öteki ülkelerdeki yansımalarını kademeli olarak göstermekte. kuvvetli talep, yaklaşan kış ve bölgesel gelişmelerin güç meblağları üzerinde oluşturabileceği tesirleri yakından takip ediyoruz. Öte yandan, ham petrol üreticisi ülke ve şirketlerin, geçen yılki tarihi düzeydeki düşük fiyatlarla yaşadığı ziyanlarını, şu anda yükselen fiyatlara dayanarak karşılama refleksi göstereceğini kıymetlendiriyoruz. Bu niçinle, ham petrolde yıl sonu fiyat iddiamızı 85-90 dolar/varil düzeyine yükselttik.”
Akaryakıtta 23 kuruşluk ÖTV marjı kaldı
Genel Lider, akaryakıt meblağlarında gidişata ait şu değerlendirmede bulundu:
“Türkiye’de akaryakıt fiyatları, milletlerarası ham petrol ve işlenmiş eser fiyatları ile döviz kurundaki artış kaynaklı yükselişe geçti. Son senelerda bu yükselişin iktisattaki tesirlerini sonlandırmak hedefiyle eşel taşınabilir uygulaması yürürlükte tutuldu. Bu uygulama ile akaryakıt eser fiyatına gelen artırımlar, fiyatın ortasındaki ÖTV ölçüsünden otomatik olarak düşülerek satış meblağları sabit tutuldu. Lakin, maalesef son devirde eser fiyatlarındaki artış, toplam ÖTV ölçüsünü aştı. bu biçimdece akaryakıt eser fiyatlarındaki artışlar, satış meblağlarına artırım olarak yansıtılmaya başlandı. Şu anda motorin ve LPG’de durum bu türlü.”
“Benzin fiyatlarında ise 23 kuruşluk bir ÖTV marjı kaldı. Şu anki durumda, bu düzeyin üstündeki her artış, akaryakıt satış meblağlarında da artışa niye olacaktır. Örneğin, 25 kuruşluk bir artış, satış meblağlarına 2 kuruş artış olarak eklenecek, daha sonrasındaki artışlar birebir yansıyacaktır. Ham petrol fiyatında beklediğimiz yıl sonu kapanış fiyatlamasının tesiri maalesef işlenmiş eser meblağlarına da tesir edecektir. Bunlar da vatandaşa artırım olarak yansıyacaktır.”
Yöneticinin ÖTV’de eşel taşınabilir uygulamasının devamına ait görüşleri ise şöyleki:
“Devlet eşel taşınabilir sistemiyle yaklaşık 31 milyar lira ÖTV ve buna bağlı olarak KDV gelirinden feragat ederek ya da vaz geçerek, hem vatandaşların artırımlardan daha az etkilenmesini birebir vakitte nakliyeciliğin ötürüsıyla tüm iktisadın sürdürülebilirliğini müdafaaya çalıştı. Açıklanan enflasyon ile gayret kapsamında vergi önlemleri notlarında yıl sonuna kadar bu feragatin 46 milyarı lirayı aşacağı belirtilmişti. Devletin gelirlerinde büyük kıymete sahip akaryakıt vergilerinden ne kadar daha feragat edilebileceği sorusu bizim yanıtlayabileceğimiz bir soru değil. Lakin ihtimalleri değerlendirdiğimizde, iki seçenek ortaya çıkıyor. Ya radikal bir karar alarak akaryakıtta litrede 2 lira 30 kuruş, motorindeki 2 lira 56 kuruş ve LPG’deki 1 lira ve buna bağlı KDV ölçüsü da eklenerek akaryakıt satış fiyatlarına yansıtılır, ki bu fiyatlarda yüzde 50’ye yakın bir artırım manasına gelir, ya da bu sayıların getireceği vergisel feragate devam edilir.”
“Her iki formül de keskin bıçağın iki tarafı olarak tanımlanabilir. Zira artış, keskin bir enflasyonist tesir ve halk reaksiyonu getirir, artış yapmamak ise önemli oranlarda gelirden vazgeçiş manasına gelir. Hala eşel mobile karşın, ÖTV’yi de eriterek meblağları artışa geçiren ham petrol fiyatlarının ve kur etkisinin hissedildiği bir periyotta, 1’inci seçeneğin zayıf ihtimal olduğu görüşündeyiz. Lakin mecburilik durumunda ise mayıs ayındaki üzere ÖTV de bir seferlik artış yapılabilir.”
Aktaş, güçte dönüşüm sürecine dair görüşlerini şöyleki belirtti:
“Küresel ölçekte bakıldığında, dünya bir taraftan global ısınmayla çaba kapsamında fosil yakıtları kısarak emisyonları azaltma gayesinde, öbür taraftan ise global iktisadın gereksinim duyduğu gücün üretilmesi sorunu gündemde ve talep giderek artıyor. Son devirde, COVID-19 daha sonrası global iktisadın tüketim talebine yetişmeye çalışan Çin, emisyon baskıları niçiniyle kömür tüketimini kısarak doğalgaza yüklendi.”
“Kış öncesinde ülkelerin doğalgaz depolarını hazır tutma eforu da eklenince, tavan yapan taleple bir arada doğal gaz fiyatları katlandı. Fosil yakıt fiyatlarının yükseldiği periyotlarda yenilenebilir güç yatırımlarında karlılığın arttığı bir gerçek. Petrol ve gaz meblağlarının şu anki düzeyinde seyredeceği senaryoda yenilenebilir yatırımlarında artış yaşanacaktır. Lakin şu da bir gerçek ki, bireylerin, şirketlerin ya da ülkelerin güç talepleri arttıkça güç üretiminde de artış bir mecburilik olacak.”
“Öte yandan, yenilenebilir santrallerin güneş açmadığında ya da rüzgâr esmediğinde, tabiatı gereği yaşadığı üretim dalgalanması, bir daha kömür, doğalgaz ve nükleer santraller üzere baz santrallerin takviyesiyle dengelenmek zorunda. Elbet ki, bu denklemde yenilenebilir kaynakların hissesi ne kadar yüksek olursa, bu kaynakların kapasitesinin üstündeki talepler için hazırda tutulan fosil kaynaklı santrallerin hissesi da ne kadar düşük olursa o kadar yeterli. Global güç üretim metotlarının emisyon maksatlarının de tesiriyle optimum düzeyde yenilenebilir kaynaklara yöneleceğini, lakin bunun hedeflenenden uzun süreceğini düşünüyoruz.”
Okumaya devam et...
Aktaş, Foreks’in son periyotta artan yakıt fiyatlarına ait Foreks’in sorularını yanıtladı.
Genel Lider Fesih Aktaş’ın değerlendirmeleri şöyleki:
“Şu anki durumu, COVID-19’un güç piyasalarına yansıması olarak kıymetlendirebiliriz. Salgın devrinde ekonomik hareketlilikle paralel azalan tüketim, global güç üretiminde de arz fazlasına niye olmuş, geçen yıl dünyamız petrol meblağlarında rekor düşüşleri hayatıştı. Bu yıl aşının yaygınlaşması ve normalleşmeyle birlikte global tüketim, süratli bir geri dönüş yaşadı. Gerek petrol gerekse doğalgaz üretimi, talebi karşılamak için artışa geçse de kâfi arz oluşturulamadı. Arzın az, talebin ise fazla olduğu piyasada fiyat yükselişi gerçekleşti. Ham petrol fiyatlarında ve işlenmiş petrol mamüllerinden motorin ve akaryakıtın milletlerarası meblağlarında artış yaşandı. Yükseliş, Türkiye ve öteki ülkelerdeki yansımalarını kademeli olarak göstermekte. kuvvetli talep, yaklaşan kış ve bölgesel gelişmelerin güç meblağları üzerinde oluşturabileceği tesirleri yakından takip ediyoruz. Öte yandan, ham petrol üreticisi ülke ve şirketlerin, geçen yılki tarihi düzeydeki düşük fiyatlarla yaşadığı ziyanlarını, şu anda yükselen fiyatlara dayanarak karşılama refleksi göstereceğini kıymetlendiriyoruz. Bu niçinle, ham petrolde yıl sonu fiyat iddiamızı 85-90 dolar/varil düzeyine yükselttik.”
Akaryakıtta 23 kuruşluk ÖTV marjı kaldı
Genel Lider, akaryakıt meblağlarında gidişata ait şu değerlendirmede bulundu:
“Türkiye’de akaryakıt fiyatları, milletlerarası ham petrol ve işlenmiş eser fiyatları ile döviz kurundaki artış kaynaklı yükselişe geçti. Son senelerda bu yükselişin iktisattaki tesirlerini sonlandırmak hedefiyle eşel taşınabilir uygulaması yürürlükte tutuldu. Bu uygulama ile akaryakıt eser fiyatına gelen artırımlar, fiyatın ortasındaki ÖTV ölçüsünden otomatik olarak düşülerek satış meblağları sabit tutuldu. Lakin, maalesef son devirde eser fiyatlarındaki artış, toplam ÖTV ölçüsünü aştı. bu biçimdece akaryakıt eser fiyatlarındaki artışlar, satış meblağlarına artırım olarak yansıtılmaya başlandı. Şu anda motorin ve LPG’de durum bu türlü.”
“Benzin fiyatlarında ise 23 kuruşluk bir ÖTV marjı kaldı. Şu anki durumda, bu düzeyin üstündeki her artış, akaryakıt satış meblağlarında da artışa niye olacaktır. Örneğin, 25 kuruşluk bir artış, satış meblağlarına 2 kuruş artış olarak eklenecek, daha sonrasındaki artışlar birebir yansıyacaktır. Ham petrol fiyatında beklediğimiz yıl sonu kapanış fiyatlamasının tesiri maalesef işlenmiş eser meblağlarına da tesir edecektir. Bunlar da vatandaşa artırım olarak yansıyacaktır.”
Yöneticinin ÖTV’de eşel taşınabilir uygulamasının devamına ait görüşleri ise şöyleki:
“Devlet eşel taşınabilir sistemiyle yaklaşık 31 milyar lira ÖTV ve buna bağlı olarak KDV gelirinden feragat ederek ya da vaz geçerek, hem vatandaşların artırımlardan daha az etkilenmesini birebir vakitte nakliyeciliğin ötürüsıyla tüm iktisadın sürdürülebilirliğini müdafaaya çalıştı. Açıklanan enflasyon ile gayret kapsamında vergi önlemleri notlarında yıl sonuna kadar bu feragatin 46 milyarı lirayı aşacağı belirtilmişti. Devletin gelirlerinde büyük kıymete sahip akaryakıt vergilerinden ne kadar daha feragat edilebileceği sorusu bizim yanıtlayabileceğimiz bir soru değil. Lakin ihtimalleri değerlendirdiğimizde, iki seçenek ortaya çıkıyor. Ya radikal bir karar alarak akaryakıtta litrede 2 lira 30 kuruş, motorindeki 2 lira 56 kuruş ve LPG’deki 1 lira ve buna bağlı KDV ölçüsü da eklenerek akaryakıt satış fiyatlarına yansıtılır, ki bu fiyatlarda yüzde 50’ye yakın bir artırım manasına gelir, ya da bu sayıların getireceği vergisel feragate devam edilir.”
“Her iki formül de keskin bıçağın iki tarafı olarak tanımlanabilir. Zira artış, keskin bir enflasyonist tesir ve halk reaksiyonu getirir, artış yapmamak ise önemli oranlarda gelirden vazgeçiş manasına gelir. Hala eşel mobile karşın, ÖTV’yi de eriterek meblağları artışa geçiren ham petrol fiyatlarının ve kur etkisinin hissedildiği bir periyotta, 1’inci seçeneğin zayıf ihtimal olduğu görüşündeyiz. Lakin mecburilik durumunda ise mayıs ayındaki üzere ÖTV de bir seferlik artış yapılabilir.”
Aktaş, güçte dönüşüm sürecine dair görüşlerini şöyleki belirtti:
“Küresel ölçekte bakıldığında, dünya bir taraftan global ısınmayla çaba kapsamında fosil yakıtları kısarak emisyonları azaltma gayesinde, öbür taraftan ise global iktisadın gereksinim duyduğu gücün üretilmesi sorunu gündemde ve talep giderek artıyor. Son devirde, COVID-19 daha sonrası global iktisadın tüketim talebine yetişmeye çalışan Çin, emisyon baskıları niçiniyle kömür tüketimini kısarak doğalgaza yüklendi.”
“Kış öncesinde ülkelerin doğalgaz depolarını hazır tutma eforu da eklenince, tavan yapan taleple bir arada doğal gaz fiyatları katlandı. Fosil yakıt fiyatlarının yükseldiği periyotlarda yenilenebilir güç yatırımlarında karlılığın arttığı bir gerçek. Petrol ve gaz meblağlarının şu anki düzeyinde seyredeceği senaryoda yenilenebilir yatırımlarında artış yaşanacaktır. Lakin şu da bir gerçek ki, bireylerin, şirketlerin ya da ülkelerin güç talepleri arttıkça güç üretiminde de artış bir mecburilik olacak.”
“Öte yandan, yenilenebilir santrallerin güneş açmadığında ya da rüzgâr esmediğinde, tabiatı gereği yaşadığı üretim dalgalanması, bir daha kömür, doğalgaz ve nükleer santraller üzere baz santrallerin takviyesiyle dengelenmek zorunda. Elbet ki, bu denklemde yenilenebilir kaynakların hissesi ne kadar yüksek olursa, bu kaynakların kapasitesinin üstündeki talepler için hazırda tutulan fosil kaynaklı santrallerin hissesi da ne kadar düşük olursa o kadar yeterli. Global güç üretim metotlarının emisyon maksatlarının de tesiriyle optimum düzeyde yenilenebilir kaynaklara yöneleceğini, lakin bunun hedeflenenden uzun süreceğini düşünüyoruz.”
Okumaya devam et...