Bankalar artık tüketici kredisi çeken ve ödemeyen emeklilerin maaşlarına bloke koyamayacak.
Mevzuyla ilgili emsal teşkil eden sonucun alınmasına niye olan hadisede, İzmir’de yaşayan emekli Yüksel Öztürk’ün kredi kullandığı banka şubesi, ödemeler aksayınca 8 aylık emekli maaşına bloke koydu. Yüksel de bunun kanunlara muhalif olduğu öne sürülen nedeni ile İzmir 2. Tüketici Mahkemesi’ne dava açtı. Hakim Feryal Atay, evrak üzerinden yaptığı duruşmada avukatın talebini yerinde görüp, blokeyi kaldırdı lakin karar Yargıtay tarafınca bozuldu. Yargıtay Genel Heyeti’nde alınan ve öne sürülen sebebi açıklanan son kararda ise “emekli maaşlarına bloke konulamayacağına” hükmedildi.
“KARAR EMEKLİLER İÇİN KIYMETLİ BİR DURUM YARATTI”
sonucu Gazete Duvar’dan Didem Mercan’a pahalandıran Hakim Orhan Gazi Ertekin, “Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/(13)3-1980 temel 2021/829 karar ve 24.06.2021 tarihindeki sonucu emekliler için fazlaca değerli bir durum yaratmaktadır” dedi ve şunları söylemiş oldu:
“Emekliler, bankalardan kredi kullanırken yahut kredi kartı alırken kontratlarda yahut mukavelelerin eki olarak imzaladıkları taahhütle emekli maaşının yattığı hesaplara bloke konulmasını kabul etmektedirler. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun sonucuna ait olayda kredi çeken emeklinin kredi taksitlerini ödeyememesi üzerine banka tarafınca emekli maaşına bloke koyulmak suretiyle kesinti yapıldığı tüketici olan emeklinin blokenin kaldırılması ve kesintilerin iade talepli davasında İzmir 2. Tüketici Mahkemesi hakimi Feryal ATAY tarafınca davanın kabulüne karar verilmiş, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi sonucunın temyizi üzerine, emeklinin muvafakati ile emekli maaşı hesabından kesintinin mümkün olmasına ve davacının, davalı bankaya verdiği temlik ve taahhütnamelerin muvafakat niteliğinde bulunmasına nazaran mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerektiği nedeni öne sürülerek sonucu bozmuş, mahkeme yargıcının direnme sonucu üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca inceleme yapılmıştır.”
ANAYASAYA MUHALİF BULUNDU
Hakim Ertekin, “Yargıtay Hukuk Genel Şurası, İcra iflas kanunun 82. unsurunda haczedilemeyecek mal ve haklar düzenlenmiş olup emekli maaşının da haczedilemeyeceğine, 5510 sayılı kanunun 93/son unsuru uyarınca kredinin alınması sırasında takas ve mahsup tarafında verilen muvafakatin geçerli olmayacağını, borçlunun iktisadi ve toplumsal açıdan varlığını sürdürebilmek için ferdî emeğini ortaya koyarak bir gelir elde etmişse bunun üzerine haciz koymanın Anayasanın 17. unsurundaki ‘Herkes yasama, maddi ve manevi varlığını muhafaza ve geliştirme hakkına sahiptir’ düzenlemesine terslik teşkil edeceğine karar vermiştir” dedi.
‘YARGITAY’IN BİRİNCİ YORUMU KABUL EDİLEMEZDİ’
Ertekin kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Yargıtay Hukuk Genel Heyeti sonucu öncesinde Yargıtay 13. Hukuk Dairesince emekli maaşına bloke konulmaması halinde bankanın alacağının tahsilinin mümkün olmayacağı ve borcun hiç ödenmemesi kararınu doğuracağı, bu durumun kabul edilemez olduğunu belirten kararlar verilmiştir. Emekli maaşının tamamına bloke konulması halinde, öteki geliri olmayan davacının emekli maaşının tamamına bloke konulması niçiniyle minimum geçim masraflarını karşılayamayacağı açlığa mahkûm edileceği gerçeği göz arkası edilmemelidir. Yargıtay’ın bu noktadaki tercihi ekonomik borç niteliğindeki bir münasebetin emeklinin en temel hayat şartlarından yoksun bırakılmakla sonuçlanmasını kabul etmek tarafındadır ki eski Roma hukukunun aksine çağdaş hukuk nizamları bu biçimde bir yorumu kabul etmez. Zira, çağdaş hukuk nizamlarında ekonomik borç şahısların hak ve özgürlüklerinin özüne dokunan sınırlamaları kabul edemez. Başka yandan emekliye kredi kullandıran bankanın kredi kayıt ofisindeki ayrıntıları de nazaranbildiği, öteki teminat alınmıyorsa emekli maaşının ve kredi taksitlerinin kıymetlendirilerek kredi kullandırılması temeldir.”
Mevzuyla ilgili emsal teşkil eden sonucun alınmasına niye olan hadisede, İzmir’de yaşayan emekli Yüksel Öztürk’ün kredi kullandığı banka şubesi, ödemeler aksayınca 8 aylık emekli maaşına bloke koydu. Yüksel de bunun kanunlara muhalif olduğu öne sürülen nedeni ile İzmir 2. Tüketici Mahkemesi’ne dava açtı. Hakim Feryal Atay, evrak üzerinden yaptığı duruşmada avukatın talebini yerinde görüp, blokeyi kaldırdı lakin karar Yargıtay tarafınca bozuldu. Yargıtay Genel Heyeti’nde alınan ve öne sürülen sebebi açıklanan son kararda ise “emekli maaşlarına bloke konulamayacağına” hükmedildi.
“KARAR EMEKLİLER İÇİN KIYMETLİ BİR DURUM YARATTI”
sonucu Gazete Duvar’dan Didem Mercan’a pahalandıran Hakim Orhan Gazi Ertekin, “Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/(13)3-1980 temel 2021/829 karar ve 24.06.2021 tarihindeki sonucu emekliler için fazlaca değerli bir durum yaratmaktadır” dedi ve şunları söylemiş oldu:
“Emekliler, bankalardan kredi kullanırken yahut kredi kartı alırken kontratlarda yahut mukavelelerin eki olarak imzaladıkları taahhütle emekli maaşının yattığı hesaplara bloke konulmasını kabul etmektedirler. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun sonucuna ait olayda kredi çeken emeklinin kredi taksitlerini ödeyememesi üzerine banka tarafınca emekli maaşına bloke koyulmak suretiyle kesinti yapıldığı tüketici olan emeklinin blokenin kaldırılması ve kesintilerin iade talepli davasında İzmir 2. Tüketici Mahkemesi hakimi Feryal ATAY tarafınca davanın kabulüne karar verilmiş, Yargıtay 13. Hukuk Dairesi sonucunın temyizi üzerine, emeklinin muvafakati ile emekli maaşı hesabından kesintinin mümkün olmasına ve davacının, davalı bankaya verdiği temlik ve taahhütnamelerin muvafakat niteliğinde bulunmasına nazaran mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerektiği nedeni öne sürülerek sonucu bozmuş, mahkeme yargıcının direnme sonucu üzerine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca inceleme yapılmıştır.”
ANAYASAYA MUHALİF BULUNDU
Hakim Ertekin, “Yargıtay Hukuk Genel Şurası, İcra iflas kanunun 82. unsurunda haczedilemeyecek mal ve haklar düzenlenmiş olup emekli maaşının da haczedilemeyeceğine, 5510 sayılı kanunun 93/son unsuru uyarınca kredinin alınması sırasında takas ve mahsup tarafında verilen muvafakatin geçerli olmayacağını, borçlunun iktisadi ve toplumsal açıdan varlığını sürdürebilmek için ferdî emeğini ortaya koyarak bir gelir elde etmişse bunun üzerine haciz koymanın Anayasanın 17. unsurundaki ‘Herkes yasama, maddi ve manevi varlığını muhafaza ve geliştirme hakkına sahiptir’ düzenlemesine terslik teşkil edeceğine karar vermiştir” dedi.
‘YARGITAY’IN BİRİNCİ YORUMU KABUL EDİLEMEZDİ’
Ertekin kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Yargıtay Hukuk Genel Heyeti sonucu öncesinde Yargıtay 13. Hukuk Dairesince emekli maaşına bloke konulmaması halinde bankanın alacağının tahsilinin mümkün olmayacağı ve borcun hiç ödenmemesi kararınu doğuracağı, bu durumun kabul edilemez olduğunu belirten kararlar verilmiştir. Emekli maaşının tamamına bloke konulması halinde, öteki geliri olmayan davacının emekli maaşının tamamına bloke konulması niçiniyle minimum geçim masraflarını karşılayamayacağı açlığa mahkûm edileceği gerçeği göz arkası edilmemelidir. Yargıtay’ın bu noktadaki tercihi ekonomik borç niteliğindeki bir münasebetin emeklinin en temel hayat şartlarından yoksun bırakılmakla sonuçlanmasını kabul etmek tarafındadır ki eski Roma hukukunun aksine çağdaş hukuk nizamları bu biçimde bir yorumu kabul etmez. Zira, çağdaş hukuk nizamlarında ekonomik borç şahısların hak ve özgürlüklerinin özüne dokunan sınırlamaları kabul edemez. Başka yandan emekliye kredi kullandıran bankanın kredi kayıt ofisindeki ayrıntıları de nazaranbildiği, öteki teminat alınmıyorsa emekli maaşının ve kredi taksitlerinin kıymetlendirilerek kredi kullandırılması temeldir.”