Hüseyin GÖKÇE
En son 2001 krizinin akabinde devreye giren, işletme bünyesindeki mali olmayan değerler üzerinde enflasyonist tesirin ortadan kaldırılarak bedelinin güncellenmesini sağlayan “enflasyon muhasebesi” 17 yıl ortadan daha sonra bir daha gündeme geldi. Enflasyon muhasebesi uygulanabilmesi için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) son yıl yüzde 10, son üç hesap yılında ise yüzde 100 artmış olması gerekiyor. Yİ-ÜFE’de 35 aylık artış yüzde 103 oldu.
Pandemi sebebiyle emtia fiyatlarındaki artışa, döviz kurundaki yükselişin de eklenmesi işletme maliyetlerini olağanüstü yükseltti. Yİ-ÜFE kasım ayı sonu prestijiyle yüzde 51 oranında artarken, yıllık artış oranı yüzde 54,62’ye çıktı. Bu artışla bir arada 2018 yılını 422.94 ile kapatan endeks, kasım sonunda 858.43’e yükseldi. bu biçimdece 35 aylık artış yüzde 103’e ulaştı. İçinde bulunduğumuz aralık ayında Yİ-Ü- FE yüzde 1,5 ve üzerinde düşüş sağlanmazsa işletmeler için enflasyon muhasebesi uygulanması imkânı doğacak. Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Lideri ve Yeni İktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, enflasyon muhasebesini oluşturan şartları ve DÜNYA’ya kıymetlendirdi.
İşletmelerin sermayelerini vergilendirmemek ve enflasyondan doğan kârları vergi dışı bırakmak için vergi mevzuatında kısmi enflasyon düzenlemeleri getirildiğini belirten Karyağdı, 2004’te enflasyon muhasebesi yürürlüğe girince, bir daha değerleme kuruluşunun yürürlükten kaldırıldığını hatırlattı.
Enflasyon muhasebesinden yararlanmak için faal büyüklük yahut net satış kriteri belirlenerek açıklanacağını kaydeden Karyağdı, birinci uygulamadaki hudutlar göz önünde bulundurularak, net satışta 11 milyar lira etkin büyüklükte ise 5.5 milyar liralık hudut olabileceğini bildirdi.
Enflasyon düzeltmesi nedir?
Enflasyon muhasebesi, mali olmayan kıymetlerin, enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak fiyatlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması kararında, finansal tablonun ilişkin olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanması olarak tanımlanıyor.
Etkinde yer alan düzeltmeye tabi nakdî olmayan kalemler:
■ Mali duran varlıklar ve menkul değerler
■ Maddi duran varlıklar
■ Özel tükenmeye tabi varlıklar
■ Stoklar, birinci unsur ve gereç, ticari mallar
■ Verilen avanslar, depozito ve teminatlar
■ Gerçek olmayan finansman maliyetleri
■ Birikmiş amortismanlar
■ Maddi olmayan duran varlıklar, haklar ve şerefiyeler Pasifte yer alan düzeltmeye tabi mali olmayan kalemler:
■ Özsermaye kalemleri
■ Borçlar
■ Düzeltilmiş kâr/zarar
■ Pasifte yer alan fonlar
■ Karşılıklar
UZMANLAR NE DİYOR?
YÜZDE 2 VERGİ ÖDEYEREK YAPILANDIRMAYA BAŞVURMAYA MUHTAÇLIK KALMADI
● Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Lideri ve Yeni İktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, enflasyon düzeltmesi uygulamasıyla bir arada 7326 sayılı Yapılandırma Kanunu’nda öngörülen amortismana tabi iktisadi değerlerin yüzde 2 vergi ile bir daha değerlemesine gerek kalmadığını söylemiş oldu. Enflasyon düzeltmesinin 2021 yılı son çeyreğinde devreye gireceğini tabir eden Karyağdı, “Bugüne kadar %2 vergi ödeyerek düzeltme yapan işletmelerse yıl sonunda vergisiz yapabilecekleri bir süreç için vergi ödemiş duruma düşecekler” dedi. Enflasyon düzeltmesinin birinci uygulanmasında biroldukca kurumda eksik, fazla yahut yanlışlı yapıldığını hatırlatan Karyağdı, “daha sonrasında tekrar uygulanmaması ve Maliye’nin bu bahiste pek fazla inceleme yapmaması niçiniyle firmalar tarafınca eksik ya da fazla Kurumlar Vergisi ödendi ve Enflasyon Düzeltmesi uygulaması devreden çıkmış oldu” dedi.Fazla vergi ödenmemesi ve mümkün vergi incelemesinde cezai yaptırımla karşılaşılmaması için dikkatli davranılması gerektiğini söyleyen Karyağdı, küçük işletmelerin ahenk maliyetiyle karşılaşmayacağını lakin büyük ölçekli işletmelerin profesyonel yardım almalarının yerinde olacağını anlattı.
Enflasyon muhasebesi kimin için gerekli? Karyağdı, enflasyon muhasebesinin duran varlıkları ve stok kalemleri kuvvetli olan işletmelerle, özkaynağı kuvvetli olup az yabancı kaynak kullanan işletmelerde olumlu sonuç doğuracağını söylemiş oldu. Buna karşılık, öz sermayesinin üzerinde yabancı kaynak kullanan işletmelerle, duran varlıkları az, stokları düşük olan işletmeler, yabancı kaynak kullanan ve gayri aktif durumda olup tasfiyeye girmemiş işletmeler için ise enflasyon muhasebesi hayli olumlu sonuç doğurmayacak.
TÜRMOB İADE İÇİN UYARDI
● Düzenlemeye ait DÜNYA’ya açıklamada bulunan TÜRMOB Lideri Emre Kartaloğlu, mükellefl erin mali tablolarla yer alan mali olmayan değerlerini ilgili hususta belirtilen kararlara göre enflasyon düzeltmesine tabi tutması gerektiğini söylemiş oldu. Her iki kaidenin birlikte gerçekleşmemesi halinde düzeltme uygulamasının bitmiş olduğini belirten Kartaloğlu, Cumhurbaşkanına; kelam konusu unsurda yer alan %100 oranını %35’e kadar indirmeye yahut yine yasal düzeyine kadar yükseltme, %10 oranını ise %25’e kadar çıkarma yahut yine yasal düzeyine kadar indirme yetkisi verildiğine dikkat çekti. Rastgele bir yasal düzenleme yapılmaması halinde 31 Aralık 2021 tarihindeki bilançoların enflasyon muhasebesi kararlarına bakılırsa düzeltileceğini tabir eden Kartaloğlu, yapılandırma düzenlemesi uyarınca yüzde 2 vergi ödeyerek bir daha değerlemeye tabi olan mükellefl erin, yaptıkları ödemeyi geri alıp alamayacaklarının netleştirilmesi gerektiği konusunda uyardı.
“MALİYE YÖNETİMİ ZORDA KALABİLİR”
● Enflasyon muhasebesini, vergisiz bir daha değerleme olarak tanımlayan Şimdiki Küme İdare Konseyi Lideri YMM Yılmaz Sezer, günümüz şartlarında bunun son derece yerinde bir uygulama olduğunu söylemiş oldu. Maliye’nin 7144 ve 7326 sayılı kanunlar ile vergi isteyerek düzeltme imkanı getirdiğini hatırlatan Sezer, “7338 sayılı kanun ile de aslına bakarsan bir daha değerleme vergi karşılığı olmak üzere ihtiyari hale getirildi. Bize göre Mali tablolar için mecburilik olan bir sürecin takdir yetkisine bağlanması ve vergi karşılığı yapılması son derece yanlıştı. Enflasyon muhasebesine geçiş ile mecburilik olacağı ve vergisiz olacağı için son derece hakikat ve yerinde bir uygulama olacaktır” diye konuştu. Enflasyon muhasebesine geçişle Maliye’nin vergi gelirinin azalacağını kaydeden Sezer, “Bu durum maliye yönetimi tarafınca istenmeyen bir uygulama olarak karşımızda duruyor. ötürüsıyla, bu uygulamadan vegi toplamak için yakın vakitte düzenleme yapan, bu hususta bütçeye gelir kalemi oluşturan Maliye yönetimi; enflasyon muhasebesi uygulanması ile zorda kalabilir” dedi.
Okumaya devam et...
En son 2001 krizinin akabinde devreye giren, işletme bünyesindeki mali olmayan değerler üzerinde enflasyonist tesirin ortadan kaldırılarak bedelinin güncellenmesini sağlayan “enflasyon muhasebesi” 17 yıl ortadan daha sonra bir daha gündeme geldi. Enflasyon muhasebesi uygulanabilmesi için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nin (Yİ-ÜFE) son yıl yüzde 10, son üç hesap yılında ise yüzde 100 artmış olması gerekiyor. Yİ-ÜFE’de 35 aylık artış yüzde 103 oldu.
Pandemi sebebiyle emtia fiyatlarındaki artışa, döviz kurundaki yükselişin de eklenmesi işletme maliyetlerini olağanüstü yükseltti. Yİ-ÜFE kasım ayı sonu prestijiyle yüzde 51 oranında artarken, yıllık artış oranı yüzde 54,62’ye çıktı. Bu artışla bir arada 2018 yılını 422.94 ile kapatan endeks, kasım sonunda 858.43’e yükseldi. bu biçimdece 35 aylık artış yüzde 103’e ulaştı. İçinde bulunduğumuz aralık ayında Yİ-Ü- FE yüzde 1,5 ve üzerinde düşüş sağlanmazsa işletmeler için enflasyon muhasebesi uygulanması imkânı doğacak. Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Lideri ve Yeni İktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, enflasyon muhasebesini oluşturan şartları ve DÜNYA’ya kıymetlendirdi.
İşletmelerin sermayelerini vergilendirmemek ve enflasyondan doğan kârları vergi dışı bırakmak için vergi mevzuatında kısmi enflasyon düzenlemeleri getirildiğini belirten Karyağdı, 2004’te enflasyon muhasebesi yürürlüğe girince, bir daha değerleme kuruluşunun yürürlükten kaldırıldığını hatırlattı.
Enflasyon muhasebesinden yararlanmak için faal büyüklük yahut net satış kriteri belirlenerek açıklanacağını kaydeden Karyağdı, birinci uygulamadaki hudutlar göz önünde bulundurularak, net satışta 11 milyar lira etkin büyüklükte ise 5.5 milyar liralık hudut olabileceğini bildirdi.
Enflasyon düzeltmesi nedir?
Enflasyon muhasebesi, mali olmayan kıymetlerin, enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak fiyatlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması kararında, finansal tablonun ilişkin olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanması olarak tanımlanıyor.
Etkinde yer alan düzeltmeye tabi nakdî olmayan kalemler:
■ Mali duran varlıklar ve menkul değerler
■ Maddi duran varlıklar
■ Özel tükenmeye tabi varlıklar
■ Stoklar, birinci unsur ve gereç, ticari mallar
■ Verilen avanslar, depozito ve teminatlar
■ Gerçek olmayan finansman maliyetleri
■ Birikmiş amortismanlar
■ Maddi olmayan duran varlıklar, haklar ve şerefiyeler Pasifte yer alan düzeltmeye tabi mali olmayan kalemler:
■ Özsermaye kalemleri
■ Borçlar
■ Düzeltilmiş kâr/zarar
■ Pasifte yer alan fonlar
■ Karşılıklar
UZMANLAR NE DİYOR?
YÜZDE 2 VERGİ ÖDEYEREK YAPILANDIRMAYA BAŞVURMAYA MUHTAÇLIK KALMADI
● Gelir Yönetimi E. Strateji Geliştirme Daire Lideri ve Yeni İktisat AŞ kurucularından Nazmi Karyağdı, enflasyon düzeltmesi uygulamasıyla bir arada 7326 sayılı Yapılandırma Kanunu’nda öngörülen amortismana tabi iktisadi değerlerin yüzde 2 vergi ile bir daha değerlemesine gerek kalmadığını söylemiş oldu. Enflasyon düzeltmesinin 2021 yılı son çeyreğinde devreye gireceğini tabir eden Karyağdı, “Bugüne kadar %2 vergi ödeyerek düzeltme yapan işletmelerse yıl sonunda vergisiz yapabilecekleri bir süreç için vergi ödemiş duruma düşecekler” dedi. Enflasyon düzeltmesinin birinci uygulanmasında biroldukca kurumda eksik, fazla yahut yanlışlı yapıldığını hatırlatan Karyağdı, “daha sonrasında tekrar uygulanmaması ve Maliye’nin bu bahiste pek fazla inceleme yapmaması niçiniyle firmalar tarafınca eksik ya da fazla Kurumlar Vergisi ödendi ve Enflasyon Düzeltmesi uygulaması devreden çıkmış oldu” dedi.Fazla vergi ödenmemesi ve mümkün vergi incelemesinde cezai yaptırımla karşılaşılmaması için dikkatli davranılması gerektiğini söyleyen Karyağdı, küçük işletmelerin ahenk maliyetiyle karşılaşmayacağını lakin büyük ölçekli işletmelerin profesyonel yardım almalarının yerinde olacağını anlattı.
Enflasyon muhasebesi kimin için gerekli? Karyağdı, enflasyon muhasebesinin duran varlıkları ve stok kalemleri kuvvetli olan işletmelerle, özkaynağı kuvvetli olup az yabancı kaynak kullanan işletmelerde olumlu sonuç doğuracağını söylemiş oldu. Buna karşılık, öz sermayesinin üzerinde yabancı kaynak kullanan işletmelerle, duran varlıkları az, stokları düşük olan işletmeler, yabancı kaynak kullanan ve gayri aktif durumda olup tasfiyeye girmemiş işletmeler için ise enflasyon muhasebesi hayli olumlu sonuç doğurmayacak.
TÜRMOB İADE İÇİN UYARDI
● Düzenlemeye ait DÜNYA’ya açıklamada bulunan TÜRMOB Lideri Emre Kartaloğlu, mükellefl erin mali tablolarla yer alan mali olmayan değerlerini ilgili hususta belirtilen kararlara göre enflasyon düzeltmesine tabi tutması gerektiğini söylemiş oldu. Her iki kaidenin birlikte gerçekleşmemesi halinde düzeltme uygulamasının bitmiş olduğini belirten Kartaloğlu, Cumhurbaşkanına; kelam konusu unsurda yer alan %100 oranını %35’e kadar indirmeye yahut yine yasal düzeyine kadar yükseltme, %10 oranını ise %25’e kadar çıkarma yahut yine yasal düzeyine kadar indirme yetkisi verildiğine dikkat çekti. Rastgele bir yasal düzenleme yapılmaması halinde 31 Aralık 2021 tarihindeki bilançoların enflasyon muhasebesi kararlarına bakılırsa düzeltileceğini tabir eden Kartaloğlu, yapılandırma düzenlemesi uyarınca yüzde 2 vergi ödeyerek bir daha değerlemeye tabi olan mükellefl erin, yaptıkları ödemeyi geri alıp alamayacaklarının netleştirilmesi gerektiği konusunda uyardı.
“MALİYE YÖNETİMİ ZORDA KALABİLİR”
● Enflasyon muhasebesini, vergisiz bir daha değerleme olarak tanımlayan Şimdiki Küme İdare Konseyi Lideri YMM Yılmaz Sezer, günümüz şartlarında bunun son derece yerinde bir uygulama olduğunu söylemiş oldu. Maliye’nin 7144 ve 7326 sayılı kanunlar ile vergi isteyerek düzeltme imkanı getirdiğini hatırlatan Sezer, “7338 sayılı kanun ile de aslına bakarsan bir daha değerleme vergi karşılığı olmak üzere ihtiyari hale getirildi. Bize göre Mali tablolar için mecburilik olan bir sürecin takdir yetkisine bağlanması ve vergi karşılığı yapılması son derece yanlıştı. Enflasyon muhasebesine geçiş ile mecburilik olacağı ve vergisiz olacağı için son derece hakikat ve yerinde bir uygulama olacaktır” diye konuştu. Enflasyon muhasebesine geçişle Maliye’nin vergi gelirinin azalacağını kaydeden Sezer, “Bu durum maliye yönetimi tarafınca istenmeyen bir uygulama olarak karşımızda duruyor. ötürüsıyla, bu uygulamadan vegi toplamak için yakın vakitte düzenleme yapan, bu hususta bütçeye gelir kalemi oluşturan Maliye yönetimi; enflasyon muhasebesi uygulanması ile zorda kalabilir” dedi.
Okumaya devam et...